ၦၤလၢကဘှါရှဲထံသူတၢ်ဂ့ၢ်ကီမ့ၢ်န့ၢ်မး ကဟ့ၣ်၀ဲတၢ်ဖးအဂ့ၢ် လီၢ်က၀ီၤၦၤဟ့ၣ်တၢ်ဖးဖိတဖၣ် စံး၀ဲ

လါအီးကထိဘၢၣ် ၁၉ သီႇ ၂၀၂၀ နံၣ်ႇ စီၤရှါ

၂၀၂၀ တၢ်ဃုထၢအံၤ ကဟ့ၣ်တၢ်ဖးထဲလၢ ပၣ်တံၣ်ဒီးခၢၣ်စးလၢအဘှါရှဲထံသူတၢ်ဂ့ၢ်ကီန့ၢ်တဖၣ်လီၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ဖၣ်အၣ်၀့ၢ်ႇ ဃိၣ်လိာ်ကျိ မုၢ်နုာ်တကပၤ လီၢ်က၀ီၤၦၤဟ့ၣ်တၢ်ဖးဖိတဖၣ် စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

ယ့ၤတွ့ကိသ၀ီဖိ နါထူလဲၤ စံး၀ဲလၢ“ပၦ့ၤအီထံအီၦဲၤထီၣ်၀ဲဒၣ် ၁ နံၣ်လံန့ၣ်လီၤႉ သ၀ီပူၤထံသ့ၣ်တဖၣ် ကက့ၤဂ့ၤထီၣ်ကဒါဒ်အပူၤကွံာ်အသိးဒီး က့ၤအီကဒါကန့ၢ်တစိၤသးအဂီၢ် ကဟ့ၣ်တၢ်ဖးလၢ ၦၤလၢအဘှါရှဲ၀ဲန့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်လီၤ” အဂ့ၢ်န့ၣ် စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ် ဖဲလါအီးကထိဘၢၣ် ၁၃ သီအနံၤန့ၣ်လီၤႉ

လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါ ၦၤမၤဘူၣ်ထံဖိတဖၣ်တအိၣ်ဘၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ၦၤလၢမုၢ််ကျိၤ၀ဲၤကွာ်တဘၣ်ဂီၢ်ဘၣ်ဒွါတဖၣ် သူ၀ဲဒၣ်ထံကမျၢအံၤလီၤဒီး ခါဆူမဲာ်ညါတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့တၢ်ဂ့ၢ်ကီတဖၣ်အဂီၢ် ၦၤလၢကအုၣ်ကီၤအသး တအိၣ်ဒံးဘၣ်အဃိ လိၣ်ဘၣ်ခၢၣ်စးတဖၣ်လၢ အတမၤဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး၀ဲဒၣ်သ၀ီဖိဘၣ်ဒီး ဘှါရှဲထံတၢ်ဂ့ၢ်ကီန့ၢ်၀ဲလီၤအဂ့ၢ်န့ၣ် နါထူလဲၤ ဆဲးစံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

ဖဲ၂၀၁၉ နံၣ် လါအီးကထိဘၢၣ်ထီၣ်သီန့ၣ် ဘါကၣ်ႇ အီၣ်ကီၣ်ယ့ႇ ယသ့ၣ်ပၠၤႇ ပါကိ ဃုာ်ဒီးဒူသ၀ီကရူၢ်အပူၤ သ၀ီတဖၣ် လီၢ်က၀ီၤဖိတဖၣ်သူ၀ဲဒၣ်ထံကမါႇ ထံကမျၢတဖၣ်အပူၤန့ၣ် ထံဟဲသူထီၣ်၀ဲဒၣ်လၢ တၢ်တထံၣ်ဘၣ်၀ဲဒ်ညီနုၢ်အသိး ညၣ်သ့ၣ်တဖၣ်သံ၀ဲဒၣ်ကဲထီၣ်သးအဃိ တၢ်သူ၀ဲထံတဖၣ်ဟဲကီခဲထီၣ်ဒၣ်န့ၣ်လီၤႉ

တကီၢ်ခါတုၤလၢဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ဖၣ်အၣ်ကီၢ်ဆၣ်ႇ တၢ်လီၢ်လၢအိၣ်မုၢ်နုာ်တကပၤ ဒူသ၀ီခဲလၢာ် ၇ ဖျၢၣ်ဘျဲၣ်အံၤ ၦ့ၤအီဒံးဒၣ်ထံလီၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ယ့ၤတွ့ကိသ၀ီ ၦၤပၢဆှၢတၢ် စီၤငွ့ၤလိ စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်န့ၣ်လီၤႉ

နၣ်ကိသ၀ီဖိ သးစၢ်တဂၤစ့ၢ်ကီးစံး၀ဲလၢ “လၢပဟီၣ်က၀ီၤအပူၤန့ၣ် တုၤလၢအခဲအံၤထံၣ်ဘၣ်၀ဲဒၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲန့ၣ် မ့ၢ်၀ဲဒၣ်ထံတၢ်ဂ့ၢ်လီၤမီၤႉ သူအီၤန့ၢ်ႇတန့ၢ် တၢ်ဂ့ၢ်ထၢဖှိၣ်အဆၢ အတၢ်ထုးထီၣ်ပာ်ဖျါန့ၣ် တထံၣ်၀ဲဒံးဘၣ်ႉ တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးတဖၣ်မ့ၢ်ဟဲကဲထီၣ်န့ၣ် ပဒိၣ်အသီအံၤ ကဟံမူဒါကမၤဟ့ၣ်၀ဲဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤႉ ကဟ့ၣ်တၢ်ဖးထဲလၢ ခၢၣ်စးလၢအဘှါရှဲဟ့ၣ်၀ဲသ့တဖၣ်လီၤ” အဂ့ၢ်န့ၣ် စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်လီၤႉ

ထံသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် အီဒီးသူ၀ဲန့ၢ်အဂ့ၢ် ပဒိၣ်၀ဲၤကျိၤ ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတနီၤဟးကျးလီၤ၀ဲဒၣ်လံာ်လၢသ၀ီအပူၤႇ အိၣ်၀ဲဘၣ်ဆၣ် တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးတဖၣ်မ့ၢ်ဟဲအိၣ်ထီၣ်၀ဲဒၣ်န့ၣ် တၢ်သ့ဟံးမူဒါႇမူဒါလၢအလီၤဘၣ် ၦၤလၢကဘှါရှဲတၢ်အဂီၢ်တအိၣ်၀ဲဘၣ််အဃိ အီတဘူၣ်ဒံးဘၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် လီၢ်က၀ီၤဖိတဖၣ် စံး၀ဲဒၣ်န့ၣ်လီၤႉ

ထံသူကဲထီၣ်အလီၢ်န့ၣ် ၂၀၂၀ တၢ်ဃုထၢအံၤ ကမျၢၢ်ႇဒီကလုာ်ႇ ကီၢ်စဲၣ်ဘျီၣ်ဒိၣ် ၃ တီၤအပူၤ ပၣ်တံၣ် ၉ ပၣ်တံၣ်ဒီး ခၢၣ်စးလၢကနုာ်ဒိးဃုထၢသခဲလၢာ် အိၣ်၀ဲ ၃၃ ဂၤႇ ဖဲန့ၣ် ၦၤလၢကနုာ်ဒိးတပြၢသးလၢနီၢ်တဂၤအိၣ်၀ဲ ၃ ဂၤ အဂ့ၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ

တၢ်လီၢ်ဖဲန့ၣ်အပူၤ ကီၢ်စဲၣ်ဘျီၣ်ဒိၣ်ႇ ဖၣ်အၣ်ကီၢ်ဆၣ် တၢ်ဖးဟီၣ်က၀ီၤ နီၣ်ဂံၢ်(၂) ၦၤလၢကနုာ်ဒိးဃုထၢသးလၢနီၢ်တဂၤလၢအမ့ၢ် ဒီကထၢၣ် နီၢ်ယူၣ်စနၣ်၀့အံၤ ဘၣ်ဃးဒီးထံဆၢထံကဆှီ တၢ်မုၢ်လၢ်အံၤန့ၣ် စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်ဒ်အံၤလီၤႉ

