လါမးရှး ၁၀ သီႇ ၂၀၂၂ နံၣ်ႇ ခ့ၣ်အဲးစံၣ်
ဖဲတနံၤအံၤလါမးရှး ၁၀ သီ ဂီၤခီအဆၢကတီၢ် ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်-ကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢ ကရၢခိၣ် စီၤမူးတူစ့ဖိဒီးနံၣ်ပိဖီၣ်ဒ့ရှၢၣ်ၦၤပၢၤလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤမံၣ်စထၢၣ်စၤစၤကၤ၀ၤတဖၣ်ထံၣ်လိာ်သးဖဲကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ် ကံၣ်မဲ၀့ၢ်ပူၤအံၤ တမ့ၢ်ထံၣ်လိာ်တဲသကိး၀ဲထံရူၢ်ကီၢ်သဲးအဂ့ၢ်ဘၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်ထံဂုၤကီၢ်ဂၤ၀ဲၤကျိၤခိၣ် ပဒိၣ်စီၤတီနံစံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
ဘၣ်ထွဲဒီးခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်ကရၢခိၣ်သုးခိၣ်ကျၢၢ်စိစီၤမူးတူစ့ဖိဒီးတၢ်ဒီတဒၢ၀ဲၤကျိၤမူဒါခိၣ်ပဒိၣ်စီၤရီကၠၢၣ်ခ့ၣ်ထံၣ်လိာ်သးဒီးမံၣ်စထၢၣ်စၤစၤကၤ၀ၤအံၤ မ့ၢ်ဒၣ်တၢ်ထံၣ်လိာ်တဲသကိးဘၣ်ဃးလ့က့ၣ်ကိာ်၀့ၢ်သီတၢ်ဂ့ၢ်လီၤဒီး တၢ်တၢၣ်ပီၣ်တဲသကိးအပူၤတပၣ်ဃုာ်ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးဒီးတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အဂ့ၢ်ဘၣ်န့ၣ် ပဒိၣ်စီၤတီနံစံး၀ဲဒ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ
အ၀ဲစံး၀ဲလၢ“ဖဲတၢ်သူၣ်ထီၣ်လ့က့ၣ်ကိာ်၀့ၢ်သီအခါနံၣ်ပီဖီၣ်ဒ့ရှၢၣ်ဟဲမၤစၢၤဃာ်တၢ်အိၣ်အဃိ ကမ့ၢ်ဒၣ်ကရၢခိၣ်လဲၤထံၣ်လိာ်သးဘၣ်ဃးတၢ်ဂ့ၢ်တခါန့ၣ်လီၤႉ မ့မ့ၢ်လၢပတၢ်ကရၢကရိတၢ်ဂ့ၢ်ခီန့ၣ်ဘၣ်တဲအလီၢ်တအိၣ်နီတမံၤဘၣ်ႉ လၢတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အဂီၢ်န့ၣ် သုးကီၣ်ကးထံၣ်လိာ်သးဒီးအ၀ဲသ့ၣ်အဂီၢ်န့ၣ်မၤ၀ဲလၢအပူၤကွံာ်လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤအခါလံလီၤႉ မ့မ့ၢ်ပ(ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်)ဒုထံရူၢ်ကီၢ်သဲးတၢ်အိၣ်သးခဲအံၤအဂီၢ်ကထံၣ်လိာ်တဲသကိးတၢ်အဂီၢ်တမၤဘၣ်ႉဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤပတကနၣ်ဃုာ်လၢၤဘၣ်ယံၤလံ”အဂ့ၢ်န့ၣ် ပဒိၣ်စီၤတီနံစံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်န့ၣ်လီၤႉ
လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါတၢ်ထံၣ်လိာ်သးအပူၤတၢ်တဲသကိးတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလီၤတံၢ်လီၤဆဲးန့ၣ်တသ့ညါဒံးဘၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ပဒိၣ်စီၤတီနံစံးအါထီၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
ဖဲတနံၤအံၤဂီၤခီ ၉ နၣ်ရံၣ်အဆၢကတီၢ် ယပၣ်ခၢၣ်စးလီၤဆီမံၣ်စထၢၣ်စၤစၤကၤ၀ၤအံၤ ထံၣ်လိာ်သးဒီးခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်ကရၢခိၣ်စီၤမူးတူစ့ဖိ၀ံၤအလီၢ်ခံ ထံၣ်လိာ်သးဒီးကရ့ၣ်နံၣ်ဒီကလုာ်တၢ်ဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်ပၣ်တံၣ်(KNPP)ကရၢခိၣ်ခူအူယဲၤတီခိၣ်ရိၣ်မဲခၢၣ်စးကရူၢ်တဖၣ်အသိးႇဖဲမုၢ်ဃ့ၢ်လီၤအဆၢကတီၢ်ထံၣ်လိာ်သးဒီးတၢ်သူၣ်ထီၣ်က့ၤယိၤဒိၣ်ကီၢ်ကီၣ်ကး(RCSS)ကရၢခိၣ်သုးခိၣ်ကျၢၢ်စိကၠံယိၣ်စ့ၣ်တီခိၣ်ရိၣ်မဲခၢၣ်စးကရူၢ်စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤႉ
၀ံၤအလီၢ်ခံတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအိၣ်လၢကထံၣ်လိာ်သးဒီးကလုာ်ဒူၣ်ဖီၣ်စုက၀ဲၤတၢ်ကရၢကရိအဒူၣ်(၁၀)လၢအဆဲးလီၤ(NCA)တၢ်တီခိၣ်ရိၣ်မဲတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်တၢ်မၤအကျဲကရူၢ်(PPST)ခိၣ်နၢ်သ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီးအဂ့ၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ
မံၣ်စထၢၣ်စၤစၤကၤ၀ၤထံၣ်လိာ်သးဒီးကလုာ်ဒူၣ်ဖီၣ်စုက၀ဲၤတၢ်ကရၢကရိတဖၣ်ဒ်အံၤ ကဘၣ်ထွဲလိာ်သးဒီးသုးကီၣ်ကးအတၢ်ကွဲမုာ်တၢ်တၢၣ်ပီၣ်တဲသကိးတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အဂ့ၢ်သ့၀ဲအဂ့ၢ်န့ၣ် နဲၤဘညါမိၤလၢအဃုသ့ၣ်ညါကလုာ်ဒူၣ်ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးတဂၤပဲာ်ထံနီၤဖးစံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
နံၣ်ပိဖီၣ်ဒ့ရှၢၣ်ၦၤပၢၤလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤမံၣ်စထၢၣ်စၤစၤကၤ၀ၤအံၤ မ့ၢ်ၦၤတဂၤလၢအတၢ်ရ့လိာ်သးဂ့ၤ၀ဲဒိၣ်မးဒီး ကလုာ်ဒူၣ်ဖီၣ်စုက၀ဲၤတၢ်ပၢၢ်ဆၢတၢ်ကရၢကရိခိၣ်နၢ်လၢအဆဲးလီၤထံကီၢ်ဒီဘ့ၣ်တၢ်ပတုာ်တၢ်ခး(NCA)တဖၣ်အသိး မ့ၢ်စ့ၢ်ကီးၦၤတဂၤလၢအတၢ်ရ့လိာ်သးဂ့ၤ၀ဲဒိၣ်မးဒီးပယီၤသုးမီၤစိရိၤအဂ့ၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ
တၢ်မၤတၢ်ပတုာ်တၢ်ခးလၢကီၢ်ပယီၤပူၤအကတီၢ် ဖဲတၢ်သူၣ်ထီၣ်ကညီကီၢ်စဲၣ်လ့က့ၣ်ကိာ်၀့ၢ်သီအခါန့ၣ် နံၣ်ပိဖီၣ်ဒ့ရှၢၣ်အံၤဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ၀ဲဟံၣ်တၢ်သူၣ်ထီၣ်ႇကၠိႇဆူၣ်ချ့တၢ်သူၣ်ထီၣ်ဒီးတၢ်ဖိတၢ်လံၤတနီၤဒံးန့ၣ်လီၤႉ
ဘၣ်ဆၣ်ဖဲအပူၤကွံာ် ၂၀၂၁ နံၣ် လါဒံၣ်စ့ဘၢၣ် ၁၅ သီအနံၤန့ၣ် ခီဖျိဒုးယၤတၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်စးထီၣ်ကဲထီၣ်၀ဲလၢလ့က့ၣ်ကိာ်ဟီၣ်က၀ီၤပူၤအဃိ ဟံၣ်တၢ်သူၣ်ထီၣ်ႇတၢ်ဖိတၢ်လံၤတနီၤလၢနံၣ်ပီဖီၣ်ဒ့ရှၢၣ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ၀ဲသ့ၣ်တဖၣ်အံၤဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤကွံာ်၀ဲအဂ့ၢ်န့ၣ် လီၢ်က၀ီၤတၢ်ကစီၣ်စံး၀ဲအသိး သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ
