လါယူၤလံ ၁၁သီႇ ၂၀၁၉နံၣ်ႇ စီၤမၠးအူသၣ်
ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် ကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢ ကၠိၣ်တိကီၢ်ဆၣ် တၢ်ကရၢကရိကမံတံးၦၤပၢၤလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤလီၢ်လံၤ တလၢၤကီၢ်စဲၣ် ကၠဲးမယီကီၢ်ဆၣ် ကၠိတိသ၀ီအပူၤ စီၤကၠီၣ်ကီမၠဲးအံၤ ခီဖျိတလူၤပိာ်မၤထွဲ၀ဲဒ်ကွီၢ်ဘျီၣ်တၢ်ဆၢတဲာ်ဘၣ်အဃိ တၢ်ဖီၣ်အီၤဒ်ၦၤဃ့ၢ်ပူၤဖျဲးတၢ်ကမၣ်အဂ့ၢ်ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် ဒူပျာ်ယာ်ကီၢ်ရ့ၣ်နဲၣ်ရွဲၣ်တဲ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
စီၤကၠီၣ်ကီမၠဲးအံၤ တဲ၀ဲလၢဒူသ၀ီဂီၤဖံးအီၣ်ဆၣ်လီၢ်အံၤအဟီၣ်ခိၣ်အဃိ မ့ၢ်၀ဲတၢ်ကမၣ်ကွီာ်မ့ၣ်ႇ ဒီးဟံးန့ၢ်၀ဲၦၤဟီၣ်ခိၣ်လၢအသူၣ်လီၤဃာ်ရီဘၢၣ်တဖၣ်ဒီး တၢ်ဂ့ၢ်ကဲထီၣ်သးအဖီခိၣ် ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် ကၠိၣ်တိကီၢ်ဆၣ်အပူၤဟံးထီၣ်မူဒါကတီၢ် ဖီၣ်၀ဲၦၤကမျၢၢ်ပိာ်မုၣ်တဂၤႇ ခွါတဂၤစၢတံၢ်၀ဲ၀ံၤဒီးမၤဒၢၣ်တၢ်ဂ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ် အမဲာ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်လၢအဟံးန့ၢ်ဆူၣ်ၦၤဟီၣ်လီၢ်အံၤတၢ်ဆၢတဲာ်လီၤတၢ်ကမၣ်ကွီၢ်မ့ၣ်အံၤတလူၤပိာ်မၤထွဲ၀ဲဘၣ်အဃိ ဘၣ်တၢ်ဖီၣ်အီၤအဂ့ၢ် ဒူပျၢ်ယာ်ကီၢ်ရ့ၣ် နဲၣ်ရွဲၣ်ပဒိၣ်မါတဲ၀ဲခ့ၣ်အဲၣ်စံၣ်ဖဲလါယူၤလံ၈သီအနံၤန့ၣ်လီၤ.
“ထုးထီၣ်ခူသူၣ်၀ဲသ၀ီဂီၤဖံးအီၣ်ဆၣ်လီၢ်ဟီၣ်ခိၣ်အလံာ်အုၣ်သး(ကရဲၣ်), သ၀ီဖိသးတမုာ်အဃိဟဲတုၤလၢရူ ဒ်သိးကဟ့ၣ်ကဒါက့ၤဟီၣ်ခိၣ်လီၢ်လၢကစၢ်တ ဖၣ်အအိၣ်လီၤႇ တလူၤပိာ်ထွဲကွီာ်ဘျီၣ်တၢ်ဆၢတဲာ်ဘၣ်အမဲာ်ညါ ကိး၀ဲၦၤတဖၣ်န့ၣ်၀ံၤတဲပျံၤ၀ဲလီၤႇ ဟံးန့ၢ်၀ဲဟီၣ်ခိၣ်လီၢ်၀ံၤသူၣ်လီၤ၀ဲရီဘၢၣ်အထူၣ်အဂ့ၢ် သ၀ီတဂၤဟဲတၢၣ်လီၤ,ၦၤဟဲတၢၣ်ဃာ်တၢ်မူးအိၣ်၀ဲ၃ခါအကျါ, တၢ်ဆၢတဲာ်အီၤ၁ခါဒ်လီၤ. တၢ်မၤဒၢၣ်ၦၤသ၀ီဖိတခီတုၤခဲအံၤတဆၢတဲာ်ဘၣ်ဒ်ဘၣ်”အဂ့ၢ်ပဒိၣ်မါ တဲ၀ဲဖဲတနံၤအံၤလီၤ.
စီၤကၠီၣ်ကီမၠဲးအံၤ မ့ၢ်၀ဲခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် ကြုၢ်တုသးစၢ်ကရၢခိၣ်ႇ တၢ်ကရၢကရိ၀ဲၤကျိၤကမံတံးၦၤပၢၤလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤႇ သ့ၣ်ၦၢ်ခိၣ်မူဒါသ့ၣ်တဖၣ်ဒီး လၢ၂၀၀၈နံၣ်အပူၤ ဃ့ဟးထီၣ်အသးလၢ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်အပူၤဒီး ကတီၢ်အံၤနုာ်လီၤမၤတၢ်လၢ(NLD)ကလုာ်ဒံၣ်မိၣ်ကရ့ၣ်စံၣ်ကရၢစိ အပူၤအဂ့ၢ်သ့ၣ်ညါဘၣ်လီၤ.
ကြုၢ်တုသ၀ီကရူၢ် ၦၤပၢဆှၢရဲၣ်ကျဲၤတၢ်ခိၣ် နါထဲးထဲးအီၣ်တဲ၀ဲ“လၢအိၣ်လၢ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်အခါန့ၣ် မၤတ့ၢ်၀ဲကအိၣ်ႇ အလီၤတံၢ်တသ့ၣ်ညါဘၣ်ႇ အ၀ဲသ့ၣ် ဟီၣ်ခိၣ်လီၢ်တဖၣ်တီၣ်ဃၣ်၀ဲတၢ်မူးလၢ နနၢၤယနၢၤအိၣ်တုၤခဲအံၤလီၤႉ ဒူသ၀ီဖိတဖၣ်တခီ လီၤဂာ်ဒ်ကၠီၣ်ကီမၠဲးအံၤမၤနၢၤအ၀ဲသ့ၣ်လီၤႉ ၦၤဖီၣ်အီၤန့ၣ်တမ့ၢ်ဟီၣ်ခိၣ်တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ႇ တၢ်ဂ့ၢ်အဂၤကအိၣ်တခီတသ့ၣ်ညါဘၣ်”အဂ့ၢ် တဲဘၣ်ခ့ၣ်အဲၣ်စံၣ်ဖဲ လါယူၤလံ၈သီအနံၤန့ၣ်လီၤ.
စီၤကၠီၣ်ကီမၠဲးအံၤ သ့ၣ်ညါဘၣ်လၢတၢ်ကမၣ်အိၣ်၀ဲ ဟီၣ်ခိၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အမူး၂ခါဒီး မၤဒၢၣ်ၦၤ၁ခါအံၤ တၢ်တၢၣ်ဃာ်လၢ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် ဒူပျာ်ယာ်ကီၢ်ရ့ၣ်ကွီၢ်ဘျီၣ်အ ပူၤအမဲာ်ညါ လၢကၠိၣ်ကွဲၤသ၀ီအပူၤဘၣ်ဃး နိၣ်နဲၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အံၤတၢ်တဲအါအိၣ်၀ဲဒီးဒူသ၀ီဖိတဖၣ်အဂ့ၢ်သ့ၣ်ညါဘၣ်လီၤ.
စီၤကၠီၣ်ကီမၠဲးအပုၢ်မုၣ်လၢအမ့ၢ် နါခ့ၣ်လးသ့တဲ၀ဲ“ၦၤတဂၤဟဲဟံးန့ၢ်၀ဲအဖုနိၣ်ဖဲ၂၀၀၂နံၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်တၢ်ဘျၢနီၢ်ဂံၢ်(၁၀၅)န့ၣ်လီၤႇ တဲ၀ဲလၢသီခါအနိၣ်လီၤႇ ၦၤလဲတၢၣ်၀ဲလၢတၢ်ဂ့ၢ်ကလုာ်ကလုာ်လီၤႇ အခဲအံၤအိၣ်လၢဟံၣ်တဘူၣ်ဘၣ်ႇ ယကၠီမၤတၢ်လၢ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်အခါၦၤတဲလၢ မၤဒၢၣ်ၦၤလၢအဟုၣ်သ့ၣ်တဖၣ် မ့ၢ်တမၤ၀ဲဒ်တၢ်ဘျၢအသိးဘၣ်န့ၣ် ခိၣ်နၢ်တဖၣ်ကဟံးထီၣ်ဖီၣ်ထီၣ်မူဒါမီနီႇ မ့မ့ၢ်စံၣ်ပျီတၢ်ဂ့ၢ်န့ၣ်တဘၣ်ဖီၣ်အီၤထဲအံၤဘၣ်ႇ မ့ၢ်ကြၢးဘှါရှဲန့ၣ်ဘှါရှဲသကိးလၢ ရူပူၤန့ၣ်ဂ့ၤကတၢၢ်လီၤႇ တၢ်ကမၣ်မ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်န့ၣ် အဲၣ်ဒိးလၢတၢ်ကက့ၤပျၢ်က့ၤအီၤလၢအဆိလီၤ”အဂ့ၢ် တဲဘၣ်ခ့ၣ်အဲၣ်စံၣ်ဖဲလါယူၤလံ၉သီအနံၤန့ၣ်လီၤ.
ယကၠိန့ၣ် မၤတၢ်လၢဒူသ၀ီတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီဒီး ကညီလံာ်လဲာ်တၢ်ဆဲးတၢ်လၤတကပၤန့ၣ်ဒီး ဟီၣ်ခိၣ်လီၢ်တၢ်ဂ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်ဒၣ်ဖံဖုပၢဟီၣ်ခိၣ်လၢ အၦ့ၤဃၣ်လၢစ့န့ၣ်လီၤ လၢအမၤတၢ်လၢခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်ကတီၢ်ခါ မ့ၢ်ဟံးန့ၢ်ဆူၣ်ၦၤဟီၣ်ခိၣ်လီၢ်ဒီး တၢ်ကီးသံကွၢ်အီၤလၢ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်ကွီၢ်ဘျီၣ်အပူၤသ့ကီး ဆၢကတီၢ်ဒဲးလီၤအဂ့ၢ် နါခ့ၣ်လးသ့တဲအါထီၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.
လၢတၢ်ဖီၣ်ဟံးန့ၢ်အရ့ဒ်န့ၣ်အဖီခိၣ် တၢ်က့ၤတီၣ်ထီၣ်တၢ်ကမၣ်ကွီာ်မ့ၣ်လၢ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်အိၣ်၀ဲတၢ်ကစီၣ်ဟဲထီၣ်အဖီခိၣ် ခ့ၣ်အဲၣ်စံၣ်တကပၤ ဆဲးကျိးသံကွၢ်၀ဲခၠီနခွး ပၢကီၢ်ရူ ၀ဲၤဒၢးခိၣ်လးထိဒီးတဲ၀ဲ“တၢ်ဟဲအီးထီၣ်ကွီာ်မ့ၣ်တအိၣ်ႇ အ၀ဲသ့ၣ်န့ၣ်လၢအပူၤကွံာ်န့ၣ် ၦၤတဲလၢ ကြုၢ်တုကီၢ်ဆၣ် ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် ကီၢ်ဆၣ်ခိၣ်လီၢ်လံၤလီၤႇ အ၀ဲသ့ၣ်ဟဲက့ၤဟံးအ၀ဲသ့ၣ်အၦၤလီၤႉ ကဒဲကဒဲလီၤႇ ဘၣ်မနုၤအဃိက့ၤဖီၣ်လဲၣ်ခီတသ့ၣ်ညါဘၣ်”အဂ့ၢ် တဲ၀ဲဖဲ လါယူၤလံ၈သီအနံၤန့ၣ်လီၤ.
တၢ်က့ၤဖီၣ်၀ဲစီၤကၠီၣ်ကီမၠဲးအံၤန့ၣ် မ့ၢ်၀ဲခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် ကွီၢ်ဘျီၣ်မၤ၀ဲဒ်အတၢ်ဖံးတၢ်မၤအသိးဒီး ဒ်အဲၣ်စံၣ်အ့ၣ် ကီၢ်ဒီဘ့ၣ်တၢ်ပတုာ်တၢ်ခးကျဲအသိး တၢ်ဒုးသ့ၣ် ညါ၀ဲကီၢ်ပဒိၣ်၀ဲၤကျိၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ်၀ံၤ မၤသကိးအီၤအဂ့ၢ် ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်တကပၤတဲ၀ဲန့ၣ်လီၤ.
ကတီၢ်အံၤ စီၤကၠီၣ်ကီမၠဲးအံၤ ဘၣ်တၢ်ဒုးဃာ်အီၤလၢခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် ဒူပျာ်ယာ်ကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤဒီး ဟီၣ်ခိၣ်လီၢ်တၢ်ဂ့ၢ်ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အဂၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ တၢ်ကစံၣ်ညီၣ် အီၤဒ် ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် တၢ်ဘျၢသဲစးအသိးဒီး တၢ်ကဘှါရှဲန့ၢ် ၦၤကမျၢၢ်တဖၣ်ဒ်တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးတအိၣ်ဘၣ်အဂ့ၢ် ကီၢ်ရ့ၣ်ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ်တဲ၀ဲန့ၣ်လီၤ.
