Home တၢ်ကစီၣ် ကမျၢၢ်တူၢ်လိၥ်ဂ့ၤတတူၢ်လိၥ်ဂ့ၤကဆဲးဆ့ၣ်နီၤအိၣ်တၢ်လီၢ်လၢအဆီသးခဲအံၤအဂ့ၢ် (DKBA)သုးခိၣ်ဘိၤဘံၣ်စံး၀ဲ

ကမျၢၢ်တူၢ်လိၥ်ဂ့ၤတတူၢ်လိၥ်ဂ့ၤကဆဲးဆ့ၣ်နီၤအိၣ်တၢ်လီၢ်လၢအဆီသးခဲအံၤအဂ့ၢ် (DKBA)သုးခိၣ်ဘိၤဘံၣ်စံး၀ဲ

132
0
Photo: CJ

လါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၂၆ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်, ခ့ၣ်အဲးစံၣ်

ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် ဒူသထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်(သုးက့ ၁)ဟီၣ်က၀ီၤ ဖၣ်အၣ်ကီၢ်ဆၣ် နီဖးဒိၣ်ကရူၢ်လၢ(DKBA)ဆီလီၤသးအိၣ်၀ဲခဲအံၤန့ၣ် ကမျၢၢ်တူၢ်လိၥ်ဂ့ၤတတူၢ်လိၥ်ဂ့ၤကဆဲးဆ့ၣ်နီၤအိၣ်ဆီလီၤသးအဂ့ၢ်န့ၣ် ဘူးဒးတၢ်ဘါတၢ်ဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်ကညီသုးမုၢ်ဒိၣ်(DKBA) အခိၣ် သုးခိၣ်ဘိၤဘံၣ် စံးလီၤဖဲလါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၂၄ သီ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤအဂ့ၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဖဲအပူၤကွံၥ်နွံအခါ လၢဖၣ်အၣ်ကီၢ်ဆၣ် KNLA သုးရ့ၣ်(၁)ဟီၣ်က၀ီၤ နီဖးဒိၣ်ကရူၢ် ၀ၣ်တရဲၢ်သ၀ီ ကၠိမဲၥ်ညါန့ၣ် လၢ(DKBA) သုးခိၣ် ဘိၤဘံၣ်အတၢ်တီခိၣ်ရိၣ်မဲအံၤတဆီ (DKBA)ဟဲဆီလီၤသုးအလီၢ်အကျဲအဖီခိၣ် ခီဖျိပှၤကၠိဖိသ့ၣ်တဖၣ်ထီၣ်က့ၤကၠိ တဘူၣ်လၢၤဘၣ်အဃိ ဖဲလါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၂၄ သီ မုၢ်ဃ့ၢ်လီၤ ၁း၀၀ နၣ်ရံၣ်ဃၣ်ဃၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် သုးခိၣ်ဘိၤဘံၣ်ဒီး နီဖးဒိၣ်ကရူၢ် လီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်မၤ၀ဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တခါဖဲ၀ၣ်တရဲၢ် သရိၥ်ပူၤအခါ စံးလီၤ၀ဲဒ်အံၤလီၤအဂ့ၢ်န့ၣ် လီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်လၢ အလဲၤထီၣ်တၢ် အိၣ်ဖှိၣ်တဂၤစံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.

“တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤန့ၣ်ဘိၤဘံၣ်တဲလီၤ၀ဲလၢကမျၢၢ်တူၢ်လိၥ်ဂ့ၤ,တတူၢ်လိၥ်ဂ့ၤကဘၣ်အိၣ်၀ဲလီၤတဲ၀ဲဒ်န့ၣ်.မ့၀ံၤတဲစ့ၢ်ကီး၀ဲလၢအ၀ဲသ့ၣ်ဘၣ်ဟဲဆီလီၤသးဖဲအံၤတၢ်ပညိၣ်န့ၣ်ခီဖျိပယီၤသုးကဟဲဆ့ၣ်နီၤအိၣ်အဃိဘၣ်ဟဲဆ့ၣ်နီၤအိၣ်ဆိ၀ဲလီၤတဲ၀ဲဒ်န့ၣ်.မ့၀ံၤပှၤကၠိဖိမိၢ်ပၢ်က့ၤတဲကဒါလၢတၢ်မ့ကဲထီၣ်တမံၤမံၤန့ၣ်မၤစၢၤကသ့ဧါ.ဘိၤဘံၣ်က့ၤတဲ၀ဲဒၣ်လၢမၤစၢၤသ့အဃိ၀ဲဒၣ်နါက့ပမၤတဘၣ်လၢၤစ့ၢ်ဘၣ်.ဒီးအဂၤတမံၤလီၢ်က၀ီၤပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါပၥ်ဖျါထီၣ်အီၤလၢသုဟဲအိၣ်ဖဲအံၤပှၤတၢ်ဖီလၥ်မ့တူၢ်လိၥ်၀ဲဘၣ်ဆၣ်(ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်)သုးက့ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတတူၢ်လိၥ်၀ဲဘၣ်မီၤနီၤ.ပှၤကမျၢၢ်မ့ဆဲးတဲန့ၣ်ဘၣ်ယိၣ်လၢကကဲထီၣ်တၢ်သူၣ်ဟ့သးဟ့အဃိပှၤတတဲဃုၥ်လၢၤဘၣ်.လၢခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်တတူၢ်လိၥ်အီၤဘၣ်န့ၣ်အသ့ၣ်ညါ၀ဲလီၤ”အဂ့ၢ်န့ၣ် စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်-ကညီတၢ်ကစီၣ်န့ၣ်လီၤ.

တကးဒံးဘၣ်တၢ်လီၢ်လၢ(DKBA)ဟဲအိၣ်ဆီလီၤသးအံၤလၢအတအိၣ်ဒီးတၢ်ဒုးသ့ၣ်ညါလီၢ်က၀ီၤပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါဃုၥ်ဒီး ကမျၢၢ်တဖၣ်ဘၣ်အသိးအတၢ်ဟဲအိၣ်ဆီလီၤသးလၢကၠိမဲၥ်ညါအံၤတကြၢး၀ဲဘၣ်ဒီး မ့မ့ၢ်တခီမၢဖိသၣ်က့ၤထီၣ်ကဒါကၠိ ကဟံန့ၢ်၀ဲ တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂ့ၢ် သုးခိၣ်ဘိၤဘံၣ် စံးလီၤ၀ဲလၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤအဂ့ၢ်န့ၣ် လီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်လၢအဂၤတဂၤစ့ၢ်ကီး စံး၀ဲ ဒ်အံၤန့ၣ် လီၤ.

“၀ဲဒၣ်ပတၢ်ထံၣ်ဒုအ၀ဲသ့ၣ်ဟဲအိၣ်ဆီလီၤသးလၢကၠိမဲၥ်ညါအံၤဒုတကြၢးဘၣ်မီၤနီၤ.ကဟဲအိၣ်အံၤတတဲတၢ်နီတမံၤဘၣ်,မၤကဒံမၤကဒါဟဲစိၥ်လီၤလၢၢ်,မဲး,အိး.ခဲအံၤလၢကၠိကရၢၢ်အမဲၥ်ညါန့ၣ်အ၀ဲသ့ၣ်တ့ထီၣ်တၢ်သူၣ်ထီၣ်ဘၣ်ဖၢလီၤ. ခဲအံၤမၢပှၤကၠိဖိထီၣ်ကဒါ ကၠိတဲ၀ဲလၢတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢန့ၣ်တမၤဘၣ်ဒိဖိဒံဖိသၣ်ဘၣ်ဒ်န့ၣ်.တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢဂီၢ်န့ၣ်သါကဟံမူဒါတဲ၀ဲဒ်န့ၣ်ဘၣ်ဆၣ်၀ဲဒၣ်နါက့ပဘၣ်သးကိၢ်စ့ၢ်.တချုးကဲထီၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ်ပဘၣ်တြီဆိဃၥ်မီၤနီၤ.လၢန့ၣ်တကပၤဒီးတတူၢ်လိၥ်,လၢအံၤတကပၤဒီးတတူၢ်လိၥ်ဘၣ်ဘျီ ၀ဲပကဲကမျၢၢ်ဒုတၢ်မ့ကဲထီၣ်သးတမံၤတမၠိန့ၣ်အိၣ်ဒၣ်ပဘၣ်ဘံၣ်တၥ်လၢတၢ်ဘၢၣ်စၢၤလီၤ.ပတြီတန့ၢ်ဘၣ်ဘျီပဘၣ်အိၣ် ဒ်အံၤ လီၤ” အဂ့ၢ်န့ၣ် စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.

တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဘျီ၀ဲအံၤအပူၤန့ၣ် (DKBA)သုးခိၣ်ဘိၤဘံၣ်ကတိၤဆှဲပၠးလီၤဘၣ်ဃးအတၢ်ဟဲဆီလီၤသးအဂ့ၢ်အကျိၤ,ကမျၢၢ်ပၥ်ဖျါထီၣ် အတၢ်ဘၣ်သးတၢ်အိၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤဒီးဒ်န့ၣ်အသိးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဘျီ၀ဲအံၤလၢ(DKBA)တကပၤဟဲဒီးသိလ့ၣ်သၢခိၣ်, မ့မ့ၢ်လၢလီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်တကပၤန့ၣ်ခီဖျိပှၤတနီၤပျံၤတၢ်အဃိ ပှၤကမျၢၢ်လဲၤထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ကအိၣ်ထဲ အဂၤ(၃၀)ဘျဲၣ် လီၤအဂ့ၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

Photo: CJ

ဘၣ်ဃး(DKBA)ဘိၤဘံၣ်ကိးအိၣ်ဖှိၣ်လီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်ဒီးစံး၀ဲလၢကဆဲးအိၣ်ဆီလီၤသးလၢ၀ၣ်တရဲၢ်ကၠိမဲၥ်ညါတၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ် ဒူသထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ် နဲၣ်ရွဲၣ် ပှၤကတိၤတၢ်ပၢ ပဒိၣ်စီၤအ့နဲၤ စံး၀ဲလၢ “ကမျၢၢ်န့ၣ်လဲၤထံၣ်ဒီးပၥ်ဖျါထီၣ်၀ဲဒၣ်န့ၣ်ပှၤတတူၢ်လိၥ်အီၤဘၣ်. ပှၤက့ၤတဲကဒါအီၤလၢတၢ်လီၢ်လၢပှၤတအဲၣ်ဒိးအိၣ်ဘၣ်အလီၢ်န့ၣ်သါအဲၣ်ဒိးအိၣ်ဆိးတဲ၀ဲဒ်န့ၣ်.မ့၀ံၤပှၤကမျၢၢ်တဲအ၀ဲသ့ၣ်လၢတၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်မ့ဟဲအိၣ်ထီၣ်န့ၣ်မီၤ,(DKBA)က့ၤတဲကဒါ၀ဲလၢပှၤမ့ခးပှၤဒုပက့ၤခးကဒါန့ၣ်တဲ၀ဲဒ်န့ၣ်.အဃိ(DKBA)မ့တအဲၣ်ဒိးဟီၣ်က၀ီၤတၢ်မုၥ်တၢ်ခုၣ်ဘၣ်ဒုကအိၣ်ဆိး၀ဲန့ၣ်.မ့အဲၣ်ဒိးတၢ်မုၥ်တၢ်ခုၣ်တၢ်ဂၢၢ်တၢ်ကျၢၤဒုဒ်ကမျၢၢ်ပၥ်ဖျါထီၣ်အ၀ဲသ့ၣ်တၢ်ဘၣ်ယိၣ်တၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးအဖီခိၣ်ဒုကြၢးလၢတူၢ်လိၥ်၀ဲလီၤမီၤ.ခဲအံၤတတူၢ်လိၥ်၀ဲဘၣ်တဲ၀ဲဒ်န့ၣ်ဘျီမ့ၢ်ဒၣ်အ၀ဲသ့ၣ်အဲၣ်ဒိး၀ဲဒၣ်တၢ်စုဆူၣ်ကီၣ်တကးအကျဲလီၤဧါသၢၣ်”အဂ့ၢ်န့ၣ် စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်-ကညီတၢ်ကစီၣ်ဖဲတနံၤအံၤန့ၣ်လီၤ.

တၢ်မၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်၀ံၤလီၢ်ခံဖဲတနံၤအံၤလါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၂၆ သီအံၤ တၢ်က့ၤအိးထီၣ်ကဒါကၠိလံဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိပှၤကၠိဖိမိၢ်ပၢ်ဒီးကၠိဖိတနီၤန့ၣ်ဘၣ်ယိၣ်တၢ်အိၣ်ဒံးအဃိ ပှၤကၠိဖိလဲၤထီၣ်ကၠိတဘူၣ်ဒံးဘၣ်စ့ၢ်ကီးအိၣ်၀ဲအဂ့ၢ်န့ၣ် လီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်စံး၀ဲ အသိး သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဒ်န့ၣ်အသိး(DKBA)ဟဲဆီလီၤသးလၢကၠိမဲၥ်ညါ၀ံၤလီၢ်ခံတကီၢ်ခါခဲအံၤလၢမုၢ်နၤခီအဆၢကတီၢ်န့ၣ် (DKBA)သုးဟးဆှၣ်တၢ်ဒီး သုးကူသုးကၤလၢ ဒူသ၀ီပူၤအိၣ်ထီၣ်အဖီခိၣ်တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤကဲထီၣ်တၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးလၢလီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်အဂီၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ကမျၢၢ်လၢအိၣ်ဘူးဖဲန့ၣ် တဖၣ်စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ

၀ၣ်တရဲၢ်သ၀ီ ကၠိမဲၥ်ညါလၢ(DKBA)ဟဲအိၣ်ဆီလီၤသးခဲအံၤန့ၣ် ဘၣ်တီၢ်တီခိၣ်ရိၣ်မဲအီၤလၢ၀ၣ်တရဲၢ်သ၀ီဖိ စီၤခၠ့ၣ်သါ လၢအမ့ၢ် တ့ၢ်၀ဲသုးကီၣ်ကးအဂၢၤကီၢ်သုး(ပၠံၤသူၣ်စ့ၣ်)တဂၤဒီးဖဲအပူၤကွံၥ်လါအီကူၥ်အခါန့ၣ်ဟးထီၣ်ကွံၥ်လၢ(ပၠံၤသူၣ်စ့ၣ်)ပူၤ၀ံၤက့ၤပၥ်ဖှိၣ်မၤသကိးတၢ်ဒီး(DKBA)အဂ့ၢ်န့ၣ် ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါ စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.

ဘၣ်ဃး(DKBA)အတၢ်လဲၤအိၣ်ဆီလီၤသးလၢ၀ၣ်တရဲၢ် ကၠိမဲၥ်ညါအဂ့ၢ်အကျိၤအံၤ ဒ်သိးကသ့ၣ်ညါအါထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးအဂီၢ် ပခ့ၣ်အဲးစံၣ်-ကညီတၢ်ကစီၣ် ဂုၥ်ကျဲးစၢးဆဲးကျိး(DKBA)သုးခိၣ်ဘိၤဘံၣ်ဃုၥ်ဒီး ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါဘၣ်ထွဲ တဖၣ်ဘၣ်ဆၣ်တုၤခဲအံၤဆဲးကျိးတန့ၢ်ဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ.