လါယနူၤအါရံၤ ၁၅ သီႇ ၂၀၂၀ နံၣ်ႇ စးအဲၣ်ဆူ
မုၢ်ြတီၤကီၢ်ရ့ၣ်ဟီၣ်က၀ီၤအပူၤ ခီဖျိလၢပယီၤသုးတဖၣ်တ့ကျဲအဃိ ဖဲလါယနူၤအါရံၤ ၁၅ သီ အနံၤန့ၣ် မုၢ်ြတီၤ (ဖၣ်ပူၣ်)ကီၢ်ရ့ၣ်ႇ လူၢ်သီႇ ဘုသိၣ် ဒီး ဒွဲၣ်လိ ဃုာ်ဒီးကီၢ်ဆၣ်ဒူသ၀ီအဂၤတဖၣ်စုာ်စုာ်ႇ လီၢ်က၀ီၤဖိတဖၣ် ထီဒါဒီး မၤ၀ဲဒၣ်တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဘၣ်သးတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတဖၣ် တဘျီဃီအဂ့ၢ်န့ၣ်သ့ၣ်ညါဘၣ်လီၤႉ
ခီဖျိလၢပယီၤသုးတဖၣ်တၢ်ခူၣ်ကျဲအဃိ လီၢ်က၀ီၤဖိတဖၣ်တၢ်လုၢ်အီၣ်နီၢ်ခိသးသမူ ဒီး တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ်ႇ တၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘှီအိၣ်၀ဲဒၣ်အဃိ ဘၣ်တၢ်မၤ၀ဲတၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဘၣ်သးအံၤလီၤအဂ့ၢ်န့ၣ် လၢတၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်သးအပူၤ ၦၤလၢအပၣ်ဃုာ်တီခိၣ်ရိၣ်မဲတၢ်တဂၤလၢအမ့ၢ် စီၤအဲၣ်စ့ စံး၀ဲဒ်အံၤလီၤႉ
အ၀ဲစံး၀ဲလၢ “ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးတၢ်တၢၣ်ပီၣ်တဲသကိးပူၤ တၢ်အုၣ်ကီၤသးတအိၣ်၀ဲဒၣ်နီတမံၤဒံးဘၣ်အဖီခိၣ်ႇ ပယီၤပဒိၣ် တဖၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ပယီၤသုးတဖၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ တၢ်တ့ကျဲအံၤ ပတလိၣ်ဘၣ်၀ဲဒၣ်ဘၣ်လီၤႉ တံရူၢ်ကီၢ်သဲးတၢ်အုၣ်ကီၤသးဒီး ဒံၣ်မိၣ်ြခ့ၣ်စံၣ်ကီၢ်စၢဖှိၣ်မ့န့ၢ်မး ပ၀ဲသ့ၣ်တဖၣ်ကျဲဖးဒိၣ်တဘိအံၤ ပကစၢ်ဒၣ်၀ဲပတ့သ့၀ဲဒၣ်လီၤႉ ပ၀ဲသ့ၣ်တဖၣ် ပတၢ်လိၣ်ဘၣ်တခီန့ၣ် တမ့ၢ်ကျဲဘၣ်ႉ ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးတၢ်အုၣ်ကီၤသး ဒီး နီၢ်ကစၢ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်ပၢလီၤသးန့ၣ်လီၤ” အဂ့ၢ်န့ၣ်စံး၀ဲဒၣ်လီၤႉ
တၢ်ထီဒါတၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဘၣ်သးအံၤ ကီၢ်ဆၣ် (၃)ဘ့ၣ် ဒူသ၀ီကမျၢၢ်ခိၣ်နၢ်တဖၣ်တီခိၣ်ရိၣ်မဲ၀ဲဒၣ်ဒီး လူၢ်သီကီၢ်ဆၣ်လၢအမ့ၢ် ၀ၣ်သူၣ်ဒၢႇ ပ့က့ႇ ကီၤလူၢ်ဒၢႇ ဖှးဂီၤ ပလီ ဒီး နီၣ်ယိၤထၣ်တၢ်လီၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ ဘုသိၣ်ကီၢ်ဆၣ်ပူၤတခီန့ၣ် ဘုအါဒၢႇ မဲၤညူးႇ ကၠီပါထံနံၤႇ အံတူၢ်ထၣ် လီၢ်အိၣ်ကမှံဒဲက၀ီၤ ဒီး မ့မ့ၢ်ဒွဲၣ်လိကီၢ်ဆၣ်ပူၤန့ၣ် ဖိၣ်ဃဲထၣ်ႇ ထံလီၤသံးထၣ် ဃုာ်ဒီးသ၀ီအဂၤတဖၣ်စုာ်စုာ်ႇ လီၢ်က၀ီၤသ၀ီဖိခဲလၢာ်ပာ်ဖှိၣ် အဂၤ(၁၁ႇ၀၀၀)ဘျဲၣ် ပၣ်ဃုာ်ပာ်ဖျါထီၣ်၀ဲတၢ်ဘၣ်သးအံၤလီၤအဂ့ၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် =ကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢ မုၢ်ြတီၤ ကီၢ်ရ့ၣ် အတၢ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤတၢ်ကစီၣ်အပူၤလီၤႉ
မုၢ်ြတီၤကီၢ်ရ့ၣ် ၦၤပၢၤလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤ ပဒိၣ်စီၤထဲဒၢၣ် စံး၀ဲလၢ “လီၢ်က၀ီၤသ၀ီဖိတဖၣ် အ၀ဲသ့ၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဘၣ်သး အံၤ ခီဖျိလၢတၢ်မ့ၢ်တ့၀ဲကျဲတဘိအံၤန့ၣ် လၢအ၀ဲသ့ၣ်ကဖံးအီၣ်မၤအီၣ်တၢ်လီၢ်တဖၣ်ဒီး တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲလၢအအိၣ် ဆိး၀ဲတဖၣ်ႇ ကဟးဂီၤ၀ဲဒၣ်ဒီး ကဘၣ်ဃ့ၢ်အိၣ်ခူသူၣ်၀ဲဒၣ်ႇ တၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤတဖၣ်န့ၣ် ပတလိၣ်ဘၣ်၀ဲဘၣ်လီၤ” အဂ့ၢ်န့ၣ် စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်လီၤႉ
လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါ တကီၢ်ခါခဲအံၤ ပယီၤသုး ပကူႇ တီအူ ဒီး မုၢ်ြတီၤ (ဖၣ်ပူၣ်)ကီၢ်ရ့ၣ် တၢ်လီၢ်သၢခါအံၤ တီၣ်ထီၣ်၀ဲဒၣ် အမံၤလၢတၢ်ဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်ဒီး ရဲၣ်ကျဲၤ၀ဲဒၣ်လၢကတ့ထီၣ်၀ဲကျဲ(၃)ဘိအဂ့ၢ်န့ၣ် ပဒိၣ်စီၤထဲဒၢၣ် ဆဲးတဲ၀ဲလီၤႉ
တၢ်ဆဲးလီၤ၀ဲထံကီၢ်ဒီဘ့ၣ်တၢ်ပတုာ်တၢ်ခးအလံာ်ဃံးဃာ် NCA ၀ံၤအလီၢ်ခံႇ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်ႇ မုၢ်ြတီၤကီၢ်ရ့ၣ်တဖၣ်အပူၤ ခီဖျိလၢပယီၤသုးတပၤအတၢ်တ့ကျဲအဃိႇ ခံခီခံကပၤသုးဖိတဖၣ်အဘၢၣ်စၢၤ တၢ်ခးလိာ်သးကဲထီၣ်အိၣ်၀ဲဒၣ်အသိးႇ ခီဖျိလၢတၢ်ကဲထီၣ်သးအံၤအဃိ လီၢ်က၀ီၤဖိတဖၣ်ဘၣ် ပာ်တ့ၢ်ကွံာ်အလီၢ်အကျဲဒီး ဘၣ်ဟးဃ့ၢ်အိၣ်ခူသူၣ်၀ဲဒၣ်တၢ်အိၣ်သးတဖၣ်အံၤ အိၣ်ထီၣ်၀ဲဒၣ်လီၤႉ
တနံၤအံၤတၢ်မၤ၀ဲဒၣ် တၢ်ထီဒါတၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဘၣ်သးအံၤ လီၢ်က၀ီၤသ၀ီဖိတဖၣ် ဃ့ထီၣ်၀ဲဒၣ်လၢ “လ့ၤတက့ၤ ပတလိၣ်ဘၣ်ပယီၤသုးကဘှီထီၣ် သိလ့ၣ်ကျဲဆူပဟီၣ်က၀ီၤပူၤဘၣ်” ဒီး “ပယီၤသုး ကလၢၤလၢပဟီၣ်က၀ီၤပူၤတဖၣ် ကဘၣ်က့ၤလီၤကွံာ်ခဲလၢာ်” လၢအမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ
လၢမုၢ်ြတီၤလီၢ်က၀ီၤအပူၤ ပယီၤသုးတဖၣ် တ့ထီၣ်၀ဲသိလ့ၣ်ကျဲအံၤ စးထီၣ်လၢ ၂၀၀၆ နံၣ် လါအီးကထိဘၢၣ် လံၤလံၤန့ၣ် တုၤလၢအခဲအံၤန့ၣ်လီၤႉ ခီဖျိလၢတ့ထီၣ်၀ဲသိလ့ၣ်ကျဲအဃိ လီၢ်က၀ီၤသ၀ီဖိတဖၣ် ဘၣ်ပာ်တ့ၢ်ကွံာ်၀ဲဒၣ် အ၀ဲသ့ၣ်ဒူသ၀ီႇ ဟံၣ်ဃီတဖၣ်ဒီး လဲၤဃ့ၢ်အိၣ်ခူသူၣ်၀ဲဒၣ်လၢ တၢ်လီၢ်လၢအယံၤဒီးသိလ့ၣ်ကျဲတုၤလၢအခဲအံၤတစုလီၤ အဂ့ၢ်န့ၣ် လီၢ်က၀ီၤဖိတဖၣ်စံး၀ဲလီၤႉ
ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် ဒီး ကီၢ်ပယီၤသုးမုၢ်ဒိၣ်အဘၢၣ်စၢၤ ဆဲးလီၤ၀ဲဒၣ် NCA အလံာ်ဃံးဃာ်၀ံၤအလီၢ်ခံႇ လၢခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် မုၢ်ြတီၤကီၢ်ရ့ၣ် (သုးက့ ၅)ဟီၣ်က၀ီၤအပူၤ ပယီၤသုး သုးကလၢၤတၢ်လီၢ် (၈၀)ဖျၢၣ်အကျါ (၇)ဖျၢၣ်န့ၣ် ကဘၣ် ထုးကွံာ်၀ဲဒၣ်န့ၣ် ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်ဃ့ထီၣ်၀ဲဒၣ်အဖီခိၣ်ႇ အ၀ဲသ့ၣ်တထုးကွံာ်၀ဲဒၣ်ဘၣ်အမဲာ်ညါ မၤအါထီၣ်ကဒီး၀ဲဒၣ် သုးတၢ်လီၢ် (၁၆)ခါ ဒီး သုးတၢ်လီၢ်ခဲလၢာ်န့ၣ် မၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤ၀ဲဒၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်စံး၀ဲလီၤႉ
ဒ်န့ၣ်အသိး ဘၣ်ထဲဒွီးပယီၤသုးတ့အါထီၣ်ကျဲတၢ်ဂ့ၢ်န့ၣ် လၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ်အပူၤ ကလုာ်ဒူၣ်ၦၤထူလံၤဖိတဖၣ် ဖဲအပူၤကွံာ် ၂၀၁၈ နံၣ် လါအီးကထိဘၢၣ်ဒီး တနံၣ်အံၤ လါယနူၤအါရံၤ ၉ သီအနံၤန့ၣ်ႇ မၤ၀ဲဒၣ်တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဘၣ်သး အသိး KNU မုၢ်ြတီၤ (ဖၣ်ပူၣ်)ကီၢ်ရ့ၣ်ပူၤစ့ၢ်ကီး အပူၤကွံာ်နံၣ်န့ၣ် မၤ၀ဲဒၣ်တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဘၣ်သးအိၣ်၀ဲစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤႉ
ခီဖျိလၢတၢ်တ့ကျဲအံၤအဃိ ကီၢ်ပယီၤသုးမုၢ်ဒိၣ် ဒီး KNU တဖၣ်အဘၢၣ်စၢၤ တၢ်သဘံၣ် သဘုၣ်ဟဲအိၣ်ထီၣ်၀ဲဒၣ်ဒီးႇ ဖဲ ၂၀၁၉ နံၣ် လါဒံၣ်စ့ဘၢၣ် ၂၇ သီ ဒီး တနံၣ်အံၤ လါယနူၤအါရံၤ အသီ ၁၀ အနံၤန့ၣ် ကညီဒီကလုာ်တၢ်ထူၣ်ဖျဲး သုးမုၢ်ဒိၣ် KNLA လီၢ်ခၢၣ်သးခိၣ်နၢ်ခၢၣ်စးတဖၣ် ဒီး မုၢ်နုာ်ကီၢ်ခီသုး၀ဲၤ လီၢ်ခိၣ်သ့ၣ်(ရတခ)ကီၢ်ခီဒိၣ် သုးခိၣ်ကျၢၢ်ဖိ မၠိ၀့ တီခိၣ်ရိၣ် မဲ၀ဲအကရူၢ်တဖၣ်ဒီး မၤ၀ဲဒၣ်တၢ်ထံၣ်လိာ်တၢၣ်ပီၣ် တဲသကိးတၢ်အိၣ်၀ဲခံဘျီ ဖဲလၢၢ်ဒိၣ်၀့ၢ် ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် တၢ်ရ့လိာ်မုာ်လိာ် ၀ဲၤဒၢးပူၤန့ၣ်လီၤႉ
