Home တၢ်ကစီၣ်ထီရီၤ မုၢ်နံၤကီခဲလၢယလဲၤခီဖျိတဖၣ်(၄)

မုၢ်နံၤကီခဲလၢယလဲၤခီဖျိတဖၣ်(၄)

2242
0

မုၢ်နံၤကီခဲလၢယလဲၤခီဖျိတဖၣ်(၄)

တံနိ (သ၀ီတါ)

“ပဒုၣ်ပဒါဒီးၦၤလၢပခိၣ်ပဃၢၤတဖၣ်မ့ၢ်မၤအၢမၤနးၦၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်လၢပဂီၢ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်ပတူၢ်ကစီၤအီၤသ့ဒံးႉ မ့ၢ်လၢပမိၢ်ပပၢ်အိၣ်ဒီးၦၤလၢအကဟုဘံၣ်ကယာ်ဘၢပတၢ်အိၣ်မူအဃိလီၤႉ မ့မ့ၢ်ပနီၢ်ကစၢ်မိၢ်ပၢ်လၢအတကျၢသံဘၣ်ဒီးတဲအၢက့ၤအဖိႇ တကွၢ်ထွဲအဖိဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် လီၤဂာ်ဒ်တၢ်ခိၣ်စူတခါလၢအဆဲးခွဲးခွးဒီးမၤဆါက့ၤပသးခိၣ်သ့ၣ်အသိးန့ၣ်လီၤႉ သုမ့ၢ်သ့ၣ်ညါလီၤသုနီၢ်ကစၢ်သးလၢသုတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်မ့ၢ်ကအိၣ်ဒ်န့ၣ်ဒီး တကြၢးလၢသုကဘၣ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီဒီးထီၣ်ဆူမိၢ်ပၢ်အလီၢ်ဘၣ်ႉႉႉ”(လၢ–မိမိႇလါနိၤ၀့ဘၢၣ် ၂၃ သီႇ၁၉၆၅ နံၣ်)

တနံၤတခီၣ်ဖဲယအိးထီၣ်ကွၢ်ကဒါက့ၤယလံာ်ကွဲးနီၣ် Diary လီၢ်လံၤတဘ့ၣ်အခါ လၢတၢ်တပာ်သူၣ်ပာ်သးအပူၤ ယထံၣ်လီၤက့ၤယကွဲးနီၣ်ဃာ်ယမိၢ်အတၢ်ကတိၤဖိလၢအဖီခိၣ်တဘီအံၤလၢ လံာ်တကဘျံးအပူၤလီၤႉ ဖဲန့ၣ်ယသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ကဒါက့ၤႇ ဘၣ်တဟါဖဲပဟံၣ်ဖိဃီဖိမုၢ်ဟါတၢ်ဘါဆၢကတီၢ်အခါ ယမိၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤအဖိအလံၤဒီး ဟ့ၣ်ဒိဟ့ၣ်တဲာ်၀ဲလၢတၢ်အဒိဖိတခါႇ ပမ့ၢ်အိၣ်ထီၣ်ဒီးပဟံၣ်ပဃီန့ၣ်ႇ ပကဘၣ်အဲၣ်ပဖိပလံၤႇ ပကဘၣ်ရဲၣ်ကျဲၤကွၢ်ထွဲန့ၢ်ပဖိပလံၤအတၢ်လိၣ်တဖၣ်ဒီး ပကဘၣ်ကဲထီၣ်မိၢ်ပၢ်လၢအဂ့ၤတဂၤအဂ့ၢ်လီၤႉ ဒီးယမိၢ်မၤကတၢၢ်က့ၤ၀ဲအတၢ်ကတိၤဒ်အဖီခိၣ်ယကွဲးနီၣ်ဃာ်အီၤအသိးန့ၣ်လီၤႉ ခဲအံၤယမိၢ်တအိၣ်လၢၤဘၣ်ႉ အတၢ်ကတိၤဖိလၢအသိၣ်လီၤတဲလီၤတ့ၢ်ၦၤတဘီအံၤယံာ်တ့ၢ်မးလံ(၃၇)နံၣ်လံႉ ဘၣ်ဆၣ်အိၣ်စဲထီဃာ်ဒံးဒၣ်လၢယသးကံၢ်ပူၤတုၤမုၢ်မဆါတနံၤအံၤန့ၣ်လီၤႉ

