Home တၢ်ကစီၣ် ရွ့ၣ်မၠၣ်စၤဒံၣ် ဟံၣ်လီၢ်တၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ်တၢ်ဂ့ၢ် ၦၤမၤစၢၤတၢ်နီၢ်အိလၣ်ဒီး ၦၤအဂၤ ၃ ဂၤ တၢ်စံၣ်ညီၣ်လီၤလၢဘၣ်လီၤဃိာ်ပူၤတဂၤ တလါစုာ်စုာ်

ရွ့ၣ်မၠၣ်စၤဒံၣ် ဟံၣ်လီၢ်တၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ်တၢ်ဂ့ၢ် ၦၤမၤစၢၤတၢ်နီၢ်အိလၣ်ဒီး ၦၤအဂၤ ၃ ဂၤ တၢ်စံၣ်ညီၣ်လီၤလၢဘၣ်လီၤဃိာ်ပူၤတဂၤ တလါစုာ်စုာ်

1473
0
Photo: Nay Naw

လါဖ့ၤြဘူၤအါရံၤ ၁၇ သီႇ ၂၀၂၀ နံၣ်ႇ ခ့ၣ်အဲးစံၣ်

မၠၣ်၀တံၣ်၀့ၢ် မဲၢ်ကနဲသ၀ီ ရွ့ၣ်မၠၣ်စၤဒံၣ် ဟံၣ်လီၢ်တၢ်တိာ်ကျဲၤအတၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ်အပူၤႇ လၢလီၢ်က၀ီၤဖိတပၤ ၦၤလၢအပၣ်ဃုာ်မၤစၢၤတၢ်တဂၤလၢအမ့ၢ် နီၢ်အိလၣ်ဃုာ်ဒီး ၦၤလၢအထီဒါ၀ဲတၢ်တိာ်ကျဲၤ ၃ ဂၤအံၤႇ တနံၤအံၤ လါဖ့ၤြဘူၤအါရံၤ ၁၇ သီအနံၤန့ၣ် မၠၣ်၀တံၣ်ကီၢ်ဆၣ် ကွီၢ်ဘျီၣ်ရူ စံၣ်ညီၣ်တဲာ်၀ဲလၢဘၣ်လီၤလၢဃိာ်ပူၤ တဂၤတလါစုာ်စုာ်အဂ့ၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်လီၤႉ

ဖဲအပူၤကွံာ် ၂၀၁၉ နံၣ် လါအ့ြဖ့ၣ် ၂၁ သီအနံၤ တၢ်တဘၣ်မၤဟးဂီၤကွံာ်တၢ်တိာ်ကျဲၤဘၣ်အဃိႇ တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်သး၀ံၤအလီၢ်ခံ ကညီပိာ်မုၣ်ကရၢ =BWU ၦၤပၢၤလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤ နီၢ်အိလၣ်ဃုုာ်ဒီး ၦၤတီခိၣ်ရိၣ်မဲတၢ် ၃ ဂၤအံၤႇ မၠၣ်၀တံၣ်၀့ၢ် ပၢၤကီၢ်သုး လိာ်ကီွၢ်အ၀ဲသ့ၣ်လၢ တၢ်ထုးဖှိၣ်သးလၢတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ဒီး ပိာ်ကျဲတၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်သး သဲစးနီၣ်ဂံၢ် (၁၉/၂၀) တၢ်လိာ်ကွၢ်၀ဲဒီး ဖဲတၢ်သ့ၣ်ဆၢဖးအကတီၢ် ၂၄ ဘျီ ၀ံၤႇ တၢ်စံၣ်ညီၣ်တဲာ်လီၤ၀ဲဒ်အံၤလီၤအဂ့ၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်လီၤႉ

ဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်စံၣ်ညီၣ်တဲာ်လီၤလၢဘၣ်လီၤလၢဃိာ်ပူၤအံၤန့ၣ် နီၢ်အိလၣ် စံး၀ဲလၢ “လၢပထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤအံၤ တုၤလၢ အခဲအံၤသဲစးတၢ်ဒိၣ်စိတအိၣ်၀ဲဒံးဘၣ်လီၤႉ တုၤလၢအခဲအံၤ ပထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤအံၤအိၣ် ဒ်သိးဒီးလၢအပူၤကွံာ်အသိး လီၤန့ၣ်ပာ်ဖျါ၀ဲလီၤႉ ခီဖျိလၢအထၢနုာ်ၦၤလၢဃိာ်ပူၤအဃိန့ၣ် ပတဘၣ်တၢ်နီတမံၤဘၣ်ႉ ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး၀ဲဒၣ်လၢပဒိၣ်လီၤႉ ပဒိၣ်အံၤမၤ၀ဲဒၣ်တၢ်ဆီတလဲမး တုၤလၢအခဲအံၤတၢ်ဆီတလဲတအိၣ်ဘၣ်အမဲာ်ညါႇ မၤဘၣ်ဒိ၀ဲကမျၢၢ်တဖၣ်လီၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်လၢအဖျါ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ ဆၢကတီၢ်တၢ်အိၣ်သးခဲအံၤ ယထံၣ်လၢ မ့ၢ်ပဒိၣ်လၢအမၤတၢ်ဆီတလဲတသ့ဒံးဘၣ်လီၤ” အဂ့ၢ်န့ၣ်စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

တနံၤအံၤ နီၢ်အိလၣ် ဃုာ်ဒီး အပူၤကွံာ်ၦၤလၢအပာ်ဖျါထီၣ်အသးလၢ အတီခိၣ်ရိၣ်မဲတၢ်တဖၣ်လၢအမ့ၢ် အူမီၣ်အူႇ အူငဲၣ်(ကိး)အူဆါလဲၣ်ႇ ဒီးဒီၣ်စၣ်ဒၣ်မၠ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး တၢ်စံၣ်ညီၣ်တဲာ်လီၤ၀ဲတၢ်ကမၣ်တဂၤတနံၣ်ဒီး ၦၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ မၠၣ်၀တံၣ်ကီၢ်ဆၣ် ပၢၤကီၢ်ခိၣ် ကၠီၤသူယ့ၣ် လိာ်ကွီၢ်အ၀ဲသ့ၣ်လၢ တၢ်ထုးဖှိၣ်ထီၣ်သးလၢတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ် သဲစးတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢအမ့ၢ် သဲစးနီၣ်ဂံၢ် (၁၉§၂၀) လါအ့ြဖ့ၣ် ၂၃ သီအနံၤန့ၣ်လီၤႉ

နီၢ်အိလၣ် အၦၤမၤသကိးတၢ်ဖိတဂၤလၢအမ့ၢ် ကညီပိာ်မုၣ်ကရၢ =BWU ၦၤပၢၤလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤ =၂ နီၢ်လါရှံထူ စံး၀ဲလၢ “ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်န့ၣ် ၦၤကလဲၤပာ်အ၀ဲသ့ၣ်လၢတီၣ်ကလ့ဃိာ်ပူၤလီၤႉ ကလီၤဘၣ်လၢဃိာ်ပူၤတလါလီၤႉ နီၢ်အိလၣ်ဃုာ်ဒီးၦၤတီခိၣ်ရိၣ်မဲတၢ်အဂၤ(၃)ဂၤ ခဲလၢာ်ပာ်ဖှိၣ် ၄ ဂၤလီၤႉ အ၀ဲသ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီးန့ၣ် ၦၤလိာ်ကွၢ်ဃာ်အ၀ဲသ့ၣ်လၢ ြငိမ်းစုစီ (တၢ်ထုးဖှိၣ်ရိဖှိၣ်)လီၤ” အဂ့ၢ်န့ၣ် စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်န့ၣ်လီၤႉ

နီၢ်အိလၣ်အံၤ ဒ်သိးတၢ်တိာ်ကျဲၤအံၤတၢ်တမၤဟးဂီၤ၀ဲဘၣ်အဂီၢ် တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်သးပူၤန့ၣ် အ၀ဲတမ့ၢ်လၢအနုာ်လီၤပၣ်ဃုာ်လၢအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်၀ဲဘၣ်ဒီး လီၢ်က၀ီၤတဖၣ်ဃ့၀ဲတၢ်မၤစၢၤအဃိ လၢတၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်သးအဂီၢ် အ၀ဲလဲၤမၤစၢၤ၀ဲဒၣ်လီၤဒီးႇ တၢ်လိာ်ကွီၢ်အီၤဒီးစံၣ်ညီၣ်တဲာ်လီၤတၢ်ခဲအံၤန့ၣ် တမ့ၢ်အကျိၤအကျဲလၢအဘၣ်၀ဲဘၣ်ဒီး မ့ၢ်၀ဲဒၣ်တၢ်မၤနၢၤမၤဃၣ်လီၤအဂ့ၢ်န့ၣ် နီၢ်လါရှံ ဆဲးစံး၀ဲလီၤႉ

Photo: Nay Naw

တနံၤအံၤ တၢ်စံၣ်ညီၣ်တဲာ်လီၤ၀ံၤအလီၢ်ခံ လၢကီၢ်ဆၣ်ပၢၤကီၢ်ရူအမဲာ်ညါန့ၣ် ဖဲၦၤဟံတၢ်ကစီၣ်ဖိတဖၣ်သံဒိးသံကွၢ်၀ဲ နီၢ်အိလၣ် အဆၢကတီၢ်ႇ ပၢၤကီၢ်သုးၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် မၢပတုာ်ကွံာ်အတၢ်ကတိၤဒီး တပၤဒီးတပၤတၢ်တဲအါလိာ်အသးကဲထီၣ်၀ဲအဂ့ၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်လီၤႉ

DKBA သုးခိၣ်ညံၣ်ညံၣ်တဂၤအံၤန့ၣ် စံး၀ဲလၢ ရွ့ၣ်မၠၣ်စၣ်ဒံၣ်ဟံၣ်လီၢ်တၢ်တိာ်ကျဲၤအဂီၢ်၀ံၤ ဟီၣ်ခိၣ်လီၢ်တဖၣ်အံၤ ပာ်လီၤ၀ဲဒၣ်အကွဲးဒီး ဆါအီၣ်၀ဲဒၣ်အဃိႇ ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ်ကဟဲဘှါဆှဲ၀ဲအဂီၢ် ဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်ဃ့ထီၣ်အံၤန့ၣ်ႇ ကီၢ်စဲၣ်ပဒိၣ် ဒီး ၦၤဖီၣ်စုက၀ဲၤကရူၢ် ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် ဒ်တၢ်တၢၣ်ပီၣ်တဲသကိးဒီးတၢ်သးလီၤပလိာ်အိၣ် အသိး ဖဲအပူၤကွံာ်နံၣ် လါဖ့ၤြဘူၤအါရံၤ ၂၂ သီ အနံၤန့ၣ် မၠၣ်၀တံၣ်ကီၢ်ဆၣ်အပူၤ တစိၢ်တလီၢ်ဟံၣ်ဒဲလၢအဘူးဒီး မဲၢ်ကနဲသ၀ီတဖၣ်န့ၣ်ႇ တၢ်စးထီၣ်မၢဟးထီၣ်ကွံာ်ဒီးဆှဲကွံာ်၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

တၢ်တိာ်ကျဲၤ၀ဲအံၤ ခီဖျိလၢအတဖိးမံလိာ်သးဒီးတၢ်သိၣ်တၢ်ဘျၢဘၣ်အဃိ တၢ်ကဟံးအရ့အဂီၢ်ႇ ကညီကီၢ်စဲၣ် ပဒိၣ် နဲၣ်လီၤ၀ဲဒၣ် မၠၣ်၀တံၣ်၀ဲၤကျိၤတဖၣ် ဒီး ကီၢ်ဆၣ် ၦၤပၢတၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ ဒီး လါအ့ြဖ့ၣ် ၄ သီအနံၤန့ၣ် တၢ်တီခိၣ်ရိၣ်မဲသ့ၣ်ၦၢ်၀ဲၤကျိၤန့ၣ် ထုးထီၣ်၀ဲလံာ်ဒုးသ့ၣ်ညါ လၢဟံၣ််တဖၣ်လၢၦၤအိၣ်ဆိး၀ဲတဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်သုးကွံာ်အလီၢ်အံၤႇ ကမျၢၢ်တဖၣ်တဘၣ်သးႇတတူၢ်လိာ်၀ဲဘၣ်အဃိ တၢ်တိာ်ကျဲၤဟီၣ်ခိၣ် တၢ်လီၢ်အံၤ ၦၤတဖၣ်လၢအၦ့ၤဘၣ်၀ဲ ဟီၣ်ခိၣ်လီၢ်တဖၣ်န့ၣ်ႇ ဖဲအပူၤကွံာ်နံၣ် လါအ့ြဖ့ၣ် ၂၁ သီအနံၤ ၦၤနီၣ်ဂံၢ်ကအိၣ်၀ဲဒၣ်လၢအကထိဃၣ်ဃၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်အတၢ်ဘၣ်သး ဖဲမၠၣ်၀တံၣ်၀့ၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤႉ