ကညီပှၤသံကျံဖိလၢအပျဲယွၤလီၤထါ ဆူကၠီၣ်တဲၣ်ဖိအနၢ်ပူၤ
(လါဖ့ၤဘြူၤအံၤ ၅ သီ,၂၀၂၅)
ချံဖိမ့ၢ်ကညီပှၤဒ့တနၢ်မၤထါလၢကံၢ်မဲကစၢၢ်ခိၣ်တဂၤလီၤ. ချံဖိ မၤမူထီၣ်ဂဲၤထီၣ်ဒီးဒုးလဲၤတ့ၢ်လံ ချံဖိ အတၢ်သူၣ်၀ံၣ်သးဆၢအကရူၢ်လၢ လီၤဆီဒၣ်တၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်သးစၢ်ဖိလၢခူ၀့ၢ်တဖၣ်ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သး၀ဲဒီး တူၢ်လိာ်ဆီၣ်ထွဲ၀ဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ချံဖိအတၢ်သူၣ်၀ံၣ်သးဆၢအက့ၢ်အဂီၤဒီးအကလုာ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ကျဲၣ်ကျီဃါ ဃုာ်၀ဲ ထူလံၤကညီအတၢ်အိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤအကလုၢ်တဖၣ်, အထါတဖၣ်, အတၢ်ဒ့တၢ်အူ ဃုာ်ဒီး မုၢ်နုာ် တၢ်သူၣ်၀ံၣ်သးဆၢအကလုာ်ဖှိၣ်ဆံး (indie-folk) န့ၣ်လီၤ.
တၢ်တဲလၢလာ်မ့ၢ် ချံဖိ အတၢ်တဲဘၣ်ဃးအဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂ့ၢ်, အဒူသ၀ီလၢကၠီၣ်တဲၣ်ကစၢၢ်ခိၣ်, အတၢ် ဒိၣ်ထီၣ်ဒီးထါတၢ်ကတိၤဒီးတနၢ်အကလုၢ်, အတၢ်လဲၤခီဖျိ, အတၢ်ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒ်ကညီဖိလၢကၠီၣ် တဲၣ်အပှၤတ၀ၢအပူၤ, ချံဖိတၢ်သူၣ်၀ံၣ်သးဆၢအကရူၢ်အဂ့ၢ်, အတၢ်မံမီၢ်လၢကထုးလဲၢ်ထီၣ်ကညီအ တၢ်သူၣ်၀ံၣ်သးဆၢအဘၢက၀ီၤ, အတၢ်အဲၣ်ဒိးမၤဆူၣ်ထီၣ်ကညီအတၢ်သူၣ်၀ံၣ်သးဆၢအလုၢ်အပှ့ၤ, ဒီးအတၢ်ထံၣ်တနီၤ လၢကညီအတၢ်ဂဲၤလိာ်အကလုာ်ကလုာ်ဒီးအခီပညီတဖၣ်အဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်တဲ အံၤမ့ၢ်ချံဖိအသးတၢ်တဲလၢကညီတၢ်ကစီၣ်အဂီၢ် လၢအဟဲခီဖျိအတၢ်ကတိၤသကိးတၢ်ဒီးအသကိး ကညီလၢအကနၣ်အတၢ်သး၀ံၣ် ၀ါလဲးခၠိၣ် န့ၣ်လီၤ.
ယမံၤမ့ၢ်စီၤချံဖိ, ယကနၣ်ယမံမုာ်မးလီၤ. ယပၢ်န့ၣ်ယုၢ်န့ၢ်ယမံၤလၢကညီချံလီၤ. ယဖံန့ၣ်ကိးယၤလၢချံဖိ လီၤ. ချံန့ၣ်ယဆိမိၣ်လၢအကဲ freedom လီၤ.
ယအိၣ်ဟဲလၢခံမဲးကလၤ,ပကိးလၢမုၢ်ကၠဲၤခံ,အိၣ်ထဲပှၤကညီလီၤ. ယမိၢ်ယပၢ်ကဲၦၤကညီလီၤ. ယပၢ်န့ၣ် ကဲၦၤကညီလၢ ခၠ့ရဲ ဒီး ယမိၢ်န့ၣ်ကဲၦၤကညီလၢ ခၠ့မဲၣ်လီၤ. ယပၢ်လဲၤဟးထံၣ်လိာ်သးဒီးယမိၢ်အိၣ်လၢက စၢၢ်ခိၣ်ဒီးအိၣ်ဆိးဖဲန့ၣ်လီၤ. ပအိၣ်ဖဲန့ၣ်အိၣ်ဒ်သိးၦၤကညီလီၤ. မ့ၣ်အူဖၣ်ဆါတအိၣ်ဘၣ်, ကျဲလဲၤတတုၤ ဘၣ်, သိလ့ၣ်ဖးဒိၣ်အိၣ်ဒၣ်ပူၤဆိပူၤဆိလီၤ. Television တအိၣ်ဘၣ်ႇ အိၣ်ဒ်သိးၦၤကညီလၢညါအသိး လီၤ. မၤအီၣ်မု၁်မၤအီၣ်၀ဲၤ, မၤအီၣ်စံာ်မၤအီၣ်ခုးလီၤ.
မုၢ်ကၠဲၤခံန့ၣ်အိၣ်ထဲၦၤကညီတဒူၣ်လီၤ. အိၣ်ဒီးတၢ်မၤလိလံ၁်ၦၤကညီအကျိာ်လီၤ.တၢ်မၤလိအလီၢ်န့ၣ် ပဖးဘၣ်လံ၁်ကညီ, ကတိၤၦၤကညီဒီးလၢပတၢ်အိၣ်မူန့ၣ်အိၣ်ဒီးထါ, အိၣ်ဒီးတနၢ်, အတလီၤဂ၁်ဒီးကၠီၣ် တဲၣ်ဘၣ်. ထါန့ၣ်ယဆိမိၣ်အကဲၦၤကညီအတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤလီၤ. တၢ်လၢၦၤကညီမၤတ့ၢ်တဲတ့ၢ်ဝဲတဖၣ် မီၤ. ထါန့ၣ်တဲဘၣ်ဃးၦၤကညီအတၢ်အိၣ်မူႇ အိၣ်မူလၢၦၢ်န့ၣ်အိၣ်မူဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်, အတဲဘၣ်ဃး ကညီမုၣ် ကနီၤ, ဖိၣ်သၣ်ခွါတဖၣ်အဂ့ၢ်, ဟီၣ်ခိၣ်မူခိၣ်အဂ့ၢ်, ကစၢ်ယွၤအဂ့ၢ်, အိၣ်ဒ်လဲၣ်, မၤဒ်လဲၣ်, အကဲအသးဒ် လဲၣ်, မ့ၢ်တၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤလၢပကက့ၤကွၢ်မၤလိက့ၤပသးအဂီၢ်ႇ မ့ၢ်တၢ်လၢပထိၣ်သတြီၤအီၤဒီး မုၢ်မဆါ တနံၤအံၤ တၢ်အိၣ်သးအဂီၢ်လီၤ. ပအိၣ်လၢမုၢ်ကၠဲၤခံ န့ၣ်အလီၤဂ၁်ဒ်သိးဒီးပအိၣ်ဒၣ်ပတၢ်မီၤ. ယမ့ၢ်ဟဲ လီၤလၢကံၢ်မဲ န့ၣ် ယဆိမိၣ်လၢယလဲၤလၢထံကီၢ်အဂၤတဘ့ၣ်လီၤ.
ယပါန့ၣ်ကဲၦၤကညီပှၤသူၣ်၀ံၣ်သးဆၢတၢ်တဂၤလီၤ. ယပါမၤတၢ်သးဝံၣ်လၢကညီကျိာ်ဒီးကၠီၣ်တဲၣ်ကျိာ်, ဘၣ်ဃးပှၤကညီတၢ်အိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤလၢကစၢၢ်ခိၣ်လီၤ. အတၢ်သး၀ံၣ်တဖၣ်န့ၣ်ကဲပှၤကညီ အဂ့ၢ်အကျိၤ, တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအဂ့ၢ်, န့ဆၢၣ်တၢ်ဘၣ်တ့, ၦၤကညီအတၢ်တဲတဖၣ်လီၤ. အတၢ်သး၀ံၣ်တဖၣ်ဘၣ်ဃးစ့ၢ် ကီးဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲလၢပကဲၦၤကူၦၤကညီလၢထံတဘ့ၣ်ကီၢ်တဘ့ၣ်အံၤအပူၤ, ပအိၣ်စ့ၢ်ကီးဒီးတၢ်ကီတၢ် ခဲလီၤ. ပကတဲဒ်လဲၣ်ႇ ပအိၣ်ဖဲအံၤတမ့ၢ်လၢပထံပကီၢ်ဘၣ်. တၢ်မၤနၢၤပှၤလၢကျဲအါဘိလီၤ. ယပၢ်အတၢ် သး၀ံၣ်တဖၣ်န့ၣ်တဲ နၢ်ပၢၢ်ၦၤလၢဘီကီးဒီးလၢကံၢ်မဲတဖၣ် ဒီး ပှၤပှၢ်လၢ်ကျါဖိတဖၣ်အတၢ်အိၣ်မူန့ၣ်လီၤ.
ပအိၣ်လၢကစၢၢ်ခိၣ်ဒီးပအိၣ်လၢ၀့ၢ်န့ၣ်လီၤဆီလီၤ. ပအိၣ်လၢပကစၢ်သ၀ီကစၢၢ်ခိၣ်န့ၣ်ႇ ပအိၣ်သကိးဒီး ၦၤကညီလၢအဂၤတဖၣ်, ပကတိၤၦၤကညီကျိာ်လီၤ. ပအိၣ်လၢကၠီၣ်တဲၣ်ကီၢ်ဘၣ်ဆၣ်, ပအိၣ်လၢကၠိန့ၣ် ပ၀ဲၦၤကညီတဖၣ်ပတသီၣ်တသဲဘၣ်. ပစူးအိၣ်ထဲၦၤကညီလီၤ. ယဟဲမၤလိတၢ်လၢ၀့ၢ်န့ၣ်ႇ ယဘၣ်က တိၤကၠီၣ်တဲၣ်အကျိ၁်, ဘၣ်မၤလိတၢ်လၢကိၤလၤဝါအကျိာ်, တၢ်ကီတၢ်ခဲအိၣ်ဝဲလီၤ. အဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ် ဘၣ်ဃးလၢတၢ်ကွၢ်တလီၤၦၤလီၤ. ယမၤလိတၢ်လၢ university န့ၣ်အပှ့ၤဒိၣ်မးလီၤ. ဒီးၦၤလၢအဟဲမၤ လိသကိးန့ၣ်ကဲဝဲၦၤလၢအကျိၣ်အစ့အိၣ်အါမီၤ. အ၀ဲသ့ၣ်တရ့ယၤဘၣ်. လၢ university န့ၣ်ယအိၣ်ဒၣ် ယတၢ်ဒီးမၤလိတၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ပကဲၦၤကညီန့ၣ်ပတံၤသကိးအိၣ်ကိးဂၤဒဲးလီၤ. ယအိၣ်သကိးဒီး ပှၤလၢအဟဲမၤလိသကိးတၢ်အကျါတနီၤ, တကွၢ်တလီၤယၤဘၣ်. တၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ်အံၤပှၤကွၢ်တလီၤ ပှၤအိၣ်အသိးၦၤလၢအအဲၣ်ၦၤအိၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. အကဲ basic လီၤ.
