ကသူၣ်ထီၣ်သကိး“ကီၢ်သူလ့ၤ”ဒီးဖဲၣ်ဒရဲၣ်ကီၢ်စၢဖှိၣ်အဂီၢ်ႇကဘၣ်ဒုးလီၤၦီၢ်ကွံာ်မီၤစိရီၤသနူဒီးကလုာ်ဒိၣ်စိသနူအဂ့ၢ်ႇခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်ဆီၣ်တခူစံး၀ဲ

လါယူၤ ၁၄သီႇ ၂၀၂၄နံၣ်ႇ ခ့ၣ်အဲးစံၣ်ႇ

ကသူၣ်ထီၣ်သကိး“ကီၢ်သူလ့ၤ”ဒီးဖဲၣ်ဒရဲၣ်ဒံၣ်မိၣ်ကရ့ၣ်စံၣ်ကီၢ်စၢဖှိၣ်အဂီၢ်ကဘၣ်ဒုးလီၤၦီၢ်ကွံာ်မီၤစိရိၤသနူဒီးကလုာ်ဒိၣ်စိသနူအဂ့ၢ်ႇခ့ၣ်အဲးယူၣ်-ကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢႇကရၢခိၣ်ပဒိၣ်စီၤကွဲၤထူ၀့ဆီၣ်တခူစံး၀ဲလၢလံာ်ဟ့ၣ်ယုၢ်အပူၤဖဲတနံၤအံၤလါယူၤ(၁၄)သီႇလၢအလီၤဘၣ်၀ဲကီၢ်သူလ့ၤမုၢ်နံၤၦဲၤထီၣ်(၇၅)နံၣ်အပူၤအံၤန့ၣ်လီၤႉ

လံာ်ဟ့ၣ်ယုၢ်အပူၤဆီၣ်တခူပာ်ဖျါ၀ဲလၢ“ကတီၢ်အံၤပအိၣ်လၢတၢ်ပၢၢ်ဆၢအကတီၢ်ဒီးပမူပဒါမ့ၢ်ပကဘၣ်ဒုးလီၤၦီၢ်ကွံာ်မီၤစိရိၤသနူဃုာ်ဒီးၦၤလၢအစူးကါ၀ဲကလုာ်ဒိၣ်စိသနူလၢအဒုးအိၣ်ထီၣ်ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤတၢ်ဒုးတၢ်ယၤတဖၣ်အမဲာာ်ညါပကဘၣ်သူၣ်ထီၣ်သကိးကီၢ်သူလ့ၤဃုာ်ဒီးဖဲၣ်ဒရဲၣ်ဒံၣ်မိၣ်ကရံၣ်စံၣ်ကီၢ်စၢဖှိၣ်လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်အုၣ်ကီၤသးလၢကလုာ်ဒူၣ်ထံဖိကီၢ်ဖိကမျၢၢ်အတၢ်အိၣ်မူအဘူၣ်အတီၢ်လၢအဂ့ၤလါခါဆူညါအဂီၢ်အဂ့ၢ်”ပာ်ဖျါ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

ဒီးလၢတၢ်ကဒုးလီၤၦီၢ်ကွံာ်မီၤစိၤရိၤသနူဒီးကသူၣ်ထီၣ်၀ဲ“ဲကီၢ်သူလ့ၤ”ဒီးဖဲၣ်ဒရဲၣ်ကီၢ်စၢဖှိၣ်အဂီၢ်အဖီခိၣ်အံၤန့ၣ်ႇပကထိၣ်ဃူပာ်ဖှိၣ်သးမၤသကိးတၢ်ဒီးကလုာ်ဒူၣ်ဒံၣ်မိၣ်ကရ့ၣ်စံၣ်ဂံၢ်ဘါကရူၢ်ႇကရူၢ်ကရၢလၢအထီဒါကလုာ်ဒိၣ်စိသနူတဖၣ်လၢသုးဂ့ၢ်၀ီႇထံရုၢ်ကီၢ်သဲးဂ့ၢ်၀ီအကျဲလၢတၢ်ဆီတလဲ၀ဲကီၢ်ပယီၤထံရူၢ်ကီၢ်သဲးအက့ၢ်အဂီၤလၢအဖိးမံဒီးထံကီၢ်အံၤအတၢ်အိၣ်သးအတၢ်လိၣ်ဘၣ်အဂ့ၢ်ႇပာ်ဖျါ၀ဲလၢလံာ်ဟ့ၣ်ယုၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤႉ

ဒ်န့ၣ်အသိးႇဒ်ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်အိၣ်၀ဲဒီးအတၢ်ပညိၣ်လၢကသူၣ်ထီၣ်ကီၢ်သူလ့ၤ(Kawthoolei Federal Unit)အသိးန့ၣ်ႇကွဲမုာ်ဆီၣ်တခူ၀ဲကညီသူၣ်ဘီၣ်သးစၢ်ကူၣ်သ့ကူၣ်သ့တဖၣ်လၢကပၣ်ဃုာ်ပၣ်သကိးလၢတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤပူၤအဂ့ၢ်ႇခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်လီၢ်ခၢၣ်သးကမံတံာ်-အၦၤကတိၤတၢ်ပၢပဒိၣ်စီၤကျၢၤစံး၀ဲဒ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ

အ၀ဲစံး၀ဲလၢ“ဒ်ပတၢ်ပညိၣ်ပတၢ်မုၢ်လၢ်ကွၢ်စိအိၣ်၀ဲလၢပကစံၣ်ညီၣ်တီနံလီၤပသးအဂီၢ်အသိးန့ၣ်တုၤမုၢ်မဆါတနံၤအံၤန့ၣ်ပပာ်ကတီၢ်ကွံာ်အီၤတသ့ဘၣ်ႇလိၣ်ထီၣ်ဖးထီၣ်ကသ့အဂီၢ်ပကဘၣ်ဆဲးဂုၢ်ကျဲးစၢးအီၤန့ၣ်အလီၢ်အိၣ်၀ဲသၦၢ်ကတၢၢ်လီၤႉမုၢ်မဆါတနံၤအံၤန့ၣ်ပညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢခီကရဲး(၁၇)၀ီတ၀ီ၀ံၤအလီၢ်ခံပဘိးဘၣ်ရၤလီၤ၀ဲလၢပကဒုးအိၣ်ထီၣ်က့ၤ၀ဲကီၢ်သူလ့ၤဖဲၣ်ဒရဲၣ်ယူၣ်နံၣ်အဃိန့ၣ်ဒီးဒ်သိးပတၢ်ပညိၣ်ကလၢၦဲၤထီၣ်အဂီၢ်ပအိၣ်ဒီးတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤအဃိလၢပတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ၀ဲအံၤအပူၤန့ၣ်ပအဲၣ်ဒိးလၢသူၣ်ဘီၣ်သးစၢ်တဖၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤကညီဖိလၢအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တဖၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ်ကြၢးလၢဟဲနုာ်လီၤပၣ်ဃုာ်ပာ်ဖှိၣ်မၤသကိးတၢ်လီၤန့ၣ်ပအဲၣ်ဒိးတဲဒုးသ့ၣ်ညါလီၤ”အဂ့ၢ်စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

တကတီၢ်ဃီႇတၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်ကီၢ်သူလ့ၤမုၢ်နံၤအံၤအတၢ်ပညိၣ်တၢ်တိာ်ပာ်မ့ၢ်၀ဲဒ်သိးတၢ်ကစံၣ်ညီၣ်ပီတ့လီၤက့ၤပဘူၣ်ပတီၢ်လၢပနီၢ်ကစၢ်သ့၀ဲအဂီၢ်ခိၣ်နၢ်တဖၣ်ထံၣ်၀ဲလၢတၢ်လိၣ်ဘၣ်တမံၤအဃိဒုးအိၣ်ထီၣ်တ့ၢ်၀ဲအဂ့ၢ်ႇစံးစ့ၢ်ကီး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

ဒ်န့ၣ်အသိးႇဖဲ(၁၉၄၉)နံၣ်လါယူၤ(၁၄)သီအနံၤတၢ်ကရၢကရိဒုးအိၣ်ထီၣ်၀ဲကီၢ်သူလ့ၤပဒိၣ်ဒီးအတၢ်ပၢတၢ်ပြးတဖၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံႇမုၢ်နံၤအံၤဘၣ်တၢ်ပာ်ပနီၣ်က့ၤစ့ၢ်ကီး၀ဲလၢ“ကီၢ်သူလ့ၤမုၢ်နံၤ”အဂ့ၢ်လံာ်ဟ့ၣ်ယုၢ်ပူၤပာ်ဖျါ၀ဲဒၣ်န့ၣ်လီၤႉ