လါယူၤလံ ၂၂ သီႇ ၂၀၂၂ နံၣ်ႇ ခ့ၣ်အဲးစံၣ်
သုးခိၣ်ကျၢၢ်ဖိစီၤနၢၤဒါမၠးလၢအဒုးအိၣ်ထီၣ်ကီၢ်သူလ့ၤသုးမုၢ်ဒိၣ်(Kaw Thoo Lei Army) လၢအသီအံၤတၢ်ထုးထီၣ်ကွံာ်အီၤလၢခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်–ကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢအပူၤလံအဂ့ၢ်န့ၣ် ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်လီၢ်ခၢၣ်သးထုးထီၣ်ပာ်ဖျါဘိးဘၣ်ရၤလီၤ၀ဲဖဲလါယူၤလံ ၂၀ သီအနံၤန့ၣ်လီၤႉ
ဘၣ်ဃးတၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်ကညီဖီၣ်စုက၀ဲၤကရူၢ်လၢအသီတၢ်ဂ့ၢ်အံၤ ဖဲအပူၤကွံာ်လါယူၤလံ ၂၀ သီအနံၤန့ၣ် ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်လီၢ်ခၢၣ်သးပၢဆှၢရဲၣ်ကျဲၤကမံးတံာ်မၤ၀ဲဂ့ၢ်ဂီၢ်အူတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တခါဒီးတၢ်ဆၢတဲာ်အိၣ်၀ဲလၢတၢ်ထုးထီၣ်ကွံာ်စီၤနၢၤဒါမၠးလၢ(ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်)အပူၤဒီးကယဲၢ်မ့ၢ်အတၢ်ဖံးတၢ်မၤတမံၤလၢ်လၢ်န့ၣ်တဘၣ်ထွဲဘၣ်ဃးဒီး(ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်)ဘၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်အလံာ်တၢ်ပာ်ဖျါအပူၤပာ်ဖျါ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်ကီၢ်သူလ့ၤသုးမုၢ်ဒိၣ်အံၤန့ၣ်တမ့ၢ်တၢ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤလၢဘၣ်ထွဲဘၣ်ဃးဒီး(KNU)ႇ(KNLA)ဘၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်ပအဲၣ်ဒိးဒုးသ့ၣ်ညါထံဂုၤကီၢ်ဂၤပဒိၣ်ဒီးကီၢ်ပဒိၣ်အတၢ်ကရၢကရိတဖၣ်ႇထံဖိကီၢ်ဖိကမျၢၢ်လၢအိၣ်ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤဒီးထံချၢကီၢ်ချၢလၢထီဒါသုးမီၤစိရိၤတဖၣ်ဒီးတၢ်ပၢဆၢကရူၢ်ကရၢခဲလၢာ်အဂ့ၢ်န့ၣ် လံာ်တၢ်ပာ်ဖျါအပူၤပာ်ဖျါ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
စီၤနၢၤဒါမၠးလၢအဘၣ်တၢ်ထုးထီၣ်ကွံာ်အီၤလၢ(ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်)တၢ်ကရၢကရိအပူၤအံၤ အပူၤကွံာ်န့ၣ်တၢ်ဟ့ၣ်လီၤတ့ၢ်၀ဲမူဒါဒ်အမ့ၢ်(KNDO)သုးခိၣ်ကျၢၢ်တဂၤအသိးဒီးစးထီၣ်လၢအ၀ဲဟံးထီၣ်ဖီၣ်ထီၣ်တ့ၢ်၀ဲမူဒါန့ၣ်လုုၢ်သ့ၣ်ခါပတာ်၀ဲတၢ်သိၣ်တၢ်သီတၢ်ဘျၢႇမူဒါတၢ်မၤလၢတၢ်ဟ့ၣ်လီၤတ့ၢ်အီၤတဖၣ်ဒီးဘၣ်တၢ်ကျဲးစၢးဒီလိၤဒီဘၣ်က့ၤအီၤအဘျီတဖၣ်အဘျီအဂ့ၢ်န့ၣ် လံာ်တၢ်ပာ်ဖျါအပူၤပာ်ဖျါ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
