လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၃ သီႇ ၂၀၂၂ နံၣ်ႇ ခ့ၣ်အဲးစံၣ်
ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်-ကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢတၢ်ပၢဟီၣ်က၀ီၤအပူၤ ဖိသၣ်(၁)နံၣ်ဆူဖီလာ်တဖၣ်အဂီၢ် တၢ်ဆိကတီၢ်ဃာ်တၢ်ဆဲးကသံၣ်ဒီသဒၢတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ် တနံၣ်အံၤ(၂၀၂၂) လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤအတီၢ်ပူၤတၢ်ရဲၣ်ကျဲၤ၀ဲလၢတၢ်ကက့ၤစးထီၣ်ဆဲးကဒါ၀ဲအဂ့ၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်လၢခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်စုတီၤအဖီလာ်ကညီဆူၣ်ချ့မၤစၢၤ၀ဲၤကျိၤ(KDHW)ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါအအိၣ်န့ၣ်လီၤႉ
ခီဖျိခိ၀ံၣ်တၢ်ဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်ဒီးသုးဟံးဆူၣ်ကွံာ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤတၢ်အိၣ်သးအတၢ်ပိာ်ထွဲထီၣ်အခံသ့ၣ်တဖၣ်အဃိ လၢခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်တၢ်ပၢဟီၣ်က၀ီၤတဖၣ်အပူၤ တၢ်ဆိကတီၢ်ဃာ်၀ဲတၢ်ဆဲးန့ၢ်ဖိသၣ်ကသံၣ်ဒီသဒၢတၢ်ဖံးတၢ်မၤန့ၢ်၀ဲတနံၣ်ဘျဲၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံ ဖဲတလါအံၤလါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤဒီးလါမးရှးအတီၢ်ပူၤ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအိၣ်လၢတၢ်ကက့ၤစးထီၣ်ဆဲးန့ၢ်က့ၤ၀ဲအဂ့ၢ်န့ၣ် KDHW (Expanded Program on Immunization-EPI)တၢ်မၤခိၣ် စံး၀ဲဒ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ
(EPI)တၢ်မၤခိၣ် ဒီၣ်ကထၢၣ်နါစၤခါစံး၀ဲ “ပကစးထီၣ်ဆဲးလၢကီၢ်ဆၣ်(၁၁)ဘ့ၣ်အပူၤမီၤနီၤႉ ဖဲန့ၣ်မ့ၢ်ပကဆဲး ဘၣ်တၢ်လီၢ်ခဲလၢာ်ဧါႇ တခဲလၢာ်ဧါန့ၣ် ဒိးသန့ၤထီၣ်သးလၢဒိးန့ၢ်ဘၣ်ကသံၣ်ဒီသဒၢအဖီခိၣ်ဒံးလီၤႉ ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်ကသံၣ်ဒီသဒၢဆံးအါလဲၣ်ႇခီဖျိ(ဘးကၠဲၣ်)န့ၣ်လဲၤ၀ဲဒၣ်လၢ(project)အဖီခိၣ်အဃိမီၤနီၤ”အဂ့ၢ်န့ၣ် စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်န့ၣ်လီၤႉ
ကသံၣ်ဒီသဒၢလၢတၢ်ကက့ၤဆဲးကဒါ၀ဲအံၤမ့ၢ်၀ဲ ကသံၣ်(၉)ကလုာ်လၢအတြီဆၢတၢ်ဆါ(၁၃)ကလုာ်အံၤတၢ်ကက့ၤဆဲး၀ဲဒီး တၢ်ကဆဲးန့ၢ်ဖိသၣ်(၂၅၀၀)ဘျဲၣ်လၢအအိၣ်ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်တၢ်ပၢဟီၣ်က၀ီၤပူၤလၢပဒိၣ်လဲၤ၀ဲတတုၤအလီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ KDHW (EPI)ကသံၣ်ဒီသဒၢ၀ဲၤကျိၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤႉ
သုးဟံးဆူၣ်ကွံာ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤ၀ံၤအလီၢ်ခံ ဖိသၣ်လၢအိၣ်ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်တၢ်ပၢဟီၣ်က၀ီၤပူၤလၢ တဆဲးဘၣ်ကသံၣ်ဒီသဒၢတဖၣ်အိၣ်၀ဲအါမးအမဲာ်ညါ ဟီၣ်က၀ီၤစဲဘူးလၢပဒိၣ်ဖီၣ်၀ဲတုၤသ့ၣ်တဖၣ်အပူၤစ့ၢ်ကီး ပဒိၣ်ဆူၣ်ချ့၀ဲၤကျိၤတဖၣ်နုာ်လီၤပၣ်ဃုာ်၀ဲဒၣ်လၢ(CDM)အပူၤန့ၣ်လီၤႉ
လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါ ခီဖျိပယီၤသုးမီၤစိရိၤအံၤလူၤဖီၣ်၀ဲဒၣ်(CDM)ဆူၣ်ချ့ၦၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်အိၣ်၀ဲအဖီခိၣ် ဒူသ၀ီပူၤတၢ်ဆါဟံၣ်ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်ကသံၣ်ဒၢးသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်တၢ်ပံးဃာ်၀ဲအဃိ ဖိဒံးဖိသၣ်လၢအိၣ်ဒူသ၀ီပူၤသ့ၣ်တဖၣ် တဆဲးဘၣ်ကသံၣ်ဒီသဒၢဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ
ဟီၣ်က၀ီၤပူၤ ဖိသၣ်အမိနါစွ့ၤစ့ၤ စံး၀ဲ“လၢပဟီၣ်က၀ီၤပူၤအံၤ အပူၤကွံာ်ဖဲသ၀ီပူၤအံၤ ပဒိၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ကသံၣ်ဒၢးအိၣ်အဃိ လဲၤဆဲးကသံၣ်ဒီသဒၢဖဲကသံၣ်ဒၢးလီၤမီၤနီၤႉ ခဲအံၤတၢ်ပံးဃာ်၀ဲကသံၣ်ဒၢးႇတၢ်ဆါဟံၣ်လၢအိၣ်ဟီၣ်က၀ီၤပူၤဖဲအံၤအဃိ လဲၤဆဲးတဘၣ်နီတပူၤဘၣ်ႉ ဖိသၣ်နါက့အိၣ်တနံၣ်ဘျဲၣ်လံ မ့ၢ်လဲၤဆဲးန့ၢ်ႇတန့ၢ်တသ့ၣ်ညါဘၣ်ႉ လၢ၀့ၢ်ပူၤန့ၣ်ၦၤဆဲးအိၣ် မ့ၢ်အဆဲး၀ဲအဆၢကတီၢ်ဖဲလဲၣ်န့ၣ်တသ့ၣ်ညါဘၣ် လဲၤလၢ၀့ၢ်ပူၤတဘူၣ်စ့ၢ်ကီးဘၣ်”အဂ့ၢ်န့ၣ် စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်န့ၣ်လီၤႉ
စးထီၣ်လၢသုးဟံးဆူၣ်ကွံာ်ထံကီၢ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤန့ၣ် ခီဖျိဆူၣ်ချ့ၦၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်ဘၣ်တၢ်မၤပျံၤမၤဖုးဒီးဘၣ်တၢ်ဆီၣ်တံၢ်မၤနၢၤအ၀ဲသ့ၣ်အဃိ ကဲထီၣ်၀ဲဒၣ်တၢ်နိးတၢ်ဘျးတၢ်တံာ်တာ်လၢတၢ်ဟ့ၣ်ဆူၣ်ချ့အတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ်ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်န့ၣ်လီၤႉ လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ကီၢ်ပယီၤပူၤဖိဒံဖိသၣ်(၁)ကကွဲၢ်ဃၣ်ဃၣ်တဆဲးဘၣ်ကသံၣ်ဒီသဒၢဘၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် (UNICEF Myanmar)ထုးထီၣ်ပာ်ဖျါ၀ဲဖဲ(၂၀၂၁)နံၣ် လါယူၤလံအတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤႉ
