တၢ်ချံတၢ်သၣ်လၢဟးထီၣ်ကညီကီၢ်စဲၣ်ပူၤတဖၣ်အၦ့ၤတအိၣ်ဘၣ်အဃိၦၤသူၣ်အီၣ်ဖျးအီၣ်တၢ်ဖိတဖၣ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲ

လါအီးကထိဘၢၣ် ၂၅ သီႇ ၂၀၂၃ နံၣ်ႇ ခ့ၣ်အဲးစံၣ်

လၢကညီကီၢ်စဲၣ် မၠၣ်၀တံၣ်ႇကီးတရံးဒီးနိၣ်တကီကီၢ်ဆၣ်တဖၣ်အပူၤ လၢတၢ်လုၢ်အီၣ်နီၢ်ခိသးသမူအဂီၢ် လီၢ်က၀ီၤၦၤကမျၢၢ်တဖၣ်အါဒၣ်တက့ၢ်သူၣ်အီၣ်ဖျးအီၣ်၀ဲတၢ်ဒီးတကီၢ်ခါခဲအံၤခီဖျိတၢ်ချံတၢ်သၣ်အၦ့ၤ တအိၣ်ဘၣ်အဃိ လၢကအီၣ်ကအီအဂီၢ်ထံၣ်ဘၣ်၀ဲတၢ်ကီတၢ်ခဲအဂ့ၢ်န့ၣ် လီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်တဖၣ်စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

လၢတၢ်လုၢ်အီၣ်နီၢ်ခိသးသမူအဂီၢ်ၦၤကမျၢၢ်တဖၣ်သူၣ်၀ဲဒၣ်တူၢ်ရ့ၣ်သၣ်ႇတဃီၤဆံၣ်သၣ်ႇဃၢမံၤတံၢ်ႇသးဟီသၣ်ဒီး တခိးဘံၣ်ဘ့ချံသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉတချုးသုးဟံးန့ၢ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤဒံးဘၣ်အခါတၢ်ချံတၢ်သၣ်လၢဟးထီၣ်ဟီၣ်က၀ီၤပူၤ တဖၣ်အၦ့ၤဂ့ၤဒံး၀ဲဒီးဘၣ်ဆၣ်သုးဟံးန့ၢ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤအတီၢ်ပူၤတၢ်ချံတၢ်သၣ်အၦ့ၤတအိၣ်၀ဲလၢၤဘၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် နိၣ်တကီကီၢ်ဆၣ် ၦၤကမျၢၢ်ပိာ်မုာ်တဂၤ စံး၀ဲဒ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ

“သုးဟံးန့ၢ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤ၀ံၤလီၢ်ခံတၢ်ဒုးကဲထီၣ်တပတုာ်နီတထံၣ်လၢၤဘၣ်ႉတၢ်ဒုးန့ၣ်ကဲထီၣ်လၢကျဲကပၤလီၤ အဃိ ၦၤဟဲၦ့ၤတၢ်တဘူၣ်နီတဂၤဘၣ်အသိး၀ဲဒၣ်စ့ၢ်ကီးပလဲၤတဘူၣ်ဘၣ်ႉတၢ်ချံတၢ်သၣ်တနီၤန့ၣ်အၦ့ၤတအိၣ်နီတစဲးလၢၤဘၣ်ႉဖဲတၢ်ဘၢၣ်စၢၤအံၤ၀ဲဒၣ်နါက့မ့ၢ်ကဘၣ်မၤအီၣ်မၤအီမတၤလဲၣ်မးပတသ့ၣ်ညါလၢၤဘၣ်ႉတၢ်ၦ့ၤနါက့ထီၣ်ညါ ၦ့ၤအီၣ်တန့ၢ်နီတမံၤလၢၤဘၣ်”အဂ့ၢ်န့ၣ် စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်–ကညီတၢ်ကစီၣ်န့ၣ်လီၤႉ

သုးဟံးန့ၢ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤ၀ံၤလီၢ်ခံကီၢ်ဆၣ်တဖၣ်အံၤအပူၤဒုးယၤတၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်ကဲထီၣ်၀ဲလၢပယီၤသုးႇ သုးခိးကီၢ်ဆၢ(BGF)ဒီးတၢ်ပၢၢ်ဆၢသုးကရူၢ်အဘၢၣ်စၢၤဒီးခီဖျိၦၤဟးထီၣ်က့ၤလီၤတညီလၢၤဘၣ်အဖီခိၣ် ၦၤဟဲၦ့ၤတၢ်ချံတၢ်သၣ်တအိၣ်လၢၤဘၣ်အဃိလီၢ်က၀ီၤၦၤကမျၢၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤကျိၣ်စ့တၢ်ဟဲနုာ်တအိၣ်လၢၤဘၣ် ထံၣ်ဘၣ်၀ဲတၢ်ကီတၢ်ခဲအဂ့ၢ်န့ၣ် ကမျၢၢ်တဂၤဃီ၀ဲန့ၣ်စံးအါထီၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

ခီဖျိတၢ်ဒုးကဲထီၣ်တပယူာ်ဃီအဃိကျဲလၢအဘျုးအိၣ်လၢသုးဂ့ၢ်၀ီအဂီၢ်တဖၣ်အံၤပယီၤသုးမၤဟးဂီၤကျဲပံးဃာ်၀ဲဒီး လၢ၀့ၢ်နုာ်လီၤဟးထီၣ်တၢ်သမံသမိးတြဲၤလီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤစ့ၢ်ကီး ပယီၤသုးအိၣ်ခိးသမံသမိးဖီၣ်၀ဲတၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ် လီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

ခီဖျိပယီၤသုးမၤ၀ဲဒ်အံၤအဃိၦၤခိးၦၤ့တၢ်ချံတၢ်သၣ်ဒီးၦၤၦ့ၤဆါတၢ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ်အံၤဟးထီၣ်က့ၤလီၤတဘၣ်ဂီၢ် လၢၤဘၣ်အဃိ အ၀ဲသ့ၣ်တၦ့ၤတၢ်ချံတၢ်သၣ်လၢၤဘၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ၦၤၦ့ၤဆါတၢ်ချံတၢ်သၣ်လၢဟီၣ်က၀ီၤပူၤတဂၤ စံး၀ဲဒ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ

“အ၀ဲသ့ၣ်တြဲၤန့ၣ်ယတအဲၣ်ဒိးလဲၤဖၠးနီတစဲးဘၣ်ႉနမ့လဲၤန့ၣ်အ၀ဲသ့ၣ်သံကွၢ်၀ဲသုမ့ၢ်(PDF)ဧါႇဆိၣ်ၦၤထုၦၤ ကိးဂၤဒဲးလီၤႉ အ၀ဲသ့ၣ်ကွၢ်၀ဲမ့လီၤဆီန့ၣ်ဃုၦၤတၢ်ကမၣ်ႉဖဲယလဲၤၦ့ၤသဲးသၣ်လၢကီၣ်၀ါလဲသ၀ီႇယဟဲက့ၤလၢကျဲ အခါန့ၣ်အသံကွၢ်ယၤ ဖဲလဲၤ၀ၣ်တၢ်သမံသမိးတြဲၤန့ၣ်မီၤနီၤႉသံကွၢ်ယၤနအိၣ်ဖဲလဲၣ်ႇနၦ့ၤသဲးသၣ်နကမၤမနုၤလဲၣ်ဒ်န့ၣ်မီၤနီၤ”အဂ့ၢ်န့ၣ် စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်–ကညီတၢ်ကစီၣ်န့ၣ်လီၤႉ

တနံၣ်ညါအံၤဃၢမံၤတံၢ်ႇဘီးက့ၣ်တံၢ်ႇသးဟီသၣ်အၦ့ၤတအိၣ်ဘၣ်တကးဒံးဘၣ်အမဲာ်ညါခီဖျိကျဲတၢ်ကီတၢ်ခဲဒီး ၦၤစိာ်ဆှၢတၢ်အဘူးအလဲစ့ၢ်ကီးဒိၣ်ဒွးတကဲးလၢၤဘၣ်အဃိတၦ့ၤတၢ်ချံတၢ်သၣ်လၢၤဘၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ၦၤဟးၦ့ၤတၢ်ချံတၢ်သၣ် လၢဟီၣ်က၀ီၤပူၤလၢအဂၤတဂၤစ့ၢ်ကီး စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

ဒ်န့ၣ်အသိးဖဲတလါအံၤလါအီးကထိဘၢၣ်အခါစ့ၢ်ကီးခီဖျိၦၤၦ့ၤဃၢမံၤတံၢ်ႇဘီးက့ၣ်တံၢ်ႇသးဟီသၣ်တအိၣ်ဘၣ်အဃိ ဆှူ၀ဲဒၣ်ဒီးလီၢ်က၀ီၤၦၤကမျၢၢ်တဖၣ်ကျိၣ်စ့တၢ်ဟဲနုာ်တအိၣ်လၢၤဘၣ်အဃိတၢ်ကီတၢ်ခဲအိၣ်ထီၣ်လၢတၢ်လုၢ်အီၣ်နီၢ်ခိသးသမူတကပၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ၦၤသူၣ်အီၣ်ဖျးအီၣ်တၢ်ဖိတဖၣ် စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