ဒ်န့ၣ်အသိးဖဲအပူၤကွံာ်(၂၀၀၇)တၢ်ကဲထီၣ်သးလၢသုးက့(၇)သုးက့ခိၣ်သုးခိၣ်ကျၢၢ်ဖိထ့ၣ်မီၣ်ထုးဖးအသးဒီး(ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်)ဒီးတၢ်လဲၤထံၣ်လိာ်သးဒီး(နအဖ)အခါစ့ၢ်ကီးစီၤနၢၤဒါမၠးအံၤနုာ်လီၤပၣ်ဃုာ်ပၣ်ဂီၢ်၀ဲလၢတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဂဲၤအပူၤဒီးပၣ်ဃုာ်မၤသကိးတၢ်ဒ်နဲၣ်ရွဲၣ်(၁)တဂၤအသိးန့ၣ်လီၤႉဘၣ်ထွဲအတၢ်နုာ်လီၤပၣ်ဃုာ်အံၤစ့ၢ်ကီးစီၤနၢၤဒါမၠးတထုးထီၣ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤတၢ်နီတမံၤလၢတဘၣ်ထွဲဘၣ်ဃးဒီးကရၢအံၤဘၣ်အသိးလုၢ်သ့ၣ်ခါပတာ်တ့ၢ်၀ဲတၢ်ဒီတဒၢ၀ဲၤကျိၤဒီး(KNLA)အတၢ်သိၣ်တၢ်သီတၢ်ဘျၢတကးဒံးဘၣ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်တ့ၢ်၀ဲ(KNDO)တၢ်ကရၢကရိတဖၣ်လၢထံချၢကီၢ်ချၢဒီးဟ့ၣ်လီၤ၀ဲအမူအဒါဒီးထၢန့ၢ်ကျိၣ်စ့လၢတဖိးသဲစးတဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်လံာ်တၢ်ပာ်ဖျါအပူၤပာ်ဖျါ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါဘၣ်ဃးဖဲအပူၤကွံာ်တၢ်မၤသံမၤ၀ီကဲထီၣ်သးလၢခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်ဒူပျာ်ယာ်ကီၢ်ရ့ၣ်(သုးက့ ၆)ဟီၣ်က၀ီၤ ကီးတရံးကီၢ်ဆၣ် ဖလူ–ဂီၤလ့ၤတၢ်လီၢ်အံၤန့ၣ် ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်မၤ၀ဲတၢ်ဃိထံသမံသမိးအတတီၢ် တၢ်ကိးထံၣ်၀ဲစီၤနၢၤဒါမၠးအဘျီတဖၣ်အဘျီဘၣ်ဆၣ်ဒ်ခိၣ်နၢ်တဂၤအသိးတၢ်ဟံးမူဒါႇတၢ်တူၢ်မူဒါတအိၣ်၀ဲဘၣ်အဂ့ၢ် ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
လၢတၢ်ဂ့ၢ်၀ဲအံၤအဖီခိၣ်ဖဲတၢ်တနံၣ်န့ၣ်လါယူၤလံ(၅)သီအနံၤန့ၣ်(ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်)လီၢ်ခၢၣ်သးပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ်ကိး၀ဲဂ့ၢ်ဂီၢ်အူတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဒီးဖဲန့ၣ်(ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်)တၢ်ဒီတဒၢ၀ဲၤကျိၤခိၣ်ပဒိၣ်စီၤရီကၠၢၣ်ခ့ၣ်ဆဲးလီၤမံၤဆိကတီၢ်ကွံာ်စီၤနၢၤဒါမၠးလၢအမူဒါပူၤတစိၢ်တလီၢ်ဒံးန့ၣ်လီၤႉ
ဘၣ်ဃးတၢ်ဆိကတီၢ်ကွံာ်အီၤလၢမူဒါပူၤတၢ်ဂ့ၢ်အံၤဖဲလါယူၤလံ ၁၁ သီအနံၤန့ၣ် သုးခိၣ်ကျၢၢ်ဖိစီၤနၢၤဒါမၠးထုးထီၣ်ပာ်ဖျါကဒါ၀ဲလၢတတူၢ်လိာ်၀ဲတၢ်ဆိကတီၢ်ကွံာ်အီၤလၢမူဒါပူၤအံၤဘၣ်ဒီးတၢ်ဃိထံသမိး၀ံၤအလီၢ်ခံဖဲလါယနူၤအါရံၤအတီၢ်ပူၤလီၢ်ခံကတၢၢ်(ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်)ထုးထီၣ်ပာ်ဖျါ၀ဲလၢဆိကတီၢ်ကွံာ်စီၤနၢၤဒါမၠးလၢမူဒါလီၢ်လးပူၤခံခါလၢာ်လံဒီးလၢအလီၢ်န့ၣ်တၢ်ဟ့ၣ်လီၤက့ၤမူဒါဆူသုးခိၣ်ဒိၣ်စိစီၤဆှံလ့ၣ်အစုပူၤန့ၣ်လီၤ
ႉ
ဘၣ်ဆၣ်ဖဲအပူၤကွံာ်လါယူၤလံ ၁၉ သီအနံၤန့ၣ် သုးခိၣ်ကျၢၢ်ဖိစီၤနၢၤဒါမၠးစံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်လၢ တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်ကီၢ်သူလ့ၤသုးမုၢ်ဒိၣ်အံၤလၢကဒုးလီၤၦီၢ်ကွံာ်သုးမီၤစိရိၤသနူအဂီၢ်ဒီးတကဲထီၣ်တၢ်လီၤမုၢ်လီၤဖးလၢတၢ်ကရၢကရိအပူၤဘၣ်ဒီးတမ့ၢ်ထီဒါက့ၤတၢ်ကရၢကရိဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ
ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်(Kaw Thoo Lei Army)ကရူၢ်လၢအသီဒီးတၢ်ထုးထီၣ်ကွံာ်သုးခိၣ်ကျၢၢ်ဖိ စီၤနၢၤဒါမၠးလၢတၢ်ကရၢကရိပူၤတၢ်ဂ့ၢ်အံၤအဖီခိၣ်န့ၣ်လၢကညီကမျၢၢ်ထံဖိကီၢ်ဖိတဖၣ်အကျါတၢ်ပဲာ်ထံနီၤဖးဟဲအိၣ်၀ဲအကလုာ်ကလုာ်အသိးတၢ်ဘၣ်ယိၣ်အိၣ်စ့ၢ်ကီးလၢတၢ်လီၤမုၢ်လီၤဖးတၢ်ဂ့ၢ်ကီကဟဲအိၣ်ထီၣ်လၢကညီကလုာ်အကျါအံၤန့ၣ်လီၤႉ
အမဲရံၣ်ကၤကညီတၢ်ကရၢကရိ(KOA)အနဲၣ်ရွဲၣ်စီၤကျၢၤမုာ်စံး၀ဲ“တၢ်ကဲထီၣ်သးလၢတၢ်ကရၢကရိပူၤဒ်အံၤတမ့ၢ်အဆိကတၢၢ်တဘျီလၢၤဘၣ်ႉကဲထီၣ်သးလၢညါခါဒ်အံၤအဘျီဘျီလံႉတအဲၣ်ဒိးလၢကကဲထီၣ်ကဒီးလၢၤဘၣ်ႉအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်ဒ်သိးတၢ်ဒ်အံၤသုတကဲထီၣ်လၢၤတဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်ပကြၢးဟံန့ၢ်တၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤတၢ်မၤလိလၢအကဲထီၣ်တ့ၢ်သးလၢအပူၤကွံာ်တဖၣ်န့ၣ်မီၤနီၤႉမ့၀ံၤဂံၢ်ခီၣ်ထံးတၢ်ဂ့ၢ်ကီလၢအဟဲကဲထီၣ်သးသ့ၣ်တဖၣ်အံၤပကြၢးက့ၤသမံသမိးက့ၤအီၤႉမ့၀ံၤပကြၢးမၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢတၢ်ကရၢကရိအပူၤမီၤနီၤ”အဂ့ၢ်န့ၣ်စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်န့ၣ်လီၤႉ
ဒ်န့ၣ်အသိးဘၣ်ဃးတၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်(ကီၢ်သူလ့ၤသုးမုၢ်ဒိၣ်)အံၤကညီဒီကလုာ်တၢ်ထူၣ်ဖျဲးသုးမုးဒိၣ်(KNLA)စ့ၢ်ကီးထုးထီၣ်ပာ်ဖျါ၀ဲလၢတၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်(ကီၢ်သူလ့ၤသုးမုၢ်ဒိၣ်)အံၤမ့ၢ်တၢ်လၢအထီဒါ၀ဲတၢ်မၤ(KNLA/KNDO)သုးခိၣ်သုးနၢ်ဂ့ၢ်ဂီၢ်အူတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အတၢ်ဆၢတဲာ်ဒီးကဲထီၣ်၀ဲတၢ်ထံၣ်ကမၣ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်အဖီခိၣ်ဒီးတၢ်ကရၢကရိအံၤမ့ၢ်တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်၀ဲလၢနီၢ်တဂၤတၢ်ဘၣ်သးလီၤဒီးတပၣ်ဃုာ်ဒီး(KNLA/KNDO)အတၢ်ဘၣ်သးဘၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
(ကီၢ်သူလ့ၤသုးမုၢ်ဒိၣ်)လၢတၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်၀ဲခဲအံၤန့ၣ်မ့ၢ်၀ဲဒၣ်တၢ်ဒုးအိၣ်၀ဲလၢနီၢ်တဂၤအတၢ်ဘၣ်သးလီၤဒီးတပၣ်ဃုာ်၀ဲဒီး(KNLA/KNDO)ခိၣ်နၢ်သုးခိၣ်သုးနၢ်အတၢ်ဘၣ်သးဘၣ်ဒီးလ့ၤတက့ၤတမ့ၢ်လၢကတူၢ်လိာ်ပာ်ပနီၣ်၀ဲသုးခိၣ်ကျၢၢ်ဖိစီၤနၢၤဒါမၠးအံၤဘၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်ပာ်ဖျါ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
ဖဲ(၁၉၅၆)နံၣ်အခါန့ၣ် ကညီဖီၣ်စုက၀ဲၤတၢ်ကရၢကရိခဲလၢာ်ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်သးဒီး ဒုးအိၣ်ထီၣ်၀ဲကီၢ်သူလ့ၤသုးမုၢ်ဒိၣ်(Kaw Thoo Lei Army)အံၤန့ၣ်လီၤႉ လၢတၢ်န့ၣ်အဃိကိးနံၣ်ဒဲးမ့တုၤဃီၤလါယူၤလံ ၅ သီအနံၤန့ၣ်(KNLA)မၤလၤကပီၤ၀ဲ(ကီၢ်သူလ့ၤသုးမုၢ်ဒိၣ်) မုၢ်နံၤဒိၣ်မုၢ်နံၤထီအံၤအဂ့ၢ်န့ၣ် (KNLA)လံာ်တၢ်ထုးထီၣ်ပာ်ဖျါအပူၤပာ်ဖျါ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
