Home တၢ်ကစီၣ် ပီချိလီၢ်က၀ီၤဖိ မၤလၤကပီၤ၀ဲ တၢ်အီၣ်တၢ်အီမုၢ်နံၤ

ပီချိလီၢ်က၀ီၤဖိ မၤလၤကပီၤ၀ဲ တၢ်အီၣ်တၢ်အီမုၢ်နံၤ

999
0
Photo: KIC

လါအီးကထိဘၢၣ် ၁၉ သီႇ၂၀၁၉ နံၣ်ႇ စီၤမၠၣ်အူသၣ်

တနီသရံၣ် လီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ် တၢ်ဃူတၢ်ဖိးကရူၢ် တီခိၣ်ရိၣ်မဲ၀ဲဒီး မၤ၀ဲဟီၣ်ခိၣ်ဒီဖျၢၣ် တၢ်အီၣ်တၢ်အီမုၢ်နံၤ ဖဲတနီသရံၣ် ကီၢ်ခီဒိၣ် ဒ၀ဲၢ်ကီၢ်ဆၣ် ဘါခၠီဟီၣ်က၀ီၤ (ပီချိ)တၢ်လီၢ်အံၤ လါအိးကထိဘၢၣ် ၁၆ သီအနံၤန့ၣ်လီၤႉ

ၦၤနီၢ်ဂံၢ်ဟဲအါထီၣ်ဒီး ထံကီၢ်ဟီၣ်ခိၣ်ကပံာ် ဖီလ်စံၣ်အဃိ လီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်လၢ အဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ တၢ်သူၣ်အီၣ် ဖျးအီၤတဖၣ်အဂီၢ် အ၀ဲသ့ၣ်အတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်ဒီး တၢ်အီၣ်တၢ်အီ ကလၢကၦဲၤအဂီၢ် တၢ်ပညိၣ်အီၤဒီး မၤ၀ဲ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအံၤအဂ့ၢ် တနီသရံၣ် ကလုာ်ဒူၣ် လီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်ဒီး တၢ်ဃူတၢ်ဖိးကရူၢ် ၦၤပၢၤလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤ စီၤခိၣ် စံးဘၣ် ခ့ၣ်အဲးစံၣ်န့ၣ်လီၤႉ

“တနံၣ်ဒီးတနံၣ် တၢ်အီၣ်တၢ်အီတဖၣ် ဟဲစှၤလီၤႉ လီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်တဖၣ်လၢ အဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ န့ဆၢၣ်တၢ်အိၣ်ယၢၤတဖၣ် တၢ်သူၣ်အီၣ်ဖျးအီၣ် တၢ်ချံတၢ်သၣ်တဖၣ်အံၤ ကအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤအဂီၢ် တၢ်ကဘၣ်ကတီၤအီၤန့ၣ် လိၣ်၀ဲလီၤႉ သဲးစးတၢ်ဘျၢသ့ၣ် တဖၣ်သနာ်က့ မၤဘၣ်ဒိက့ၤ၀ဲလီၢ်က၀ီၤကလုာ်ဒူၣ်ကမျၢၢ်တဖၣ်လီၤႉ ဟီၣ်ခိၣ်ကပံာ်တဖၣ် ဟဲစှၤလီၤ တၢ်ဘျၢတဖၣ် အိၣ်ဒီး တၢ်အဒူၣ်အဆၢအဃိ မၤအီၣ်ဘၣ်တၢ်လၢ တၢ်သဘျ့ဟဲစှၤလီၤႉ လိၣ်လၢ တၢ်ကမၤထီထီၣ်န့ၢ် အ၀ဲသ့ၣ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လီၤ”အဂ့ၢ် စီၤခိၣ်စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအ၀ဲန့ၣ် ပီချိ လီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ် ဟဲထီၣ်၀ဲ ၄၀၀ ဘျဲၣ်ဒီး ဒုးနဲၣ်စ့ၢ်ကီး၀ဲ ဃုး(ခုး)ပူၤတၢ်သူတၤသၣ်လၢ အဒိးန့ၢ်၀ဲတဖၣ်ႇ တၢ်ဖီပြၢအီၣ် ကသူတၢ်ပြၢဒီး တၢ်စုသ့ခီၣ်ဘၣ်လၢ အတ့၀ဲဒီး ၀ၣ်တဖၣ် ပာ်လီၤဒုးနဲၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

တနီသရံၣ် ကီၢ်ခီဒိၣ်ႇ ကစၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ် နီၢ်တၢ်ဘျဲၣ်စံး၀ဲလၢ“တၢ်ဆဲးလီၤ၀ဲ အဲၣ်စံၣ်အ့ၣ် တၢ်ပတုာ်တၢ်ခး၀ံၤမး လၢပဟီၣ်က၀ီၤအပူၤ ပမၤအီၣ်ဘၣ်တၢ် မုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ်အဃိဒီး န့ၢ်ဘၣ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီ လၢလၢၦဲၤၦဲၤလီၤႉ လၢကီၢ်ပဒိၣ် ဟီၣ်ခိၣ်သနူတၢ်ဘျၢတခီ ကဲထီၣ်တၢ်ဘၣ်ယိၣ်လၢ ပကလုာ်ဒူၣ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤႉ ပဘၣ်ယိၣ်လၢ ၦၤဒိၣ်ကျိၣ်ဒိၣ်စ့တဖၣ် ကဟဲနုာ်လီၤမၤတၢ်လၢ ပဟီၣ်က၀ီၤအပူၤလီၤႉ တၢ်သူၣ်တၢ်ဖျးလီၢ်တဖၣ် ဟီၣ်ခိၣ်(ကရၢၢ်)တအိၣ်ဘၣ် ပအဲၣ်ဒိးတဲလၢ ကကွၢ်တၢ်လၢ လီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်တဖၣ် အခွဲးအယာ်လီၤ”အဂ့ၢ် စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

တနီသရံၣ် လီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်ဒီး တၢ်ဃူတၢ်ဖိးကရူၢ်အံၤ စးထီၣ်လၢ ၂၀၁၇နံၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တုၤဃီၤ လါအီးကထိဘၢၣ် ၁၆ သီအနံၤအံၤ မၤလၤကပီၤ၀ဲ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဖျၢၣ် တၢ်အီၣ်တၢ်အီမုၢ်နံၤလၢ ဒ၀ဲၢ်ဒီး ဘျံးသ၀ီတဖၣ်အပူၤဒီး တနံၣ်အံၤၦဲၤထီၣ်၀ဲ ၃ ဘျီတဘျီလံအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤႉ

ဖဲ ၁၉၄၅ နံၣ်ႇ လါအိးကထိဘၢၣ် ၁၆ သီအနံၤ ဟီၣ်ဒီဖျၢၣ် ဘီမုၢ်စၢဖှိၣ်ကရၢ(UN) ဒုးအိၣ်ထီၣ်၀ဲ တၢ်သူၣ်အီၣ်ဖျးအီၣ်ကရူၢ် (Food and Agriculture Organization-FAO)န့ၣ်လီၤႉ ဖဲ ၁၉၇၉ နံၣ် လါနိၣ်၀့ဘၢၣ်ကတီၢ် တၢ်မၤ၀ဲ (FAO) တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဒိၣ်အပူၤ လါနိၣ်၀့ဘၢၣ် ၁၆သီအနံၤအံၤ တၢ်ပာ်ပနီၣ်၀ဲ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီးဖျၢၣ် တၢ်အီၣ်တၢ်အီ အမုၢ်နံၤန့ၣ်လီၤႉ