၂၀၀၁ နံၣ်ႇ ဒ့ၣ်ညါလါတၢ်ကိၢ်ခါကၠိပျၢ်ကသုၣ်ဆၢကတီၢ်ႉႉႉ
ဒ်ကိးနံၣ်ဒဲး ZOA & KED ကညီကူၣ်သ့ဆဲးလၤ၀ဲၤကျိၤအတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအသိး တနံၣ်အံၤစ့ၢ်ကီး ဖဲတၢ်ကိၢ်ခါကၠိပျၢ်ဖးဒိၣ်တလါဘျဲၣ်ဆၢကတီၢ်ခါပဘၣ်လဲၤဟ့ၣ်“ကၠိသရၣ်နံၤဖုၣ်တၢ်သိၣ်လိ”ဆူစလါ(မဲၣ်ခီးခါ)ကညီဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲက၀ီၤႇ အိၣ်လၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်မုၢ်ယုၢ်တၢ်ပၢပူၤႇ တနွံဘျဲၣ်န့ၣ်လီၤႉ ၦၤဟဲထီၣ်တၢ်မၤလိသ့ၣ်တဖၣ် မ့ၢ်ကညီတၢ်ပၢၢ်ဆၢကၠိသရၣ်/မုၣ်အိၣ်ဟဲလၢမုၢ်တြီၤကီၢ်ရ့ၣ်တဖၣ်ဒီး ကၠိသရၣ်/မုၣ်အိၣ်လၢမဲၣ်ခီးခါကညီဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲက၀ီၤကၠိတဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ မုၢ်ဆါခီပဟ့ၣ်တၢ်သိၣ်လိလၢအိၣ်ဃုာ်ဒီးကၠိသရၣ်/မုၣ်တဖၣ် ဟ့ၣ်ခီဟ့ၣ်နီၤလိာ်သးအ၀ဲသ့ၣ်အတၢ်မၤလိတၢ်လဲၤခီဖျိတဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤႉ မ့ၢ်တုၤလၢမုၢ်ဟါခီတၢ်မၤလိပျၢ်ပအိၣ်ဘှံးအိၣ်သါဆၢကတီၢ်သဘျ့န့ၣ်ႇ မ့ၢ်လၢပအိၣ်ဟဲလၢလီၢ်ယံၤဒီးတၢ်လီၢ်အါတီၤအဃိ တဘျီဘျီပကတိၤကီၣ်ကးကျ့ၤခီကျ့ၤယ့ၤတၢ်ႇ ပသံကွၢ်သံဒိးလိာ်ပသးပတၢ်အိၣ်တၢ်ဆိးအတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ

ဘၣ်တဟါယဆ့ၣ်နီၤတဲသကိးတၢ်ဒီးကၠိသရၣ်မုၣ်နီၢ်ဖဲကြံဒီးအသကိးသရၣ်မုၣ်ဖိခံဂၤ အိၣ်ဟဲလၢဘုသိၣ်ကီၢ်ဆၣ်ႇ ဖဲတၢ်မၤလိပျၢ်၀ံၤအဆၢကတီၢ်ႇ ဖဲတၢ်သိၣ်လိအတီၤပူၤန့ၣ်လီၤႉ သရၣ်မုၣ်နီၢ်ဖဲကြံမ့ၢ်ကၠိသရၣ်မုၣ်သးစၢ်ဖိတဂၤခဲအံၤအ၀ဲဟဲအိၣ်ဆိးဖဲမဲၣ်ခီးခါကညီဘၣ်ကီဘၣ်ခဲႇက၀ီၤဒ့(၈)န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲမ့ၢ်ကၠိသရၣ်မုၣ်သိၣ်လိတၢ်ဖဲစကီၤမီလ့တီၤဖုၣ်ကၠိလီၤႉ တကီၢ်ခါဆၢကတီၢ်ခဲအံၤန့ၣ် မ့ၢ်၀ဲဒုၣ်ဒါပယီၤသုးတဖၣ်အတၢ်ဟဲထီၣ်မၤအၢမၤသီမၤတရီတပါတၢ်ႇ ဒွဲၣ်အူထီၣ်ကွံာ်ကညီဒူဖိသ၀ီဖိတဖၣ်အဟံၣ်ဃီဒူသ၀ီႇ ဒွဲၣ်အူမၤဟးဂီၤကွံာ်ကညီဒူဖိသ၀ီဖိတဖၣ်အဘုအဟုႇ အခုးလီၢ်သံၣ်လီၢ်အဃိႇ ပတဲသကိးတၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်အါဒၣ်တက့ၢ်ဘၣ်ဃးဒီးမုၢ်နံၤမုၢ်သီအခၣ်လၢ ဒုၣ်ဒါပယီၤသုးတဖၣ်ဟဲထီၣ်မၤတရီတပါတၢ်ပလဲၤခီဖျိဘၣ်အဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်မ့မ့ၢ်သရၣ်မုၣ်ဖဲကြံတဂၤအတၢ်လဲၤခီဖျိတခီထီဒါခိၣ်ခံလိာ်အသးဒီးအၦၤကလုာ်အတၢ်လဲၤခီဖျိန့ၣ်လီၤႉ မ့ၢ်လၢယအဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါဘၣ်သးတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤဒီး ယသံကွၢ်အီၤအဃိ အ၀ဲတဲဘၣ်ယၤမုၢ်နံၤကီခဲလၢအလဲၤခီဖျိဘၣ်၀ဲတဖၣ်အဂ့ၢ်ဒ်အဖီလာ်အသိးလီၤ–