“ကျဲသနူလၢအဘၣ်ထွဲဒီးထံကဆှီအံၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်အဃိ ကီၢ်စဲၣ်ဘျီၣ်ဒိၣ်အံၤ တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤလၢကဘၣ်ဒီတဒၢ၀ဲတဖၣ် ကြၢးလၢကဘၣ်မၤ၀ဲလီၤႉ ဘၣ်ဃးဒီးထံသူအံၤန့ၣ် ထံန့ၣ်မ့ၢ်တၢ်မနုၤပၣ်ဃုာ်လဲၣ်န့ၣ် ကြၢးလၢတၢ်ကဘၣ်သမံသမိးကဒီး၀ဲဒၣ်လီၤႉ ဘၣ်ထွဲဒီးဖံးဘ့ၣ်သးအံၤန့ၣ် တၢ်လီၢ်ဖဲလဲၣ်တတီၤ မတၤတဂၤဘၣ်စံးအါလဲၣ်န့ၣ် တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ကဘၣ်ဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါ၀ဲအဂီၢ်န့ၣ် လၢဘျီၣ်ဒိၣ်ခၢၣ်စးအပူၤန့ၣ် တၢ်န့ၢ်စိန့ၢ်ကမီၤအိၣ်၀ဲဒၣ်လၢလၢၦဲၤၦဲၤန့ၣ်လီၤႉ တၢ်အဃိန့ၣ် တၢ်အံၤကြၢးလၢတၢ်ကဘၣ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးဟံးထီၣ်ဖီၣ်ထီၣ်၀ဲလီၤ” အဂ့ၢ်န့ၣ် နီၢ်ယူၣ်စနၣ်၀့ စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

ကီၢ်စဲၣ်ဘျီၣ်ဒိၣ်ႇ ဖၣ်ပူၣ် နီၣ်ဂံၢ်(၂) ခၢၣ်စးလၢကဒိးဃုထၢသး နီၢ်သစ့ၤတိၣ်စံး၀ဲ အ၀ဲမ့ၢ်တုၤ၀ဲဒၣ်လၢဘျီၣ်ဒိၣ်န့ၣ် ထံသူတၢ်ဂ့ၢ်ကီအံၤ ကဘှါရှဲဟံးထီၣ်ဖီၣ်ထီၣ်၀ဲအဂ့ၢ်န့ၣ် စံးလီၤ၀ဲ ဖဲလါအီးကထိဘၢၣ် ၁၀ သီအနံၤန့ၣ် ဖဲတၢ်မၤ၀ဲ KNDP တၢ်ကစီၣ်အမူးတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအံၤအကတီၢ်န့ၣ်လီၤႉ

“လၢပပၣ်တံၣ်ကျဲသနူအပူၤန့ၣ် ကဘၣ်ပၢၤဃာ်၀ဲဒၣ်ခိၣ်ဃၢၤန့ၣ်ဆၢၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပၣ်၀ဲဒၣ်လီၤႉ ထံသူတၢ်ဂ့ၢ်ကီအံၤ ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး၀ဲဒၣ်ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်လီၤႉ ပကနုာ်လီၤလၢဘျီၣ်ဒိၣ်ပူၤလီၤႉ ပမ့ၢ်ပၣ်ဃုာ်လၢပဒိၣ်တဖၣ်အကျါန့ၣ် အဆိ ကတၢၢ် ထံသူတၢ်ဂ့ၢ်ကီ ဘၣ်မနုၤအဃိကဲထီၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ကသမံသမိး၀ဲအခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိန့ၣ်လီၤႉ မ့ၢ်၀ံၤန့ၣ် ကဘၣ်မၤလိၤမၤဃီၤထီၣ်က့ၤန့ၣ်လီၤႉ မ့ၢ်ကြၢးလၢကဘၣ်တြီန့ၣ် ကဘၣ်တြီလီၤ” အဂ့ၢ်န့ၣ် အ၀ဲစံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

ဖဲအပူၤကွံာ်တနံၣ်န့ၣ် သ၀ီပာ်ဖှိၣ်အဖျၢၣ် ၃၀ ဃၣ်ဃၣ်အံၤ ထံဟဲသူထီၣ်ခီဖျိလၢ မၠဲၣ်ကလ့ ၄၀၀၀ တၣ် ဂာ်လၢၢ်ကမူၣ်တၢ်မၤလီၢ်အံၤ ဟဲပာ်ပူၣ်ထီၣ်၀ဲလၢၢ်သွဲၣ်လးတဖၣ်အဃိလီၤန့ၣ် လီၢ်က၀ီၤဖိတဖၣ် ပာ်ထံနီၤဖးစံး၀ဲအိၣ်၀ဲဒံးန့ၣ်လီၤႉ တၢ်သဂၢၢ်ဘၣ်၀ဲဒၣ်ဒီးထံသူတၢ်ဂ့ၢ်ကီအံၤ ယံၤ၀ဲဒၣ်တနံၣ်လံဘၣ်ဆၣ် သ၀ီတနီၤန့ၣ် ထံသူဒံး၀ဲဒၣ်ဒီး တုၤလၢဆၢကတီၢ်ခဲအံၤတစု ထံသ့ၣ်တဖၣ်အီဒီးသူ၀ဲတဘူၣ်ဒံးဘၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် လီၢ်က၀ီၤဖိတဖၣ် စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