ဒ်သိးကထုးကွံာ်သုးကလၢၤတဖၣ်အဂီၢ် ကမၤ၀ဲဒၣ်ကမျၢၢ်တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်အဂ့ၢ် ဃိာ်လိာ်တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ကရၢၢ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်အပူၤ ဆၢတဲာ်လီၤ၀ဲ

လါဒံၣ်စ့ဘၢၣ် ၂၈ သီႇ ၂၀၂၀ နံၣ်ႇ စးအဲၣ်ဆူ

ပယီၤသုးကလၢၤလၢအအိၣ်ဆီလီၤသးလၢဃိၣ်လိာ်တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ကရၢၢ်ဟီၣ်က၀ီၤအပူၤတဖၣ် နံၣ်လၢကဟဲအတီၢ်ပူၤဒ်သိးကထုးကွံာ်၀ဲအဂီၢ် ကမၤ၀ဲဒၣ်ကမျၢၢ်တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်လီၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ဃိၣ်လိာ်တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ကရၢၢ် ၂ ၀ီတ၀ီတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်အပူၤ၀ံၤထုးထီၣ်ပာ်ဖျါ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

ခီဖျိလၢအပူၤကွံာ်တၢ်ဒုးတၢ်ယၤတဖၣ်အဃိ ၦၤလၢအဘၣ်ပာ်တ့ၢ်ကွံာ်အနီၢ်ကစၢ်လီၢ်ကျဲ ဘၣ်ဃ့ၢ်အိၣ်ခူသူၣ်တဖၣ်အဂီၢ် ဒ်သိးကက့ၤအိၣ်ဆိးဖံးအီၣ်မၤအီၣ်ကဒါက့ၤ၀ဲလၢအကစၢ်လီၢ်ကျဲကန့ၢ်အဂီၢ်န့ၣ် သုးကလၢၤလၢအိၣ်ဆီလီၤအသးတဖၣ်ကထုးကွံာ်သးအဂီၢ် ကမၤ၀ဲတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤလီၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ဖဲတလါအံၤ လါဒံၣ်စ့ဘၢၣ် ၁၆ သီတုၤလၢ ၁၈ သီအနံၤ တၢ်မၤ၀ဲခီကရဲးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဖဲ KNU- ကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢ မုၢ်တြီၢ်(ဖၣ်ပူၣ်)ကီၢ်ရ့ၣ်ပူၤအံၤ ခၢၣ်စးလၢအဟဲထီၣ်ပၣ်ဃုာ်တဖၣ်ဆၢတဲာ်လီၤ၀ဲဒ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ

လံာ်တၢ်ပာ်ဖျါအပူၤ ၦၤကတိၤတၢ်ပၢ နီၢ်ဆၣ်မူ စံး၀ဲလၢ “ခိၣ်နၢ်သ့ၣ်တဖၣ်မၤ၀ဲတၢ်ပတုာ်တၢ်ခးဒီး စံးကတိၤ၀ဲဒၣ်တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ဘၣ်ဆၣ် လၢကလုာ်ဒူၣ်ထူလံၤဟီၣ်က၀ီၤတဖၣ်အပူၤန့ၣ် တၢ်ဒုးတၢ်ယၤတဖၣ်အိၣ်ဒံးအဖၢမုၢ်လီၤႉ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤလီၢ်က၀ီၤဖိတဖၣ်တမိၢ်န့ၢ်သးလီၤ၀ဲလၢၤဘၣ်ႉ လိၣ်ဘၣ်၀ဲဒၣ်တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်လၢအမ့ၢ်အတီလံလီၤႉ

တၢ်အဃိန့ၣ်တလိၣ်ဘၣ်၀ဲတၢ်ဒုးတၢ်ယၤလၢၤဘၣ်ႉ ပယီၤသုးကလၢၤတဖၣ််ဟဲအိၣ်ဆိး၀ဲဒၣ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်ဟီၣ်က၀ီၤပူၤစ့ၢ်ကီး တလိၣ်ဘၣ်လၢၤ၀ဲဘၣ်အဃိ ပဆၢတဲာ်၀ဲလၢကမၤ၀ဲဒၣ်တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်သးလီၤ” အဂ့ၢ်န့ၣ် စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်န့ၣ်လီၤႉ

ပဒိၣ် ဒီး ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်=ကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢတဖၣ်အဘၢၣ်စၢၤ ဆဲးလီၤ၀ဲတၢ်ပတုာ်တၢ်ခးဘၣ်ဆၣ် လၢဖၣ်ပူၣ်ဟီၣ်က၀ီၤအပူၤန့ၣ် ပယီၤသုးတဖၣ်မၤအါထီၣ်၀ဲသုးကလၢၤတဖၣ်ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤဒီး မၤအါထီၣ်၀ဲသုးတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတဖၣ််အဃိ ခံခီခံကပၤတၢ်ဖ့ၣ်ဆၢတဖၣ်ဟဲအိၣ်ထီၣ်၀ဲဒၣ်န့ၣ်လီၤႉ

လီၢ်က၀ီၤဖိတနီၤဘၣ်ဃ့ၢ်ပူၤဖျဲးအသးအိၣ်၀ဲအသိး ခီဖျိလၢပယီၤသုးကလၢၤတဖၣ်ဆဲးအိၣ်ဒံး၀ဲအဃိ တနီၤစ့ၢ်ကီးက့ၤကဒါဆူအလီၢ်အကျဲတဘူၣ်ဒံးဘၣ်အိၣ်၀ဲအဂ့ၢ်န့ၣ် ဂံၢ်ခီၣ်ထံးတၢ်ကရၢကရိတဖၣ်စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

