ကီၢ်ပယီၤဒီတဘ့ၣ်အပူၤ သုးကီၣ်ကးမၤဟးဂီၤကၠိအိၣ်ခဲလၢ၁်အဖျၢၣ်(၁၀၀)ဘျဲၣ်လံ

လါအီးကထိဘၢၣ် ၅ သီႇ ၂၀၂၃ နံၣ်ႇ ခ့ၣ်အဲးစံၣ်

ကီၢ်ပယီၤထံကီၢ်ဒီတဘ့ၣ်အပူၤ စးထီၣ်(၂၀၂၁)တုၤလၢခဲအံၤတစု သုးကီၣ်ကးမၤဟးဂီၤကၠိတၢ်သူၣ်ထီၣ်ခဲလၢာ်အိၣ်၀ဲ (၁၁၉)ဖျၢၣ်လံအဂ့ၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်ဖဲလါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၄ သီ ဒီကလုာ်ဃူဖိးပဒိၣ်(NUG)မၤတၢ်မၤဆှဲကစီၣ်မူး တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအပူၤန့ၣ်လီၤႉ

ဖဲအပူၤကွံာ်လါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၂၇ သီအနံၤ ခီဖျိပယီၤသုးခီၣ်ချ့သုးရ့ၣ်(ခမရ–၁၂၀)ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်လၢစကဲကီၢ်ဒိၣ် ကီလ့ကီၢ်ရ့ၣ် ၀ိသိၤကီၢ်ဆၣ် ကၠိတီၤသ၀ီ ဘူၤတၤစုၣ် (ခၤတံၤ၀ိၤသၤယၤမၣ်)သီခါဖၠၣ်ကရၢၢ်ပူၤအဃိ ဒူသ၀ီကၠိလၢအိၣ်ဘူးကးတံၢ်ဒီးသီခါဖၠၣ်အံၤ ကၠိသရၣ်မုၣ်(၁)ဂၤႇၦၤကၠိဖိမုၣ်ခွါအဂၤ(၂၀)ဃၣ်ဃၣ် ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး၀ဲဒီး ဘၣ်ဃးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤ (NUG)မၤ၀ဲတၢ်မၤဆှဲလဲတၢ်ကစီၣ်မူးတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအံၤန့ၣ်လီၤႉ

သုးဟံးန့ၢ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤအတီၢ်ပူၤ ခီဖျိသုးကီၣ်ကးမၤတၢ်စုဆူၣ်ခီၣ်တကးဒ်အံၤအဃိ ကီၢ်ပယီၤထံကီၢ်ဒီတဘ့ၣ် အပူၤ ၦၤဖိဒံဖိသၣ်သံအိၣ်အဂၤ(၅၀၀)ဃၣ်ဃၣ်ညါလံအသိး ကၠိစ့ၢ်ကီးဟးဂီၤ၀ဲဒၣ်(၁၁၉)ဖျၢၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် (NUG)ၦၤဂ့ၢ်၀ီခွဲးယာ်ကိတိာ်၀ဲၤကျိၤ ကီၢ်စၢဖှိၣ်ကိတိာ် အူအီၤမၠိမ့ စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

အ၀ဲစံး၀ဲလၢ“တမ့ၢ်ထဲတၢ်တခါခဲအံၤဘၣ်ႇသုးကီၣ်ကးမၤကမၣ်လုၢ်သ့ၣ်ခါပတာ်မၤတၢ်စုဆူၣ်ခီၣ်တကးဒ်အံၤ အိၣ်ဒီဒူၣ်ညါန့ၣ်ဟီၣ်ခိၣ်ချၢဒီဘ့ၣ်သ့ၣ်ညါ၀ဲလီၤႉ ၦၤဂ့ၢ်၀ီခွဲးယာ်ဘီမုၢ်စၢဖှိၣ်ကရၢအံၤစ့ၢ်ကီးအ၀ဲသ့ၣ်ထုးထီၣ်ပာ်ဖျါ ၀ဲဒၣ်အိၣ်လီၤႉပ၀ဲဒၣ်န့ၢ်ပမၤနီၣ်ဃာ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလီၤတံၢ်လီၤစဲးလီၤႉဘၣ်မ့သ့ၣ်လၢပျီပူၤန့ၣ်အနီၣ်ဂံၢ်ကအါန့ၢ်အ၀ဲအံၤဒံးႉသုးကီၣ်မၤတၢ်ဒ်အံၤအဃိတၢ်သံတၢ်ၦၢ်အိၣ်ထီၣ်ဘၣ်ဆၣ်ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်တၢ်ဟံအရ့န့ၣ်အဂံၢ်စၢ်မီၤနီၤႉဒ်သိးသုးမီၤစိရိၤအံၤသုတလုၢ်သ့ၣ်ခါပတာ်ကွီၢ်မ့ၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤတဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်ပကဘၣ်တြီဆၢဒီသဒၢအီၤလီၤ”အဂ့ၢ်န့ၣ် စံးလီၤ၀ဲလၢ တၢ်မၤဆှဲလဲတၢ်ကစီၣ်မူးတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအပူၤန့ၣ်လီၤႉ

လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါလၢတၢ်ကအံးထွဲကွၢ်ထွဲဒီးကတြီဆၢဒီသဒၢဆိဃာ်တၢ်ထီၣ်ဒုးကၠိအံၤအဂီၢ်န့ၣ် (NUG)အံၤပာ်ဖှိၣ် မၤသကိးတၢ်ဒီးၦၤဂ့ၢ်၀ီတၢ်တိစၢၤမၤစၢၤဘၣ်ထွဲကိတိာ်၀ဲၤကျိၤဃုာ်ဒီးကိတိာ်၀ဲၤကျိၤလၢအဂၤသ့ၣ်တဖၣ်ဒီးဒုးအိၣ်ထီၣ်၀ဲ ကမံးတံာ်အဂ့ၢ်န့ၣ် (NUG)ကူၣ်သ့ကိတိာ် ဒီကထၢၣ် စီၣ်၀့စိ စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်–ကညီတၢ်ကစီၣ် ဖဲတၢ်မၤဆှဲလဲ တၢ်ကစီၣ်မူးတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအပူၤန့ၣ်လီၤႉ

“ဖဲတၢ်ဂ့ၢ်ကဲထီၣ်သးလၢပစံၤကၠံႇကရ့ၣ်နံၣ်အခါန့ၣ်စ့ၢ်ကီးပမၤလၢဂ့ၢ်ဂီၢ်အူနါက့အိၣ်လီၤႉတချုးအကဲထီၣ်သးဒံးဘၣ်အခါန့ၣ်ပမၢၦၤခူၣ်လီၤဃာ်တၢ်ပူၤလၢကၠိႉဘၣ်ဃးဒီးတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤကၠိကိးဖျၢၣ်ဒဲးၦၤကၠိဖိတဖၣ်မၤလိဃာ်၀ဲလၢ ထါႇ ဂဲၤလိဃာ်၀ဲစ့ၢ်ကီးအိၣ်မီၤနီၤႉလၢတၢ်ကူစါယါဘျါအဂီၢ်စ့ၢ်ကီးပကတီၤဃာ်တၢ်ဆါဟံၣ်အိၣ်လီၤ”အဂ့ၢ်န့ၣ် စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

ခီဖျိပယီၤသုးခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ႇကဘီယူၤဟဲခးလီၤတၢ်အဃိတကီၢ်ခါခဲအံၤလၢခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်–ကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ် ကရၢတၢ်ပၢဟီၣ်က၀ီၤပူၤစ့ၢ်ကီးကၠိဟးဂီၤႇၦၤကၠိဖိသံဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးကဲထီၣ်သးဒ်အံၤအိၣ်၀ဲတလီၢ်လီၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ

ဖဲအပူၤကွံာ်လါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၇ သီအခါစ့ၢ်ကီး ခီဖျိပယီၤသုးကဘီယူၤဟဲခးလီၤတၢ်လၢခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်(သုးက့ ၅) တၢ်ပၢဟီၣ်က၀ီၤ ဖၣ်ပူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ် ကီၢ်ဆၣ်ခံဘ့ၣ်ပူၤအဃိ ကၠိဒီးတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါတၢ်သူၣ်ထီၣ်ဟးဂီၤႇ ၦၤကၠိဖိသံဘၣ်ဒိ ဘၣ်ထံးကဲထီၣ်တ့ၢ်အသးဒံးန့ၣ်လီၤႉ

ဒ်န့ၣ်အသိးဖဲအပူၤကွံာ်လါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၁၁ သီအခါစ့ၢ်ကီး (ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်)ထုးထီၣ်လံာ်ဃ့ထီၣ် ထံဂုၤကီၢ်ဂၤ တၢ်ကရၢကရိတဖၣ်လၢကမၤဃံးထီၣ်သုးကီၣ်ကးႇကဟံသုးကီၣ်ကးအရ့အါထီၣ်န့ၣ်လီၤႉ

(၂၀၂၁)တုၤလၢ(၂၀၂၃)လါမ့ၤ ခီဖျိပယီၤသုးကဘီယူၤဟဲခးလီၤတၢ်လၢ(ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်)တၢ်ပၢဟီၣ်က၀ီၤပူၤအဃိ ကၠိဟးဂီၤအစှၤကတၢၢ်အိၣ်လၢ(၁၇)ဖျၢၣ်ညါအဂ့ၢ်န့ၣ် ကညီကူၣ်သ့ဆဲးလၤ၀ဲၤကျိၤ(KECD)စံးဘၣ် ခ့ၣ်အဲးစံၣ်–ကညီတၢ်ကစီၣ်ဖဲအပူၤကွံာ်လါယူၤအခါန့ၣ်လီၤႉ