Home တၢ်ကစီၣ် သုးမီၤစိရိၤပညိၣ်ဒုး၀ဲကမျၢၢ်ထံဖိကီၢ်ဖိလိၤလိၤအဂ့ၢ် KnHRG စံး၀ဲ

သုးမီၤစိရိၤပညိၣ်ဒုး၀ဲကမျၢၢ်ထံဖိကီၢ်ဖိလိၤလိၤအဂ့ၢ် KnHRG စံး၀ဲ

252
0
Photo: KamLaat-Kayah IDPs Assistance Network

လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၇ သီႇ ၂၀၂၃ နံၣ်ႇ ခ့ၣ်အဲးစံၣ်

ဒ်သိးကရ့ၣ်နံၣ်(ကယါကီၢ်စဲၣ်)ပူၤလီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်တဖၣ်အံၤၦၤဂ့ၢ်၀ီမုၢ်ကျိၤ၀ဲၤကွာ်ကဃံးကစ့ၤဒိၣ်ထီၣ်အဂီၢ်န့ၣ် သုးမီၤစိရိၤပညိၣ်ခးလီၤ၀ဲကျိဖးဒိၣ်လိၤလိၤဆူကမျၢၢ်ထံဖိကီၢ်ဖိဒူသ၀ီပူၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ကရ့ၣ်နံၣ်ၦၤဂ့ၢ်၀ီခွဲးယာ်ကရူၢ် (KnHRG)စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

တနံၣ်အံၤ(၂၀၂၃)ထီၣ်သီန့ၣ် ပယီၤသုးခးလီၤကျိဖးဒိၣ်အိၣ်၀ဲအဘျီ(၅၀)ဃၣ်ဃၣ်လံဒီး လီၤဆီဒၣ်တၢ်လၢလွဲၤကီၤဒီး ဒံၤမီၣ်စိၤန့ၣ်သုးမီၤစိရိၤသူ၀ဲတဲ၁်လွံၢ်တဲာ်အကျဲတခါလၢကမျၢၢ်ထံဖိကီၢ်ဖိအဖီခိၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် (KnHRG)ၦၤနဲၣ်တၢ် အူဘညါ စံး၀ဲဒ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ

“သုးမီၤစိရိၤအံၤမၤ၀ဲလိၤလိၤဒ်သိးကမျၢၢ်ထံဖိကီၢ်ဖိအိၣ်တဘူၣ်လၢၤႇကပျံတၢ်ဖုးတၢ်ဒီးမၤ၀ဲဒ်သိးၦၤကဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲအဂီၢ်လီၤႉကျဲန့ၣ်ကအိၣ်၀ဲခံဘိမီၤနီၤႉကထီၣ်လၢ၀့ၢ်ပူၤဧါႇမ့တမ့ၢ်ကသုးလီၢ်လဲၤအိၣ်လၢၦၢ်မုၢ်သီထိပူၤဧါမီၤနီၤႉအဃိၦၤလၢမ့အိၣ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးဖီလာ်န့ၣ်ၦၤကဘၣ်အိၣ်ဒ်အ၀ဲသ့ၣ်ပၢပြး၀ဲအသိးလီၤႉမ့တမ့ၢ်ဘၣ်ခီန့ၣ်မ့ဟဲတုၤလၢၦၤဃ့ၢ်မှံဟးဖျိးအအိၣ်န့ၣ်ကထံၣ်ဘၣ်ကဒီးတၢ်ဃံးတၢ်စ့ၤမီၤနီၤႉတၢ်အဃိန့ၣ်ယထံၣ်လၢဒ်သိးကမျၢၢ်ထံဖိကီၢ်ဖိဖံးအီၣ်မၤအီၣ်တၢ်သုတသ့တဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်မၤ၀ဲဒ်န့ၣ်တီတီလီၤ” အဂ့ၢ်န့ၣ်စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်–ကညီတၢ်ကစီၣ်န့ၣ်လီၤႉ

သုးမီၤစိရိၤအတၢ်ဖံးတၢ်မၤအံၤအဃိလီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်ထံဖိကီၢ်ဖိဖံးအီၣ်မၤအီၣ်တၢ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်ဟီၣ်က၀ီၤတၢ်ဖံးအီၣ်မၤအီၣ်လီၢ်ကျဲတအိၣ်လၢၤ၀ဲဘၣ်အဃိဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး၀ဲအ၀ဲသ့ၣ်ၦၤဂ့ၢ်၀ီမုၢ်ကျိၤ၀ဲၤကွာ်ႇကူၣ်သ့ႇဆူၣ်ချ့တကးဒံးဘၣ်အမဲာ်ညါဘၣ်ဒိဃုာ်၀ဲစၢၤသွဲၣ်သီတၢ်အိၣ်မူခါဆူညါသ့၀ဲအဃိမ့ၢ်တၢ်မၤကဘၣ်ကွီၢ်မ့ၣ်သဲးစးအဂ့ၢ်န့ၣ် အူဘညါ စံးအါထီၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

Photo: KamLaat-Kayah IDPs Assistance Network

လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါဖဲလါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤထီၣ် ၄ သီအနံၤစ့ၢ်ကီး ခီဖျိပယီၤသုးခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ဆူကရ့ၣ်နံၣ် (ကယါကီၢ်စဲၣ်)ႇလွဲၤကီၤ၀့ၢ်ႇ၀ၤရံၤကီခူၤသ၀ီပူၤအဃိလီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်ပိာ်မုၣ်ဘၣ်ဒိ၀ဲ(၁)ဂၤတကးဒံးဘၣ်အမဲာ်ညါ တၢ်ဘါယွၤသရိာ်(၁)ဖျၢၣ်ဒီးဟံၣ်အဖျၢၣ်(၁၀)ဃၣ်ဃၣ်ဟးဂီၤ၀ဲအသိးလီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်လၢအိၣ်သ၀ီတဖၣ်အံၤအပူၤစ့ၢ်ကီးဘၣ်ဃ့ၢ်ထီၣ်၀ဲလၢမုၢ်နၤခီအဂ့ၢ်န့ၣ်ကရ့ၣ်နံၣ်ၦၤမၤစၢၤတၢ်ကရူၢ်(Kamlaat-Kayah IDPs Assistance Network) သးစၢ်တဂၤ စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ

အ၀ဲစံး၀ဲလၢ“ဖဲတၢ်တနံၤန့ၣ်(၀ၤရံၤကီခူၤ)သ၀ီဖိနါက့ဘၣ်ဃ့ၢ်ထီၣ်လၢမုၢ်နၤခီဒံးမီၤနီၤႉတုၤလၢခဲအံၤန့ၣ်အ၀ဲသ့ၣ်ဘၣ်ဃ့ၢ်ဒံး၀ဲအဖၢမုၢ်လီၤႉမ့၀ံၤ(၀ၤရံၤကီခူၤ)သ၀ီဒီး(မိဘၠဲ)န့ၣ်အဘူးလိာ်သးမီၤနီၤႉဖဲမုၢ်နၤန့ၣ်တၢ်ဒုးကဲထီၣ်လၢ(မိဘၠဲ)အဃိၦၤအိၣ်ဖဲန့ၣ်တဖၣ်အိၣ်တဘူၣ်လၢၤဘၣ်ဃ့ၢ်ထီၣ်၀ဲလီၤႉမ့ၢ်အ၀ဲသ့ၣ်လဲၤစံၣ်ဖဲလဲၣ်တကပၤလဲၣ်ဒုပတသ့ၣ်ညါဘၣ်ႉဘၣ်ဆၣ်(၀ၤရံၤကီခူၤ)လီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်တနီၤန့ၣ်လဲၤအိၣ်လၢကရ့ၣ်နံၣ်မုၢ်နုာ်တကပၤန့ၣ်အါမီၤနီၤႉတၢ်လီၢ်ဖဲန့ၣ်လၢညါခါလံၤလံၤန့ၣ်ၦၤလီၢ်အိၣ်ကမှံအိၣ်ဒီဒူၣ်ညါႉၦၤဃ့ၢ်မှံဟးဖျိးတဖၣ်အံၤဟဲဃ့ၦၤကသံၣ်ကသီတၢ်မၤစၢၤဘၣ်ဆၣ်ပတဒိးန့ၢ်ဘၣ်ကသံၣ်ကသီဘၣ်န့ၣ်ကအိၣ်လၢသၢလါလွံၢ်လါလံအဃိပတမၤစၢၤဘၣ်အ၀ဲသ့ၣ်ဘၣ်”အဂ့ၢ်န့ၣ် စံးဘၣ်ခ့ၣ် အဲးစံၣ်–ကညီတၢ်ကစီၣ်န့ၣ်လီၤႉ

ဒ်န့ၣ်အသိးဖဲတနံၣ်အံၤ(၂၀၂၃)လါယနူၤအါရံၤအတီၢ်ပူၤန့ၣ် လၢကရ့ၣ်နံၣ်ကီၢ်စဲၣ်အပူၤ ပယီၤသုးဒီး ကရ့ၣ်နံၣ်ဒီကလုာ်ဂၢၤသးကရၢ(KNDF)အဘၢၣ်စၢၤတၢ်ဒုးကဲထီၣ်၀ဲ(၃၆)ဘျီဒီးသုးမီၤစိရိၤကဘီယူၤဟဲတ့ၢ်လီၤမ့ၣ်ပိၢ်လၢ(လွဲၤကီၤ)၀့ၢ်ႇတံလိကရူၢ်ပူၤအိၣ်၀ဲ(၄)ဘျီဒီးခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ဆူဒံၤမီၣ်စိၤကီၢ်ဆၣ်ႇဖရူၤစိၤကီၢ်ဆၣ်ႇလွဲၤကီၤကီၢ်ဆၣ်ႇဘီၤလခဲဒီးယွၤသ့ၣ်ကီၢ်ဆၣ်ဒူသ၀ီပူၤအဃိဘၣ်ဟးဂီၤ၀ဲဟံၣ်(၅)ဖျၢၣ်ႇသီခါဖၠၣ်(၂)ဖျၢၣ်ဒီးဃိၣ်(၁)ဖျၢၣ်အသိးလီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်သံ၀ဲ(၁)ဂၤဒီးဘၣ်ဒိ(၅)ဂၤအဂ့ၢ်န့ၣ်(KNDF)ထုးထီၣ်ပာ်ဖျါ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