တၢ်ဃ့ထီၣ်တၢ်ပျဲလၢ တၢ်ကထုးထီၣ်လၢၢ်ဒါကျဲလၢ လိညးကစၢၢ်အဖီခိၣ် လီၢ်က၀ီၤဖိတဖၣ် ထီဒါ

လါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၁၉သီႇ ၂၀၁၉နံၣ်ႇ နါ၀့ၣ်ဖၠိစၣ်

ကညီကီၢ်စဲၣ်ႇ ဖၣ်အၣ်ကီၢ်ဆၣ် လိညးသ၀ီကရူၢ် ကစၢၢ်ဟီၣ်က၀ီၤအပူၤ တၢ်တီၣ်ထီၣ်ဃာ်အခွဲး လၢကထုးထီၣ်လၢၢ်ဒါကျဲ အဖီခိၣ် သ၀ီ ၄ ဖျၢၣ်အပူၤ သ၀ီဖိတဖၣ် ဆှၢထီၣ်၀ဲ လံာ်ထီဒါဖဲ လါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၁၉ သီအနံၤအဂ့ၢ် လီၢ်က၀ီၤဖိတဖၣ် တဲ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

လိညးသ၀ီကရူၢ် ဟီၣ်ခိၣ်နီၣ်ဂံၢ် ၁၃၆၃ႇ ကစၢၢ်ဟီၣ်က၀ီၤ ၂ႉ၄၉ အ့ကၢၣ်အပူၤ ဒီၣ်တ့ၣ်မၣ်၀့ၣ်တဂၤအံၤ ဃ့ထီၣ်အခွဲးလၢ ကထုးထီၣ် လၢၢ်ဒါကျဲတၢ်မၤအဂ့ၢ် သ့ၣ်ညါဘၣ်လီၤႉ

လၢတၢ်ဃ့ထီၣ် အခွဲးအဖီခိၣ် ၦၤလၢအဲၣ်ဒိးထီဒါမ့ၢ်အိၣ် ဆှၢထီၣ်လံာ်ထီဒါ ဃုာ်ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးန့ၢ်အဂ့ၢ် ဖၣ်အၣ်ကီၢ်ဆၣ် ၦၤပၢဆှၢရဲၣ်ကျဲၤတၢ် တကပၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဃာ်၀ဲလၢ လါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၂၁ သီအနံၤ အစဲၤခံကတၢၢ် ဆှၢထီၣ်လံာ်ထီဒါန့ၢ်အဃိ လီၢ်ကက၀ီၤဖိတဖၣ် ထီဒါ၀ဲဒ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ

လံာ်ထီဒါ၀ဲန့ၣ်အပူၤ သ၀ီဖိလၢ လိညးသ၀ီႇ တတါအူသ၀ီႇ ကမီးပိၣ်သ၀ီဒီး မဲၣ်အီၣ်သ၀ီဖိတဖၣ် ဆဲးလီၤ၀ဲစုမုၢ်ကျၢၢ်၀ံၤ ထီဒါ၀ဲအဂ့ၢ် ၦၤတီခိၣ်ရိၣ်မဲတၢ် တဂၤလၢအမ့ၢ် စီၤည့ဖၠူၣ်တဲ၀ဲဒ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ

“ပ၀ဲန့ၣ် ပတဟ့ၣ်တၢ်ပျဲလၢ ၦၤကဟဲထုးထီၣ်လၢၢ် နီတဂၤဘၣ်ႉ တမၢပထီဒါဘၣ်သနာ်က့ လၢခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်ဒီး လီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်တဖၣ်အဂီၢ် ပကထီဒါလီၤႉ အခဲအံၤန့ၣ် သ၀ီလၢဘူးဒီး ကစၢၢ်ဖဲန့ၣ်တဖၣ် ဆဲးလီၤစုမျၢၢ်ကျၢၢ်ဒီး ထီဒါအီၤလီၤႉ အခဲအံၤသနာ်က့ ၦၤမၤပိၢ်ထီၣ် မ့ၣ်ပိၢ်၀ံၤ ထုးထီၣ်ခူသူၣ်လၢၢ်အိၣ်လီၤႉ ပထီဒါဃုာ်စ့ၢ်ကီးဒီး တၢ်အ၀ဲန့ၣ်လီၤ”အဂ့ၢ် တဲဘၣ် ခ့ၣ်အဲးစံၣ်န့ၣ်လီၤႉ

ကတီၢ်အံၤ လၢလိညးကစၢၢ် အမဲာ်ညါတခီ လီၢ်က၀ီၤဖိသ့ၣ်တဖၣ် ထုးထီၣ်လၢၢ်လၢ တၢ်နၢ်ပၢၢ်အဖီခိၣ် တၢ်မၤအဆံးတကလုာ် အိၣ်၀ဲဒၣ်ဒီး တနီၤန့ၣ် မၤပိၢ်ထီၣ် မ့ၣ်ပိၢ်၀ံၤ ထုးထီၣ်ခူသူၣ် လၢၢ်အိၣ်ဒံးအဂ့ၢ် လိညးကစၢၢ် ၦၤပၢဆှၢရဲၣ်ကျဲၤတၢ် စီၤအ့မီၣ် တဲ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

“ပ၀ဲတကပၤ တၢ်တဲတအိၣ်နီတမံၤဘၣ်ႉ ကမျၢၢ်တဖၣ် အခဲအံၤ ကလဲၤဆှၢထီၣ် လံာ်ထီဒါအဖီခိၣ် ဒူသ၀ီ ၦၤပၢဆှၢရဲၣ်ကျဲၤ တၢ်တကပၤ ဘၣ်ဆဲးလီၤန့ၢ် စုမုၢ်ကျၢၢ်လီၤႉ ၦၤလၢဟဲပတံထီၣ်ဃာ်တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်သနာ်က့ ဟဲပတံၣ်ထီၣ်၀ဲ လၢကမၤ၀ဲလၢဟီၣ်ခိၣ်လီၢ်လၢအၦ့ၤန့ၢ်ပာ်၀ဲသ့ၣ်တဖၣ်အပူၤအဂ့ၢ် သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ ဒ်တၢ်မၤကျိၤကျဲအသိး ဆှၢထီၣ်လံာ် ထီဒါသ့န့ၣ်လီၤႉ လၢအမဲာ်ညါခါ ၦၤလၢတတီၣ်ထီၣ် လံာ်တၢ်မၤတၢ်အုၣ်ကီၤ(လဲၣ်စ့ၣ်)ဒီး ဟဲထုးထီၣ်လၢၢ်အိၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤ”အဂ့ၢ် စီၤအ့မီၣ် တဲဘၣ် ခ့ၣ်အဲးစံၣ်န့ၣ်လီၤႉ

လၢအပူၤကွံာ် ၂၀၁၇ နံၣ်ကတီၢ် လိညးကစၢၢ်အံၤ ၦၤဟူးဂဲၤမၤတၢ်လၢ တၢ်ကွၢ်ထွဲခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ် ကရူၢ်တဖၣ် ထၢဃာ်စရီအသိး တၢ်ထုးထီၣ်၀ဲလၢၢ်ပူၤ ဒ်အမ့ၢ် ၦၤလီၢ်က၀ီၤဖိဒီး တၢ်မၤကစၢ်လၢ တမ့ၢ်ခီပနံၣ်တဖၣ် လၢၢ်ပူၤအိၣ်၀ဲ ၂၃ပူၤဒီး လၢၢ်ပူၤ၀ဲန့ၣ်တဖၣ် ဖဲ ၂၀၁၇ နံၣ်အလၢၢ်ကတီၢ် ဘၣ်တၢ်ကးတံၢ်အီၤဒီး တနီၤန့ၣ် မၤအီၤလၢ တၢ်နၢ်ပၢၢ် အဖီခိၣ်အိၣ်ဒံး၀ဲအဂ့ၢ် လီၢ်က၀ီၤဖိတဖၣ် တဲ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

လၢန့ၢ်အမဲာ်ညါ အ့ရှၢၣ်ကျဲ တၢ်တိာ်ကျဲၤအဂီၢ် ဖဲ၂၀၁၈ နံၣ်အပူၤ တၢ်ထုးထီၣ်၀ဲ လၢၢ်တၢ်တိာ်ကျဲၤအိၣ်၀ဲဒီး တၢ်မၤတၢ် တိာ်ကျဲၤ၀ဲန့ၣ် လီၢ်က၀ီၤဖိတဖၣ် တတူၢ်လိာ်ဘၣ်အသိး တၢ်မၤ၀ဲတၢ်ထုးထီၣ်လၢၢ်လၢတဘၣ်လိာ်ဖိးဒ့ဒီးတၢ်ပာ်ပနီၣ်ဘၣ် ဘၣ်အဃိ အ့ရှၢၣ်တၢ်ဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ် စ့တၢး(ADB)တကပၤ ပာ်ပတုာ်ကွံာ်၀ဲ တၢ်ထုးထီၣ်လၢၢ် တၢ်တိာ်ကျဲၤ၀ဲအံၤန့ၣ်လီၤႉ