လါနိၣ်၀့ဘၢၣ် ၂၉ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်, ခ့ၣ်အဲးစံၣ်
ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်-ကညီဒီကလုၥ်စၢဖှိၣ်ကရၢ ဒူသထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်(သုးက့ ၁)ဖၣ်အၣ်ကီၢ်ဆၣ် ဘူၣ်ပြၢးကရူၢ်အပူၤ ခီဖျိလၢချၢၣ်ဃဲၤ(BGF) သုးကလၢၤအံၤအဃိ တုၤလၢခဲအံၤသ၀ီဖိတဖၣ်က့ၤဆူအဟံၣ်အဃီတဘူၣ်ဒံးဘၣ်,ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲဒီး အဲၣ်ဒိး၀ဲလၢတၢ်ကထုး ကွံၥ်သုးကလၢၤအံၤအဂ့ၢ်န့ၣ် သ၀ီဖိတဖၣ်စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.
ဖဲ(၂၀၂၁)သုးဟံန့ၢ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤ၀ံၤလီၢ်ခံ ဖဲလါမးရှးအခါန့ၣ် လၢချၢၣ်ဃဲၤသ၀ီအပူၤ ပယီၤသုးဒီး(BGF)သုးပၥ်ဖှိၣ် နုၥ်လီၤဆ့ၣ်နီၤ အိၣ်၀ဲလၢသ၀ီပူၤတ့ထီၣ်ဘှီထီၣ်ဆီလီၤ၀ဲအသုးကလၢၤဒီးလၢအတၢ်တ့ထီၣ်သုးကလၢၤအံၤဖီခိၣ်ပၣ်ဃုၥ်၀ဲပှၤသ၀ီဖိအဟံၣ်အဃီတၢ်သူထီၣ်တစှၤန့ၢ်(၂၀)ဖျၢၣ်ဘၣ်အဃိသ၀ီဖိလၢအိၣ်သုးကလၢၤအခိၣ်အဃၢၤတဖၣ်ပျံၤတၢ်ဖုးတၢ်ဘၣ်ဟးစံၣ်အိၣ်လၢဒူသ၀ီအဂၤတုၤလၢခဲအံၤ တက့ၤဘၣ်လၢအဟံၣ်အဃီန့ၢ်၀ဲ(၃)နံၣ်ဘျဲၣ်လံအဂ့ၢ်န့ သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
လၢသုးကလၢၤအံၤအဃိသ၀ီဖိတဖၣ်ခီဖျိဘၣ်ဟးစံၣ်အိၣ်လၢပှၤဒူသ၀ီတၢ်ဆၢကတီၢ်ယံၤထီၣ်လံအဃိ တၢ်ကီတၢ်ခဲအိၣ်ထီၣ်လၢ တၢ်အိၣ်တၢ်ဆိးအမဲၥ်ညါလၢကဖံးအီၣ်မၤအီၣ်အဂီၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲတအိၣ်ဘၣ်အဖီခိၣ် ကမျၢၢ်တဖၣ်အဲၣ်ဒိး၀ဲလၢ တၢ်ကထုးကွံၥ်သုးကလၢၤအံၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ချၢၣ်ဃဲၤသ၀ီဖိတဖၣ် စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဃးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ် ချၢၣ်ဃဲၤသ၀ီဖိပိၥ်မုၣ်လၢအဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲၥ်၀ဲတၢ်ဂ့ၢ်ကီအံၤတဂၤ စံး၀ဲလၢ“(BGF)န့ၣ် ဟဲတ့ထီၣ် အသုးကလၢၤဖဲပဟံၣ်ကပၤန့ၣ်မီၤနီၤ.အ၀ဲသ့ၣ်ဂၢၤတၢ်န့ၣ်ပၣ်ဃုၥ်ပဟံၣ်အဃိပအိၣ်တသ့လၢၤဘၣ်ဘျီ ပဟးစံၣ်အိၣ်က့ၤလၢ အဂၤန့ၣ်.ပဟးစံၣ်အံၤန့ၢ်ခံနံၣ်ဘျဲၣ်လံ.၀ဲဒၣ်ပအဲၣ်ဒိးဘၣ်သးလၢအိၣ်ဖဲန့ၣ်လၢၤတဂ့ၤ,သုးလီၢ်လၢတၢ်လီၢ် အဂၤ.အ၀ဲသ့ၣ် အိၣ်တၢ်န့ၣ်လၢသ၀ီပူၤတီတီ,ဘၣ်ပၠးလၢပှၤဟံၣ်ဘျီတကဲးစ့ၢ်ဘၣ်.မ့ဆဲးအိၣ်ဒ်အံၤဒုတစိၤလၢပှၤပကဟးအိၣ်လၢအဂၤဒီးပတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲတအိၣ်ဘၣ်.နဟးအိၣ်လၢပှၤသ၀ီဒီးနဘၣ်ဖံးအီၣ်မၤအီၣ်စ့ၢ်.ခဲအံၤနဟးအိၣ်လၢပှၤသ၀ီဘျီနဖံးအီၣ်မၤအီၣ်တၢ်သ့၀ဲလဲၣ်.” အဂ့ၢ်န့ၣ် စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်-ကညီတၢ်ကစီၣ်န့ၣ်လီၤ.
တကးဒံးဘၣ်ဖဲ(BGF)နုၥ်လီၤအိၣ်၀ဲအခါန့ၣ် လၢကတ့ထီၣ်အသုးကလၢၤတၢ်သူၣ်ထီၣ်အဂီၢ် ဟံန့ၢ်ဆူၣ်၀ဲသ၀ီဖိဟံၣ်ပူၤ တၢ်ဖိတၢ်လံၤ,ဟံၣ်ထူၣ်,၀ၣ်သ့ၣ်တဖၣ်ဒီးဒ်န့ၣ်အသိးလၢအ၀ဲသ့ၣ်တၢ်လီၢ်အခိၣ်အဃၢၤန့ၣ်ဒိးလီၤဃၥ်၀ဲမ့ၣ်ပိၢ်အိၣ်၀း၀းတရံးအဃိ ပှၤကမျၢၢ်ဃုၥ်ဒီးဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအိၣ်၀ဲအသိး ကယဲၢ်မ့ၢ်သ၀ီဖိလၢအိၣ်ဘူးဖဲန့ၣ်တဖၣ်ဟးစံၣ်အိၣ်ကဒုသးခဲလၢၥ်လီၤ အဂ့ၢ်န့ၣ် လီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်လၢအဂၤတဂၤစ့ၢ်ကီး စံး၀ဲဒ်အံၤန့ၣ်လီၤ.
“ဖဲပဟံၣ်တၢ်ခံလီၤတကုးန့ၣ်ပှၤအိၣ်တဘူၣ်နီတဂၤလၢၤဘၣ်.ဘၣ်မနုၥ်လဲၣ်န့ၣ်ဟံၣ်ခိၣ်ဟံၣ်ဃၢၤန့ၣ်ပှၤဒိးလီၤဃၥ်မ့ၣ်ပိၢ်. မ့ၣ်ပိၢ် ဘၣ်ပှၤသ၀ီဖိတဂၤဖဲအက့ၤဒ့အီၣ်ပနွဲၢ်သၣ်အခါန့ၣ်ဘၣ်အခီၣ်.မ့မ့ၢ်လၢကျီၢ်ပနၢ်,မဲးတဲးလဲး,ထီဖိတဖၣ်ဒုဘၣ်ဒီဒူၣ်.တၢ်ခိၣ်တၢ်ဃၢၤဖဲန့ၣ်န့ၣ်ပှၤလဲၤတဘူၣ်နီတဂၤဘၣ်.မ့၀ံၤအ၀ဲသ့ၣ်ဟဲအိၣ်အခါန့ၣ်ဟံပှၤသ့ၣ်ပှၤ၀ၣ်,ပှၤဟံၣ်ဖီလၥ်လၢပှၤပၥ်ဃၥ်ခူၣ်,ဘံၣ်ဒိၣ်တဖၣ်န့ၣ်ဟံ၀ဲခဲလၢၥ်လီၤ.ကယဲၢ်မ့ၢ်သူသ့န့ၣ်ဟံ၀ဲခဲလၢၥ်လီၤ.မ့ၢ်အမၤမနုၥ်လဲၣ်ဒုတသ့ၣ်ညါဘၣ်.ခဲအံၤပဘၣ်သးက့ၤအိၣ်လၢပကစၢ်ဟံၣ်က့ၤအိၣ်တဘူၣ်ဘၣ်.ဘၣ်ဟးအိၣ်လၢပှၤတ၀ီအံၤတနံၣ်၀ံၤတနံၣ်ခဲအံၤကဲထီၣ်သၢနံၣ်ဒီးလံ.တလီၤဆီနီမံၤဘၣ်,မ့ၢ်ကဘၣ်အိၣ်ဒီးဖးယံၤဧါတသ့ၣ်ညါဘၣ်.”အဂ့ၢ်န့ၣ် စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.
ဒ်န့ၣ်အသိး(BGF)သ့ၣ်တဖၣ်အံၤသိလ့ၣ်လၢအလ့ၢ်ထီၣ်လ့ၢ်လိၤဖဲန့ၣ်တဖၣ်အ၀ဲသ့ၣ်အိၣ်ခိးသမံသမိးတၢ်,ခိးထၢ၀ဲတၢ်ခိတၢ်သွဲဒီး တကးဒံးဘၣ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်ဟဲအိၣ်ဆီလီၤသးဒ်အံၤအဖီခိၣ် ကဲထီၣ်တၢ်နိးတၢ်ဘျးလၢကမျၢၢ်တၢ်ဟးထီၣ်က့ၤလီၤအမဲၥ်ညါ ကၠိစ့ၢ်ကီးတၢ်အိးထီၣ်၀ဲတဘူၣ်လၢၤဘၣ်တုၤလၢခဲအံၤအဂ့ၢ်န့ၣ် လီၢ်က၀ီၤပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါစံး၀ဲအသိး သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဒ်လီၢ်က၀ီၤပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါစံး၀ဲအသိးန့ၣ် ချၢၣ်ဃဲၤ(BGF)သုးကလၢၤတၢ်လီၢ်အံၤအပူၤကွံၥ်မ့ၢ်၀ဲ (ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်) တၢ်သမံသမိးတြဲၤ လီၢ်ဒီးဘၣ်ဆၣ်ဖဲ(၂၀၂၁)သုးဟံန့ၢ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤ၀ံၤလီၢ်ခံ လါမးရှးအခါန့ၣ် ပယီၤသုးနုၥ်လီၤခးထီၣ်ဟံန့ၢ်၀ဲတၢ်လီၢ်အံၤ၀ံၤ (BGF)နုၥ်လီၤဆ့ၣ်နီၤတ့ထီၣ်အသုးကလၢၤဆ့ၣ်နီၤအိၣ်၀ဲတုၤလၢခဲအံၤအဂ့ၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲသုးခိးကီၢ်ဆၢနုၥ်လီၤဆ့ၣ်နီၤအိၣ်၀ံၤလီၢ်ခံန့ၣ်စ့ၢ်ကီး ဟီၣ်က၀ီၤတၢ်ပၢၢ်ဆၢသုးကရူၢ်လဲၤခးစဲးပြဲး၀ဲအိၣ်တလီၢ်လီၢ် အဖီခိၣ် (BGF)ကတပၤက့ၤခးလီၤကဒါကျိဖးဒိၣ်ဆူဒူသ၀ီ,တၢ်ဖံးအီၣ်မၤအီၣ်လီၢ်ကျီးပူၤအိၣ်၀ဲတလီၢ်လီၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ် လီၢ်က၀ီၤပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါ စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.
ဒ်န့ၣ်အသိးတကီၢ်ခါခဲအံၤ ဟံၣ်ခိၣ်ကမျၢၢ်လၢအိၣ်တ့ၢ်သ၀ီပူၤတဖၣ် ဘၣ်အိၣ်လၢတၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးပူၤဒီး စးထီၣ်လၢဟါခီ(၆)နၣ်ရံၣ် လီၢ်ခံန့ၣ်အ၀ဲသ့ၣ်တအဲၣ်ပှၤလ့ၢ်ထီၣ်လ့ၢ်လိၤလၢၤဘၣ်ပံးဃၥ်တြဲၤအဃိ ဂ့ၢ်ဂီၢ်အူတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤမ့ကဲထီၣ်အိၣ်ဘၣ်ဆၣ် လ့ၤတက့ၤတပျဲခီတဲၥ်၀ဲလၢၤဘၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် လီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်စံး၀ဲအသိး သ့ၣ်ညါဘၣ် န့ၣ်လီၤ.
ချၢၣ်ဃဲၤသ၀ီအံၤဟံၣ်ခိၣ်အိၣ်၀ဲ(၇၆)ဖျၢၣ်,ပှၤနီၣ်ဂံၢ်အိၣ်၀ဲ(၄၀၀)ဘျဲၣ်ဒီး ဘၣ်ဆၣ်ဖဲ(BGF)နုၥ်လီၤအိၣ်ဆီလီၤသး၀ံၤ လီၢ်ခံန့ၣ် သ၀ီဖိအဟံၣ်(၂၀)ဘျဲၣ်လၢတၢ်ကရၢၢ်ပၣ်ဃုၥ်၀ဲလၢသုးကလၢၤကိပူၤအံၤဒီးဟံၣ်လၢအိၣ်ဘူးဖဲန့ၣ်တဖၣ်ပၥ်ဖှိၣ်ခဲလၢၥ် ဟံၣ်ဒူၣ်(၄၀)ဃၣ်ဃၣ်ဘၣ်ဟးစံၣ်ပလဲၥ် သးလၢပှၤဒူပှၤသ၀ီတုၤလၢခဲအံၤအဂ့ၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဃးတၢ်ဂ့ၢ်ကဲထီၣ်သးလၢ(BGF)နုၥ်လီၤအိၣ်ဆီလီၤသးလၢချၢၣ်ဃဲၤသ၀ီပူၤ,တ့ထီၣ်သုးကလၢၤလၢအပၣ်ဃုၥ်ဒီး ပှၤသ၀ီဖိ အဟံၣ်အဃီအတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲအံၤန့ၣ် (BGF)တကပၤဟံမူဒါဘှါဆှဲ၀ဲတအိၣ်နီမံၤဘၣ်အဂ့ၢ် ကမျၢၢ်စံး၀ဲဒီး ဒ်န့ၣ်အသိး ဘၣ်ဃး တၢ်ဂ့ၢ်လၢအကဲသးတဖၣ်ဒ်သိးပၥ်ဂၢၢ်ပၥ်ကျၢၤအီၤလီၤတံၢ်လီၤဆဲးကန့ၢ်အဂီၢ် ပခ့ၣ်အဲးစံၣ်-ကညီတၢ်ကစီၣ် ဆဲးကျိး BGF ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါဘၣ်ထွဲဘၣ်ဆၣ်ဆဲးကျိးတန့ၢ်၀ဲဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
