Home တၢ်ကစီၣ် ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်ဒီး တလၢၤကီၢ်သီပၣ်တံၣ် အဘၢၣ်စၢၤ တၢ်ဒုးသုတကဲထီၣ်လၢၤအဂီၢ် ခံခီခံကပၤမၤ၀ဲ တၢ်အၢၣ်လီၤ၀ံၤလီၢ်ခံ တၢ်ခးလိာ်က့ၤကဲထီၣ်ကဒီးတဘျီ

ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်ဒီး တလၢၤကီၢ်သီပၣ်တံၣ် အဘၢၣ်စၢၤ တၢ်ဒုးသုတကဲထီၣ်လၢၤအဂီၢ် ခံခီခံကပၤမၤ၀ဲ တၢ်အၢၣ်လီၤ၀ံၤလီၢ်ခံ တၢ်ခးလိာ်က့ၤကဲထီၣ်ကဒီးတဘျီ

1386
0
Photo: KIC

လါအိးကထိဘၢၣ် ၂၂ သီႇ၂၀၁၉ နံၣ်ႇ စီၤမၠၣ်အူသၣ်ႉ

ကညီကီၢ်စဲၣ် ကၠးအ့ဆ့ကၠံကီၢ်ဆၣ် ပလဲတိၣ်ဖဲၣ်သ၀ီဒီး ထံ၀ၣ်ဒိၣ်သ၀ီက၀ီၤအပူၤ ဖဲအိးကထိဘၢၣ် ၁၇ သီအနံၤ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်–ကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢဒီး (NMSP) တလၢၤ(မိၣ်)ကီၢ်သီပၣ်တံၣ် အဘၢၣ်စၢၤ တၢ်ဒုးကဲထီၣ်ဒီး လၢခံသုတကဲထီၣ်သးလၢၤတဂ့ၤအဂီၢ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သးလီၤပလိာ်ဖဲတနံၤအံၤ၀ံၤအလီၢ်ခံ တၢ်ခးက့ၤကဲထီၣ်အဒီးတဘျီအဂ့ၢ် အဂ့ၢ်သ့ၣ်ညါဘၣ်လီၤႉ

ဖဲလါအိးကထိဘၢၣ် ၂၀ သီအနံၤန့ၣ် တလၢၤ(မိၣ်)ကီၢ်သီပၣ်တံၣ် ခိၣ်နၢ်ဒီး ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် ခိၣ်နၢ်တဖၣ် ထံၣ်လိာ်သးဖဲ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် တၢ်ရ့လိာ်မုာ်လိာ်၀ဲၤဒၢး၀ံၤ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သးလီၤပလိာ်လၢ ဆူမဲာ်ညါ တၢ်ဒုးသုတကဲထီၣ် လၢၤတဂ့ၤအဂ့ၢ် သ့ၣ်ညါဘၣ် (KNLA)–ကညီကလုာ်တၢ်ထူၣ်ဖျဲး သုးမုၢ်ဒိၣ် သုးက့ ၆ သရ့ၣ် နီၣ်ဂံၢ် ၁၆ ဘၣ်မူဘၣ်ဒါအအိၣ်န့ၣ်လီၤႉ

“ထံ၀ၣ်ဒိၣ်သ၀ီဖိတဂၤ က့ၤဟ့ၣ်ဒုးအီၣ် ထီးဆၣ်လၢသ၀ီၤပူၤအခါ တၢ်ခးအီၤဒီး ကျိစနဲးဖၢၣ်(Sniper)လီၤႉ အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါ ကျိချံကလုာ်ဒီး ဖဲလဲၤခူၣ်က့ၤကတီၢ် တၢ်ခးလီၤ၀ဲကျိဖးဒိၣ်လီၤႉ ကအိၣ်ဖဲ မံးနံး ၃၀ ကတီၢ်န့ၣ် တၢ်ဒုးက့ၤကဲထီၣ်သးလီၤ ”အဂ့ၢ် (KNLA) သုးရ့ၢ် ၁၆ သုးယဲၤခိၣ် စီၤဘိၣ်ဘိၣ်ထိ စံးဘၣ် ခ့ၣ်အဲးစံၣ်ဖဲ အီးကထိဘၢၣ် ၂၁ သီအနံၤ န့ၣ်လီၤႉ

ခံခီခံကပၤ တၢ်ခးလိာ်သးကဲထီၣ် ဖဲထံ၀ၣ်ဒိၣ်ဒီး ပလဲၣ်တိၣ်ဖဲၣ် တၢ်လီၢ်က၀ီၤ၀ဲန့ၣ် လီၢ်က၀ီၤဖိတဖၣ် တၢ်ဘၣ်သးအသိး ကက့ၤဆီလီၤ၀ဲ ကညီနီၣ်တယၢ်ဒီး ခံခီခံကပၤသုးတဖၣ် ကက့ၤအိၣ်ကဒါက့ၤလၢ နီၢ်ကစၢ်လီၢ်ကျဲဒီး လၢခံတၢ်ဒုး သုတကဲထီၣ်ဘၣ်အဂီၢ် ခံခီခံကပၤ ဒိးန့ၢ်၀ဲတၢ်ဘၣ်သးအဂ့ၢ် ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် ၀ီၢ်ရ့ၣ်ကီၢ်ဆၣ် ဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

တလၢၤ(မိၣ်)ကီၢ်သီပၣ်တံၣ် လီၢ်ခၢၣ်သးဟီၣ်က၀ီၤ ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါ နဲၣ်နၣ်ထူရၣ်မ့ၣ် စံး၀ဲ“ခံခီခံကပၤ မ့ၢ်တဲသကိးတၢ်န့ၣ် ဘၣ်လိာ် ဖိးဒ့လီၤႉ တၢ်တဲသကိး လၢတၢ်ဂ့ၢ် တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤလီၤႉ ပရဲၣ်ကျဲၤမၤအီၤလၢ ကအိၣ်ဒ်သိးသိး အဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉ ခးလိာ်သးဒီး တၢ်စုက၀ဲၤတဂ့ၤ အဲၣ်ဒိးလၢ ကတဲသကိးတၢ်လၢ လီၢ်ဆ့ၣ်နီၤဖီခိၣ်လီၤ”အဂ့ၢ် စံးဘၣ်၀ဲ ခ့ၣ်အဲးစံၣ် ဖဲလါအီးကထိဘၢၣ် ၂၂ သီအန့ၣ်လီၤႉ

ဖဲ ၂၀၁၉ နံၣ်လါအိးကထိဘၢၣ် ၁၅ သီ ၂၀၁၂ႇ ၂၀၁၈ နံၣ်ကတီၢ် ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် ဆီလီၤဃာ်၀ဲ ကညီဒီကလုာ် အနီၣ်တယၢ်န့ၣ် တလၢၤ(မိၣ်)ကီၢ်သီပၣ်တံၣ် စုဒုၣ်စုတီၤဖီလာ်ကရူၢ် တကပၤ လဲၤထုးလီၤ၀ဲ နီၣ်တယၢ် အိၣ်၀ဲသၢဘျီလံဒီး တၢ်က့ၤဘှါရှဲအီၤ တအိၣ်ဘၣ်ဒီး သုးဖိလၢပျီပူၤ ကဒဲကဒဲ တၢ်ဖ့ၣ်ဆၢအိၣ်ထီၣ်၀ဲအဂ့ၢ် ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတကပၤ စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ တၢ်ဂ့ၢ်အ၀ဲအံၤ အဖီခိၣ် လၢတလၢၤ(မိၣ်)ကီၢ်သီပၣ်တံၣ် လီၢ်ခၢၣ်သးထီဘိကမံးတံာ် ဘၣ်မူဘၣ်ဒါတကပၤ ဒ်သိးတၢ်ကသ့ၣ်ညါဘၣ် အ၀ဲသ့ၣ်အတၢ်ပာ်သးအဂီၢ် ခ့ၣ်အဲးစံၣ်တကပၤ ဆဲးကျိးသံကွၢ်၀ဲ အဘျီတဖၣ်အဘျီ သနာ်က့ တၢ်က့ၤစံးဆၢတအိၣ် နီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ

တၢ်ဃုသ့ၣ်ညါ တလၢၤထံရူၢ်ကီၢ်သဲး နဲၣ်မ့မ့နွဲၣ် စံး၀ဲ“လၢကလံၤစိးတကပၤ ၦၤဆဲးလီၤဃာ် အဲၣ်စံၣ်အ့ၣ် န့ၣ်အိၣ်၀ဲ ကညီဒီး တလၢၤန့ၣ်လီၤႉ ကဒဲကဒဲ မ့ၢ်မၤတၢ်တကြၢးတဘၣ် ဘၣ်န့ၣ်တဂ့ၤဘၣ်ႉ အိၣ်ဆိးလၢ ဟီၣ်က၀ီၤဒံသိးသိးအပူၤလီၤႉ ခံဖုလၢာ် ဘၣ်ပလီၢ်သးလၢ ကရူၢ်လၢတလိၣ်ဘၣ် တၢ်ဃူတၢ်ဖိး မ့တမ့ၢ် ကရူၢ်လၢကဟဲမၤဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်အ့ၣ်လိာ်ဆိးက့လီၤႉ တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ် တၢ်လဲၤကျဲအပူၤ သနာ်က့ လိၣ်လၢကပာ်ဖှိၣ်မၤသကိးအီၤန့ၣ်လီၤ”အဂ့ၢ် ဟ့ၣ်ထီၣ်၀ဲ အတၢ်ထံၣ်န့ၣ်လီၤႉ

ဖဲ ၁၉၈၈ နံၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံ ဃိၣ်သၢဖျၢၣ်ကီၢ်ဆၣ်ဒီး တီၤပီၣ် ၂၄ သ၀ီတၢ်ဒီသဒၢအဂီၢ် တလၢၤ(မိၣ်)ကီၢ်သီပၣ်တံၣ်ဒီး ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်တဖၣ် ပာ်ဖှိၣ်ဒုးတၢ်၀ံၤအလီၢ်ခံ ဖဲ၂၀၁၆ နံၣ်အပူၤ အ၀ဲသ့ၣ် ခံခီခံကပၤ ခီဖျိဟီၣ်က၀ီၤတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ တၢ်ဘၣ်ဂံာ်ဂူာ်အဃိ တုၤမုၢ်မဆါတနံၤညါအံၤ တၢ်ခးလိာ်သးအိၣ်ထီၣ်၀ဲ တစှၤန့ၢ်ဒံး ၁၅ ဘျီဘၣ်အဂ့ၢ် သ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ခံခီခံကပၤ ဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် အအိၣ်န့ၣ်လီၤႉ