ပဒိၣ်မါရှၣ်သးစၢ်ခိၣ်နၢ်ဖိခိၣ်ဖး(၁၃)ဂၤတဂၤ စီၤမ့ချ့လၢအဟူးဂဲၤလၢၦၤဂ့ၢ်၀ီဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်လၤကပီၤခိၣ်ဖး

လါအီကူး ၁၀ သီႇ ၂၀၂၁ နံၣ်ႇ ခ့ၣ်အဲးစံၣ်

၂၀၂၀ နံၣ်အဂီၢ် KNU- ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် ကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢ နဲၣ်ရွဲၣ်ခိၣ်ကျၢၢ်လီၢ်လံၤပဒိၣ်မါရှၣ်လါဖါ သးစၢ်ခိၣ်နၢ်ဖိခိၣ်ဖး(၁၃)ဂၤတဂၤအဂီၢ် ၦၤဟူးဂဲၤၦၤဂ့ၢ်၀ီတဂၤလၢအမ့ၢ်စီၤမ့ချ›ဒိးန့ၢ်ဘၣ်၀ဲခိၣ်ဖးတၢ်လၤကပီၤအဂ့ၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ

ကီးတရံးကီၢ်ဆၣ်အပူၤ ၦၤလၢအဒုးအိၣ်ထီၣ်(Harmony Youth Association)ဒီးလၢအမ့ၢ်စ့ၢ်ကီးကရူၢ်အၦၤနဲၣ်တၢ်တဂၤလၢအမ့ၢ်စီၤမ့ချ့အံၤ ဟးဟ့ၣ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်၀ဲဒၣ်ဂံၢ်ခီၣ်ထံးၦၤဂ့ၢ်၀ီခွဲးယာ်လၢလီၢ်က၀ီၤအပူၤအမဲာ်ညါ ဂံၢ်ခီၣ်ထံးၦၤပတီၢ်မုၢ်ဖိလၢအအိၣ်ဟီၣ်က၀ီၤပူၤတဖၣ်အဂီၢ်အ၀ဲဟူးဂဲၤဖံးမၤဘၣ်ထွဲဒီးကူၣ်သ့အဖီခိၣ် သးစၢ်ခိၣ်နၢ်ဖိခိၣ်ဖးလၢဖါဖီၣ်ဒ့ရှၢၣ်ဟ့ၣ်လၤကပီၤ၀ဲတနံၣ်တဘျီအံၤန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်လၤကပီၤ၀ဲအီၤလီၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ဖါဖီၣ်ဒ့ရှၢၣ်ထုးထီၣ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤအသိးသ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ

“စီၤမ့ချ့အံၤလၢၦၤဂ့ၢ်၀ီတၢ်ကရၢကရိအပူၤ အိၣ်ဆၢထၢၣ်ဟူးဂဲၤ မၤတၢ်လၢကမျၢၢ်လၢအဘၣ်တၢ်ကွၢ်ကပာ်အီၤသ့ၣ်တဖၣ်အမဲာ်ညါ လၢၦၤဂ့ၢ်၀ီခွဲးယာ်ဒီးတၢ်ထဲသိးတုၤသိးအဂီၢ် မ့ၢ်ၦၤတဂၤလၢဖိသၣ်ကြၢးကွၢ်လိ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ လၢကီးတရံးကမျၢၢ်အဂီၢ်ဒီးကညီကီၢ်စဲၣ်ဒီတဘ့ၣ်အဂီၢ် စီၤမ့ချ့ဒီးအတၢ်ကရၢကရိမၤစၢၤ၀ဲတၢ်ဒ်အံၤ ကြၢး၀ဲဒီးတၢ်သ့ၣ်ညါပာ်ပနီၣ်မၤစၢၤ၀ဲလီၤ”အဂ့ၢ်န့ၣ် ဖါဖီၣ်ဒ့ရှၢၣ်အၦၤနဲၣ်တၢ်နၣ်ဘွါဘွါဖါ လံာ်တၢ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤတၢ်ဟ့ၣ်လၤကပီၤခိၣ်ဖးအပူၤ စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

စီၤမ့ချ့အံၤ လၢတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်တၢ်မၤအကျဲတဖၣ်အပူၤန့ၣ် ဒ်သိးဂံၢ်ခီၣ်ထံးတၢ်ကရၢကရိတဖၣ်အကလုၢ်ကဟဲပၣ်ဃုာ်၀ဲအဂီၢ်ဒီး ဒ်သိးကမျၢၢ်တဖၣ်ကသ့ၣ်ညါဘၣ်အ၀ဲသ့ၣ်ဂံၢ်ခီၣ်ထံးခွဲးယာ်တဖၣ်အဂီၢ် နုာ်လီၤပၣ်ဃုာ်၀ဲလၢတၢ်ဟးဟ့ၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်လၢတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ႇတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ပူၤအသိး ကမျၢၢ်ထံဖိကီၢ်ဖိလၢအဘၣ်ဃ့ၢ်မှံဟးဖျိးတဖၣ်အဂီၢ်ဒီးတၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်အမဲာ်ညါ ဖဲခိ၀ံၣ်တၢ်ဆါသံသတြိာ်အကတီၢ် လီၢ်က၀ီၤဒူဖိသ၀ီဖိလၢအလီၤဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်အဂီၢ် ဒ်သိးကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤတဖၣ်အဂီၢ်ပာ်ဖှိၣ်မၤသကိး၀ဲတၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ် လံာ်တၢ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤအပူၤပာ်ဖျါ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

ပဒိၣ်မါရှးလါဖါသးစၢ်ခိၣ်နၢ်ဖိခိၣ်ဖးအံၤ ကဘၣ်မ့ၢ်သးစၢ်လၢအတကွၢ်လီၤနီၢ်ကစၢ်တၢ်ဘၣ်ဘျုုးအဂီၢ်ဘၣ်ဒီး ဒ်သိးကညီဒီကလုာ်ကလဲၤထီၣ်လဲၤထီအဂီၢ် ကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤတၢ်လၢကကဲထီၣ်တၢ်တိစၢၤမၤစၢၤလၢတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ႇၦၤဂ့ၢ်၀ီခွဲးယာ်ဒီးလုၢ်လၢ်တၢ်ဆဲးတၢ်လၤတဖၣ်အဂီၢ်ဒီး အသးနံၣ်ကဘၣ်မ့ၢ်(၃၅)နံၣ်ဆူဖီလာ်ကညီကလုာ်န့ၣ်လီၤႉ

တၢ်ရဲၣ်ကျဲၤတိာ်ဃာ်၀ဲတၢ်ကဟ့ၣ်ခိၣ်ဖးဖဲတနံၣ်အံၤအတီၢ်ပူၤဘၣ်ဆၣ် မ့ၢ်လၢခိ၀ံၣ်အကတီၢ်တၢ်ကဟ့ၣ်၀ဲဒ်သိးဒီးတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအသိးအဂီၢ်တၢ်ကီတၢ်ခဲအိၣ်အဃိ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢကဟ့ၣ်လီၤအဆၢကတီၢ်တဲလီၤတံၢ်၀ဲတသ့ဒံးဘၣ်ဒီး ခိၣ်ဖးအံၤတၢ်ကဟ့ၣ်မၤလၤကပီၤ၀ဲလၢအမဲရံၣ်ကၤစ့ဒီလၣ်(၄ႇ၀၀၀)အဂ့ၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်လၢဖါဖီၣ်ဒ့ရှၢၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤႉ

ၦၤလၢအဒိးန့ၢ်ဘၣ်ခိၣ်ဖးလၤကပီၤ စီၤမ့ချ့စံး၀ဲလၢ“ဒ်ကညီသးစၢ်တဂၤအသိး ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ကညီမၤထူရၤခိၣ်နၢ်တဂၤအခိၣ်ဖးဒ်အံၤ ယသးခုဒိၣ်မးလီၤႉ လၢယတၢ်မၤသကိး တၢ်လၢလီၢ်က၀ီၤအဂီၢ်ႇၦၤကလုာ်အဂီၢ်ႇတၢ်ဟ့ၣ်လၤကပီၤ၀ဲခိၣ်ဖးဒ်အံၤအဖီခိၣ် ယသးအဂံၢ်အဘါတဖၣ်ဟဲထီၣ်၀ဲအသိး မၤဆူၣ်ထီၣ်စ့ၢ်ကီးယဂံၢ်ယ ဘါလၢက ဟူးဂဲၤဖံးမၤအါထီၣ်ဒိၣ်န့ၢ်ဒံးအခဲအံၤလီၤမီၤနီၤ”အဂ့ၢ်န့ၣ် စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်န့ၣ်လီၤႉ

လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါခိၣ်ဖးစ့လၢအဒိးန့ၢ်၀ဲတဖၣ်အံၤ ကသူ၀ဲဒၣ်လၢသးစၢ်တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ အဂီၢ်ႇ တကီၢ်ခါတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့တၢ်အိၣ်သးတဖၣ်အဂီၢ်ဒီး ဂ့ၢ်ဂီၢ်အူတၢ်တိစၢၤမၤစၢၤ တၢ်ရဲၣ်တၢ် ကျဲၤတဖၣ်အပူၤအမဲာ်ညါ လၢအတၢ်မၤၦၤဂ့ၢ်၀ီတၢ်ဖံးတၢ်မၤပူၤတဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် စီၤမ့ချ့ စံးအါထီၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
ဖဲအပူၤကွံာ်တၢ်ဘၢၣ်ကျဲဖဲမၠၣ်၀တံၣ်–ကီးတရံး–အ့ၤဒူၣ်အ့ရှါကျဲမုၢ်ဖးဒိၣ်ဒီတကျိၤအခါန့ၣ် လီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်လၢအဘၣ်ဟ့ၣ်ရှူကွံာ်တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲတဖၣ်ဒ်သိးကဒိးန့ၢ်ဘၣ်စ့အီၣ်လီးအဂီၢ် စီၤမ့ချ့အံၤမၤစၢၤ၀ဲလီၢ်က၀ီၤဖိတဖၣ်ဒ်သိးကဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဂံၢ်ခီၣ်ထံးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်အဂီၢ်ဒီး လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါလၢတၢ်ကိၢ်ခါအဆၢကတီၢ်စ့ၢ်ကီး တီခိၣ်ရိၣ်မဲအိးထီၣ်န့ၢ်၀ဲတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့လၢကၠိဖိတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉ

ဖါဖီၣ်ဒ့ရှၢၣ်အံၤဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤလၢ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် အနဲၣ်ရွဲၣ်ခိၣ်ကျၢၢ်လီၢ်လံၤ ပဒိၣ်မါရှၣ်လါဖါအဖိမုုၣ်ဖိခွါတဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ မ့ၢ်၀ဲတၢ်မၤသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် က့ၤအပါပဒိၣ်မါရှၣ်လါဖါဒီးအမိနၣ်ကၠ့ၤစွ့ၤလၢအလဲၤပူၤကွံာ်(၂)ဂၤအံၤဒီး စးထီၣ်ဟ့ၣ်လီၤ၀ဲခိၣ်ဖးအံၤဖဲ(၂၀၀၈)နံၣ်အခါန့ၣ်လီၤႉ

စးထီၣ်ဖဲ(၂၀၀၈)နံၣ် တၢ်စးထီၣ်ဟ့ၣ်ပဒိၣ်မါရှးခိၣ်နၢ်ဖိခိၣ်ဖးအံၤန့ၣ် ၦၤလၢအဒိးန့ၢ်ဘၣ်ခိၣ်ဖးတဖၣ်န့ၣ်မ့ၢ်၀ဲ ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ် နီၢ်ဖီကဘျၣ်ထူႇဖၣ်ပူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ် စီၤညိၣ်၀့ႇဘျံးဒ၀ဲၢ်ကီၢ်ရ့ၣ် နီၢ််ဒံၣ်စ့ဘၢၣ်ဖီႇ Free Burma Ranger စီၤထူထူအဲၣ်ႇ ကညီပိာ်မုၣ်တၢ်ဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်ကရူၢ်(KWEG)နၣ်သၣ်ဒၣ်အီၣ်ႇ ကညီပိာ်မုၣ်ကရၢ(KWO)နီၢ်ကညီဖီဒီး ကညီခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်ဒီးၦၤဟူးဂဲၤၦၤဂ့ၢ်၀ီကရူၢ် နီၢ်ဆၣ်မူႇ Hpa-An Youth Network စးရှဲဒီး ကညီသးစၢ်မုၢ်နုာ်မိၢ်ထံးကရၢ စးသူၣ်လဲၣ်၀့တဖၣ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်၀ဲစုာ်စုာ်န့ၣ်လီၤႉ

လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါ(၂၀၁၇)နံၣ်အဂီၢ် ၦၤလၢအဒိးန့ၢ်ဘၣ်သးစၢ်ခိၣ်နၢ်ဖိတၢ်လၤကပီၤခိၣ်ဖးအံၤမ့ၢ်၀ဲ ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ် ဘီကီး၀့ၢ် ကညီဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒီးတၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲကရၢ(OKRSO)စီၤအဲသိၤဒီး ကညီပိာ်မုၣ်ကရၢ(KWO)နီၢ်ဆၢဆၢတဖၣ်တၢ်ဟ့ၣ်လၤကပီၤသဃဲၤ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ မ့မ့ၢ်လၢ(၂၀၁၈)နံၣ်အဂီၢ် (Free Burma Ranger)ကသံၣ်ကရၣ်မူဒါခိၣ် စီၤကၠိစဲၣ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်လၤကပီၤဒီး မ့မ့ၢ်(၂၀၁၉)နံၣ်အဂီၢ်န့ၣ် ၦၤဟူးဂဲၤမၤတၢ်လၢတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တၢ်ဂုၤထီပသီထီၣ်အဂီၢ်တဂၤလၢအမ့ၢ် ကညီကူၣ်သ့ဆဲးလၤ၀ဲၤကျိၤ(KECD)စီၤဆၣ်န့ၢ်သီ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်၀ဲခိၣ်ဖးအံၤတဂၤစုာ်စုာ်န့ၣ်လီၤႉ