လါမ့ၤ ၁ သီႇ ၂၀၂၄ နံၣ်ႇ ခ့ၣ်အဲးစံၣ်
ကီၢ်ပယီၤ-ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်ကီၢ်ဆၢ(စူ၀ါဖါ)ကီၢ်ရ့ၣ်(ရၣ်ခၠၣ်ဘူရံး)ကီၢ်ဆၣ်ဟီၣ်က၀ီၤကညီဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲက၀ီၤ တဖျၢၣ်လၢအမ့ၢ်ထါမဟ့ၣ်ဒဲက၀ီၤ စးထီၣ်ဖဲတနံၣ်အံၤ(၂၀၂၄)နံၣ်လါအ့ဖြ့ၣ်အတီၢ်ပူၤအံၤခီဖျိတၢ် ကိၢ်ဒိၣ်အဃိထါမဟ့ၣ်ဒဲက၀ီၤဖိသ့ၣ်တဖၣ်သဂၢၢ်ဘၣ်ဒီးထံကၤနိကၤအဂ့ၢ်ထါမဟ့ၣ်ဒဲက၀ီၤၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါစံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
အပူၤကွံာ်နံၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အခါန့ၣ်တၢ်ကိၢ်ဒိၣ်သနါက့တနံၤဂီၢ်တနံၤအဂီၢ်န့ၣ်တၢ်ဟ့ၣ်နီၤလီၤ၀ဲၦၤဒဲက၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ်ထံန့ၣ်န့ၢ်ဒံး၀ဲတနံၤတဘျီခံဘျီဘၣ်ဆၣ်တလါအံၤလါဖြ့ၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ်ဘၣ်ဃးဒီးထံလၢတၢ်ဟံးသူန့ၢ်၀ဲလၢထံကျိႇ ထံပူၤသ့ၣ်တဖၣ်လီၤသံးကွံာ်၀ဲခဲလၢာ်အဃိဘၣ်တနံၤနံၤန့ၣ်ဒဲက၀ီၤဖိသ့ၣ်တဖၣ်တဒိးန့ၢ်ဘၣ် လၢၤထံအိၣ်ထီၣ်၀ဲအဂ့ၢ်ထါမဟ့ၣ်ဒဲက၀ီၤခိၣ်သရၣ်မုၣ်နီၢ်သလ့ၤဖီစံးဘၣ်၀ဲခ့ၣ်အဲးစံၣ်ကညီတၢ်ကစီၣ်ဒ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ
“မ့မ့ၢ်လၢပဒဲက၀ီၤအပူၤအံၤဘၣ်ဃးဒီးလၢထံန့ၣ်ဒုနးဒိၣ်ထီၣ်ဖဲလါအ့ဖြ့ၣ်အတီၢ်ပူၤအံၤမီၤႉ ထံန့ၣ်လၢထံကျိပူၤထံလီၤသံး၀ဲခဲလၢာ်ခဲဆ့လီၤႉ လၢအပူၤကွံာ်န့ၣ်ပတၢ်န့ၣ်အိၣ်ဃာ်ဒီးထံပူၤသၢပူၤ သနါက့ပသူသ့ဒၣ်လီၤခံပူၤလီၤန့ၢ်ဒၣ်လၢၦၤစှၤဂၤအဂီၢ်လီၤမီၤနီၤႉ ခါလၢအပူၤကွံာ်န့ၣ်တၢ်ကိၢ်ဒိၣ်သနါက့ ၦၤဟ့ၣ်လီၤထံန့ၣ်န့ၢ်ဒံးတနံၤန့ၣ်တဘျီခံဘျီမီၤနီၤႉ မ့မ့ၢ်အခဲအံၤတနံၣ်ခီဒုထံကျိန့ၣ်လီၤသံးအဃိန့ၣ်ၦၤတနီၤ န့ၣ်ခူၣ်၀ဲဒၣ်ထံပူၤနါက့ခီဖျိလၢတၢ်ကိၢ်ဒိၣ်အဃိထံပူၤန့ၣ်လီၤသံး၀ဲဒၣ်စ့ၢ်ကီးမီၤႉ ဘၣ်တနံၤနံၤန့ၣ်တန့ၢ်ဘၣ် ၀ဲထံနီတဘျီဘၣ်အဃိန့ၣ်ကဲထီၣ်၀ဲတၢ်ဂ့ၢ်ကီလီၤႉ ထံတၢ်အိၣ်သးလၢပဒဲက၀ီၤအပူၤဒုဃံး၀ဲဒိၣ်မးလီၤႉ တၢ်တၤတၢ်လၢပဘၣ်ကွၢ်ဆၢမဲာ်ခဲခဲအံၤန့ၣ်အိၣ်ဒၣ်လၢထံတခါအံၤပဘၣ်ကွၢ်ဆၢမဲာ်အီၤဒိၣ်လီၤ”အဂ့ၢ်စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်-ကညီတၢ်ကစီၣ်န့ၣ်လီၤႉ
လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါထါမဟ့ၣ်ဒဲက၀ီၤအပူၤအံၤက၀ီၤဒိၣ်အိၣ်၀ဲသၢဘ့ၣ်ႇ က၀ီၤဒိၣ်တဘ့ၣ်စုာ်စုာ်အပူၤက၀ီၤဒ့အိၣ် ၀ဲဒၣ်(၅)ဘ့ၣ်ဒီးခီဖျိတၢ်ကိၢ်ဒိၣ်အဃိထါမဟ့ၣ်ဒဲက၀ီၤဒီတဘ့ၣ်လၢၤဃၣ်ဃၣ်သဂၢၢ်ဘၣ်၀ဲဒီးထံကၤနိကၤတၢ်ဂ့ၢ်ကီဒ်အံၤအဖီခိၣ်တကီၢ်ခါခဲအံၤဒဲက၀ီၤအၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါသ့ၣ်တဖၣ်ရဲၣ်ကျဲၤဘှါဆှဲစိာ်ခီတီဆှၢန့ၢ်၀ဲဒၣ်ဒီးသိလ့ၣ်တဆီလၢဒဲက၀ီၤအချၢအဂ့ၢ်သရၣ်မုၣ်သလ့ၤဖီစံးအါထီၣ်၀ဲဒၣ်န့ၣ်လီၤႉ
တကးဒံးဘၣ်မ့ၢ်လၢမူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤတၢ်အိၣ်သးတၢ်ကိၢ်ဒိၣ်ထီၣ်၀ဲအဃိထါမဟ့ၣ်ကညီဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲက၀ီၤအပူၤဒဲက၀ီၤၦၤဘၣ်ဘၣ်ဒါသ့ၣ်တဖၣ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်၀ဲၦၤဒဲက၀ီၤဖိသ့ၣ်တဖၣ်လၢကပလီၢ်သးလၢမ့ၣ်အူဖါဆါတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အိၣ်၀ဲအသိး(NGO)တၢ်ရၢကရိဟ့ၣ်၀ဲတၢ်မၤလိမၤဒိးႇ တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤသ့ၣ် တဖၣ်ဒီးဒ်န့ၣ်အသိးလၢတၢ်ကဒီသဒၢသးလၢမ့ၣ်အူဖါဆါအဂီၢ်တၢ်တ့ပလီၤဃာ်၀ဲမဲးဘိၣ်ထံဘိၣ်အိၣ်၀ဲအဂ့ၢ်သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ
ဒ်န့ၣ်အသိးခီဖျိတၢ်ကိၢ်ဒိၣ်ထီၣ်၀ဲအဃိစးထီၣ်ဖဲပူၤကွံာ်လါမးရှး ဘူးကလၢၤအတီၢ်ပူၤန့ၣ်မဲၢ်လးကညီဘၣ်ကီ ဘၣ်ခဲဒဲက၀ီၤအပူၤက၀ီၤဒိၣ်(Zone-A)ဒီး(Zone=B)အပူၤက၀ီၤဒ့သ့ၣ်တဖၣ်သဂၢၢ်ဘၣ်ဒီးထံလီၤတူာ်လီၤကၤအဂ့ၢ်မဲၢ်လးကညီဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲက၀ီၤအၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါစံးဘၣ်၀ဲခ့ၣ်အဲးစံၣ်ကညီတၢ်ကစီၣ်အိၣ်စ့ၢ်ကီး၀ဲဒၣ်န့ၣ်လီၤႉ
