လါအီကူာ် ၁၂ သီႇ ၂၀၂၀ နံၣ်ႇ ခ့ၣ်အဲးစံၣ်
၂၀၁၉ နံၣ်အဂီၢ် ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်–ကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢ နဲၣ်ရွဲၣ်ခိၣ်ကျၢၢ်လီၢ်လံၤ ပဒိၣ်မါရှၣ်လါဖါ သးစၢ်ခိၣ်နၢ်ဖိခိၣ်ဖးအံၤ ဒ်သိးတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ကလဲၤထီၣ်လဲၤထီအဂီၢ် ၦၤလၢအဟူးဂဲၤတၢ်လၢ ကညီတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ဒီး တၢ်ဆဲးတၢ်လၤ၀ဲၤကျိၤ (KECD) လၢအမ့ၢ် စီၤဆၣ်န့ၢ်သီ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်၀ဲအဂ့ၢ်န့ၣ် ဖဲလါအီကူာ် ၁၁ သီအနံၤန့ၣ် ဖါဖီၣ်ဒ့ရှၢၣ် ထုးထီၣ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤ၀ဲဒၣ်န့ၣ်လီၤႉ
သးစၢ်ဖိခိၣ်နၢ်ခိၣ်ဖးအံၤ တၢ်စးထီၣ်ဟ့ၣ်၀ဲဖဲ ၂၀၀၈ နံၣ်ဒီး ခိၣ်ဖးအံၤအဂီၢ် ကညီသးစၢ်တဂၤလၢ်လၢ်လၢ အတီခိၣ်ရိၣ်မဲဟူးဂဲၤမၤတၢ်လၢၦၤအါဂၤအဂီၢ် ကညီသးစၢ်တဂၤဂ့ၤတဂ့ၤ တၢ်ဃုထၢဟ့ၣ်လီၤ၀ဲဒၣ်ဒီး ဘၣ်ထွဲဒီး တနံၣ်အံၤတၢ်ဃုထၢခိၣ်ဖးတဖၣ်န့ၣ် ပဒိၣ်မါရှၣ်လါဖါအဖိခွါဒိၣ် ပဒိၣ်စီၤစ့စ့ဖါ စံး၀ဲဒ်အံၤလီၤႉ
“အတၢ်လဲၤခီဖျိတပတီၢ်ဘၣ်တပတီၢ်ဒီး အတၢ််ဟူးတၢ်ဂဲၤတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဘၣ်က့ၤကွၢ်ကဒါန့ၣ် အ၀ဲန့ၣ်မ့ၢ်ၦၤလၢ အကံၢ်အစီအိၣ်၀ဲဒၣ်ဒီး လၢကလုာ်အဂီၢ် တူၢ်ဆါဟ့ၣ်လီၤ၀ဲအသးဟူးဂဲၤမၤတၢ်န့ၣ်လီၤႉ အဃိန့ၣ် အ၀ဲန့ၣ်ကြၢး ၀ဲဒၣ်ဒီးတၢ်လၤကပီၤန့ၣ်လီၤ” အဂ့ၢ်န့ၣ် စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်လီၤႉ
စီၤဆၣ်န့ၢ်သီ အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်၀ဲ ဖဲမုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်ႇ ဘုသိၣ်ကီၢ်ဆၣ်ဒီး တကီၢ်ခါခဲအံၤ မ့ၢ်ခိၣ်နၢ်လၢ ကညီကၠိဖိၦာ် ဘျးစဲကရူၢ် (KSNG) တဂၤအသိး လၢကညီကူၣ်သ့ဆဲးလၤ၀ဲၤကျိၤန့ၣ်စ့ၢ်ကီး မ့ၢ်၀ဲဒၣ် တၢ်သိၣ်လိဒီးတၢ်ကွဲးလံာ်ညိၣ်သိၣ်ဒိၣ် ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဂၤစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤႉ
ပဒိၣ်မါရှၣ်လါဖါ သးစၢ်ခိၣ်နၢ်ဖိခိၣ်ဖးအံၤန့ၣ် ကဘၣ်မ့ၢ်ၦၤလၢအတကွၢ်လီၤနီၢ်ကစၢ်အဘျုးဘၣ်ဒီး လၢကညီဒီ ကလုာ်တၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီအဂီၢ် တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့မ့ၢ်ဂ့ၤႇ ၦၤလၢအဟ့ၣ်လီၤသးဟူးဂဲၤမၤတၢ်လၢအမ့ၢ် သးစၢ် ၃၅နံၣ်ဆူအဖီလာ်တဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်လၤဟ့ၣ်ကပီၤအီၤကိးနံၣ်ဒဲးန့ၣ်လီၤႉ
လါအီကူာ် ၁၂သီအနံၤ ဖဲတၢ်မၤလၤကပီၤ၀ဲ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် ဖၣ်အၣ်ကီၢ်ရ့ၣ် နံၣ် ၇၀ ၦဲၤ ကညီမၤထူရၤမုၢ်နံၤဒီး ဖဲန့ၣ်တၢ်ဟ့ၣ်လၤဟ့ၣ်ကပီၤအီၤလၢ တၢ်လၤကပီၤလံာ်အုၣ်သးဒီး အမဲရံၣ်ကၤစ့ဒီလၣ် (၃ႇ၀၀၀)အဂ့ၢ်န့ၣ် ဖါဖီၣ်ဒ့ရှၢၣ် ထုးထီၣ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤ၀ဲတၢ်ကစီၣ်န့ၣ်လီၤႉ
လၢတၢ်ဃုထၢဟ့ၣ်ခိၣ်ဖးအံၤအဖီခိၣ် စီၤဆၣ်န့ၢ်သီ စံး၀ဲ “ခီဖျိလၢယန့ၢ်ဘၣ်ခိၣ်ဖးအံၤအဃိ ယသးခုဒိၣ်မးလီၤႉ ယၤတဂၤလီၤန့ၣ်တမ့ၢ်ဘၣ်ႉ ခီဖျိလၢယၦၤမၤသကိးတၢ်တဖၣ်အဃိ ယဒိးန့ၢ်ဘၣ်ခိၣ်ဖးအံၤလီၤႉ တၢ်လၢတၢ်ကူၣ် ဘၣ်ကူၣ်သ့န့ၣ် ကလုာ်တကလုာ်ကအိၣ်ဂၢၢ်အိၣ်ဆိးကျၢၤအဂီၢ် အရ့ဒိၣ်၀ဲဒၣ်အဃိ စ့လၢယဒိးန့ၢ်ဘၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် ယက့ၤသူအီၤလၢကညီတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အဂီၢ်လီၤ” အဂ့ၢ်န့ၣ် စံး၀ဲလီၤႉ
ဖါဖီၣ်ဒ့ရှၢၣ်အံၤ ဒ်သိးတၢ်သ့ၣ်နီၣ်မၤလၤကပီၤ၀ဲ ပဒိၣ်မါရှါလါဖါ လၢဘၣ်တၢ်ကူၣ်မၤသံအီၤဖဲ ၂၀၀၈ နံၣ်ႇ လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၁၄ သီအနံၤ ဖဲကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်ႇ ၀့ၢ်မဲၢ်ဆီးဒီးအမါနါကၠ့ၣ်ရွ့ၣ်လၢအလဲၤပူၤကွံာ်တဖၣ်အဂီၢ် အဖိမုၣ်အဖိခွါ လၢအအိၣ်လီၤတဲာ်တဖၣ်ဒ်အမ့ၢ် စီၤစ့စ့ႇ နၣ်ဘွါဘွါဖါႇ နၣ်စိၣ်ယၣ်ဖါဒီး စးလိၣ်ဖါတဖၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်၀ဲဒၣ်ဖီၣ်ဒ့ရှၢၣ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ
စးထီၣ်ဖဲ ၂၀၀၈ နံၣ် တၢ်စးထီၣ်ဟ့ၣ်၀ဲ ပဒိၣ်မါရှၣ်ခိၣ်နၢ်ဖိခိၣ်ဖးအံၤန့ၣ် ၦၤလၢအဒိးန့ၢ်ဘၣ်ခိၣ်ဖးတဖၣ်န့ၣ်မ့ၢ်၀ဲ ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ် နီၢ်ဖီကဘျၣ်ထူႇ ဖၣ်ပူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ် စီၤညိၣ်၀့ႇ ဘျံးဒ၀ဲၢ်ကီၢ်ရ့ၣ် နီၢ်ဒံၣ်စ့ဘၢၣ်ဖီႇ Freee Burma Ranger စီၤထူထူအဲၣ်ႇ ကညီပိာ်မုၣ်တၢ်ဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်ကရူၢ် (KWEG) နၣ်သၣ်ဒၣ်အီၣ်ႇ ကညီပိာ်မုၣ် ကရၢ (KWO) နီၢ်ကညီဖီဒီး ကညီခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်ဒီးၦၤဟူးဂဲၤလၢၦၤဂ့ၢ်၀ီကရူၢ် နီၢ်ဆၣ်မူႇ Hpa-An Youth Network စးရှဲဒီး ကညီသးစၢ်မုၢ်နုာ်မိၢ်ထံးကရၢ စးသူၣ်လဲၣ်၀့တဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်၀ဲစုာ်စုာ်န့ၣ်လီၤႉ
လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါ ၂၀၁၇ အဂီၢ် ၦၤလၢအဒိးန့ၢ်ဘၣ်သးစၢ်ဖိခိၣ်နၢ်တၢ်လၤကပီၤခိၣ်ဖးအံၤ ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်ႇ ဘီကီး၀့ၢ် ကညီဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒီးတၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲကရၢ (OKRSO) စီၤအဲသိၤဒီး ကညီပိာ်မုၣ်ကရၢ (KWO) နီၢ်ဆၢဆၢတဖၣ် တၢ်ဟ့ၣ်လၤကပီၤ၀ဲသဃဲၤန့ၣ်လီၤႉ ၂၀၁၈ နံၣ်အဂီၢ် Free Burma Ranger(FBR) ကသံၣ်ကရၣ်မူဒါခိၣ် စီၤကၠိစဲၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်လၤကပီၤခိၣ်ဖးန့ၣ်လီၤႉ
