လါယူၤ ၁၅ သီ, ၂၀၂၅ နံၣ်, ခ့ၣ်အဲးစံၣ်
ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်-ကညီဒီကလုၥ်စၢဖှိၣ်ကရၢ ဒူပျၥ်ယၥ်ကီၢ်ရ့ၣ်(သုးက့ ၆)ကီးတရံးကီၢ်ဆၣ်ဟီၣ်က၀ီၤ ဒူသ၀ီတၢ်လီၢ်တနီၤအပူၤ ခီဖျိတၢ်အိၣ်သးတဂၢၢ်တကျၢၤဒံးဘၣ်အဃိ ကမျၢၢ်လၢအဃ့ၢ်ထီၣ်တဖၣ်တနီၤန့ၣ်တုၤလၢခဲအံၤဘၣ်ဟးအိၣ်ကဒုဒံးသးလၢ ပှၤဒူပှၤသ၀ီအဂ့ၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
ကီၢ်ဆၣ်ဟီၣ်က၀ီၤဒူသ၀ီတနီၤအပူၤ(၂၀၂၁)သုးဟံန့ၢ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤ၀ံၤလီၢ်ခံ ခီဖျိတၢ်ဒုးတၢ်ယၤအိၣ်ထီၣ်ဒီးပယီၤသုးခးလီၤ ကျိဖးဒိၣ်,ကဘီယူၤစ့ၢ်ကီးလဲၤတ့ၢ်လီၤမ့ၣ်ပိၢ်အိၣ်အဃိကမျၢၢ်တဖၣ်ဘၣ်ဃ့ၢ်ထီၣ်ဟးစံၣ်အိၣ်လၢခူပူၤ၀့ၢ်ပူၤ,ပှၤဒူပှၤသ၀ီ,ကစၢၢ်ခိၣ်ကလိကျါလၢတၢ်လီၢ်ပူၤဖျဲးအလီၢ်အိၣ်၀ဲအါမးန့ၣ်လီၤ.
ဒ်န့ၣ်အသိးတုၤလၢခဲအံၤဟီၣ်က၀ီၤဒူသ၀ီလၢအ၀ဲသ့ၣ်အိၣ်တ့ၢ်၀ဲတဖၣ်ခီဖျိတၢ်ဒုးတၢ်ယၤ,ဒုၣ်ဒါတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ,ကျိဖးဒိၣ်ဒီးကဘီယူၤ တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အိၣ်ဒံး၀ဲအဃိ လီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ဟးစံၣ်အိၣ်န့ၢ်လၢ(၃)နံၣ်ခိၣ်ဃၢၤလံဘၣ်ဆၣ် တုၤလၢခဲအံၤတက့ၤ ဘၣ်ဒံးလၢအဟံၣ်အဃိသဂၢၢ်ဘၣ်၀ဲတၢ်လုၢ်အီၣ်နီၢ်ခိသးသမူတၢ်ဂ့ၢ်ကီအဂ့ၢ်န့ၣ် လီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်လၢဃ့ၢ်တၢ်ဒုးတဖၣ် စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဃးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤလီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်လၢအဃ့ၢ်တၢ်ဒုးန့ၢ်(၁)နံၣ်ဘျဲၣ်တဂၤစံး၀ဲလၢ“၀ဲပသ၀ီန့ၣ်တနီၤန့ၣ်ပှၤလဲၤစံၣ်အိၣ်လၢတီၤဒဲပှၢ် ပူၤတံခံမီၤနီၤ.ယဲခီန့ၣ်အိၣ်ဒၣ်ဟံၣ်လီၤယကျီးတအိၣ်နီမံၤဘၣ်အဃိယက့ၤအိၣ်တသ့ဘၣ်ဒ်န့ၣ်အဃိပအိၣ်၀ဲဖဲအံၤ.တဘၣ်ဂီၢ်ဘၣ်စ့ဟဲနုၥ်လီၤတအိၣ်ဘၣ်.ဒ်သိးပဖိတလီၤဒိဘၣ်အဂီၢ်ပဘၣ်ဟးတူၢ်နးသးတူၢ်ငါလၢအံၤတသီလၢန့ၣ်တသီဒ်န့ၣ်လီၤ.ပှၤလၢအဒံၣ်အဖိအိၣ်အါညါဒုနး၀ဲန့ၣ်”အဂ့ၢ်န့ၣ် စံးဘၣ် ခ့ၣ်အဲးစံၣ်-ကညီတၢ်ကစီၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဒ်န့ၣ်အသိးကမျၢၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤဟီၣ်က၀ီၤတၢ်လီၢ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်လဲၤအိၣ်ကဒုအသးခဲအံၤစ့ၢ်ကီး ခီဖျိတၢ်ဒုးတၢ်ယၤအိၣ်ထီၣ် ပယီၤသုးခးလီၤကျိဖးဒိၣ်,ကဘီယူၤစ့ၢ်ကီးလဲၤတ့ၢ်လီၤမ့ၣ်ပိၢ်အိၣ်အဃိတၢ်ကီတၢ်ခဲအိၣ်ထီၣ်လၢကဖံးအီၣ်မၤအီဟးတူၢ်ငါ၀ဲ အဂ့ၢ်န့ၣ် ကမျၢၢ်ပိၥ်ခွါလၢအဂၤတဂၤစ့ၢ်ကီး၀ဲဒ်အံၤန့ၣ်လီၤ.
“ခဲအံၤတၢ်ဖံးတၢ်မၤဒုလီၤလံဘၣ်ဆၣ်ကျီးကစၢ်တဖၣ်န့ၣ်မၤအီၣ်တၢ်ဘူၣ်ဘၣ်.မ့၀ံၤပှၤတူၢ်ငါဖိနါက့အိၣ်ဒီဒူၣ်မၤတၢ်ဘူၣ်ဘၣ်. ခီဖျိတၢ်ဒုးကဲထီၣ်မီၤ.မ့လဲၤမၤဘၣ်တၢ်န့ၣ်ပှ့ၤအီၣ်ဟုသး,သိ,မိၢ်ဂံၥ်သၣ်,အခၠိၤမိၣ်တဖၣ်န့ၢ်၀ဲန့ၣ်.တၢ်ဒုးကဲထီၣ်အဃိပမၤတသ့ဘၣ်.ခဲအံၤပတမၤဘၣ်တၢ်ဘၣ်အဃိတၢ်ကီတၢ်ခဲအိၣ်ဖးဒိၣ်ညါ.” အဂ့ၢ်န့ၣ် စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.
လၢန့ၣ်အမဲၥ်ညါတကီၢ်ခါခဲအံၤပယီၤသုးကလၢၤလၢအိၣ်ကီးတရံးကီၢ်ဆၣ်ပူၤဒီးကြုၢ်တုဟီၣ်က၀ီၤပူၤတဖၣ် ဟီၣ်က၀ီၤတၢ်ပၢၢ်ဆၢ သုးပၥ်ဖှိၣ်ကရူၢ်ထီၣ်မၤန့ၢ်၀ဲအိၣ်တနီၤလံဘၣ်ဆၣ်သုးကလၢၤလၢအအိၣ်တ့ၢ်ဒံးတဖၣ်တၢ်ဆဲးထီၣ်ခး၀ဲအဃိ တၢ်ဒုးကဲထီၣ်အိၣ် ၀ဲတလီၢ်လီၢ်တုၤလၢခဲအံၤန့ၣ်လီၤ.
ဒ်န့ၣ်အသိးကီၢ်ရ့ၣ်ဒီတဘ့ၣ်အပူၤစးထီၣ်လၢသုးဟံန့ၢ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤ၀ံၤလီၢ်ခံခီဖျိတၢ်ဒုးတၢ်ယၤ အဃိလီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်သ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်ဃ့ၢ်မှံဟးဖျိး၀ဲအါမးအသိး တနီၤန့ၣ်တုၤလၢ ခဲအံၤက့ၤဟံၣ်က့ၤဃီတဘူၣ်ဒံး၀ဲဘၣ် ဘၣ်ဟးဃ့ၢ်အိၣ်ကဒုသးလၢတၢ်လီၢ်ပူၤ ဖျဲးအဖၢမုၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဒ်ကီၢ်ပူၤကညီပှၤလီၢ်အိၣ်ကမှံကမံးတံၥ်(CIDKP)တၢ်ပၥ်ဖျါပူၤစံး၀ဲအသိးန့ၣ် ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် ဒူပျၥ်ယၥ်ကီၢ်ရ့ၣ်ဒီတဘ့ၣ်အပူၤ စးထီၣ် ဖဲတနံၣ်အံၤ(၂၀၂၅)လါယနူၤအါရံၤတုၤလါမးရှး လၢသၢလါအတီၢ်ပူၤန့ၣ် ကမျၢၢ်ပှၤဃ့ၢ်မှံဟးဖျိးအနီၣ်ဂံၢ်ပၥ်ဖှိၣ်အိၣ်၀ဲ (၁၅၁၀၀၀) ဘျဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
