တၢ်ထၢဖှိၣ် ဖိသၣ်အိၣ်ဖျဲၣ်စရီ တၢ်ဂ့ၢ် ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်ဒီး ကီၢ်စဲၣ်ပဒိၣ် ကဆဲးတဲသကိး

လါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၁၈ သီႇ၂၀၁၉နံၣ်ႇစီၤရှါႉ

တၢ်လီၢ်လၢ ကီၢ်စဲၣ်ပဒိၣ် လဲၤက့ၤတတုၤ တၢ်လီၢ်တဖၣ်ဒ်အမ့ၢ် ဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲက၀ီၤတဖၣ် ခီကီၢ်ကၠိဖိသ့ၣ်တဖၣ်ဒီး ကညီဖီၣ်စုက၀ဲၤ ဟီၣ်က၀ီၤတဖၣ်အပူၤ ဖိသ့ၣ်တဖၣ် အိၣ်ဖျဲၣ်စရီ တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤ တၢ်ကတဲသကိးအီၤဒီး တၢ်ကဖီၣ်လိာ်စု မၤသကိးတၢ်အဂ့ၢ် ခံခီခ့ကပၤ ဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် တဲ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကထၢဖှိၣ် ဖိသၣ်အိၣ်ဖျဲၣ်ကစရီ ခီခံကပၤ ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်၀ဲန့ၣ် ဘၣ်တၢ်မၤအီၤဖဲ လါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၁၅ သီအနံၤဖဲ ၀့ၢ်ဖၣ်အၣ်ႇ တီၣ်၀့ၣ်ယတနၣ် ဟိၤထဲအပူၤဒီး ကညီကီၢ်စဲၣ် ၦၤဂ့ၢ်၀ီကိတိာ်ႇ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤဒီး တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ၀ဲၤကျိၤႇ ကညီ ဆူၣ်ချ့မၤစၢၤ၀ဲၤကျိၤကရူၢ် (KDHW), မဲၢ်တီၣ်တၢ်ဆါဟံၣ်(MTC), ထၢၣ်၀ံချၢဆူၣ်ချ့ကရူၢ်(BPHWT) တဖၣ်ဒီး ကရၢသဘျ့ (NGO)တဖၣ်ဟဲထီၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်-ကညီဆူၣ်ချ့မၤစၢၤ၀ဲၤကျိၤခိၣ် (KDHW)ပဒိၣ်စီၤအဲၣ်ကလုာ်ရွ့ၣ်အူတဲ၀ဲ“ကီၢ်ပဒိၣ်တကပၤ အ၀ဲသ့ၣ်ထၢဃာ် စရီအိၣ်ႉ ပ၀ဲသနာ်က့ ပထၢဃာ်အိၣ်လီၤႉ ဖိသၣ်အိၣ်ဖျဲၣ်စရီလၢ ပထၢဃာ်အီၤတဖၣ် လၢကီၢ်ပဒိၣ်တကပၤ ကပာ်ပနီၣ်န့ၢ်ၦၤဒီး လၢကညီကလုာ်မံၤအမဲာ်ညါ မံၤတၢ်ပနီၣ်တဖၣ် ဒ်အမ့ၢ် “စီၤ နီၢ် နၣ် နါ” သ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် တၢ်ကဖၢနုာ်လီၤအီၤအဂီၢ် ပကဘၣ်တဲသကိးအီၤ ဖးအါဒံးန့ၣ်လီၤႉ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ဒ်သိးတၢ်ကပာ်ပနီၣ်အဂီၢ် ကဘၣ်တဲသကိးအီၤဒံး န့ၣ်လီၤ”အဂ့ၢ် တဲ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဲသကိးလၢ ကတီၢ်ယံာ်၀ဲ တသီ၀ဲန့ၣ် တၢ်တဲသကိး၀ဲ ဖိသၣ်အိၣ်ဖျဲၣ်စရီ တၢ်အိၣ်သးလၢ တၢ်ကမၤဖျါထီၣ် အမိၢ်လံၤမိၢ်ၦၢ်ႇ တၢ်ကပာ်ပနီၣ် ဖိသၣ်အိၣ်ဖျဲၣ်စရီ တၢ်ဂ့ၢ်ဒီး တၢ်ပာ်လီၤ၀ဲ ဆူမဲာ်ညါတၢ်မၤတဖၣ် တၢ်တဲသကိး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ ကီၢ်ဆၢဟီၣ်က၀ီၤ ခီကီၢ်ၦၤမၤတၢ်ဖိ အဖိတဖၣ်ဒီး ဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ ဒဲက၀ီၤအပူၤ ဖိသၣ်တဖၣ် အိၣ်ဖျဲၣ်စရီသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ တၢ်တဲသကိးအီၤ၀ံၤ မၤန့ၢ်အစၢလၢ အဂ့ၤတကပၤလီၤအဂ့ၢ် (KDHW)ၦၤဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးတၢ် ဒီကထၢၣ် မၣ်တၣ်တဲ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

ကီၢ်စဲၣ် ၦၤဂ့ၢ်၀ီကိတိာ်ခိၣ် စီၤဘိၣ်ဘိၣ်၀့မီၣ်တဲ၀ဲ“ တၢ်ပာ်ပနီၣ်အိၣ်လၢ တၢ်လီၢ်ကိးပူၤဒဲးကတီၢ် မ့မ့ၢ်တၢ်ကဲဘျုးလၢ ၦၤကမျၢၢ်အဂီၢ်န့ၣ် ပကဘၣ်ပာ်ဖှိၣ် မၤအီၤန့ၣ်လီၤႉ လၢတၢ်ကလီၤထၢ၀ဲ ဖိသၣ်အိၣ်ဖျဲၣ်စရီအဂီၢ် ပကဒုးအိၣ်ထီၣ်၀ဲ(Working group)တဖုဒီး ကမၤဖျါထီၣ်အမိၢ်လံၤမိၢ်ၦၢ်န့ၣ်လီၤ”အဂ့ၢ် တဲဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်ဖဲ စဲးပထ့ဘၢၣ် ၁၆ သီအနံၤန့ၣ်လီၤႉ

ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်-ကီၢ်ပယီၤကီၢ်ဆၢ တၢ်လီၢ်လၢ ဆူၣ်ချ့ကရူၢ်တဖၣ် လဲၤတတုၤအလီၢ်တဖၣ်အပူၤ ဖိသၣ်လၢအိၣ်ဖျဲၣ်တအိၣ်ဒီးတၢ်မၤနီၣ်မၤဃါတဖၣ် အိၣ်လၢ အကလးဒီး ဖိသၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဆူမဲာ်ညါတၢ်လီၤတံၢ် တအိၣ်ဘၣ်ဒီး ဖိသၣ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်၀ဲဖိသၣ်လၢ ထံကီၢ်တအိၣ်ဘၣ်တဖၣ်အဂ့ၢ် ဆူၣ်ချ့ကရူၢ်တဖၣ်ဒီး ၦၤဟူးဂဲၤမၤတၢ်လၢ ဖိသၣ်ဂ့ၢ်၀ီတဖၣ် တဲ၀ဲန့ၣ််လီၤႉ

ဘၣ်ဃးဖိသၣ်အိိၣ်ဖျဲၣ်စရီ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ် လါအိးကထိဘၢၣ်ကတီၢ် ကီၢ်ပဒိၣ်ႇ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်ဒီး ကီၢ်ဆၢဆူၣ်ချ့ကရူၢ်တဖၣ် ကဒုးအိၣ်ထီၣ်၀ဲ (Working group) တၢ်မၤကရူၢ်တဖု၀ံၤဒီး လၢတၢ်ကပာ်ဖှိၣ် မၤသကိးတၢ်အဂီၢ် ကဆဲးတဲသကိးအီၤအဂ့ၢ် သ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ခံခီခံကပၤ ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါ တဖၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤႉ