KIC News

၁.စးထီၣ်လၢတၢခွံလွံၢ်ခွံ (၁၉၄၉) တၢ်ပၢၢ်ဆၢစးထီၣ်ဝဲလံ တုၤမ့ၢ်လၢတၢခွံဃိးလွံၢ် (၁၉၈၄) ...

လါနိၣ်၀့ဘၢၣ် ၂၃ သီ၊ ၂၀၁၈နံၣ်။ စအဲၣ်ဆူ ခီဖျိတၢ်တတူၢ်လိာ်၀ဲတၢ်လီၤဆီလိာ်သးတၢ်အိၣ်သးတဖၣ်ဘၣ်အဃိ ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤ တၢ်စုက၀ဲၤတၢ်သဘံၣ်သဘုၣ် ကအိၣ်ထီၣ်၀ဲ အဂ့ၢ်(ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်)ကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢကရၢခိၣ် သုးခိၣ်ကျၢၢ်စိ စီၤမူးတူစ့ဖိကတိၤလီၤ၀ဲ ဖဲလါနိၣ်၀့ဘၢၣ်၂၁သီ လၢတၢ်မၤ၀ဲကလုာ်တၢ်ဃူတၢ်ဖိးဒီးတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ကအိၣ်ဖျါထီၣ်မူး တၢ်အိးထီၣ်မူးအပူၤ ဖဲ၀့ၢ်န့ၢ်ပၠံၢ်တီၣ်န့ၣ်လီၤႉ “လၢပထံကီၢ်အပူၤ တုၤကတီၢ်အံၤစုက၀ဲၤတၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိန့ၣ် မ့ၢ်၀ဲတၢ်တပာ်လုၢ်ပာ်ၦ့ၤပာ်ကဲ၀ဲ တၢ်တဒ်သိးလိာ်သးတၢ်ဂ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ ကလုာ်တၢ်စူၣ်တၢ်နာ်၊ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ၊ တၢ်အိၣ်တၢ်ဆိးတၢ်လီၤဆီ လိာ်သးလၢအသဘျ့၊တၢ်တုၤသိးထဲသိးသ့ၣ်တဖၣ်အံၤမ့ၢ်တၢ်အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိသ့ၣ်တဖၣ်လၢတၢ်သူအီၤစှၤအဃိလီၤ” အဂ့ၢ်...

နိၣ်၀့ဘၢၣ် ၂၃သီ၊ ၂၀၁၈နံၣ်၊စးအဲၣ်ဆူ ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်ကီၢ်ကယီၤကီၢ်ဆၢ၊ မဲၢ်လးကညီဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲက၀ီၤပူၤ ၦၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဖိဂ့ၢ်၀ီ ဘီမုၢ်စၢဖှိၣ်၀ဲၤဒၢး (UNHCR) အိးထီၣ်ဃာ်၀ဲ (Voluntary Repatriation Center-VRC ) လၢအမ့ၢ်တၢ်က့ၤကဒါက့ၤလၢနီၢ်ကစၢ်တၢ်ဘၣ်သး အံၤအ၀ဲၤဒၢးအပူၤ ၦၤလၢအဟဲတီၣ်ထီၣ်ဃာ်မံၤ ၁၈ ဂၤအံၤ ဖဲလါနိၣ်၀့ဘၢၣ် ၁၅သီအနံၤ ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်ဒီးကီၢ်ပယီၤၦၤ ဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် ဟဲတၢ်ထံၣ်လိာ်သံဒိးသံကွၢ်အ၀ဲသ့ၣ်၀ံၤ၀ဲလံအဂ့ၢ်န့ၣ်...

တံနိ (သ၀ီတါ) လါနိၣ်၀့ဘၢၣ်၂၁သီ၊ ၂၀၁၈နံၣ်။ ဖဲကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢကမၤ၀ဲလီၢ်ခၢၣ်သးထီဘိကမံတံာ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်(၆)၀ီတ၀ီအခါထုးထီၣ်ရၤလီၤ၀ဲကရၢမိၢ်ၦၢ်အတၢ်ပာ်သးလံာ်တဘ့ၣ်ဖဲလါနိၣ်၀့ဘၢၣ်(၁၀)သီ၂၀၁၈အနံၤအတၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်က့ၤ-KNUလဲၤစံးကတိၤသကိးတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အဂ့ၢ်အတၢ်လဲၤခီဖျိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.လၢအတၢ်ပာ်ဖျါအပူၤစံး၀ဲ လၢတၢ်မၤ၀ဲတၢ်စံးကတိၤသကိးတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်န့ၣ်ပယီၤပဒိၣ်ဒီးပယီၤသုးတဖၣ်လွဲကဒံလွဲကဒါတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဆီၣ်သနံးဒီးဖီၣ်ဃံးတၢ်ဒီးထံၣ်ဘၣ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်အတၢ်ပာ်သးတတီတလိၤဘၣ်အိၣ၀ဲဒၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.ဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤအဖီခိၣ်ထံဂုၤကီၢ်ဂၤကညီကရၢကရိတခီပဲာ်ထံနီၤဖးဒီးဟ့ၣ်ထီၣ်က့ၤ၀ဲအတၢ်ထံၣ်အတၢ်ပာ်သးမ့ၢဒ်အဖီလာ်အ သိးလီၤ. လၢတၢ်မၤ၀ဲတၢ်စံးကတိၤသကိးတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အဂ့ၢ်ဒီတကတီၢ်ညါန့ၣ်ပထံၣ်ဘၣ်KNUအိၣ်လၢတၢ်ဖီလာ်တခီဒီးလူၤပိာ်မၤထွဲ၀ဲဒ်ပယီၤသုးအတၢ်ဘၣ်သးအဃိၦၤလၢလူၤဃုဃိထံသ့ၣ်ညါကီၢ်ပယီၤထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤထံရူၢ်ကီၢ်သဲးတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤအဂ့ၢ်တဖၣ်စံး၀ဲလၢKNUမ့ၢ်က လုာ်ဒူၣ်တၢ်ကရၢကရိတဖုလၢအရ့လိာ်သးဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်ဒိၣ်ကတၢၢ်ဒီးပယီၤအသုးမုၢ်န့ၣ်လီၤ.ဘၣ်ဆၣ်ဒီးမ့ၢ်လၢပယီၤပဒိၣ်ဒီးပယီၤ သုးတခီအိၣ်ဒီးတၢ်ပာ်သးတဘျၢလၢတၢ်မၤတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤပူၤဘၣ်အဃိတၢ်မၤ၀ဲတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအံၤဘၣ်ကတာ်ထီဃာ်အသးလၢကျဲတီၤလိၤန့ၣ်လီၤ.လၢတၢ်နဲၣ်အဃိဒ်သိးဒီးတၢ်ဘှါလီၤမၤဘၣ်က့ၤတၢ်ကတာ်ထီဃာ်သးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤကန့ၢ်အဂီၢ်တၢ်ကဘၣ်တၢၣ်ပီၣ်တဲသကိးက့ၤတၢ်လၢနီၢ်ကစၢ်အတၢ်ကရၢကရိအပူၤဒီးလၢတၢ်ကရၢကရိမၤသကိးတၢ်အဂၤတဖၣ်အကျါအဂီၢ် KNUကမၤ၀ဲတၢ်ကပတုာ်ဃာ်တၢ်ကလဲၤထီၣ်တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တစိၢ်တလီၢ်န့ၣ် IKO ထံၣ်၀ဲမ့ၢ်တၢ်လၢအကြၢးအဘၣ်တခါန့ၣ်လီၤ. IKO တခီထံၣ်၀ဲဒၣ်လၢတၢ်မၤတၢ်မုာ်တၢ်ခု်ၣအတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤဘၣ်ကတာ်ထီဃာ်အသးလၢကျဲတီၤလိၤဒ်အံၤအတၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်သ့ၣ်န့ၣ်မ့ၢ်၀ဲ စးထီၣ်လၢတၢ်တဲသကိးတၢ်အခီၣ်ထံးကတၢၢ်တဘျီအခါလံၤလံၤတၢ်လူၤပိာ်မၤထွဲအခံတပတီၢ်ဘၣ်တပတီၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးတအိၣ်ဘၣ်အဃိတၢ်ဘၣ်ကဲထီၣ်အသးဒ်အံၤန့ၣ်လီၤ.လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ IKO တခီထံၣ်၀ဲဒၣ်လယကလုာ်ဒူၣ်တဖၣ်လၢအပၣ်ဃုာ်ဒီး KNUက လဲၤအဆဲး လီၤအမံၤဆူNCAပူၤတဖၣ်န့ၣ်ကဘၣ်မၤလီၤတံၢ်ဆိ၀ဲCode of conductဒီးတၢ်ကဘၣ်ပာ်ပနီၣ်ဃာ်သုးအတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲအဆၢလီၤ တံၢ်လီၤဆဲးလၢအဆိန့ၣ်လီၤ.ဘၣ်ဆၣ်ခဲအံၤတခီပထံၣ်ဘၣ်လၢအ၀ဲသ့ၣလဲၤလူၤပိာ်မၤထွဲဒၣ်၀ဲဒ်ပယီၤပဒိၣ်ဒီးပယီၤသုးအတၢ်ဘၣ်သးဒီးအတၢ်တွံၢ်တရူးအ၀ဲသ့ၣ်အခံန့ၣ်လီၤ.အဂ့ၢ် IKO ထံၣ်၀ဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တကီၢ်ခါခဲအံၤ...

နိၣ်၀့ဘၢၣ် ၁၅ သီ၊ ၂၀၁၈နံၣ်၊ စးအဲၣ်ဆူ မဲၢ်ဆီး-ရၤမတံ နီၣ်ဂံၢ်(၂) တိၤအသီတၢ်တိာ်ကျဲၤအံၤ ဒ်တၢ်ပာ်ပနီၣ်ဃာ်အသိးတၢ်ကမၤ၀ံၤ မၤတဲာ်အီၤဒီး ဒ်တၢ်မၤရဲၣ်ကျဲၤအိၣ်၀ဲအသိးတၢ်ကက့ၤဟ့ၣ်စ့အီၣ်လိး၊ တၢ်သုးလီၢ်သုး ကျဲအလုၢ်အၦ့ၤအဖီခိၣ် ဖဲလါနိၤ၀့ဘၢၣ် ၁၂သီအနံၤ ဟံၣ်ဒူၣ်လၢအအိၣ်တ့ၢ်(၆)ဒူၣ်ဒီး ပၢပြးခိၣ်နၢ်၀ဲၤကျိၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် ထံၣ်လိာ်ထိၣ်ဃူထိၣ်ဖိးအီၤဒီး တမၤန့ၢ် ၀ဲတၢ်နၢ်ပၢၢ်လိာ်သးဒံးဘၣ်အဂ့ၢ် သ့ၣ်ညါဘၣ်လၢၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤႉ လၢတၢ်ရဲၣ်ကျဲၤတၢၣ်ပီၣ်အပူၤ ရၤမတံနီၣ်ဂံၢ်(၂)တၢ်ဖးဟီၣ်က၀ီၤ၊ ကီၢ်စဲၣ်ဘျီၣ်ဒိၣ်ခၢၣ်စး အူသဲၣ်စ့ၣ်အီၣ်တဲ၀ဲလၢ “ကတီၢ်အံၤ...

လါနိၣ်၀့ဘၢၣ် ၁၄ သီ၊ ၂၀၁၈ နံၣ်။ နါ၀့ၣ်ဖၠိစၣ် တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်တၢ်လဲၤကျဲကတီၢ်အံၤအိၣ်ဒံးဒၣ်လၢတၢ်ပတုာ်တၢ်ခးအပတီၢ်ဒံးလီၤအဂ့ၢ်(Karen Development Network-KND)ကရူၢ်အံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်၀ဲ တၢ်လီၤဃိထံသံကွၢ်ကမျၢၢ်လံာ်တၢ်ပာ်ဖျါအံၤ ဖဲလါနိၣ်၀့ဘၢၣ် ၁၂သီအနံၤ ဖဲ၀့ၢ်ဖၣ်အၣ်(GABBNAR)ဘျီၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤႉ ကလုာ်ဒူၣ်ဖီၣ်စုက၀ဲၤကရူၢ်ဒီးကီၢ်ပဒိၣ်သ့ၣ်တဖၣ်ဆဲးလီၤ၀ဲတၢ်ပတုာ်တၢ်ခး၀ံၤအလီၢ်ခံကမျၢၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အတၢ်အိၣ်သး၊ တၢ်ဘၣ်ယိၣ်၊ ဒီးအ၀ဲသ့ၣ်အတၢ်နာ်အိၣ်၊တအိၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ဒ်သိးခံခီခံကပၤဖီၣ်စုက၀ဲၤ၊ ကီၢ်ပဒိၣ်ဒီး ၦၤဟူးဂဲၤမၤတၢ်လၢကမျၢၢ်တၢ်ရၢကရိသ့ၣ်တဖၣ် ကသ့ၣ်ညါအဂီၢ် လံာ်တၢ်ပာ်ဖျါအံၤ ဘၣ်တၢ်ထုးထီၣ်ရၤလီၤ၀ဲအဂ့ၢ် (KDN)ၦၤနဲၣ်တၢ် Father မဲၢ်သရူအ့တဲ၀ဲဒ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ “လၢလံာ်တၢ်ပာ်ဖျါအံၤအပူၤကမျၢၢ်သ့ၣ်တဖၣ်...

နိၣ်၀့ဘၢၣ် ၁၄ သီ၊ ၂၀၁၈ နံၣ်။ စးအဲၣ်ဆူ တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ် တၢ်လဲၤကျဲအံၤ တၢ်တဲသကိးအီၤလၢအဖိးသဲးစးအလီၢ်န့ၣ် တၢ်ကတဲသကိးအီၤလၢသဘျ့အဂ့ၢ် (ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်)ကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢဆၢတဲာ်လီၤ၀ဲဒၣ်လၢ ဖဲလါနိၣ်၀့ဘၢၣ်၁၀သီနံၤလၢထီဘိကမံးတံာ် ဂ့ၢ်ဂီၢ်အူတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်(၆)ဘျီတဘျီ အပူၤန့ၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဃးတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ် တၢ်လဲၤကျဲအံၤ ကပၣ်ဃုာ် လၢကရူၢ်ဒီတဖုကန့ၢ်အဂီၢ် ကဘၣ်ဟံးတၢ်ဆၢကတီၢ်လိၣ်၀ဲအဃိ မ့မ့ၢ်လၢတၢ်ကထံၣ်လိာ်သးလၢအဖိးသဲးစးန့ၣ် ကအိၣ်ပတုာ်ပတြီာ်ဃာ်၀ဲတစိၢ်ဖိဒီးကဆဲးတဲသကိး၀ဲလၢသဘျ့လီၤ အဂ့ၢ်(ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်) နဲၣ်ရွဲၣ်ခိၣ်ကျၢၢ်ပဒိၣ်စီၤတၢ်ဒိၣ်မူတဲဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲတဲ၀ဲလၢ“ကတီၢ်အံၤ ကီၢ်ပဒိၣ်ဒီးလၢပ၀ဲတကပၤ(NCA)အဖီခိၣ်တၢ်ထံၣ်တဒ်သိးဘၣ်၊ တၢ်ထံၣ်တလီၤပလိာ်သးဘၣ်အဖီခိၣ် ကထံၣ်လိာ်သးလၢသဘျ့အဂီၢ်ရ့ဒိၣ်၊...

နိၣ်၀့ဘၢၣ် ၁၄ သီ၊ ၂၀၁၈နံၣ်။ စီၤရှါ ကီၢ်ပဒိၣ်ကၠိသ့ၣ်တဖၣ်အပူၤ တၢ်သိၣ်လိ၀ဲ ကညီကျိာ်ကန့ၢ်ဂ့ၤဂ့ၤအဂီၢ် တၢ်ကဟ့ၣ်ဆူၣ်ထီၣ်၀ဲအဂံၢ်အဂ့ၢ် ကညီလံာ်လဲၢ် တၢ်ဆဲးတၢ်လၤတၢ်ဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်ကရူၢ် ဆၢတဲာ်လီၤ၀ဲဒၣ် ဖဲ၀့ၢ်ဖၣ်အၣ်၊ ကညီကၠိဖိဟံၣ်ဒွဲ(KSC)အပူၤ ဖဲလါနိၣ်၀့ဘၢၣ် ၉သီအနံၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤႉ ကညီကီၢ်စဲၣ် ကညီလံာ်လဲၢ်ဒီးတၢ်ဆဲးတၢ်လၤတၢ်ဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်ကရူၢ် ၦၤပၢၤလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤစီၤခၠ့ၣ်သဲစံး၀ဲလၢ “လံာ်လဲၢ်တကပၤ တၢ်သိၣ်လိအီၤလၢအဖိးသဲစးလၢကၠိသ့ၣ်တဖၣ်အပူၤန့ၢ်သနာ်က့လၢကန့ၢ်အါထီၣ်အဂီၢ် ပကဆီၣ်သခူထီၣ်အဂ့ၢ် ပဆၢတဲာ်လီၤ န့ၣ်လီၤႉ...

လါနိၣ်၀့ဘၢၣ် ၁၃သီ၊ ၂၀၁၈နံၣ်။ ခ့ၣ်အဲးစံၣ် ကီၢ်ဆၢထၢၣ်၀ံချၢတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ကရူၢ်(PBHWT)တီခိၣ်ရိၣ်မဲဒီးဒုးအိၣ်ထီၣ်၀ဲ ကမျၢၢ်တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့တၢ်သိၣ်လိ (Communityy Health Workers Training )အံၤ တၢ်မၤ၀ဲတၢ်ပျၢ်တၢ်သိၣ်လိအမူးတခါဖဲ(ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်) ကညီဒီက လုာ်စၢ ဖှိၣ်က&ၢ၊ ဒူသထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်၊ ဘံလ့ကီၢ်ဆၣ်၊ တၤအုးနံၤသ၀ီၤအပူၤ ဖဲလါနီၣ်၀့ဘၢၣ် ၆သီအနံၤလၢတၢ်သိၣ်လိကတီၢ်ယံာ် ၆ လါအံၤန့ၣ်လီၤႉ (PBHWT)ကသံၣ်သရၣ်စီၤဒဲဒဲတဲ၀ဲလၢ“တၢ်သိၣ်လိတၢ်ပညိၣ်အံၤမ့ၢ်ဒ်သိးလီၢ်က၀ီၤအပူၤ တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့တၢ်မၤတဖၣ် ကဂၢၢ်ကျၢၤအဂီၢ်၊ ဆူၣ်ချ့ၦၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်ကအိၣ်ထီၣ်၊...

လါနိၣ်၀့ဘၢၣ် ၉ သီ၊ ၂၀၁၈။ စီၤထိလ့ ခါလၢကဟဲ၂၀၂၀ တၢ်ဃုထၢန့ၣ် ကညီပၣ်တံၣ်တဖၣ်ကမၤနၢၤတၢ်အဂီၢ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်၀ဲတၢ်ထိၣ်ဃူထိၣ်ဖိးတၢ်၊ တၢ်မၤသကိးတၢ်ကမံးတံာ်တဖု ဖဲလါနိၣ်၀့ဘၢၣ် ၅သီတုၤ ၆ သီအနံၤ ဖဲကညီပၣ်တံၣ် ၄ ဖု မၤ၀ဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖဲကၠဲၣ်ထိၣ်ကီၢ်ဆၣ်၊ စ့ၣ်လဲၣ်ရံၣ်စီးအံၤ အဂ့ၢ်န့ၣ် အၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဲဘၣ်၀ဲ ခ့ၣ်အဲးစံၣ်န့ၣ်လီၤႉ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဘျီ၀ဲအံၤန့ၣ် ဒ်ကညီပၣ်တံၣ် ၄ ဖု...