လါယူၤလံ ၁၆သီ, ၂၀၂၄နံၣ်, ခ့ၣ်အဲးစံၣ်.
ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်-ကညီဒီကလုၥ်စၢဖှိၣ်ကရၢ ဘျံးဒဝဲၢ်ကီၢ်ရ့ၣ် သုးက့(၄)ဟီၣ်ကဝီၤအပူၤ ကညီဖီၣ်ကစုကဝဲၤလၢအမ့ၢ်ကီၢ်သူလ့ၤသုးမုၢ်ဒိၣ်(KTLA)ဒီးကညီဒီကလုၥ်တၢ်ထူၣ်ဖျဲးသုးမုၢ်ဒိၣ်(KNLA)(၂)ဖုအဘၢၣ်စၢၤတၢ်ဖ့ၣ်ဆၢအံၤတဆီဘၣ်တဆီကဲထီၣ်တုၤလၢတၢ်ဂၥ်သွံၣ်ဂၥ်ဆိးန့ၣ်ပထံၣ်ဘၣ်ပဝဲန့ၣ်လီၤ.
(KTLA)လၢအမ့ၢ်ကီၢ်သူလ့ၤသုးမုၢ်ဒိၣ်အံၤန့ၣ်ဘၣ်တၢ်ကရၢကရိဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤဖဲ(၂၀၂၂)နံၣ်,လါယူၤလံ(၁၉)သီဒီးအိၣ်ဆီလီၤဝဲအသးလၢ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်-ကညီဒီကလုၥ်စၢဖှိၣ်ကရၢ သုးက့(၆)ဒူပျၥ်ယၥ်ကီၢ်ရ့ၣ်တနီၤဒီးလၢသုးက့(၄)ဘျံးဒဝဲၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်တနီၤန့ၣ်လီၤ.( KTLA)အိၣ်ထီၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ လၢသုးက့(၆)တကပၤန့ၣ်ပတထံၣ်ဘၣ်လၢတၢ်ဘၣ်ဂံၥ်ဂူၥ်အိၣ်ထီၣ်ဒီး(KNLA)ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်နီတဘျီဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်လၢသုးက့(၄)တကပၤန့ၣ် တၢ်ပၥ်ဒ့ၣ်ပၥ်ကမၢ်လိၥ်သးအိၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ်ခဲအံၤခဲအံၤကယီကယီဒီးပၢၢ်တုၤလၢ (KTLA)ကူၣ်ခးသံ(KNU)ခိၣ်နၢ်အိၣ်အသိး(KNU)တကပၤစ့ၢ်ကီးထီၣ်ရှဲလဲကွံၥ်(KTLA)အိၣ်ဆီလီၤသးတၢ်လီၢ်အိၣ်ထီၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤကလဲၤအသးဒ်အံၤဆံးယံၤလဲၣ်ဒီးလၢတၢ်ကဘၣ်ဘှါရှဲဝဲကညီဖီၣ်စုဝဲၤ(၂)ဖုအတၢ်ဖ့ၣ်ဆၢအဂီၢ်န့ၣ်တၢ်အဆၢကမ့ၢ်တၢ်မနုၥ်လဲၣ်.