“ယမိယပါန့ၣ်မ့ၢ်ၦၤမၤတၢ်ပၢၢ်ဆၢဖိတဖၣ်လီၤႉ လၢတၢ််န့ၣ်အဃိပအိၣ်လၢပကစၢ်ဒူသ၀ီတဘူၣ်ဘၣ်ဒီး ပဘၣ်ဟဲထီၣ်အိၣ်လၢဃိၣ်နံၤခိၣ်တၢ်လီၢ်တတီၤလီၤႉ ဖဲ ၁၉၈၆ နံၣ် ယသးအိၣ်ဒံးဒၣ်ထဲယဲၢ်နံၣ်အခါန့ၣ် လၢသုးက့(၇)တၢ်ပၢတပၤ မဲၢ်လးႇမီဖိက့ၣ်ႇမဲၢ်တရံးႇမဲၢ်သ၀ီႇဖလူႇ၀ါခးကီၢ်ဆၢတြဲၤအတၢ်လီၢ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်လၢတၢ်ဒုးတၢ်ယၤဆူၣ်အဃိ ယပါဘၣ်လဲၤလီၤမၤစၢၤမူဒါဆူမဲၢ်လးသုးက့(၇)တကပၤန့ၣ်လီၤႉ လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယမိဘၣ်အိၣ်က့ၤလၢဟံၣ်ထဲတဂၤဒီး ဘၣ်ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်လုၢ်အီၣ်က့ၤပဒီပုၢ်၀ဲၢ်လၢအိၣ်တ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ

ယပါလဲၤတၢ်န့ၢ်တနံၣ်ဘျဲၣ်လံႉ တဟဲက့ၤဘၣ်ဆူဟံၣ်နီတဘျီဘၣ်ႉ ဆၢကတီၢ်ဖဲန့ၣ်အခါမ့ၢ်လၢဘုကၤဟုကၤဒီး ၦၤကိးဂၤဒဲးဘၣ်ဟးဃုအီၣ်၀ဲဟုသးကီကီခဲခဲန့ၣ်လီၤႉ အခီၣ်ထံးန့ၣ်ပအီၣ်ဂီၢ်ဟုသးအိၣ်ကစီဒီလီၤႉ ခီဖျိလၢၦၤဟဲဃ့အီၣ်အဃိပဟုသးလၢာ်စ့ၢ်ကီးလီၤႉ

ယပါလဲၤမူဒါတနံၣ်ဘျဲၣ်လၢအလီၢ်ခံန့ၣ်ယမိဘၣ်ဃုအီၣ်က့ၤပဒီပုၢ်၀ဲၢ်လွံၢ်ဂၤကအိၣ်ဘၣ်အီၣ်ဘၣ်အဂီၢ် မ့ၢ်တၢ်ကီတၢ်ခဲဖးဒိၣ်ညါလီၤႉ ဟုသးကၤတဘျုးလါညါအဃိ ယံာ်ယံာ်ဒီးယမိဟးဃုအီၣ်က့ၤဟုသးတဘၣ်လၢၤဘၣ်ႉ ပဒီဖိမိၢ်ပဘၣ်အီၣ်က့ၤဒၣ်မ့ၤချီလီၤႉ

တနံၤန့ၣ်ပဟုသးတအိၣ်နီတဖျၢၣ်လၢၤဘၣ်အဃိ ယမိလဲၤ၀ဲဆူဖါတံၢ်ပဒိၣ်(—)အအိၣ်ႇ တဲဘၣ်၀ဲပဟံၣ်ဖိဃီဖိအတၢ်ကီတၢ်ခဲအတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤဒီး ယမိမၢ၀ဲတံပဒိၣ်န့ၣ်ဒိန့ၢ်အီၤလီပျံၤဆူယပါအအိၣ်လၢ ယပါကဟဲက့ၤကွၢ်ထွဲဟံၣ်ဃီတၢ်ကီတၢ်ခဲတတဲာ်တတီၤအဂီၢ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်ဖါတံၢ်ပဒိၣ်တဂၤအံၤ တုၤမ့ၢ်ယမိတဲဘၣ်အီၤတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ၀ံၤတဘျီဃီအ၀ဲသးဒိၣ်ထီၣ်တၢ်ဒီးတဲဆၢယမိႇ “သုအီၣ်တၢ်ဆူၣ်ႇ သုဖိအိၣ်အါႇ ၦၤဟ့ၣ်အီၣ်သုမ့ၤန့ၣ်သုအီၣ်တဘျဲနီတဘျီဘၣ်ႉ မတၤမးဒုးအီၣ်သုတကဲဘၣ်ႉႉ” တဘျီဃီယမိန့ၣ်အသးဘၣ်ဒိႇ အမဲာ်ထံလီၤဒီးဟဲက့ၤ၀ဲဆူဟံၣ်ဒီးဟီၣ်ဒီးယၢၤလီၤႉ ကိးမုၢ်ဟါဒဲးန့ၣ် ယမိဖိးဟုဃာ်ၦၤဒီးအမဲာ်ထံလီၤခူသူၣ်၀ဲဒၣ်လီၤႉ ပဘၣ်အီၣ်ဒၣ်မ့ၤချီကိးဂီၤကိးဟါဒဲးလီၤႉ ယဆိမိၣ်ၦၤကအိၣ်တဘျုးဒူၣ်ညါလၢကဘၣ်အီၣ်မ့ၤချီဒ်ပ၀ဲအသိးအံၤန့ၣ်လီၤႉ

တၢ်ကီတၢ်ခဲအိၣ်ဒီးပဟံၣ်ဖိဃီဖိနီၢ်ကီၢ်အဃိ လၢခံယမိကွဲးထီၣ်ကဒီးလံာ်တဘ့ၣ်ဆူကီၢ်ရ့ၣ်၀ဲၤဒၢးလီၤႉ ကီၢ်ရ့ၣ်တခီစံးဆၢက့ၤယမိ–ကဘၣ်ဟဲလၢအနီၢ်ကစၢ်လီၤႉ မ့ၢ်တလဲၤဘၣ်ဒီးပတအီၣ်ဘၣ်မ့ၤလၢၤဘၣ်အဃိ ယမိပုထီၣ်ယပုၢ်မိၤထီၣ်ယၤဒီးယနီယကၠီအစုဒီး ပလဲၤတုၤဆူကီၢ်ရ့ၣ်၀ဲၤဒၢးလီၤႉ ဖဲန့ၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်ကျဲၤန့ၢ်က့ၤၦၤအဃိ ပန့ၢ်အီၣ်ဘးက့ၤဟုသးလီၤႉ လၢခံတယံာ်ဘၣ်တၢ်ဖံးတၢ်မၤအိၣ်ထီၣ်က့ၤဒီးဟုသးအါထီၣ်က့ၤအဃိ တၢ်ဘၣ်လီၢ်ဘၣ်စးက့ၤ၀ဲလီၤႉ

ဘၣ်ဆၣ်ႉႉႉတၢ်ကတိၤတဘီလၢတံပဒိၣ်(—)တဲယမိဒီးယမိတူၢ်ဘၣ်၀ဲန့ၣ် တလီၤမၢ်လၢယမိသးပူၤနီတဘျီလၢၤဘၣ်ႉ ယမိပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၢ်ဒၣ်လၢယပါအလိၤဒီးတဲ၀ဲႇ“သုပၢ်မ့ၢ်ဟဲက့ၤန့ၣ်ယကအိၣ်လီၤဖှၣ်ဒီးအီၤလီၤ” လၢခံတုၤမ့ၢ်ယပါဟဲက့ၤတုၤဒီး ယမိန့ၣ်ဒ်တဲ၀ဲအသိးဃ့လီၤဖှၣ်ဒီးယပါသၦၢ်တၢၢ်လီၤႉ ယပါတခီလၢတၢ်ဆၢထံၣ်သးသယုၢ်ဘၣ်ယမိဒီးအဖိမုၣ်ဖိခွါတဖၣ်အပူၤ တတဲဆၢယမိလၢတၢ်နီတမံၤဘၣ်ဒီး အမဲာ်ထံလီၤ၀ဲလီၤႉ ယပါဃ့ကညး၀ဲယမိဘၣ်ဆၣ်တန့ၢ်ဘၣ်ႉ

လၢခံတယံာ်ဘၣ်ဒီးယမိယပါအတၢ်ဂ့ၢ်အံၤတုၤထီၣ်၀ဲဆူကီၣ်ဆၣ်၀ဲၤဒၢးန့ၣ်လီၤႉ ယမိတဲဖျါထီၣ်၀ဲအတၢ်တူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲတၢ်ဂ့ၢ်ခဲလၢာ်၀ံၤဒီး စံး၀ဲသါကဟံးလံာ်လီၤဖှၣ်လီၤႉ ယပါတခီဃ့ကညးယမိလီၤႉ ပ၀ဲပဒီပုၢ်၀ဲၢ်တဖၣ်ပဘၣ်ဟီၣ်လၢမိပါတၢ်ဂ့ၢ်အံၤအဃိလီၤႉ ယၤတခီယတထံၣ်ဘၣ်ယပါဖးယံာ်လံအဃိ ယပိာ်ယပါခံထီဘိလီၤႉ ယပါဖိးဟုယၤနၢမူယၤဒီးအမဲာ်ထံလီၤ၀ဲလီၤႉ ယပါမၢ၀ဲယနီဒီးယကၠီလဲၤဃ့ကညးစၢၤယမိလီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်တန့ၢ်ဘၣ်ႉ လၢခံယပါဃ့ကညးယမိသၦၢ်ၦၢ်ဒီးသူၣ်က့သးၦၢ်ခိၣ်နၢ်တဖၣ်ဃ့ကညးတဲနၢ်ပၢၢ်စၢၤယမိသၦၢ်ၦၢ်အဃိ ယမိန့ၣ်တူၢ်လိာ်က့ၤယပါလီၤႉ ယမိယပါဒီးပဟံၣ်ဖိဃီဖိခဲလၢာ်ပအိၣ်ၦဲၤဒီးတၢ်သးအုးအမဲာ်ထံမဲာ်နိတဖၣ်လီၤႉ

ဘၣ်တဟါလၢကလုၢ်ဖိကပုာ်လုးပူၤယမိန့ၣ်တဲထီၣ်၀ဲႇ“အပါဧၢႇ ယတအဲၣ်ဒိးလီၤဖးဒီးနၤဒီးပဖိမုၣ်ဖိခွါသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်” ယပါနၢမူယမိမိအဘိးပၤတဘီဒီး ယမိမိနံၤကမှံထီၣ်က့ၤ၀ဲလီၤႉ စးထီၣ်ဖဲန့ၣ်ပဟံၣ်ဖိဃီဖိဒိးန့ၢ်ဘၣ်က့ၤတၢ်သူၣ်မုာ်သးမုာ်လီၤႉ အ၀ဲအံၤမ့ၢ်၀ဲမုၢ်နံၤကီခဲလၢယၤဒီးပဟံၣ်ဖိဃီဖိလဲၤခီဖျိဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ တဘျီဘျီန့ၣ်မီၣ်ႉႉယမိဒီးယပါမ့ၢ်ဃဲၤလီၤက့ၤအတၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤဒီး နံၤ၀ဲတဘျီဘျီၦဲၤဒီးတၢ်မဲာ်ထံမဲာ်နိတဖၣ်န့ၣ်လီၤႉႉႉ”

သရၣ်မုၣ်ဖိနီၢ်ဖဲကြံဖဲအ၀ဲတဲဘၣ်က့ၤယၤမုၢ်နံၤကီခဲလၢအဟံၣ်ဖိဃီဖိလဲၤခီဖျိဘၣ်၀ဲတၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤအခါႇ တဘျီဘျီအမဲာ်ထံဆှံဖိဟဲလီၤယွၤ၀ဲဆူအဘိးပၤလိၤဒီး ထွါသူခူသူၣ်ကွံာ်၀ဲလၢအစုဖိန့ၣ်လီၤႉ အီၤႉႉယမ့ၢ်သ့ၣ်ညါဆိလၢယတၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အဃိ အကဘၣ်တဲဘၣ်က့ၤယၤအဟံၣ်ဖိဃီဖိတၢ်လဲၤခီဖျိအဂ့ၢ်လၢ ကမၤဘၣ်ဒိအသးဒ်အံၤဒီးတမ့ၢ်ယကမၢအ၀ဲတဲဘၣ်ယၤလၢအတၢ်လဲၤခီဖျိအဂ့ၢ်အကျိၤတဖၣ်အံၤစ့ၢ်ကီးဘၣ်ႉ ဘၣ်ဆၣ်ခဲအံၤတခီစဲၤခံလၢယဂီၢ်လံႉ ယယီၣ်သးဘၣ်အီၤဖးဒိၣ်ဘၣ်ဆၣ်ယမၤက့ၤတသ့လၢၤဘၣ်ႉ

သရၣ်မုၣ်ဖဲကြံဒီးအသကိးသရၣ်မုၣ်ဖိအိၣ်လၢဘုသိၣ်ကီၢ်ဆၣ်ခံဂၤ ကတိၤတၢ်ဒီးယၤ၀ံၤခဲအံၤအ၀ဲသ့ၣ်က့ၤဆူအဟံၣ်ကအိၣ်တခီနၣ်ရံၣ်ဃၣ်ဃၣ်လံႉ ဘၣ်ဆၣ်ယဲတခီယလီၤထွံဒံးဒၣ်လၢယတၢ်ဆိမိၣ်ယိာ်ပူၤအဃိ ယတဆၢထၢၣ်ဒံးဒၣ်လဲာ်လၢယခံဆ့ၣ်နီၤအပူၤဒံးဘၣ်ႉ ဖဲန့ၣ်အခါတၢ်လၢယနၢ်ဟူမှံဘၣ်က့ၤလၢယနၢ်ပူၤတခီမ့ၢ်၀ဲလၢအပူၤကွံာ်(၃၇)နံၣ်ႇ ဘၣ်တဟါဖဲပဟံၣ်ဖိဃီဖိမုၢ်ဟါတၢ်ဘါဆၢကတီၢ်အခါ ယမိၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤအဖိအလံၤဒီးအတၢ်ကတိၤလၢတဲတ့ၢ်၀ဲတခါန့ၣ်လီၤ–

“ပဒုၣ်ပဒါဒီးၦၤလၢပခိၣ်ပဃၢၤတဖၣ် မ့ၢ်မၤအၢမၤနးၦၤန့ၣ်မ့ၢ်တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်လၢပဂီၢ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်ပတူၢ်ကစီၤအီၤသ့ဒံးႉ မ့ၢ်လၢပမိၢ်ပပၢ်အိၣ်ဒံးဒီးၦၤလၢအကဟုဘံၣ်ကယာ်ဘၢပတၢ်အိၣ်မူအဃိလီၤႉ မ့မ့ၢ်ပနီၢ်ကစၢ်မိၢ်ပၢ်လၢအတကျၢသံဘၣ်ဒီးတဲအၢက့ၤအဖိႇ တကွၢ်ထွဲအဖိဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် လီၤဂာ်ဒ်တၢ်ခိၣ်စူတခါလၢအဆဲးခွဲးခွးဒီးမၤဆါက့ၤပသးခိၣ်သ့ၣ်အသိးန့ၣ်လီၤႉ သုမ့ၢ်သ့ၣ်ညါလီၤသုနီၢ်ကစၢ်သးလၢသုတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်မ့ၢ်ကအိၣ်ဒ်န့ၣ်ဒီး တကြၢးလၢသုကဘၣ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီဒီးထီၣ်ဆူမိၢ်ပၢ်အလီၢ်ဘၣ်ႉႉႉ”

ဖဲယထွဲထီၣ်ယခီၣ်လၢကက့ၤဆူဟံၣ်အခါ ယခီၣ်ခါတဖၣ်ဃၢဘၣ်ယၤဒ်သိးၦၤစၢဃာ်အီၤဒီးထးသွဲအသိးန့ၣ်လီၤႉ တဟါအံၤဖဲယက့ၤတုၤဆူ ZOA ၀ဲၤဒၢးလၢၦၤပာ်န့ၢ်ယအိၣ်တမှံၤအလီၢ်အခါန့ၣ်ႇ ဖဲမဲၤခီၣ်ခါကညီဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲက၀ီၤတြီၤပူၤတခီ တၢ်ခံးလီၤကဒုဒုကယီၢ်ယီၢ်ထီၣ်လံန့ၣ်လီၤႉ

လၢ– တံနိ (သ၀ီတါ)