ယုၢ်မၤဟးဂီၤ အံတူၢ်ထၣ်လီၢ်ကမှံဃုးလီၢ်တဖၣ်အဃိ ဃုးလီၢ် ၁၀၀ဘျဲၣ် ဟးဂီၤကွံာ်

လါအိးကထိဘၢၣ် ၂၄သီႇ၂၀၁၉နံၣ်ႇနါ၀့ၤဖၠိစၣ်

ဖၣ်ပူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ် ဘုသိၣ်ကီၢ်ဆၣ်အပူၤ ဖဲတလါအံၤ လါစဲးပထ့ဘၢၣ် ထီၣ်သီကတီၢ် ယုၢ်တဖၣ်နုာ်လီၤအီၣ် မၤဟးဂီၤကွံၢ်၀ဲ ဘုလၢဃုး(ခုး)ပူၤတဖၣ် နးနး ကျံာ်ကျံာ်န့ၣ်ဒီး ကတီၢ်အံၤ ခုးလီၢ်ခဲလၢာ် ၁၀၀ ဘျဲၣ်ဟးဂီၤ ကွံာ်၀ဲအဂ့ၢ် ၦၤဖဲးအီၣ်ဃုး(ခုး)တဖၣ် တဲ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

စးထီၣ်ဖဲ တလါအံၤ လါစဲးပထ့ဘၢၣ် အသီ ၂၀ ကတီၢ် ယုၢ်တဖၣ်နုာ်လီၤ အ့ၣ်ဟးဂီၤ၀ဲဃုး(ခုး)လီၢ်တဖၣ် ဖဲအံတူၢ်ထၣ်ၦၤလီၢ်အိၣ်ကမှံဒဲက၀ီၤ ဒီးကတီၢ်အံၤ ဃုး(ခုး)လီၢ် ၁၀၀ ဃၣ်ဃၣ် ဟးဂီၤကွံာ်၀ဲ တုၤသူအီၤတသ့ နီတမံၤလၢၤဘၣ်အဂ့ၢ် အံတူၢ်ထၣ်ၦၤလီၢ်အိၣ်ကမှံဒဲက၀ီၤ ၦၤဂ့ၢ်၀ီမူဒါခိၣ် စီၤပီၣ်လဲၣ်ကၤလံၤလါမူ စံး၀ဲဒ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ

“လၢတၢ်မၤစၢၤ တန့ၢ်လၢၤဘၣ်ကတီၢ် ၦၤလၢမၤတၢ်တဘၣ် နီတမံၤဘၣ်တဖၣ် သူၣ်အီၣ်၀ဲ ခုးလီၢ်တဂၤတစဲးလီၤႉ တနံၤအံၤ ယုၢ်မၤဟးဂီၤဘု လၢာ်ဃၣ်ဃၣ်အဃိ တန့ၢ် က့ၤတၢ်နီတမံၤလၢၤဘၣ်ႉ ခုးလီၢ်လၢ အိၣ်တ့ၢ်တဖၣ်သနာ်က့ ယုၢ်မ့အ့ၣ်ဟးဂီၤကွံာ် ကဒီးန့ၣ် တန့ၢ်က့ၤတၢ်နီတမံၤလၢၤဘၣ်”အဂ့ၢ် စီၤပီၣ်လဲၣ်ကၤလံၤလါမူ စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

ယုၢ်လၢနုာ်လီၤ မၤဟးဂီၤ၀ဲ ခုးလီၢ်တဖၣ်န့ၣ် တၢ်ဒိးအီၤလၢထုႇ ဟ့ၣ်ဒုးအီၣ် တၢ်မၤသံယုၢ်ကသံၣ်ဒီး မုၢ်နၤခီကတီၢ် တၢ်လူၤလ့ခးအီၤ ဘၣ်ဆၣ် ယုၢ်တဖၣ် တဟဲစှၤလီၤဘၣ်ဒီး ဟဲအါထီၣ်န့ၢ်အလီၢ်ဒီး မၤဟးဂီၤ၀ဲခုးလီၢ်အဖီခိၣ် နံၣ်လၢအဟဲ တၢ်အီၣ်တၢ်အီအဂီၢ် တၢ်ဘၣ်ယိၣ်အိၣ်အဂ့ၢ် စီၤပီၣ်လဲၣ်ကၤလံၤလါ စံးအါထီၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

ဖဲအပူၤကွံာ် ၂၀၁၇ လါစဲးပထ့ဘၢၣ်ကတီၢ် အံတူၢ်ထၣ်လီၢ်အိၣ်ကမှံဒဲက၀ီၤအံၤ တၢ်ပာ်ပတုာ်ကွံာ် တၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢ ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤအီၤလၢ(ထံၣ်ဘံၣ်စံၣ်) ဒီး ဒိးန့ၢ်ဘၣ်က့ၤတၢ်မၤစၢၤလၢ တၢ်မၤဘူၣ်ကစၢ်လၢ သးအိၣ်အ၀ဲသ့ၣ်အဂၤ (မ့)တကရူၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အအိၣ်လၢ တဘျီဂီၢ်တဘျီဂီၢ် န့ၣ်လီၤႉ

ကတီၢ်အံၤ တၢ်ဂ့ၢ်ကီတခါလၢ ၦၤလီၢ်အိၣ်ကမှံ ဒဲက၀ီၤ သဂၢၢ်ဘၣ်၀ဲအံၤန့ၣ် ၦၤဒဲက၀ီၤဖိတဖၣ် မုၢ်လၢ်တၢ်လၢ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် –ကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢ ဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် အအိၣ်ဒီး ကညီၦၤဂ့ၢ်၀ီတ၀ၢတဖၣ် အအိၣ်အဂ့ၢ် လီၢ်အိၣ်ကမှံ ဒဲက၀ီၤ ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

စီၤထူချံၣ်လၢအမ့ၢ် ကညီတၢ်တိစၢၤမၤစၢၤဒီး တၢ်ဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်(KORD) ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဂၤစံး၀ဲ “တမ့ၢ်ထဲအံတူၢ်ထၣ် တခါဘၣ်ႉ ၦၤမၤအီၣ်ခုး ခဲလၢာ်ဃၣ်ဃၣ် ဘၣ်ဒိ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ ပဃုစၢၤတၢ်မၤစၢၤလၢ အ၀ဲသ့ၣ်အဂီၢ် ထီဘိလီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်တုၤခဲအံၤ တန့ၢ်ဒံးဘၣ် အံတူၢ်ထၣ် ဒဲက၀ီၤတကပၤ တၢ်ကီတၢ်ခဲအိၣ်လၢ တၢ်မၤအီၣ်လီၢ်အဃိ လိၣ်တၢ်မၤစၢၤ ဒိၣ်၀ဲလီၤႉ ပဆၢမုၢ်လၢ်လၢ ကဒိးန့ၢ်တၢ်မၤစၢၤလၢ အ၀ဲသ့ၣ်အဂီၢ် လၢအဆိလီၤ”အဂ့ၢ် စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

အံတူၢ်ထၣ် ၦၤလီၢ်အိၣ်ကမှံဒဲက၀ီၤအပူၤ ၦၤဖဲးအီၣ်ဃုးလီၢ် အိၣ်၀ဲခဲလၢာ် ၁၄၀ အကျါ ဃုးလီၢ်လၢဟးဂီၤသူတသ့ဒီး ဟးဂီၤကွံာ်တ၀ာ်သ့ၣ်တဖၣ် အိၣ်လံ၀ဲ တ၀ာ်ဃၣ်ဃၣ်လံအဂ့ၢ် သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ အံတူၢ်ထၣ် ၦၤလီၢ်အိၣ်ကမှံဒဲက၀ီၤအံၤ ဖဲ ၂၀၁၆ နံၣ် ထံကီၢ်တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ဒီး တၢ်ဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်ကီၣ်ကး(နအဖ) အသုး ဟဲထီၣ်ဒုး၀ဲ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် သုးက့ နီၣ်ဂံၢ် ၂ အဃိ ၦၤကမျၢၢ်လၢ ဘၣ်ဃ့ၢ်မှံဟးဖျိးဒီး ဟဲအိၣ်သူၣ်လီၤအသးလၢ ဃိၣ်လိာ်ကျိကၢၢ်နံၤ ဒ်အမ့ၢ် လီၢ်အိၣ်ကမှံ ဒဲက၀ီၤတဘ့ၣ်အသိးန့ၣ်လီၤႉ