ဒ်ကညီကွဲၤလ့လိၤဆဲးကျိးသံကွၢ်ဒီးခံခီခံကပၤခိၣ်နၢ်ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါအသိးန့ၣ် လၢတၢ်ကဘှါရှဲ,တဲသကိးတၢ်ဂ့ၢ်ကီသ့ၣ်တဖၣ်အံၤအဂီၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ခံခီခံကပၤအိးထီၣ်န့ၢ်သကိးလိၥ်သးပဲတြီကစီဒီအဂ့ၢ်စံးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ခံခီခံကပၤအိးထီၣ်သကိးန့ၢ်လိၥ်သးပဲတြီ ယၢ်ခီယၢ်ခီပှဲၤထီၣ်(၃)နံၣ်ဃၣ်ဃၣ်လံဘၣ်ဆၣ်တၢ်အမိၢ်လံၤမိပှၢ်တအိၣ်ဖျါထီၣ်နီတမံၤဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
(KTLA)သုက့(၄)တပၤစံးဝဲလၢ (KNU)သုးက့(၄)ခိၣ်နၢ်မၤသကိးတၢ်ဒီးဒုၣ်ဒါအဃိလ့ၤတက့ၤမၤသကိးတၢ်တသ့ဘၣ်အိၣ်ဝဲအသိး(KNU)တကပၤစ့ၢ်ကီးစံးဝဲလၢ(KTLA)လၢအဘၣ်တၢ်တီခိၣ်ရိၣ်မဲအီၤလၢသုးခိၣ်အဲၣ်ခွံကိး ကိၤလၤဖိအံၤ ထီဒါ,မၤတံၥ်တၥ်ဝဲကရၢမိၢ်ပှၢ်အတၢ်ဖံးတၢ်ဒီးတၢ်ပၢတၢ်ြပးန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ဂ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်အဃိ အသီတဘျီကဒီးဖဲလါယူၤလံ(၁၃)သီအနံၤတၢ်ကဲထီၣ်သးလၢ(KTLA)ခိးခးဝဲ(KNLA)ခိၣ်နၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ဖဲအ၀ဲသ့ၣ်လဲၤတၢ်မၤလိပျၢ်အမူးလၢသုးရ့ၣ်(၁၂)ဝံၤဖဲက့ၤလၢကျဲအကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ခံခီခံကပၤတၢ်ဖ့ၣ်ဆၢ်ဝဲအံၤကလီၤကဆှၣ်ကွံၥ်အဂီၢ် ခိၣ်နၢ်ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါအတၢ်ပၥ်သးအိၣ်ဝဲလဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်ပကပၥ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤဒိကနၣ်တၢ်ဖိဒ်လၥ်အသိးန့ၣ်လီၤ.
အဝဲသ့ၣ်အိးထီၣ်ဃၥ်ပဲတြီထီဘိလၢတၢ်ကဘှါရှဲဝဲတၢ်ဖ့ၣ်ဆၢအဂီၢ်ဒီး(KTLA)သုးဖိလၢတၢ်ဖီလၥ်သ့ၣ်တဖၣ်ဟဲထံၣ်လိၥ်သးအိၣ်တဒူၣ်ခံဒူၣ်ဘၣ်ဆၣ်လၢတၢ်ဖီခိၣ်တဖၣ်န့ၣ်တတူၢ်ထံၣ်သးဘၣ်အဂ့ၢ် ဘျံးဒဝဲၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်နဲၣ်ရွဲၣ်ပဒိၣ်စီၤအဲၣ်နၤစံးဝဲဒ်အံၤန့ၣ်လီၤ.
အ၀ဲစံး၀ဲလၢ“ပကိးဘှါရှဲအ၀ဲသ့ၣ်န့ၣ်အိၣ်လၢအနံၣ်လံ. ပှၤလၢအဆံးလၢတၢ်ဖီလၥ်တဖၣ်န့ၣ်ဟဲအိၣ်တဒူၣ်ခံဒူၣ်လံ. မ့မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်(သုးခိၣ်အဲၣ်ခွံ(ကိး)ကိၤလၤဖိ)န့ၣ်ခီဆၢပှၤလၢတဟဲဘၣ်လ့ၤတက့ၤလီၤ.လၢဒုၣ်ဒါတကပၤပဘၣ်ဂဲၥ်လိၥ်စ့ၢ်ကီးအဃိန့ၣ်ပဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ်တၢ်ဆၢကတီၢ်တချုးစ့ၢ်ကီးဘၣ်.ပဟ့ၣ်အီၤတၢ်ဆၢကတီၢ်,ပအိးထီၣ်ဃၥ်ပဲတြီထီဘိလီၤ.သနၥ်က့န့ၣ်မ့မ့ၢ်လၢပကဃုထံၣ်အီၤန့ၣ်ပတၢ်မၤလၢအဂၤအိၣ်အဃိန့ၣ်ပတချုးဘၣ်.အဒိအမ့ၢ်ဟဲန့ၣ်ပတူၢ်လိၥ်လီၤ. မ့မ့ၢ်လၢပှၤကဘၣ်လူၤကဃုထံၣ်အီၤ,ဃ့ကညးအီၤခီန့ၣ်ယဆိမိၣ်လၢပှၤတမၤဘၣ်.”အဂ့ၢ်စံးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဒ်န့ၣ်အသိးကဒဲကဒဲဘၢၣ်စၢၤတၢ်ကဲထီၣ်သးသုတအိၣ်တဂ့ၤအဂီၢ်အဝဲသ့ၣ်ဟ့ၣ်လီၤတၢ်ကလုၢ်လၢအိၣ်ပၥ်စၢၤလၢတဂၤလၢလီၢ်ဒီးလၢတၢ်ကဘှါရှဲတၢ်ဖ့ၣ်ဆၢအဂီၢ်အဝဲသ့ၣ်အိးထီၣ်ဃၥ်စ့ၢ်ကီးဝဲပဲတြီဘၣ်ဆၣ်တၢ်တဟဲဆဲးကျိးအဝဲသ့ၣ်ဘၣ်အဂ့ၢ်(KTLA)အသုးရိၣ်မဲခိၣ်ကျၢၢ် သုးခိၣ်ကျၢၢ်ဂီၢ်ဂ့ၢ် စီၤနၢၤဒါစံးစ့ၢ်ကီးဝဲဒ်အံၤန့ၣ်လီၤ.
အဝဲစံးဝဲလၢ“အခဲအံၤန့ၣ်ပဝဲစ့ၢ်ကီးပအိးထီၣ်ပဲတြီထီဘိလၢတၢ်ဃူတၢ်ဖိးအဂီၢ်တၢ်တဲသကိးန့ၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်ကီတအိၣ်ဘၣ်.သနၥ်က့တထံၣ်ပှၤဟဲဆဲးကျိးပှၤနီတဂၤဘၣ်.အခဲအံၤန့ၣ်ပတဲလၢအိၣ်ပၥ်စၢၤလၢတဂၤလၢလီၢ်,တဂၤလၢလီၢ်.ပှၤမ့ၢ်ဟဲထီၣ်ခးပှၤန့ၣ်ပဘၣ်ခးလီၤ.ပှၤမ့ၢ်တဟဲခးခီန့ၣ်အိၣ်ပၥ်စၢၤတဂၤလၢလီၢ်ပတဲဒ်န့ၣ်လီၤ.”အဂ့ၢ်စံးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဒ်န့ၣ်အသိးလီၤ (KTLA)သုးက့(၄)တၢ်ဖီလၥ်ပှၤသုးဖိသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် တဲသကိးတၢ်သ့,လဲၤတပူၤဃီ,အီၣ်တပူၤဃီဒီး(KNLA)သုးက့(၄)လီၤ.ဘၣ်ဆၣ်အခိၣ်လၢတၢ်ဖီခိၣ်တဂၤခံဂၤန့ၣ် ခီဖျိလၢဟီၣ်ကဝီၤတၢ်ဒိၣ်စိမ့ၢ်ဂ့ၤ, အ့ၣ်လိၥ်သးလၢနီၢ်ကစၢ်တဂၤတၢ်ဂ့ၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤအဃိန့ၣ် ပထိၣ်ဃူအဝဲသ့ၣ်တန့ၢ်ဘၣ်အဂ့ၢ် (KNLA)သုးရ့ၣ်(၁၂)ဒီးသုးရ့ၣ်(၂၇)အသုးရ့ၣ်ခိၣ် သုးခိၣ်ဒိၣ်ဂီၢ်ဂ့ၢ်စီၤမူဂ့ၤတဲဖျါထီၣ်ဝဲအတၢ်လဲၤခီဖျိလၢအဝဲလဲၤဟံးန့ၢ်မူဒါဖဲသုးက့(၄)ဟီၣ်ကဝီၤဒ်အံၤန့ၣ်လီၤ.
အဝဲစံးဝဲလၢ“လၢတၢ်ကထိၣ်ဃူထိၣ်ဖိးအဂီၢ်န့ၣ် ပအိးထီၣ်ပၥ်ပဲတြီထီဘိလီၤ.အခဲအံၤန့ၣ်ပကတဲတီတီလိၤလိၤလီၤ.အဝဲသ့ၣ်သုးဒ့သုးရ့ၣ်အိၣ်တၢ်ဖီလၥ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပလဲၤတပူၤဃီ,အီၣ်တပူၤဃီလီၤ.လၢအအိၣ်ဖဲယအိၣ်တဖၣ်န့ၣ် ယတိစၢၤမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်လၢတၢ်ချံတၢ်သၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ,လၢတၢ်စုကဝဲၤမ့ၢ်ဂ့ၤအိၣ်စ့ၢ်ကီးတနီၤလီၤ.ဘၣ်မနုၥ်လဲၣ်န့ၣ်ပကဒုးသကိးသုးမီၤစိရိၤလီၤ.တၢ်ဖီလၥ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်နၢ်ပၢၢ်ဝဲသ့လီၤ.အိၣ်ဒၣ်တဂၤခံဂၤလၢတၢ်ဖီခိၣ်န့ၣ် ခီဖျိဟီၣ်ကဝီၤတၢ်ဒိၣ်စိမ့ၢ်ဂ့ၤ, အ့ၣ်လိၥ်သးလၢနီၢ်ကစၢ်တဂၤတၢ်ဂ့ၢ်အဃိသတးန့ၣ် ပထိၣ်ဃူဒီးအဝဲသ့ၣ်တန့ၢ်ဘၣ်.ကီဒိၣ်မး.”အဂ့ၢ်စံးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
တကတီၢ်ဃီလၢတၢ်ဘှါရှဲဝဲကညီဖီၣ်စုကဝဲၤခံဖုအံၤအတၢ်ဂ့ၢ်ကီကန့ၢ်အဂီၢ် န့ၣ်လိၣ်ဘၣ်ဝဲပှၤတဖုလၢကနုၥ်လီၤပၣ်ဃုၥ်လၢတၢ်ဘၢၣ်စၢၤအဂ့ၢ် တၢ်မၤစၢၤဆီၣ်ထွဲကညီတၢ်မုၥ်တၢ်ခုၣ်ပှၥ်ဘျးစဲ အပှၤကတိၤတၢ်ပၢသရၣ်မုၣ်ဝါခုၣ်ရှံဟ့ၣ်ထီၣ်ဝဲနီၢ်တဂၤအတၢ်ထံၣ်ဒ်အံၤန့ၣ်လီၤ.
အဝဲစံးဝဲလၢ“ထံဖိကီၢ်ဖိန့ၣ် ဘၣ်သးလၢခံခီခံကပၤကက့ၤမၤဘၣ်ဂီၢ်လီၤက့ၤသးဖးယံၤလံန့ၣ်လီၤ.ပမ့ၢ်ကွၢ်တၢ်အိၣ်သးဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပှၤလၢတူၢ်ဘၣ်တၢ်အါကတၢၢ်လၢတၢ်ဘၢၣ်စၢၤန့ၣ်မ့ၢ်ထံဖိကီၢ်ဖိကမျၢၢ်လီၤ.အဝဲသ့ၣ်ခံခီခံကပၤအိးထီၣ်တြဲၤဒ်သိးသိးလီၤ.ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပတသ့ၣ်ညါခဲလၢၤဘၣ်.ပနၢ်ဟူလၢမၤသကိးတၢ်အိၣ်တနီၤလံအဃိန့ၣ်အသးခုန့ၣ်လီၤ.အဝဲသ့ၣ်မ့မၢ်တၢ်တမံၤဃီလၢတၢ်ကဒုးလီၤပှီၢ်သုးမီၤစိရိၤန့ၣ်ပသးဖှံလီၤ.လၢပှၤခံဖုအံၤကက့ၤအိၣ်ဘၣ်ဂီၢ်ထီၣ်အဂီၢ်န့ၣ် ယထံၣ်လၢလိၣ်ဘၣ်ပှၤလၢတၢ်ဘၢၣ်စၢၤတဖုလၢကဝၣ်နုၥ်ဘှါရှဲစၢၤတၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ထဲန့ၣ်မးကန့ၢ်လီၤ.”အဂ့ၢ်စံး၀ဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
