လါမ့ၤ ၂၃ သီႇ ၂၀၂၄ နံၣ်ႇ ခ့ၣ်အဲးစံၣ်
တၢ်ဒုးပျီအပူၤသုတပာ်တၢ်ခးပနီၣ်ရၢၣ်ခၢၣ်ကလုာ်ႇ ရိၣ်ဟ့ၤကၠါကလုာ်ဃုာ်ဒီးတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါကရူၢ်ကရၢလၢအိၣ်ဆိး ရၢၣ်ခၢၣ်ကီၢ်စဲၣ်အပူၤသ့ၣ်တဖၣ်တဂ့ၤဒီးဟ့ၣ်တၢ်ပျဲလၢ(Media)တၢ်ကစီၣ်ႇ ၦၤဂ့ၢ်၀ီတၢ်စီၣ်ထွဲမၤစၢၤတၢ်ကရၢကရိ သ့ၣ်တဖၣ်ကနုာ်လီၤဘၣ်အဂ့ၢ်တၢ်ပၢၢ်ဆၢကရူၢ်ဒီးၦၤဂ့ၢ်၀ီတၢ်ကရၢကရိ(၁၉၄)ဖုဃ့ၢ်ထီၣ်၀ဲဒၣ်ဆူရၢၣ်ခၢၣ်သုးမုၢ်ဒိၣ်(AA)အအိၣ်ဖဲတနံၤန့ၣ်လီၤႉ
ရၢၣ်ခၢၣ်ကီၢ်စဲၣ်ႇ ဘူသံတီၤ၀့ၢ်အပူၤခီဖျိလၢ(AA)တၢ်ခီၣ်ထံးၦၤသုးဖိသ့ၣ်တဖၣ်တၢ်မၤအဃိၦၤရိၣ်ဟ့ၤကၠါဂီၢ်မုၢ်ဂီၢ်ပၤ ဘၣ်တၢ်မၤသံႇ ဘၣ်တၢ်ဖီၣ်အီၤဒီးဘၣ်တၢ်ဒွဲၣ်အူအီၣ်ကွံာ်၀ဲအဟံၣ်အဃီသ့ၣ်တဖၣ်အဂ့ၢ်သ့ၣ်ညါဘၣ်အသိး(AA) တကပၤကဟ့ၣ်တၢ်ပျဲလၢတၢ်ဃိထံၣ်သ့ၣ်ညါတၢ်ကရူၢ်ကသမံသမိးဟံန့ၢ်တၢ်အရ့ႇ တၢ်ဒုးပျီပူၤသုတပာ်ပနီၣ်ၦၤ ရိၣ်ဟ့ၤကၠါဒီးကလုာ်အဒူၣ်အထၢသ့ၣ်တဖၣ်တဂ့ၤဒီးမ့မ့ၢ်တခီကပျဲထံချၢကီၢ်ချၢတၢ်မၤစၢၤဆီၣ်ထွဲဒီး(Media)တၢ်ကစီၣ်သ့ၣ်တဖၣ်ကနုာ်လီၤအဂ့ၢ်ကီၢ်ပူၤကီၢ်ချၢကရူၢ်ကရၢသ့ၣ်တဖၣ်ဃ့ၢ်ထီၣ်၀ဲဒၣ်န့ၣ်လီၤႉ
တကးဒံးဘၣ်သုးကီၣ်ကးအံၤဆီၣ်သနံးထၢဆူၣ်န့ၢ်၀ဲရိၣ်ဟ့ၤကၠါကလုာ်ဒူၣ်လၢတၢ်ဘၣ်ကဲသုးအံၤဒီးသူကမျၢၢ်ဒ်တၢ်ဒီသဒၢစုက၀ဲၤတခါအသိးဖီၣ်၀ဲရိၣ်ဟ့ၤကၠါၦၤလီၢ်အိၣ်ကမှံဖိဒီးဆီၣ်သနံးမၢန့ၢ်ဆူၣ်ထီဒါက့ၤ၀ဲရၢၣ်ခၢၣ်သုးမုၢ်ဒိၣ်(AA)အမဲာ်ညါဘၣ်ၦၤရိၣ်ဟ့ၤကၠါဖိလၢတၢ်ဖီၣ်အီၤ(၁၀၀)ဂၤဃၣ်ဃၣ်ဘၣ်တၢ်မၤသံကွံာ်အီၤအဂ့ၢ်လံာ်တၢ်ပာ်ဖျါအပူၤပာ်ဖျါ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
သုးကီၣ်ကးအံၤပညိၣ်၀ဲဒၣ်ဒ်သိးကဒုးအိၣ်ထီၣ်၀ဲဒၣ်တၢ်ဘၣ်ဂံာ်ဂူာ်တၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်လၢ(AA)ဒီးရိၣ်ဟ့ၤကၠါကလုာ်ခံကလုာ်အံၤအဘၢၣ်စၢၤအသိးတကီၢ်ခါခဲအံၤရိၣ်ဟ့ၤကၠါဖီၣ်စုက၀ဲၤလၢအအိၣ်သုးကီၣ်ကးတကပၤဒ်အမ့ၢ် ARSA, ARA ဒီး RSO သ့ၣ်တဖၣ်အံၤတမ့ၢ်ခၢၣ်စးန့ၢ်တၢ်လၢရိၣ်ဟ့ၤကၠါဒီတကလုာ်ဘၣ်အဂ့ၢ်ထံဖိကီၢ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ်ကြၢးသ့ၣ်ညါနၢ် ပၢၢ်၀ဲအဂ့ၢ်ကရူၢ်ကရၢသ့ၣ်တဖၣ်စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
ဘၣ်ဃးဒီးသုးကီၣ်ကးဒုးထီၣ်၀ဲကလုာ်ဂ့ၢ်၀ီတၢ်ဘၣ်ဂံာ်ဂူာ်အံၤန့ၣ်မ့ၢ်တၢ်လၢအလီၤပျံၤ၀ဲဒီးမ့ၢ်တၢ်မၤတခါလၢအကမၣ်အဂ့ၢ်ကညီပိာ်မုာ်ကရၢအၦၤနဲၣ်တၢ်သရၣ်မုၣ်နီၢ်ကညီဖိစံး၀ဲလၢ “သုးကီၣ်ကးအံၤထၢန့ၢ်ဆူၣ်၀ဲၦၤရိၣ်ဟ့ၤကၠါလၢက ကဲသုးဒီးသူက့ၤ၀ဲလၢကက့ၤခး၀ဲဒၣ်ရၢၣ်ခၢၣ်မီၤနီၤႉ ဒီးကဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်လၢရိၣ်ဟ့ၤကၠါဒီးရၢၣ်ခၢၣ်အ ဘၢၣ်စၢၤမီၤႉ ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်န့ၣ်ကလုာ်တၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်မ့ၢ်အိၣ်ထီၣ်န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်လီၤပျံၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံးလၢတလိၣ်လၢ ပယီၤသုးန့ၣ်ကဘၣ်ဟဲခးနၤႇ မၤလီၤၦီၢ်နၤဘၣ်မီၤနီၤႉ နကစၢ်ကဒဲကဒဲအ၀ဲသ့ၣ်သူအီၣ်နၤသ့လီၤႉ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ န့ၣ်ပထံၣ်လၢအတဘၣ်ဘၣ်ႉ ပထီဒါ၀ဲတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤလီၤ”အဂ့ၢ်န့ၣ်စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်-ကညီတၢ်ကစီၣ်န့ၣ်လီၤႉ
ဒ်သိးဒီးရိၣ်ဟ့ၤကၠါကလုာ်အသုတဘၣ်ကွၢ်ဆၢမဲာ်ဘၣ်၀ဲတၢ်မၤသံမၤလီၤတူာ်ကွံာ်ကလုာ်စၢၤသွဲၣ်အံၤဘၣ်ဂီၢ်န့ၣ်တၢ်ပၢၢ်ဆၢကရူၢ်ကရၢႇ ၦၤတ၀ၢတၢ်ကရၢကရိဒီးၦၤနီၢ်တဂၤစုာ်စုာ်မူဒါအိၣ်လၢကအိၣ်ဆၢထၢၣ်န့ၢ်၀ဲဒၣ်လၢၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ် အဖီခိၣ်ဒီးဒ်န့ၣ်အသိးဟီၣ်က၀ီၤၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါ(AA)စ့ၢ်ကီးကဒီသဒၢကမျၢၢ်ထံဖိကီၢ်ဖိႇ ကလူၤပိာ်မၤထွဲဘၣ်၀ဲထံဂုၤ ကီၢ်ဂၤၦၤဂ့ၢ်၀ီတၢ်ဒိသူၣ်ဒိသးတၢ်ဘျၢသဲးစးဒီးတၢ်တဘၣ်ဒုးကဲထီၣ်တၢ်ဒုးတၢ်ယာ်လၢလီၢ်က၀ီၤဖိအိၣ်ဆိးလီၢ်ကျဲဘၣ်အသိးတၢ်တဘၣ်မၢန့ၢ်ဆူၣ်လီၢ်က၀ီၤဖိသုးလီၢ်သုးကျဲဘၣ်အဂ့ၢ်တၢ်ပာ်ဖျါအပူၤပာ်ဖျါ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါရိၣ်ဟ့ၤကၠါခိၣ်နၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ဒီး(AA)ခိၣ်နၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ကြၢးထံၣ်လိာ်သးမၤ၀ဲတၢ်တၢၣ်ပီၣ်တဲသကိးလၢအဆိအချ့အဂ့ၢ်န့ၣ်ကရူၢ်ကရၢသ့ၣ်တဖၣ်ဆီၣ်တခူထီၣ်၀ဲအသိးဒ်သိးကလုာ်ဒူၣ်ဒီးတၢ်ဘူၣ်တၢ်အါကလုာ်ကအိၣ်ဆိးတပူၤဃီလၢတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ႇ ကဖီၣ်လိာ်သးစုဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤဒီးရၢၣ်ခၢၣ်ကီၢ်စဲၣ်ရၢၣ်ခၢၣ်ထံဖိကီၢ်ဖိကမျၢၢ်သ့ၣ်တဖၣ်က ထူၣ်ဖျဲးထီၣ်လၢသုးမီၤစိရိၤအဖီလာ်အဂီၢ်ကရူၢ်ကရၢသ့ၣ်တဖၣ်အံၤကဆီၣ်ထွဲၤမၤစၢၤ၀ဲအဂ့ၢ်စံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
ကရူၢ်ကရၢ လၢပာ်ဖှိၣ်သကိးတၢ်ဃ့ၢ်ထီၣ်(၁၉၄)ဖုအံၤန့ၣ်မ့ၢ်၀ဲထံဂုၤကီၢ်ဂၤၦၤတ၀ၢတၢ်ကရၢကရိသ့ၣ်တဖၣ်အမဲာ်ညါ ကလုာ်ဒူၣ်ၦၤတ၀ၢတၢ်ကရၢကရိသ့ၣ်တဖၣ်ဒ်အမ့ၢ် Kachin Association Norway, Chin Community in Norway ဒီးကညီပိာ် မုၣ်ကရၢ(KWO)သ့ၣ်တဖၣ်ပာ်ဃုာ်စ့ၢ်ကီး၀ဲဒီးဒံၣ်မိၣ်ကရ့ၣ်တ့ၣ်သးစၢ်ကီၣ်ကး(DYC)ႇ Justice For Myanmar ဒီး Burmese Women’s Union (BWU) သ့ၣ်တဖၣ်ပာ်ဃုာ်၀ဲအဂ့ၢ်ဒ်လံာ်တၢ်ပာ်ဖျါပူၤအသိး သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