Home တၢ်ကစီၣ် ထါမဟံၣ် ဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲက၀ီၤပူၤ ဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဖိတဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဘၣ်သးကဲထီၣ်

ထါမဟံၣ် ဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲက၀ီၤပူၤ ဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဖိတဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဘၣ်သးကဲထီၣ်

3743
0
လါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၂၃ သီႇ ၂၀၂၀ နံၣ်ႇ ခ့ၣ်အဲးစံၣ်

ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်–ကီၢ်ပယီၤကီၢ်ဆၢ ဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲက၀ီၤတဖျၢၣ်လၢအမ့ၢ် ထါမဟံံၣ်ဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲက၀ီၤအပူၤ ဖဲမဟါ လါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၂၂ သီအနံၤန့ၣ် လၢဒဲက၀ီၤပူၤတၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ပာ်သးကဲထီၣ်တခါန့ၣ်လီၤႉ

ထါမဟံၣ်ဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲက၀ီၤ ကၠီၣ်တဲၣ်ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါ(ပလး)အံၤ မၤဃံးထီၣ်၀ဲၦၤဟးထီၣ်ဟးလီၤလၢဒဲက၀ီၤအပူၤ ဒီး ခီဖျိလၢဟ့ၣ်၀ဲဒၣ်တၢ်ကမၣ်ႇ ဟံးန့ၢ်အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်ကလဲာ်အဃိ တၢ်မၤ၀ဲဒၣ်တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်သးအံၤလီၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဖိလၢတအဲၣ်ဒိးပာ်ဖျါအမံၤတဂၤ စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်လီၤႉ

အ၀ဲစံး၀ဲလၢ “လၢပဒဲက၀ီၤအပူၤ ဒ်သိးဒီးၦၤလၢအအိၣ်လၢဒဲက၀ီၤချၢတဖၣ် နုာ်လီၤဟးထီၣ်ကညီအဂီၢ်လီၤႉ ပ၀ဲဒၣ်ဟံၣ်ဖိဃီဖိဒီးပဘူးပတံၢ်တဖၣ်န့ၣ် အိၣ်၀ဲဒၣ်လၢဒဲက၀ီၤပူၤအဃိ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ်ကထိၣ်ဃူထိၣ်ဖိးန့ၢ်၀ဲႇ ၀ံၤဘျီန့ၣ် ပလး(ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါ)လီၢ်လံၤအံၤ ပတလိၣ်ဘၣ်လၢၤဘၣ်အဃိ ပဃ့ထီၣ်၀ဲဒၣ်ပလး(ဘၣ်မူဘၣ်ဒါ)အသီ လၢကဘၣ်မ့ၢ်ဘၣ်နၢ်ပၢၢ်၀ဲဒၣ်ဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဖိတၢ်အိၣ်မူတဂၤလီၤ” အဂ့ၢ်န့ၣ် စံး၀ဲလီၤႉ

လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါ ၦၤလၢအအိၣ်ဒဲက၀ီၤအပူၤတဖၣ် အလီတဲစိႇ လ့ၣ်ယီၣ်ႇ ဆဲးကဲးႇ တၢ်လိမုၢ်(ဆိၤလၣ်)ႇ ၦၤဒဲက၀ီၤဖိတၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢသူ၀ဲတဖၣ်န့ၣ် ပလးဘၣ်မူဘၣ်ဒါအံၤ  ထၢ၀ဲဒၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲအမဲာ်ညါ ၦၤလၢအဟးထီၣ်က့ၤလီၤလၢဒဲက၀ီၤပူၤတဖၣ်အဖီခိၣ် ထၢ၀ဲဒၣ်ကျိၣ်စ့တဖၣ်အိၣ်၀ဲအဃိ ၦၤလၢအိၣ်ဒဲက၀ီၤပူၤတဖၣ် ဘၣ်မၤ၀ဲဒၣ်တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်သးဒ်အံၤလီၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ၦၤလၢအမၤစၢၤတၢ်လၢဒဲက၀ီၤပူၤတဖၣ် စံး၀ဲလီၤႉ

