လါမးရှး ၂၅ သီႇ ၂၀၂၁ နံၣ်ႇ ခ့ၣ်အဲးစံၣ်
သုးကီၣ်ကးကရၢဖိ မါည့မီၣ်ဒီးစီၤထိအီၤမၠ့ၣ်ခံဂၤလၢသုးမီၤစိရိၤကီၣ်ကးဟ့ၣ်လီၤလီၢ်လးတဖၣ်အံၤ ဒ်သိးတၢ်ကဟ့ၣ်အ၀ဲသ့ၣ်(social punishment)အဂီၢ် ကညီသးစၢ်ၦာ်ဘျးစဲ(KYN) ထုးထီၣ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤဃ့ထီၣ်၀ဲ ဖဲမဟါလါမးရှး ၂၃ သီအနံၤန့ၣ်လီၤႉ
မါည့မီၣ်ဒီးစီၤထိအီၤမၠ့ၣ်ခံဂၤအံၤ ဖဲ ၂၀၂၀ တၢ်ဃုထၢအခါ နုာ်လီၤဒိးဃုထၢသးလၢ ကညီကမျၢၢ် ပၣ်တံၣ်(KPP)ပၣ်တံၣ်ခၢၣ်စးဒီး ဒ်သိးကမၤနၢၤတၢ်ဃုထၢအဂီၢ် ကညီသးစၢ်တဖၣ်မၤစၢၤဆီၣ်ထွဲဟ့ၣ်ဂံၢ် ဟ့ၣ်ဘါ၀ဲဘၣ်ဆၣ် က့ၤပာ်ဖှိၣ်မၤသကိးတၢ်ဒီးသုးမီၤစိရိၤဒ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအထီဒါက့ၤ၀ဲဒၣ်ကညီသး စၢ်ဒီးၦၤလၢအတူၢ်လိာ်ထၢနုာ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးတဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ကညီသးစၢ်ၦာ်ဘျးစဲ ထုးထီၣ်ပာ်ဖျါစံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
မါည့မီၣ်ဒီးစီၤထိအီၤမၠ့ၣ်လၢအပာ်ဖှိၣ်မၤသကိးတၢ်ဒီးသုးမီၤစိရိၤလၢအဆီၣ်တံၢ်မၤနၢၤမၤသံမၤ၀ီ၀ဲ ကညီက လုာ်ဃုာ်ဒီးကမျၢၢ်ထံဖိကီၢ်ဖိလၢအတၢ်ကမၣ်တအိၣ်ဘၣ်တဖၣ်အံၤ လၢကညီတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤအပူၤ ကညီသးစၢ်တဖၣ်ပာ်ပနီၣ်၀ဲလၢအမ့ၢ်ၦၤတဖၣ်လၢအအၢကတၢၢ်ဒီးၦၤတူၢ်ကွီၢ်လၢအအၢသီတဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် လံာ်တၢ်ပာ်ဖျါအပူၤပာ်ဖျါ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
“ၦၤတဂၤလၢ်လၢ်ႇတၢ်ကရၢကရိႇပၣ်တံၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤလၢအမၤစၢၤ၀ဲဒၣ်သုးမီၤစိရိၤတဖၣ် ကဘၣ်ပာ်ပနီၣ်လၢအမ့ၢ်ၦၤယိာ်ကဒါဘီလီၤႉ ပမၤ၀ဲဒၣ်ဒ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်လၢမါည့မီၣ်ဒီးစီၤထိအီၤမၠ့ၣ်ခံဂၤအံၤတၢ်သ့ၣ်ညါအီၤအါအဃိလီၤႉ ၦၤလၢအဂၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီး လၢခံလၢလာ်ဒ်သိးကတီဒီးကညီကလုာ်အဂီၢ်ဒီးသုတထီဒါက့ၤကလုာ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉ ၀ံၤဘျီအ၀ဲသ့ၣ်ဃုာ်ဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိအဘူးအတံၢ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ဖဲလၢကညီမုၢ်နံၤဒိၣ်မုၢ်နံၤထီအခါ တဘၣ်လိၣ်ကွဲမုာ်အ၀ဲသ့ၣ်ဘၣ်ဒီးတၢ်ကဘၣ်ပာ်တ့ၢ်ကွံာ်၀ဲလီၤ”အဂ့ၢ်န့ၣ် ကညီသးစၢ်ၦာ်ဘျးစဲ ၦၤကတိၤတၢ်ပၢတဂၤ စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်န့ၣ်လီၤႉ
ၦၤခံဂၤအံၤ လၢနီၢ်တဂၤအသိးမ့ၢ်ဂ့ၤႇလၢပၣ်တံၣ်အသိးမ့ၢ်ဂ့ၤႇတၢ်ကရၢကရိအသိးမ့ၢ်ဂ့ၤႇၦၤဂ့ၢ်၀ီႇ မုၢ်ကျိၤ၀ဲၤကွာ်ဒီးကလုာ်ဂ့ၢ်၀ီလၢအဘၣ်ထွဲတဖၣ်ခဲလၢာ်ဒ်သိးကပတတုာ်ကွံာ်၀ဲတဘျီဃီအဂီၢ်ဒီး တဘၣ်လိၣ်မၤဘၣ်ဃးလိာ်သးဒီးအ၀ဲသ့ၣ်ဘၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ကညီသးစၢ်ၦာ်ဘျးစဲဆီၣ်တခူထီၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါၦၤခံဂၤအံၤ တကွၢ်ကဒါက့ၤကညီကလုာ်တဖၣ်ဃုာ်ဒီးကမျၢၢ်ထံဖိကီၢ်ဖိဘၣ်ဒီး သူၣ်လီသးကွံ၀ဲဒၣ်မီၤစိရိၤလီၢ်လးတဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ
ကညီကလုာ်တဖၣ်လၢအမၤသကိးတၢ်ဒီးသုးမီၤစိရိၤတဖၣ်အံၤ ကညီသးစၢ်တဖၣ်ကဆဲးဃုသ့ၣ်ညါမၤဖျါထီၣ်၀ဲဒီး လၢကညီကလုာ်အဖီခိၣ် ၦၤလၢအယိးကဒါဘီတဂၤလၢ်လၢ်န့ၣ် ကထီဒါပၢၢ်ဆၢ၀ဲဒၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ကညီသးစၢ်ထုးထီၣ်ပာ်ဖျါ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
