ခီဖျိခိ၀ံၣ်တၢ်ဆါတၢ်အိၣ်သးအဃိ တၢ်ကကးတံၢ်ဃာ်မဲၢ်တီၢ်တၢ်ဆါဟံၣ်တစိၢ်တလီၢ်

လါယူၤလံ ၁၆ သီႇ ၂၀၂၁ နံၣ်ႇအဲးစံၣ်

ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ် မဲၢ်ဆီး၀့ၢ်ပူၤ ခီဖျိခိ၀ံၣ်တၢ်ဆါဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်ရၤလီၤသးဟဲအါထီၣ်အဃိ မဲၢ်တီၢ်တၢ်ဆါဟံၣ်လၢအကူစါယါဘျါ၀ဲခီကီၢ်ၦၤမၤတၢ်ဖိဒီးဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဖိတဖၣ်အံၤ စးထီၣ်ဖဲလါယူၤလံ ၁၆ သီအနံၤ တၢ်ကကးတံၢ်ဃာ်၀ဲတစိၢ်တလီၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ

တကီၢ်ခါ ဒ်တၢ်ကဖီၣ်ဂၢၢ်ဒီးဒီသဒၢခိ၀ံၣ်–၁၉ တၢ်ဆါအတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအသိး တၢ်ကကးတံၢ်ဃာ်တၢ်ဆါဟံၣ်တစိၢ်တလီၢ်စးထီၣ်ဖဲလါယူၤလံ ၁၆ သီတုၤလၢလါယူၤလံ ၂၀ သီအနံၤအဂ့ၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ

လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါ ခီဖျိတၢ်ထံၣ်န့ၢ်ခိ၀ံၣ်–၁၉ တၢ်ဆါဃၢ်လၢမဲၢ်တီၢ်တၢ်ဆါဟံၣ်ကရၢၢ်ပူၤအိၣ်အဃိ ဒ်သိးသုတရၤလီၤသးအါထီၣ်တဂ့ၤအဂီၢ် ၦၤလၢအိၣ်မဲၢ်တီၢ်တၢ်ဟံၣ်ကရၢၢ်အပူၤတဖၣ် ခီဖျိတၢ်ကသမံသမိး၀ဲတၢ်ဆါဃၢ်အိၣ်တအိၣ်အဃိ ဘၣ်တၢ်ကးတံၢ်ကွံာ်တၢ်ဆါဟံၣ်တစိၢ်တလီၢ်လီၤအဂ့ၢ်န့ၣ် မဲၢ်တီၢ်တၢ်ဆါဟံၣ် ၦၤကတိၤတၢ်ပၢ စီၤသါလွ့ၤ စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်ဒ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ

အ၀ဲစံး၀ဲလၢ“ခဲအံၤၦၤလၢအိၣ်တၢ်ဆါဟံၣ်ကရၢၢ်ပူၤတဖၣ် ဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်စ့ၢ်ကီးလီၤႉ ခဲအံၤန့ၣ်အိၣ်လၢဃုဂၤနွံဂၤလံမီၤနီၤႉ တၢ်အဃိန့ၣ် တၢ်ဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ် ၅ သီ ဒ်သိးတၢ်ကသမံသမိးကယဲၢ်မ့ၢ်ၦၤလၢအိၣ်မဲၢ်တီၢ်တၢ်ဆါဟံၣ်ကရၢၢ်ပူၤတဖၣ်အဃိလီၤႉ ကသမံသမိး၀ဲလၢ ၃ သီအတီၢ်ပူၤလၢအ၀ံၤလီၤ”အဂ့ၢ်န့ၣ် စီၤသါလွ့ၤ စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်န့ၣ်လီၤႉ

လၢတၢ်ကးတံၢ်မဲၢ်တီၢ်တၢ်ဆါဟံၣ်ယဲၢ်သီအတီၢ်ပူၤ ဂ့ၢ်ဂီၢ်အူတၢ်ကူစါမ့ၢ်ဟဲအိၣ်ထီၣ်တမံၤလၢ်လၢ်န့ၣ် ကလဲၤဒုးနဲၣ်သးဆူမဲၢ်ဆီးတၢ်ဆါဟံၣ်ဖးဒိၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် မဲၢ်တီၢ်တၢ်ဆါဟံၣ်ဟ့ၣ်ဒုးသ့ၣ်ညါ၀ဲကမျၢၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ

ခီဖျိမဲၢ်ဆီး၀့ၢ်ပူၤ တၢ်ထံၣ်န့ၢ်ခီကီၢ်ၦၤမၤတၢ်ဖိဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်လၢခိ၀ံၣ်–၁၉ တၢ်ဆါဟဲအါထီၣ်အဃိ ကၠီၣ်တဲၣ်ပဒိၣ်ဆူၣ်ချ›၀ဲၤကျိၤအံၤ ပာ်လီၤတၢ်ကူစါအလီၢ်လၢတၢ်ချၢဒ်သိးကကူဆါယါဘျါတၢ်အိၣ်၀ဲအမဲာ်ညါ မဲၢ်ဆီးတၢ်ဆါဟံၣ်ဟဲဆှၢၦၤဘၣ်ခိ၀ံၣ်တၢ်ဆါအဂၤ(၆၀)ဘျဲၣ်လၢမဲၢ်တီၢ်တၢ်ဆါဟံၣ်ဒ်သိးကကူဆါယါဘျါ၀ဲအဂီၢ်အိၣ်၀ဲအဂ့ၢ်န့ၣ် စီၤသါလွ့ၤ စံးအါထီၣ်၀ဲန့်ၣလီၤႉ

ၦၤဘၣ်ခိ၀ံၣ်တၢ်ဆါလၢမဲၢ်တီၢ်တၢ်ဆါဟံၣ်ကူစါယါဘျါ၀ဲတဖၣ်အကျါ ဟဲက့ၤအိၣ်ဆူၣ်ထီၣ်ကဒါက့ၤ(၄၈)ဒီး ၦၤသ့ၣ်တဖၣ််အံၤတၢ်က့ၤကိးအ၀ဲသ့ၣ်ဆူမဲၢ်ဆီးတၢ်ဆါဟံၣ်လံဒီး တကီၢ်ခါခဲအံၤ ၦၤဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်လၢခိ၀ံၣ်တၢ်ဆါလၢမဲၢ်ဆီးတၢ်ဆါဟံၣ်ဟဲဆှၢ၀ဲဆူမဲၢ်တီၢ်တၢ်ဆါဟံၣ်ပူၤအံၤ အိၣ်တ့ၢ်ဒံး၀ဲအဂၤ(၃၀)ဘျဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်လၢတၢ်ဆါဟံၣ်ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါအအိၣ်န့ၣ်လီၤႉ

ဖဲလါယူၤလံ ၁၅ သီအနံၤ ဒ်ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်ဆူၣ်ချ›၀ဲၤကျိၤ ထုးထီၣ်ပာ်ဖျါ၀ဲစရီအသိး ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်အပူၤ ၦၤဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်လၢခိ၀ံၣ်တၢ်ဆါပာ်ဖှိၣ်ခဲလၢာ်အိၣ်၀ဲ(၃၇၂ႇ၂၁၅)ဂၤဒီး ၦၤသံအိၣ်၀ဲ(၃ႇ၀၃၂)ဂၤလံန့ၣ်လီၤႉ မ့မ့ၢ်တးခ်ကီၢ်ရ့ၣ် မဲၢ်ဆီး၀့ၢ်ပူၤ ၦၤဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်လၢခိ၀ံၣ်တၢ်ဆါအိၣ်၀ဲ(၁ႇ၉၄၆)ဂၤဒီး ၦၤသံအိၣ်၀ဲ(၁၁)ဂၤလံအဂ့ၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ

မဲၢ်တီၢ်တၢ်ဆါဟံၣ်လၢဒီၣ်ကထၢၣ်စ့ၣ်သံၣ်ယၣ်မီၣ်တီခိၣ်ရိၣ်မဲ၀ဲအံၤ ဘၣ်တၢ်စးထီၣ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤဖဲ(၁၉၈၉)နံၣ်ဒီး ကူစါယါဘျါကလီန့ၢ်၀ဲ ကီၢ်ပယီၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဖိဒီးခီကီၢ်ဖိတဖၣ်လၢအဟဲတုၤအိၣ်လၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်–ကီၢ်ပယီၤကီၢ်ဆၢသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