တၢ်ကရၢကရိလၢအမၤစၢၤဒဲက၀ီၤပူၤ ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဂၤစံး၀ဲ “တၢ်ကဲထီၣ်သးနီၢ်ကီၢ်တခီန့ၣ် ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါ(ပလး)လၢအဘၣ်ထွဲဒီးဒဲက၀ီၤ၀ဲအံၤ ၦၤလၢအအိၣ်ဟဲက့ၤလၢဒဲက၀ီၤချၢသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် အ၀ဲသ့ၣ်လဲၤအိၣ်ခိးဖီၣ်၀ဲဒၣ်လၢဒဲက၀ီၤချၢဒီး ၦၤလၢအဟဲက့ၤတဖၣ်န့ၣ် အ၀ဲသ့ၣ်မၤဒၢၣ်မၤလီၤ၀ဲဒၣ်ႇ ဃ့၀ဲဒၣ်ကျိၣ်စ့တဘၣ်လီၢ်ဘၣ်စးဘၣ်ဒီး ၀ံၤဘျီစံးတၢ်ကတိၤလၢတအိၣ်ဒီးအသူးအသ့ၣ်အလၤကပီၤဘၣ်လီၤႉ တၢ်ကဲထီၣ်သးဒ်အံၤ တမ့ၢ်၀ဲဒၣ်တဂၤတကးလၢၤဘၣ်ဒီး တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်ဟဲဖျါထီၣ်၀ဲအါထီၣ်အဃိ ဒဲက၀ီၤဖိတဖၣ် ဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်သးလီၤ” အဂ့ၢ်န့ၣ် စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်လီၤႉ

လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါ ဖဲတၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်သး၀ံၤအလီၢ်ခံ ဘီမုၢ်စၢဖှိၣ်ကရၢ ၦၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဂ့ၢ်၀ီအရူ -UNHCR ဃုာ်ဒီး ဒဲက၀ီၤပူၤကမံးတံာ်ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ်ဒီး ကၠီၣ်တဲၣ်ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် ထိၣ်ဃူတၢၣ်ပီၣ်သကိး၀ဲတၢ်ဒီး တၢ်မၤဒ်အံၤတဖၣ်အံၤ ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါလၢအမၤကမၣ်တၢ်အံၤ တၢ်ပတုာ်ကွံာ်၀ဲအမူအဒါဒီး ကျိၣ်စ့လၢတၢ်ထၢ၀ဲတဖၣ်စ့ၢ်ကီး တၢ်ကက့ၤဟ့ၣ်ကဒါ၀ဲန့ၣ် ကၠီၣ်တဲၣ်ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတကပၤ စံး၀ဲလီၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ဒဲက၀ီၤၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

တကီၢ်ခါခဲအံၤစ့ၢ်ကီး ကီၢ်ပယီၤအပူၤ ခီဖျိလၢခိ၀ံၣ်တၢ်ဆါဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်ရၤလီၤသးအါထီၣ်၀ဲအဃိ ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်–ကီၢ်ပယီၤကီၢ်ဆၢဒီတကျိၤ ကၠီၣ်တဲၣ်ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် မၤအါထီၣ်၀ဲဒၣ်တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအသိး ကီၢ်ဆၢ ကီၢ်ပယီၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲက၀ီၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီး တၢ်မၤဃံးထီၣ်၀ဲဒၣ်တၢ်နုၤလီၤဟးထီၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်လီၤႉ

ထါမဟံၣ် ဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲက၀ီၤအံၤ ၦၤနီၣ်ဂံၢ်ခဲလၢာ်အိၣ်၀ဲ ၅ႇ၄၄၆ ဂၤလီၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ကညီဘၣ်ကီဘၣ်ခဲကမံးတံာ် (KRC) လံာ်တၢ်ပာ်ဖျါအပူၤ ပာ်ဖျါ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