လါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၈ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်, ခ့ၣ်အဲးစံၣ်
ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်-မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်သုးက့(၅)ဟီၣ်ကဝီၤအပူၤလၢကမၤအါထီၣ်သုးဂံၢ်ဘါအဂီၢ်န့ၣ်သုးခိးကီၢ်ဆၢ(BGF)တနီၤဒီးပယီၤသုး ပၥ်ဖှိၣ်(၁၀၀)ဘျဲၣ်ဟဲထီၣ်တုၤဝဲဒၣ်ဖဲ(ကတၢၢ်တံၥ်)အဂ့ၢ်မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်သုးခိၣ်ဒိၣ်ဂီၢ်ဂ့ၢ်စီၤကျၢၤဒိၣ်စံးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
သုးပၥ်ဖှိၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအိၣ်လၢကလဲၤထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢဖၣ်ပူၣ်ဝ့ၢ်ဒီးတကီၢ်ခါခဲအံၤခီဖျိဆဲးလဲၤဝဲတန့ၢ်ဘၣ်အဃိဆီလီၤဝဲအလီၢ်အကျဲဖဲ(ကတၢၢ်တံၥ်)ပယီၤသုးကလၢၤအဂ့ၢ်န့ၣ်မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်ပှၤကတိၤတၢ်ပၢသုးခိၣ်ဒိၣ်ဂီၢ်ဂ့ၢ်စီၤကျၢၤဒိၣ်စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်-ကညီတၢ်ကစီၣ်န့ၣ်လီၤ.
“အပူၤကွံၥ်န့ၣ်အဝဲသ့ၣ်တဲဃၥ်ဝဲအိၣ်မီၤနီၤလၢ(BGF)ဒီးသုးကီၣ်ကးန့ၣ်တပၥ်ဖှိၣ်မၤသကိးတၢ်လၢၤဘၣ်,အိၣ်က့ၤလီၤလီၤဆီဆီလီၤတဲဝဲဒ်န့ၣ်. ဘၣ်ဆၣ်မ့မ့ၢ်ဟီၣ်ကဝီၤဖဲအံၤန့ၣ်တထုးဖးအသးဘၣ်. ဖဲအံၤန့ၣ်အဝဲသ့ၣ်အိၣ်သကိး,လဲၤဃုၥ်က့ၤဃုၥ်မၤသကိးအီၣ် သကိးဝဲမီၤနီၤ. အဝဲသ့ၣ်ပၥ်ဖှိၣ်အသးဟဲထီၣ်ဝဲဖဲ(ကတၢၢ်တံၥ်)န့ၣ်ပှၤနီၣ်ဂံၢ်(၁၀၀)ဘျဲၣ်ခိၣ်ဃၢၤဖဲန့ၣ်မီၤနီၤ. နါက့န့ၣ်ဟဲဝဲတုၤဖဲ(က တၢၢ်တံၥ်)လီၤ. ဆူအဖီခိၣ်ခီန့ၣ်ဒုတထီၣ်ဝဲဘၣ်,မ့ၢ်ထီၣ်လၢအဖီခိၣ်ဒုကဲထီၣ်ဒၣ်ခီမီၤ. အခဲအံၤဒုတကဲထီၣ်ဒံးဘၣ်.” အဂ့ၢ်စံးဘၣ်ခ့ၣ် အဲးစံၣ်-ကညီတၢ်ကစီၣ်န့ၣ် လီၤ.
ဖဲပူၤကွံၥ်လါအ့ဖြ့ၣ်အခါဖၣ်ပူၣ်ဝ့ၢ်ပူၤပယီၤသုးခီၣ်သုးရ့ၣ်(ခလရ-၁၉)ဒီးခီၣ်ချ့သုးရ့ၣ်(ခမရ-၄၃၄)သုးကလၢၤ သ့ၣ်တဖၣ်အံၤကညီဒီ ကလုၥ်တၢ်ထူၣ်ဖျဲးသုးမုၢ်ဒိၣ်(KNLA)သုးပၥ်ဖှိၣ်ထီၣ်မၤန့ၢ်ကွံၥ်ဝဲဝံၤလီၢ်ခံတုၤလၢခဲအံၤဒိၣ်စိဒံးဝဲအဂ့ၢ်န့ၣ်(သုးက့-၅)ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါ စံးဝဲန့ၣ်လီၤ.
လၢတၢ်န့ၣ်အဃိပယီၤသုးလၢအိၣ်ဖၣ်ပူၣ်ဝ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤက့ၤပၥ်ဖှိၣ်အသးလၢ ခီၣ်ချ့သုးရ့ၣ်(ခမရ-၃၄၀),(ခမရ-၃၄၁)သုးကလၢၤ တၢ်လီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်သုးခိၣ်ဒိၣ်ဂီၢ်ဂ့ၢ်စီၤကျၢၤဒိၣ်စံးအါထီၣ်ဝဲဒၣ်ဒ်အံၤန့ၣ်လီၤ.
“ဖၣ်ပူၣ်သုးကလၢၤလၢအအိၣ်တ့ၢ်ဒ်သိးဒီးဒုးယၤသုးကလၢၤခီန့ၣ်သုးပၥ်ဖှိၣ်သ့ၣ်တဖၣ်ဂၢၢ်တံၥ်ဃၥ်အဝဲသ့ၣ်ဒီးတြီတံၥ်ဃၥ်အဝဲ သ့ၣ်တၢ်ဟးထီၣ်ဟးလီၤခဲလၢၥ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိးလၢ(ခီပူၣ်)သုးကလၢၤနါက့ဒ်န့ၣ်လီၤ. သုးကလၢၤ သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်ကဟူးဂဲၤဝဲလၢ အံၤလၢဘးန့ၣ်ဟူးဂဲၤဝဲတန့ၢ်ဘၣ်. ဘၣ်အိၣ်သံဃၥ်ဝဲလၢအသုးကလၢၤအပူၤလီၤ. ဘၣ်ဒိးသန့ၤအသး လၢအခိၣ်အနၢ်ကဟဲတ့ၢ်လီၤ န့ၢ်အီၤတၢ်အီၣ်တၢ်အီဒီးကဘီယူၤဒံးန့ၣ်မီၤနီၤ. ” အဂ့ၢ်န့ၣ်စံးဝဲန့ၣ်လီၤ.
ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်-ဖၣ်ပူၣ်မုၢ်ထီၣ်ဟီၣ်ကဝီၤအပူၤန့ၣ်ပယီၤသုးကလၢၤအိၣ်တ့ၢ်က့ၤထဲ(ခီပိၣ်)သုးကလၢၤတဖျၢၣ်လီၤဒီးဘၣ်ဆၣ်လၢ(က မၤမိၢ်)ကျဲ(ကမၤမိၢ်)သုးကလၢၤဒီး(ကတၢၢ်တံၥ်,ကူစ့ၣ်,တီၤသိလိ,မၤထီ)ပယီၤသုးကလၢၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤအိၣ်တ့ၢ်ဒံးဝဲဒၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
လၢခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်-မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်(သုးက့-၅)ဟီၣ်ကဝီၤအပူၤပယီၤသုးကလၢၤအဒိၣ်အဆံးအိၣ်ဆီလီၤသးခဲလၢၥ်အိၣ်ဝဲ(၈၀)ဖျၢၣ်ဒီး သၢနံၣ်အတီၢ်ပူၤတၢ်ပၢၢ်ဆၢသုးပၥ်ဖှိၣ်ကရူၢ်ထီၣ်မၤန့ၢ်ဝဲသုးကလၢၤအဖျၢၣ်(၂၀)ဘျဲၣ်ဒီးဒ်န့ၣ်အသိးသုးကလၢၤလၢအဆံးတဖၣ်တနီၤန့ၣ်ကၢတီၢ်ဟးထီၣ်ကွံၥ်ဝဲဒ်န့ၣ်လီၤအဂ့ၢ်န့ၣ်သ့ၣ်ညါဘၣ်လၢခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်တၢ်မၤနီၣ်စရီပူၤအသိးန့ၣ်လီၤ.
