လါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၂၇ သီႇ ၂၀၂၂ နံၣ်ႇ ခ့ၣ်အဲးစံၣ်
ပယီၤသုးလၢအနုာ်လီၤအိၣ်ဆီလီၤသးဖဲဂီၤလ့ၤ–ဆိၣ်စံမၠဲၣ်ကျဲ ဆိၣ်စံမၠဲၣ်သ၀ီပူၤ အၦၤသုးစကီၤဖိမၠိအီၣ်အံၤ နုာ်လီၤမၤ(CDM)ဟဲအိၣ်ကဒုသးလၢခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်–ကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢဟီၣ်က၀ီၤအပူၤဒီး ဒ်သိးအ၀ဲကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဖံးတၢ်မၤတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်တၢ်အးလီၤက့ၤအီၤလၢပၠံၤသူၣ်ယ့ၤခွ့ၤ (ပြည်သူ့ရင်ခွင်)ကရူၢ်အစုပူၤအဂ့ၢ်န့ၣ်သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ
ပယီၤသုးတြိၤ(၄၄)စုတီၤအဖီလာ်ခီၣ်ချ့သုးရ့ၣ်(ခမရ–၁၀၄)လၢအအိၣ်မီၣ်လမၠဲၣ် လၢအဟဲနုာ်လီၤအိၣ် ဟံးန့ၢ်အလီၢ်အကျဲလၢတၢ်ဘၣ်ဘျုးဒံၣ်မိၣ်ခြ့ၣ်စံၣ်ကညီသုးမုၢ်ဒိၣ်(DKBA)၀ဲၤလီၢ်ခိၣ်သ့ၣ်ဆိၣ်စံမၠဲၣ်သ၀ီအပူၤအံၤ ဖဲအပူၤကွံာ်လါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၂၄ သီအနံၤန့ၣ် အၦၤသုးစကီၤဖိမၠိအီၣ်ဟဲက့ၤနုာ်လီၤမၤ(CDM)အိၣ်ကဒုအသးလၢ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်ဟီၣ်က၀ီၤအပူၤန့ၣ်လီၤႉ
သုးစကီၤဖိမၠိအီၤစံး၀ဲလၢ“ဖဲတၢ်ဒုးကဲထီၣ်လၢဂီၤလ့ၤ–အူကြ့ၣ်ထၣ်တၢ်လီၢ်အခါန့ၣ််ယဟဲတုၤ၀ဲဒၣ်လၢ ဂီၤလ့ၤအံၤမီၤနီၤႉဖဲသုးကျိၤဟဲထီၣ်ရၤလီၤသးလၢဆိၣ်စံမၠဲၣ်ဟီၣ်က၀ီၤအခါန့ၣ်ကညီဖီၣ်စုက၀ဲၤကရူၢ်ထီၣ်ခးၦၤဒီး(ဒြိ)ကိးမုၢ်နံၤမုၢ်နၤအဃိၦၤသံဒီဒူၣ်ညါႉဖဲန့ၣ်ဒုးယၤခိၣ်မၢပထီၣ်ဒုးဆူၣ်၀ဲဒၣ်ကညီသုးကလၢၤတၢ်လီၢ်အဃိယထီၣ်တမုာ်လၢၤဘၣ်ဒီးယစံၣ်ဖျိးထီၣ်လီၤႉယဟဲက့ၤစိာ်ဃုာ်ဒီးကျိႇကျိချံႇစုကွံာ်မ့ၣ်ပိၢ်ဒီးကျိဖးဒိၣ်ႇဘျါအ့ၣ်အဘိတဖၣ်ဒီးယအးလီၤက့ၤလၢကညီခိၣ်နၢ်အအိၣ်လီၤ”အဂ့ၢ်န့ၣ်စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
ကတီၢ်ခဲအံၤဒ်သိးပယီၤသုးမီၤစိရိၤအံၤကလုၢ်ဘၢဒိၣ်စိ၀ဲဖလူ–ဆိၣ်စံမၠဲၣ်–ဂီၤလ့ၤကျဲအံၤအဂီၢ်န့ၣ် အ၀ဲသ့ၣ်နုာ်လီၤမၤတၢ်ထီၣ်ဒုးယံၤ၀ဲ(၄)လါဘျဲၣ်လံဒီးပယီၤသုးကျိၤတဖၣ်နုာ်လီၤဟံးန့ၢ်အလီၢ်အကျဲလၢဖလူလီၢ်က၀ီၤ(မွ့ၤနကီၤ)ဃိၣ်လူၢ်ဒီးဂီၤလ့ၤလီၢ်က၀ီၤအူကြ့ၣ်ထၣ်–ဆိၣ်စံမၠဲၣ်(DKBA)၀ဲၤလီၢ်ခိၣ်သ့ၣ်တၢ်လီၢ်တဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ
ပယီၤသုးကျိၤလၢအနုာ်လီၤဟံးန့ၢ်အလီၢ်အကျဲတဖၣ်အံၤခီဖျိကညီဒီကလုာ်တၢ်ထူၣ်ဖျဲးသုးမုၢ်ဒိၣ်(KNLA)သုးပာ်ဖှိၣ်ႇကီၢ်သူလ့ၤသုးမုၢ်ဒိၣ်(KTLA)သုးပာ်ဖှိၣ်တဖၣ်လဲၤတ့ၢ်လီၤမ့ၣ်ပိၢ်လၢကဘီယူၤ(ဒြိ)ႇခးစဲးပြဲးအ၀ဲသ့ၣ်ဒီး(စနဲၤဖၤ)ႇခိးခးအ၀ဲသ့ၣ်လၢတၢ်ဘၢၣ်စၢၤကိးမုၢ်နံၤဒဲးအဃိပယီၤသုးတကပၤသံ၀ဲအါအါဂီၢ်ဂီၢ်ဒီးၦၤအဲၣ်ဒိးနုာ်လီၤမၤ(CDM)အိၣ်အါမးအဂ့ၢ်န့ၣ်သုးစကီၤဖိမၠိအီၣ်စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
“ၦၤကိးဂၤဒဲးန့ၣ်တအဲၣ်ဒိးထီၣ်ဒုးကမျၢၢ်ထံဖိကီၢ်ဖိလၢၤဘၣ်ႉအဲၣ်ဒိးနုာ်လီၤမၤ(CDM)မီၤနီၤႉယၤနါက့လၢယကနုာ်လီၤမၤ(CDM)အဂီၢ်န့ၣ်ယဘၣ်ဟံတၢ်ဆၢကတီၢ်ဖးယံၤညါႉခီဖျိလၢတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်တဂ့ၤဘၣ်အဃိတၢ်ဆၢကတီၢ်ယံၤ၀ဲတစဲးမီၤနီၤႉၦၤဟဲခးၦၤဒီးကဘီယူၤ(ဒြိ)ကိးမုၢ်နံၤမုၢ်နၤအဃိသုးတဖၣ်အိၣ်တၢ်လီၢ်တအိၣ်လၢၤဘၣ်န့ၣ်သုးခိၣ်သုးနၢ်လၢအိၣ်တၢ်ဖီခိၣ်တဖၣ်ခီမၢပထီၣ်ဆူၣ်ႇမ့မ့ၢ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီခီန့ၣ်တဟ့ၣ်ၦၤလၢလၢၦဲၤၦဲၤဘၣ်ႉဆှၢၦၤလၢတၢ်သံကျဲအဃိမ့မ့ၢ်ယၤဒုယတတူၢ်သံယသးဘၣ်ယဟံၣ်ဖိဃီဖိအိၣ်ဒံးႉတၢ်အဃိန့ၣ်ယဟဲက့ၤလၢကညီကရူၢ်အအိၣ်လီၤႉခဲအံၤလၢအံၤတကပၤန့ၣ်ခုၣ်ယုၢ်မုာ်ပၢၤလီၤ”အဂ့ၢ်န့ၣ်သုးစကီၤဖိမၠိအီၣ်စံးအါထီၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
လၢဖလူ–ဂီၤလ့ၤ–ဆိၣ်စံမၠဲၣ်ကျဲတကပၤန့ၣ်တၢ်ဒုးကဲထီၣ်၀ဲလၢပယီၤသုးဒီးကီၢ်သူလ့ၤသုးမုၢ်ဒိၣ်ႇ (KNLA)ခီၤဘြၤသုးကျိၤတဖၣ်အဘၢၣ်စၢၤကိးမုၢ်နံၤမုၢ်နၤဒီးပယီၤသုးတကပၤခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ႇသူ၀ဲကဘီယူၤဟဲခးလီၤအိၣ်၀ဲအသိးကဘီယူၤဟဲဆှၣ်ဃုသ့ၣ်ညါတၢ်စ့ၢ်ကီးအိၣ်၀ဲအဂ့ၢ်န့ၣ်တၢ်ပၢၢ်ဆၢသုးပာ်ဖှိၣ်ကရူၢ်တဖၣ်စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
စးထီၣ်ဖဲအပူၤကွံာ်လါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၁၅ သီအနံၤန့ၣ် ခီဖျိပယီၤသုးကျိၤဟဲနုာ်လီၤအိၣ်ဟံးန့ၢ်အလီၢ်အကျဲလၢ တၢ်ဘၣ်ဘျုးဒံၣ်မိၣ်ခြ့ၣ်စံၣ်ကညီသုးမုၢ်ဒိၣ်(DKBA)၀ဲၤလီၢ်ခိၣ်သ့ၣ်ဆိၣ်စံမၠဲၣ်သ၀ီဒီးကၠီးခဲးသ၀ီပူၤအဃိ လီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်ဘၣ်ဃ့ၢ်မှံဟးဖျိး၀ဲအဂၤ(၁၀၀၀)ဃၣ်ဃၣ်န့ၣ်လီၤႉ