တၢ်မၤ၀ဲခံ၀ီတ၀ီဃိၣ်လိာ်တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ကရၢၢ်ခီကရဲးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ ၃ သီအတီၢ်ပူၤအံၤ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ် ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ်ႇ လီၢ်က၀ီၤကညီကလုာ်ဒူၣ်ထူလံၤတဖၣ်ဒီး ကမျၢၢ်ၦၤဂ့ၢ်၀ီတၢ်ကရၢကရိ တဖၣ် ခၢၣ်စးပာ်ဖှိၣ်ခဲလၢာ်အဂၤ ၂၀၀ ဘျဲၣ် ပၣ်ဃုာ်ဟဲထီၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤႉ ဒ်သိးပယီၤသုးကလၢၤ ကထုးကွံာ်သး အဂီၢ် ဆၢတဲာ်လီၤ၀ဲလၢကမၤ၀ဲဒၣ်ကမျၢၢ်တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်အမဲာ်ညါ ဒူသ၀ီကရူၢ် (၁၀)ကရူၢ်ဘျဲၣ်လၢအနုာ်လီၤလၢဃိၣ်လိာ်တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ကရၢၢ်တၢ်ပၢဆှၢအဖီလာ်အပူၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ခၢၣ်စးတဖၣ်သးလီၤပလိာ်ပာ်ဂၢၢ်ပာ်ကျၢၤတူၢ်လိာ်၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

ဒီးတကးဘၣ်အမဲာ်ညါ ကီၢ်ပယီၤပဒိၣ်အံၤ တၢ်ကတီၤခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်ဒီး တၢ်ဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ် တၢ်ဖံးတၢ်မၤတၢ်ဖၣ်အံၤန့ၣ် လၢလီၢ်က၀ီၤကလုာ်ဒူၣ်ထူလံၤဖိတဖၣ်အဖီခိၣ် တၢ်ဆၢကတီၢ်ဘၣ်လံ လၢကဆီတလဲတၢ်သိၣ်တၢ်သီကျဲသနူတဖၣ်လံအဂ့ၢ်ဒီး ကလုာ်ဒူၣ်တဖၣ်မၤ၀ဲ တၢ်ရဲၣ်သဲကတီၤ သ့ၣ်ၦၢ်ႇထံႇန့ဆၢၣ်တၢ်အိၣ်ယၢၤ တၢ်ဖံးတၢ်မၤသ့ၣ်တဖၣ်မ့ၢ်ပာ်ပနီၣ်၀ဲန့ၣ် လၢကမၤကတၢၢ်က့ၤကီၢ်ပယီၤထံကီၢ် တၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်အဂီၢ် မ့ၢ်ကျဲလၢအကအိၣ်ကၢအိၣ်ခိးလီၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ဆီၣ်တခူထီၣ်၀ဲလၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်အပူၤ န့ၣ်လီၤႉ

ဃိၣ်လိာ်တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ကရၢၢ်အံၤ အဒိၣ်အလဲၢ်အ့ရယၢ်အိၣ်၀ဲ(၅ႇ၄၈၅)စကွဲယါကံလိမံထၢၣ် (အ့ကၢၣ်ပာ်ဖှိၣ်ခဲလၢာ်အလဲၢ်အိၣ်၀ဲတကကွဲၢ်ဘျဲၣ်)ဒီး လီၢ်က၀ီၤကလုာ်ဒူၣ်ထူလံၤဖိတဖၣ်အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်၀ဲ တီခိၣ်ရိၣ်မဲပၢဆှၢရဲၣ်ကျဲၤ၀ဲဒီး အိၣ်သူၣ်လီၤအသးလၢကညီကီၢ်စဲၣ် KNU- ကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢ မုၢ်တြီၢ်(ဖၣ်ပူၣ်)ကီၢ်ရ့ၣ်တၢ်ပၢဟီၣ်က၀ီၤအပူၤဒီး မ့ၢ်လီၢ်က၀ီၤတခါလၢတၢ်မူအကလုာ်ကလုာ်အိၣ်ဆိး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

ကလုာ်ဒူၣ်ထူလံၤဖိတဖၣ် ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်ဒီး တၢ်ဒီတဒၢပၢဆှၢရဲၣ်ကျဲၤတၢ်မူအကလုာ်ကလုာ်အံၤအဖီခိၣ် UNDP သ့ၣ်ညါပာ်ပနီၣ်၀ဲဒီး လၢတနံၣ်အံၤအဂီၢ် ၁၁ ၀ီတ၀ီ အံၣ်ခွ့ထၢၣ်ခိၣ်ဖးအံၤစ့ၢ်ကီး ဃိၣ်လိာ်တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ကရၢၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်၀ဲအသိး ကရၢၢ်ကဟဲအိၣ်ထီၣ်အဂီၢ်ၦၤလၢအတီခိၣ်ရိၣ်မဲဂုာ်ကျဲးစၢးထဲးဂံၢ်ထဲးဘါတဂၤလၢအမ့ၢ် စီၤပီလ်စ့ၤထွါစ့ၢ်ကီး တနံၣ်အံၤအဂီၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်၀ဲ Goldman ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်ခိၣ်ဖးစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤႉ