Home တၢ်ကစီၣ် တၢ်မၤသံနီၢ်ခၠံၣ်ပါတဲၤယံၤ၀ဲ ၄ နံၣ်လံဒီး ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤဖျါထီၣ်တၢ်မူးတၢ်ရၢ်လၢအမ့ၢ်အတီအဂီၢ် ၦၤဂ့ၢ်၀ီတၢ်ရၢကရိတဖၣ် ဃ့ထီၣ်၀ဲ

တၢ်မၤသံနီၢ်ခၠံၣ်ပါတဲၤယံၤ၀ဲ ၄ နံၣ်လံဒီး ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤဖျါထီၣ်တၢ်မူးတၢ်ရၢ်လၢအမ့ၢ်အတီအဂီၢ် ၦၤဂ့ၢ်၀ီတၢ်ရၢကရိတဖၣ် ဃ့ထီၣ်၀ဲ

1395
0

လါနိၣ်၀့ဘၢၣ် ၂၅ သီႇ ၂၀၂၀ နံၣ်ႇ နါ၀့ၤဖၠိစၣ်

တနီသရံၣ်ကီၢ်ခီဒိၣ် ဒ၀ဲၢ်၀့ၢ်အပူၤ ကညီသးစၢ်မုၣ်ဖိ နီၢ်ခၠ့ၣ်ပါတဲၤ လၢဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤအံၤ တၢ်မူးတၢ်ရၢ် အံၤယံၤ၀ဲဒၣ် ၄ နံၣ်ဘျဲၣ်လံဘၣ်ဆၣ် တၢ်မၤဖျါထီၣ်ၦၤမၤကမၣ်တၢ်ဖိတန့ၢ်ဒံးဘၣ်အဃိ ကဂုာ်ကျဲးစၢးမၤဖျါထီၣ် ၦၤမၤကမၣ်တၢ်ဖိအဂီၢ် ဖဲလါနိၣ်၀့ဘၢၣ် ၂၃ သီအနံၤန့ၣ် တနီသရံၣ်ကီၢ်ခီဒိၣ် တၢ်ကပီၤသးစၢ်ကရူၢ် ဃုာ်ဒီး ၦၤဂ့ၢ်၀ီတၢ်ကရၢကရိ ၁၃ ကရူၢ် ထုးထီၣ်ပာ်ဖျါ၀ဲလံာ်တၢ်ပာ်သးဒီးဃ့ထီၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

ဖဲ ၂၀၁၆ နံၣ် ဒ၀ဲၢ်၀့ၢ် ရွှ့ၤသဲၤသံၤရံၣ်တၢ်လိၣ်ကွဲပျီ ဒ၀ဲၢ်တၢ်သူၣ်၀ံၣ်သးဆၢတၢ်ကရၢကရိ တီခိၣ်ရိၣ်မဲမၤ၀ဲတၢ်ဃုစ့ပာ်ကီၤလၢတၢ်သး၀ံၣ်ပြၢတၢ်တခါဒီး ဖဲန့ၣ်နီၢ်ခၠ့ၣ်ပါတဲၤအံၤ ဖဲအနုာ်လီၤတပြၢတၢ်ဆၢကတီၢ် ဘၣ်တၢ်ကူၣ်မၤသံအီၤလၢတၢ်သး၀ံၣ်ဘူၣ်အပူၤ ဖဲလါနိၣ်၀့ဘၢၣ် ၁၉ သီ မုၢ်နၤခီ ၇း၄၅ မံးနံးအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤႉ

ဘၣ်ဆၣ် ၄ နံၣ်တၢ်ဆၢကတီၢ်အပူၤ ပၢၤကီၢ်သုးဒီးပဒိၣ်လၢအဘၣ်ထွဲအံၤ ဒ်သိးတၢ််မူးတၢ်ရၢ်လၢအမ့ၢ်အတီ ကဖျါထီၣ်အဂီၢ် ဘၣ်ထွဲအတၢ်ဟံးထီၣ်ဖီၣ်ထီၣ်တၢ်အိၣ်သးအံၤ တသ့ၣ်ညါဘၣ်တၢ်လီၤတိၢ်လီၤဆီနီတမံၤဒံး ဘၣ်အသိး ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါလၢအဘၣ်ထွဲတဖၣ် လၢကမၤဖျါတဲဖျါထီၣ်အဂီၢ်တဟံးထီၣ်ဖီၣ်ထီၣ်မူဒါဘၣ်အဃိ သးဟးဂီၤဒိၣ်မးအဂ့ၢ်န့ၣ် လၢလံာ်တၢ်ပာ်ဖျါအပူၤ ပာ်ဖျါ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

လံာ်တၢ်ပာ်ဖျါ ၦၤကတိၤတၢ်ပၢ တၢ်ကပီၤသးစၢ်ကရၢ ၦၤဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ်မူဒါခိၣ် နီၢ်ပံၤသလီ စံး၀ဲလၢ “ပအဲၣ်ဒိး ဒုးနဲၣ်၀ဲလၢ မ့ၢ်အသမံသမိးမတဂၤလဲၣ်ႉ အခွဲးအိၣ်လၢပကဘၣ်သ့ၣ်ညါ၀ဲလီၤႉ ခဲအံၤန့ၣ် ပတသ့ၣ်ညါဘၣ်တၢ်နီတမံၤဘၣ်ႉ အိၣ်၀ဲ ၄ နံၣ်လံအဃိ တၢ်မူးတၢ်ရၢ်အံၤတမ့ၢ်လၢအကလီၤမၢ်၀ဲဒ်အံၤဘၣ်ဒီး ပလိၣ်ဘၣ်လၢကမၤဖျါထီၣ်ၦၤမၤကမၣ်တၢ်ဖိလီၤႉ တမ့ၢ်ထဲလၢတၢ်မူးတၢ်ရၢ်အံၤဘၣ်ဒီး တၢ်မူး တၢ်ရၢ်လၢအဂၤစ့ၢ်ကီး လၢတၢ်ကမၤဖျါထီၣ်ဒီးဖီၣ်၀ဲန့ၣ် အဂံၢ်စၢ်၀ဲလီၤႉ အဂံၢ်စၢ်၀ဲဒ်အံၤန့ၣ် လၢပ၀ဲၦၤဂ့ၢ်၀ီတၢ်ကရၢကရိအဂီၢ် တမ့ၢ်တၢ်ပနီၣ်လၢအဂ့ၤဘၣ်ႉ ၀ံၤဘျီန့ၣ် မ့ၢ်ဆဲးလဲၤ၀ဲဒ်အံၤန့ၣ် လၢထံဖိကီၢ်ဖိကမျၢၢ်တဖၣ်အဂီၢ် ကဲထီၣ်တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်ဖးဒိၣ်ညါလီၤ” အဂ့ၢ်န့ၣ် စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်န့ၣ်လီၤႉ

တကီၢ်ခါဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်မူးတၢ်ရၢ်အံၤ ဒ၀ဲၢ်၀့ၢ်ပၢၤကီၢ်ရူတကပၤ လၢကဆဲးမၤဖျါထီၣ်တၢ်မူးတၢ်ရၢ်အံၤအဂီၢ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ အ၀ဲသ့ၣ်ဆိကတီၢ်ဃာ်၀ဲတၢ်ဃုသ့ၣ်ညါအဂ့ၢ်န့ၣ် ၦၤသံအဟံၣ်ဖိဃီဖိတကပၤ စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်ဒ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ

နီၢ်ခၠံၣ်ပါတဲၤ အဖါတံၢ်လၢအမ့ၢ် စီၤမ့လ်စၤ စံး၀ဲလၢ “ဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်မူးတၢ်ရၢ်၀ဲအံၤ ဖဲတလါအံၤ ၁၉ သီအနံၤန့ၣ် ယလဲၤသံကွၢ်ဒီး တၢ်မူးတၢ်ရၢ်၀ံၤအလီၢ်ခံ ပၢၤကီၢ်ရူခိၣ် ဆီတလဲသး ၂ ဂၤလီၤႉ ပၢၤကီၢ်ခိၣ်လၢအဟဲခဲအံၤန့ၣ် ဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်မူးတၢ်ရၢ်အံၤတသ့ၣ်ညါ၀ဲဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ႉ ယသံကွၢ်အီၤ တၢ်မူးတၢ်ရၢ်အံၤဒီးတဲယၤလၢ တၢ်ဆိကတီၢ်ဃာ်၀ဲတၢ်ဃုသ့ၣ်ညါလီၤႉ တၢ်ကစီၣ်မ့ၢ်လီၤတံၢ်ႇ တၢ်ကစီၣ်လၢတၢ်ပာ်ဂၢၢ်ကျၢၤအီၤမ့ၢ်အိၣ်မး အ၀ဲသ့ၣ်ကဆဲးမၤ၀ဲလီၤႉ တၢ်ကီတခီန့ၣ် ပမ့ၢ်လဲၤဟ့ၣ်တၢ်ကစီၣ်မး အ၀ဲသ့ၣ်ကဟံးထီၣ်ဖီၣ်ထီၣ်၀ဲလီၤႉ ကဃုသ့ၣ်ညါ၀ဲလၢအစၢ်ဒၣ်၀ဲန့ၣ်တဖျါဘၣ်” အဂ့ၢ်န့ၣ် စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

ဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်မူးတၢ်ရၢ်အံၤ တုၤလၢဆၢကတီၢ်ခဲအံၤတစု တၢ်မူးတၢ်ရၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်အိၣ်သးတဖၣ် ကမၤဖျါကတဲဖျါထီၣ်လၢအဆိအချ့အဂီၢ်ႇ ဒ်သိးတၢ်မူးတၢ်ရၢ်လၢအမ့ၢ်အတီကဖျါထီၣ်အဂီၢ် ကဂုာ်ကျဲးစၢးထဲးဂံၢ်ထဲးဘါမၤဖျါထီၣ်အဂီၢ်ဒီးႇ ဘၣ်ထွဲတၢ်ဟံးထီၣ်ဖီၣ်ထီၣ်တဖၣ် ပၢၤကီၢ်ကရူၢ်ဒီးကီၢ်ခီဒိၣ်ပဒိၣ်လၢအဘၣ်ထွဲတဖၣ် ကမၤဖျါတဲဖျါထီၣ်လၢအချ့အဂီၢ် ကညီၦၤဂ့ၢ်၀ီတၢ်ကရၢကရိတဖၣ်လၢအအိၣ်ဆီလီၤအသး ဖဲတနီသရံၣ်အံၤ ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်သးဒီးဃ့ထီၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

နီၢ်ခၠံၣ်ပါတဲၤ လၢအသးနံၣ်အိၣ် ၂၂ နံၤအံၤ အိၣ်၀ဲဒၣ်လၢဒ၀ဲၢ်၀့ၢ်ဒီး စးထီၣ်လၢတီၤဖုၣ်တုၤ လၢအဖျိထီၣ်ကၠိတစု မၤလိ၀ဲဒၣ်တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့လၢဒ၀ဲၢ်၀့ၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤႉ စးထီၣ် ဖဲ ၂၀၁၃ နံၣ် တုၤလၢ ၂၀၁၅ နံၣ်အခါန့ၣ် နုာ်လီၤဟူးဂဲၤမၤစၢၤတၢ်လၢတၢ်ကပီၤသးစၢ်ကရူၢ်အပူၤဒီး ဖဲ ၂၀၁၆ နံၣ်န့ၣ် ဟံး၀ဲမူဒါလၢ Mines Advisory Group တုၤလၢအသံတစုန့ၣ်လီၤႉ