အခဲအံၤတၢ်ကွၢ်တလီၤစှၤလီၤဖးဒိၣ်လံ. ယဆိမိၣ်န့ၣ်လၢညါခါန့ၣ်ပှၤဘၣ်ကွၢ် television မီၤ. TV တဲဝဲ ဒ်အံၤဒ်န့ၣ် ၦၤကံၢ်မဲဖိႇ ၦၤဘီကီးဖိ, ပှၤကၠီၣ်တဲၣ်ဖိလၢညါတဖၣ်န့ၣ်န၁်ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ပစိၤအံၤပှၤကိး ဂၤဒဲးန့ၣ်မၤန့ၢ် news လၢအနီၢ်ကစၢ်သ့လီၤ. မ့ၢ်အဲၣ်ဒီးသ့ၣ်ညါတၢ်တမံၤမံၤ, မ့ၢ်အဲၣ်ဒိးသ့ၣ် ညါပှၤကညီ အဂ့ၢ်န့ၣ်ဒိးထီၣ်သိလ့ၣ်လဲၤကွၢ်လၢကစၢ်ႇ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲႇ တၢ်လၢအထံၣ်ဝဲန့ၣ်တဒ်သိးဒီးတၢ်လၢအထံၣ်လၢ TV အပူၤဘၣ်. New generation န့ၣ်အတနာ် TV လၢၤဘၣ်. မ့ၢ်အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါတၢ်တမံၤမံၤန့ၣ်, ကဃု သ့ၣ်ညါ၀ဲလၢအကစၢ်လီၤ. ခီဖျိအနီၢ်ကစၢ်တၢ်လဲၤခီဖျိအဃိ, အိၣ်ဒီးတၢ်နၢ်ပၢၢ်လၢ Karen တကလုာ်န့ၣ် အိၣ်အနီၢ်ကီၢ်, အိၣ်ဒီးအ culture လၢအဃံအလၤတဖၣ်, ဟီၣ်ခိၣ်တဘ့ၣ်အံၤအိၣ်ဒီး culture အါမံၤ လီၤ.
ပှၤကညီအတနၢ်န့ၣ်ယအဲၣ်အီၤဒိၣ်မး, ဖဲယဂဲၤအီၤအခါယသးမုာ်, လီၤဂာ်ဒ်သိးယသးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သဘျ့ဒီး ယပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤတနၢ်ဒိၣ်မးလီၤ. တနၢ်န့ၣ် ယထံၣ်ဒီးနၣ်ဟူယပၢ်ဒီးပှၤကညီအဂၤဂဲၤအီၤလၢယဖိသၣ်ခါလီၤ. တနၢ်န့ၣ်ယစးထီၣ်မၤလိ, ဂဲၤအီၤဖဲယထီၣ် High School အခါလီၤ. အခါဖဲန့ၣ်ယတမၤတၢ်သး ဝံၣ်ဒံးဘၣ်. ဖဲယထီၣ် university မး, ယမၤတၢ်သးဝံၣ်မီၤ. ယကစၢ်တနၢ်န့ၣ်ယတ့လၢယကစၢ်လီၤ. ယ design အီၤခဲလၢ၁်လီၤ. ယမၤလၢယကစၢ်အစုလီၤ. မ့မ့ၢ်လၢ sound box န့ၣ်ယမၢယသကိးလၢအမၤ ဘၣ်ဃး guitar န့ၣ်မၤန့ၢ်ယၤမီၤ.
လၢညါခါပတ့တနၢ်ကကဲထီၣ်တဖျၢၣ်ဖျၢၣ်ယံာ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လီၤ.ယံာ်ဒီနံၣ်ညါလီၤ.အခဲအံၤတၢ်ဆီတလဲအါဒိၣ်မးလီၤ. လၢညါခါန့ၣ်ႇ ပဘၣ်ဃုသ့ၣ်တကူာ်, သ့ၣ်က့ၣ်ကူ တကူာ်, သ့ၣ်အကူာ်ဝဲန့ၣ် ပဘၣ်လဲၤပ၁် ဃ့အီၤလၢတကံၤခိၣ်ႇ ပပ၁်ဃ့အီၤ. မ့ၢ်တဃ့ထီ, နမ့ၢ်တ့အီၤန့ၣ် အကတဲၤႇ မ့ၢ်တဲၤဖးဒိၣ် ဒီးတဂ့ၤဘၣ်. ပမၤန့ၢ် သ့ၣ်ခံကူာ် သၢကူာ် ပပ၁်ဃ့အီၤလီၤ. ကိၣ် abc အဒၢန့ၣ်ပမၤကဲထီၣ်အီၤလၢ sound box လီၤ. ယတ့တနၢ်, ယဂဲၤတနၢ်မုာ်ဒိၣ်မးလီၤ. ယဆိမိၣ်အကဲတၢ်တခါလၢအ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ဒၣ်ယၤလၢ ၦၤကညီဖိ ဖဲယထံၣ်အီၤအခါလီၤ. ဒ်ယဂဲၤအီၤအသိး, မုၢ်တနံၤန့ၣ် ယဆိမိၣ်နာ်လၢၦၤကညီအဂၤ, ကိၤလၤဝါႇ ကိၤလၤသူႇ ကၠီၣ်တဲၣ် မိၣ်ဂဲၤသးတနၢ်န့ၣ်ဂဲၤဝဲသ့လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်တနၢ်အံၤန့ၣ်အကဲၦၤကညီအတၢ်ႇ ၦၤကညီ ကဲအကစၢ်လီၤမီၤ. တၢ်န့ၣ်ကဲၦၤကညီအတၢ်ႇ ၦၤကညီအ culture instrument မီၤ.
ယကဲပှၤကညီဒီးယအဲၣ်တၢ်သူၣ်၀ံၣ်သးဆၢလီၤ. ဖဲတၢ်ဆၢကတီၢ်ဘၣ်လၢယဖျိ high school န့ၣ်ယဟဲ လီၤမၤလိတၢ်ဖဲကံၢ်မဲလီၤ. ဖဲယဟဲလီၤလၢကံၢ်မဲအခါ ယဆိကမိၣ်ထီၣ် ယကမၤ Rock တၢ်သးဝံၣ်တဖၣ် မီၤ. ယမၤလိ music လၢ university အခါယထံၣ်ဘၣ် instruments အါအါဂီၢ်ဂီၢ်လီၤ. ယတထံၣ်တ နၢ်ဘၣ်, ဒီးယပာ်လီၤသးလၢယကဂဲၤကညီ တနၢ် ဒီးယကထုးထီၣ်တၢ်သးဝံၣ်တဖၣ်လီၤ. ယထုးထီၣ်တၢ်သးဝံၣ်ဒီးယမၢယဂိၤမီၣ်လၢအဂဲၤ saxophone, guitar, drum စ့ၢ်ကီးဟဲမၤစၢၤယၤ. ခဲအံၤန့ၣ် ၦၤကညီႇ ယိၤႇ ကရ့ၣ်နံၣ်တဖၣ်ဟဲဂဲၤသကိးဒီးယၤလီၤ. အ၀ဲသ့ၣ်ဂဲၤဃုာ်ဒီးယၤ တၢ်မု၁်ဘၣ်အ ၀ဲသ့ၣ်အသးလီၤ. အဂဲၤ၀ဲန့ၣ်တမ့ၢ်အန့ၢ်ဘၣ်စ့အါအါဘၣ်. ဂဲၤ၀ဲလၢတၢ်သးအိၣ်,တၢ်စဲၣ်နီၤအပူၤလီၤ. ပတန့ၢ်စ့အါအါသနာ်က့ပလုၢ်အီၣ်ပသးသမူလၢပတၢ်မၤတခါအံၤအဖီခိၣ်သ့လီၤ. ယဂဲၤ music ဒ်သိး Jazz, Pop ဒီး Rock ယလဲၤဂဲၤလၢ bars, pubs ဒီးယန့ၢ်ဘၣ်စ့လီၤ. ယဃုထၢလၢယကကဲ musician ဒီးတၢ်အံၤကဲယ profession, ယ career လီၤ.
ပကဲ musician န့ၣ်, ပကဲ artist လီၤ. ပအိၣ်ဒီး imagination လၢအအါမီၤ. ဖဲပမ့ၢ်နၢ်ဟူဘၣ်ဆီအိၣ် အိန့ၣ်ပမၤကဲထီၣ်တၢ်သးဝံၣ်သ့လီၤ.ဖဲပမ့ၢ်နၢ်ဟူၦၤကညီလဲၤမၤစံာ်ဂဲၤထၢၣ်လၢဂီၤန့ၣ်ကဲထီၣ်ထါသ့လီၤ. လၢပဖိသၣ်ပနၢ်ဟူဘၣ် melodies တဖၣ်ဖဲပပၢၢ်ထီၣ်အခါလီၤ. ဖဲလၢယဒိၣ်ထီၣ်န့ၣ်ယဟံးန့ၢ်တၢ်ကလုၢ် တဖၣ်အံၤ, ၦၤကညီတဖၣ်အကလုၢ်ဒီး ၦၤကညီတဖၣ်အသ၀ီအကလုၢ်, ၦၤကညီအတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတဖၣ်, အထူ သနူတၢ်ဆဲးတၢ်လၤ, တၢ်ဂဲၤကလံၣ်ကိးမံၤဒဲးန့ၣ်ကဲထီၣ် raw data လၢယမၤတၢ်သး၀ံၣ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. လုၢ်လၢ်ဒ်သိးတၢ်မံဆူၣ်အဂ့ၢ်နာ်က့ပမၤကဲတၢ်သးဝံၣ်သ့လီၤ. မုၢ်ဆ့ၣ်မုၢ်ဂီၤတၢ်ကလုၢ်တဖၣ်အံၤအ value ကအါထီၣ်အဂီၢ်ႇ ပ mix အီၤဒီးတၢ်သး၀ံၣ်တဖၣ်လီၤ. ယမၤဒ်အံၤမ့ၢ်တၢ်ကပၢၤ ဃာ်ပှၤကညီအလုၢ်လၢ်တၢ်ဆဲးတၢ်လၤလီၤ.
ယသးနီၢ်နီၢ်န့ၣ် ယအဲၣ်ဒိးမၤအါထီၣ်ပှၤကညီတၢ်သူၣ်၀ံၣ်သးဆၢအ value လီၤ. တၢ်လၢပှၤကညီန့ၣ်ပှၤ တပီသ့ၣ်ညါပှၤဘၣ်. သနာ်က့ဖဲပမၤပှၤကညီတၢ်သး၀ံၣ်,ပထၢနုာ်လီၤပှၤကညီအတၢ်အိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤအကလုၢ်တဖၣ်, ပမၤတၢ်သး၀ံၣ်တဖၣ်အံၤလၢ hotel မ့ၢ်ဂ့ၤႇ ပဂဲၤလၢ weddings အပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, ဂဲၤလၢ store ဒ်သိးပှၤကသ့ၣ်ညါအါထီၣ်ပှၤကညီ တၢ်သူၣ်၀ံၣ်သးဆၢဒီးပှၤကညီအကလုၢ်တဖၣ်လီၤ.
ယတၢ်မံမီၢ်အဒိၣ်ကတၢၢ်တခါန့ၣ်, ယအဲၣ်ဒိး မၤဆူၣ်ထီၣ်ပှၤကညီ အတၢ်သူၣ်၀ံၣ်သးဆၢ အ style လီၤ. ယတၢ်သူၣ်၀ံၣ်သးဆၢအ style န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်လၢအတဲဘၣ်ပှၤအဂၤလၢယကဲၦၤကညီမီၤ. ယတတဲတၢ်အါ အါဘၣ်. ယကဲၦၤကညီႇ ယဂဲၤၦၤကညီအတၢ်ဒ့, ယတၢ်သးဝံၣ်န့ၣ်ကမ့ၢ်ပှၤကညီကျိာ်, ကၠီၣ်တဲၣ်ကျိာ်, အဲကလံးကျိာ်, အကဲ contemporary ဒီးယပ၁်ကဖၢယသးလီၤ. ယမၤတၢ် (တ့တနၢ်, ဂဲၤတနၢ်, အုၣ် ထါ) န့ၣ်ယမၤမု၁်ႇ ယမၤဝံၤယသးမု၁်လီၤ. ယမၤတၢ်အံၤအကဲတၢ်လီၤဆီလၢယဂီၢ်ဒီးလၢၦၤကညီ လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်အဂီၢ်နာ်က့အိၣ်လီၤ. တၢ်အုၣ်ထါ, ဂဲၤတနၢ်န့ၣ်ကဲတၢ်လီၢ်လံၤဘၣ်ဆၣ်ပမၤသီထီၣ်က့ၤအီၤ လီၤ. ယဆိမိၣ်လၢ idea န့ၣ်အကဲတၢ်ဒ်န့ၣ်လီၤ.
ယထံၣ်လၢပတၢ်သဘျ့တဖၣ်အိၣ်အါထီၣ်လီၤ. ဒ်သိး everyone is chosen artist လီၤ. ဟီၣ်ခိၣ်ဆီ တလဲလံ. တၢ်ဆၢကတီၢ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ဆီတလဲအိၣ်ထီၣ်လီၤ. တၢ်ဆၢကတီၢ် ဘၣ်လံလၢ ပကဆီတလဲ ပသး ဒီးပတၢ်ဖံးတၢ်မၤအကျိၤအကွာ်လီၤ. ယဆိမိၣ် လၢပမ့ၢ် fighting န့ၣ်, ဒ်သိးခဲအံၤပထံၣ်ဘၣ်
ပၦၤ ကလု၁်ၦၤကညီန့ၣ် ပ fighting မီၤ, လၢတၢ်အိၣ် ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဂီၢ်, တၢ်အီၣ်တၢ်အီအဂီၢ်, ဒုး တၢ်ဘၣ်ဃးလၢ အဲၣ်ဒိးန့ၢ်သဘျ့ဘၣ်ဃးလၢပထံပကီၢ်န့ၣ်မီၤ. ယဆိမိၣ်န့ၣ်ဂ့ၤမီၤႇ မၤဝဲဒၢးမၤဝဲႇ ပဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလီၤ. ယဲယမၤစၢၤလၢ တၢ်သူၣ်ဝံၣ်သးဆၢဒ်သိးပှၤကသ့ၣ်ညါအါထီၣ် ပှၤကညီလီၤ. ခီဖျိပတၢ်သူၣ်၀ံၣ်သးဆၢ, ပကလုၢ်အဃိ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်ကစံးနၤ အိ, နကဲ ၦၤကညီႇ နၤအံၤနမ့ၢ်ပှၤဒ်
အံၤ ,ၦၤကညီလၢ အအဲၣ်အတၢ်သူၣ်ဝံၣ်သးဆၢအိၣ်ဒီး အ instrument စ့ၢ်နီၤ. ကအဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါအါ ထီၣ်ပှၤကညီအခီပညီ, ဒီးကအဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါအါထီၣ်ပဂ့ၢ်, ကအဲၣ်ဒီးဃုနၢ်ပၢၢ်အါထီၣ်ဘၣ်ဃးၦၤကညီ န့ၣ်လီၤ.
ယတၢ်သး၀ံၣ်န့ၣ်ပှၤဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးတူၢ်လိ၁်ဝဲလီၤ. ယဆိမိၣ်လၢ ၉ဝ% န့ၣ်ကဲကၠီၣ်တဲၣ်ဖိတဖၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ၦၤကညီန့ၣ်အိၣ်တစဲးဖိလီၤ. တဘျီတခီၣ်ယနၢ်တပၢၢ်ဘၣ်ႇ ဘၣ်ဆၣ်ယဆိမိၣ်လၢၦၤကညီန့ၣ်အိၣ် ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲဘၣ်ဃးလၢ တၢ်အိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်မၤအီၣ်မၤအီႇ ဘၣ်အိၣ်လၢတၢ်ဘၣ် fighting မီၤ. ယဆိမိၣ်လၢအကဟဲကနၣ်ယတၢ်သူၣ်၀ံၣ်သးဆၢအဂီၢ်, အတၢ်ဆၢကတီၢ်တအိၣ်ဘၣ်.
ပ၀ဲကညီအိၣ်လၢကၠီၣ်တဲၣ်ကီၢ်, ပအိၣ်ဖဲအံၤ ပအိၣ်ဘၣ်မု၁်အိၣ်ပၢၤႇ အီၣ်ဘၣ်အီဘၣ်, ပအဲၣ်ဒိးဂဲၤ,ပဂဲၤ ဘၣ်. တၢ်ကဲထီၣ်အသးလၢပှၤကညီဖိလၢကီၢ်ပယီၤအခဲအံၤ, ပယီၤဟဲ ၦၤကညီဘၣ်ဃ့ၢ်မှံဟးဖျိးလီၤ. ဘၣ်အီၣ်ယၣ်ဒူၣ်ႇ လီၤသးကညီၤဒိၣ်မးလီၤ. ပမၤစၢၤလိာ်ပသးဒ်သိး ပမၤစၢၤဆ့ကူဆ့ကၤႇ တၢ်အီၣ်ပဆှၢလီၤ. စ့န့ၣ်ပဟ့ၣ်လီၤဒိၣ် ဒိၣ်ဆံးဆံးလၢပသးအိၣ်န့ၣ်မီၤ. ယနၢ်ဟူဘၣ်တၢ်ဒ်အံၤစးထီၣ်လၢယဖိ သၣ်န့ၣ်တုၤခဲအံၤတကတၢၢ်နီတဘျီဘၣ်. လီၤသးအုးဒိၣ်မးလီၤ.
ယအဲၣ်ဒိးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤကညီဖိခဲလၢာ်လၢ တၢ်အိၣ်မူန့ၣ်ဘၣ်လဲၤဆူညါလီၤ. လၢညါပှၤသးပှၢ်တဲလၢ ပကထံၣ်လိာ်ဘၣ်ပသးန့ၣ်ကီလီၤ. အခဲအံၤပန့ၢ်ထံၣ်လိာ်ပသးလီၤ. ၦၤကညီလၢအိၣ်လၢကီၢ်တဘ့ၣ်အံၤႇ ဒီးပှၤကညီအိၣ်လၢကီၢ်အဂၤမုၢ်တနံၤန့ၣ်တၢ်ဆၢကတီၢ်ကအိၣ်လၢပကန့ၢ်က့ၤပ၁်ဖှိၣ်ထီၣ်ပသးလီၤ. ဘၣ် ဆၣ်ခဲအံၤႇ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်ဂ့ၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, တဂ့ၤဘၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤပဘၣ်အိၣ်မူလီၤ. ပဘၣ် struggle လီၤ.
ယတၢ်သးဝံၣ်လၢယကွဲးထုးထီၣ်တဖျၢၣ်တဲဘၣ်ဃးတၢ်အိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤ, တၢ်ဂဲၤအီၣ်ဂဲၤအီလီၤ. ယတၢ်သး ၀ံၣ်ထါဖိအံၤကပၣ်ဃုာ်လၢယ album အသီတဘ့ၣ်လၢယကထုးထီၣ်အီၤဖဲတနံၣ်အံၤလါမာ်ရှးအပူၤန့ၣ် လီၤ.
“တၢ်ဂဲၤအီၣ်အလီၢ်, ဘၣ်မၤအီၣ်မၤအီ
ထံၣ်လိ၁်သးထံၣ်လိ၁်သးကိးမုၢ်ဂီၤဟါ
အိၣ်မုာ်ဆိးပၢၤဧါ, သးသယုၢ်ဒိၣ်မး
မုၢ်တနံၤကန့ၢ်ထံၣ်လိာ်သး
မိာ်ဂံာ်သၣ်တိၢ်, မိမိဆၢၣ်တိၢ်
ဒိၣ်ထီၣ်လံ, ဒိၣ်ထီၣ်လၢမိာ်ဂံာ်သၣ်တိၢ်
လီၤဆိမိၣ်, အလီၤဆိကမိၣ်
မိာ်ဂံာ်သၣ်တိၢ် လုၢ်အီၣ်ဖိတုၤလၢဖးဒိၣ်
အီၣ်မိာ်ဂံာ်သၣ်, ကတိၤမိာ်ဂံာ်သၣ်
အိၣ်ထံခံ, တုၤလၢထံထၣ်,
ဟ့ၣ်တၢ်ကစီၣ်နၤကိးဂၤ, ကိးလိာ်သးလၢသဘံၣ်ထၣ်”
ပကဲပှၤကညီပအီၣ်ပမိအမိာ်ဂံာ်သၣ်တိၢ်ဒီးပကတိၤမိာ်ဂံာ်သၣ်အကျိာ်လီၤ. ပဒိၣ်ထီၣ်ပလီၤဖး လၢထံခံ လၢထံထၣ်, ပသ့ၣ်နီၣ်သးသယုၢ်ဘၣ်လိာ်ပသးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ခဲအံၤန့ၣ်ႇ ပဘၣ်လဲၤမၤတၢ်, ပဘၣ်လဲၤဒုး တၢ်လီၤ. လၢတၢ်ခွဲးတၢ်ယ၁်အဂီၢ်ပဘၣ် fighting လီၤ. လၢတၢ်မၤလိမၤဒိးအဂီၢ် ပဘၣ် fighting လီၤ. ပအဲၣ်ဒီးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလိ၁်သးႇ မုၢ်တနံၤပကက့ၤထံၣ်လိ၁်သးလီၤ. ပဒုးတၢ်န့ၣ်တၢ်ဘှံးပသးလီၤ, သနာ်က့ don’t give up.
