လၢႉႉႉတံနိ(သ၀ီတါ)
“လါခူး”မ့ၢ်၀ဲတၢ်စူၤခါႇတၢ်အၢၣ်တၢ်ခံးမူခိၣ်စူၤထံဒိၣ်ဃိၣ်ယွၤႇတၢ်လဲၤတၢ်က့ၤကီခဲ၀ဲအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤႉလါခူးအမူခိၣ်စူၤထံဖိတဖၣ်တမ့ၢ်ထဲဟဲစိာ်န့ၢ်ၦၤတၢ်ခုၣ်တၢ်ကဘးဒီးတၢ်သူၣ်တၢ်ဖျးအဂီၢ်အမူခိၣ်ထံဧိၤန့ၣ်ဘၣ်ႉဟဲစိာ်ဃုာ်န့ၢ်ၦၤဒီးတၢ်အဲၣ်အတၢ်သးအုးမဲာ်ထံဖိတဖၣ်လၢပၦၤကညီဖိတကလုာ်အံၤအဂီၢ်စ့ၢ်ကီးလီၤႉအဂ့ၢ်ဒ်အံၤလါခူးမ့ၢ်လါတလါလၢအဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤၦၤကလုာ်ကညီဖိတကလုာ်အံၤလၢပကီၢ်ခိၣ်စီၤဘးအူကၠံႇသုးခိၣ်ကျၢၢ်စဲခ့ၣ်ဃုာ်ဒီးခိၣ်နၢ်သိၣ်ဒူလၢဘၣ်လုၢ်ထီၣ်ကွံာ်အသးသမူဒီးအနီၢ်ခိက့ၢ်ဂီၤလၢအထံကီၢ်ဒီးအၦၤကလုာ်တဖၣ်အဂီၢ်အဃိန့ၣ်လီၤႉလါခူးမ့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လီၤဆီလၢအမ့ၢ်၀ဲၦၤဒူၦၤဃိၤ“ကညီမၤထူရၤမုၢ်နံၤ”လၢကညီဖိဒီကလုာ်ညါအဂီၢ်အဃိသးအိၣ်ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လိာ်က့ၤပသးလၢပကီၢ်ခိၣ်စီၤဘးအူကၠံအဂ့ၢ်တစဲးမ့ၢ်ဒ်သိးကညီသးစၢ်ဖိလၢစိၤခဲအံၤတဖၣ်ကသ့ၣ်ညါဘၣ်၀ဲအဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉ
စီၤဘးအူကၠံမ့ၢ်ၦၤထံထၣ်စွ့ဖိႇအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်လၢပသံၣ်တၢ်ပၢဘဲကယဲးသ၀ီဖဲ၁၉၀၃နံၣ်လါအီးကထိဘၢၣ်(၇)သီန့ၣ်လီၤႉအမိၢ်အပၢ်မ့ၢ်သးၦၢ်စီၤသၣ်မၠးကၠံဒီးသးၦၢ်မုၣ်နီၢ်အ့နူးန့ၣ်လီၤႉစီမသၣ်မၠးကၠံမ့ၢ်သ၀ီသးၦၢ်တဂၤလၢအရ့လိာ်မၤသကိးဘၣ်တၢ်ဒီးကိၤလၤ၀ါမံးရှၢၣ်နရံၣ်သရၣ်ဒိၣ်တဖၣ်ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်ႇရဲၣ်ကျဲၤမၤန့ၢ်တၢ်လၢဒူဖိသ၀ီဖိဒီးပဒိၣ်ပၦၢ်အဘၢၣ်စၢၤႇမ့ၢ်ၦၤထူးတီၤအိၣ်ဒီးစံာ်လီၢ်နၤလီၢ်အ့ခၢၣ်လၢအကထိတဖၣ်န့ၣ်လီၤႉဟဲကၠံကီးဖးဒိၣ်(ဟိုင်းကြီးကျွန်း)ဒီတကီးညါန့ၣ်မ့ၢ်အတၢ်လီၤႉတၢ်ဆၢကတီၢ်ဖဲအဲကလံးပဒိၣ်ပၢကီၢ်ပယီၤအစိၤခါၦၤတဂၤလၢ်လၢ်လၢအဟ့ၣ်ကီးအခိ(ကျွန်းအခွန်တံဆိပ်တော်ခေါင်း)မ့ၢ်န့ၢ်န့ၣ်ႇပၢဘၣ်၀ဲကီးတဘ့ၣ်န့ၣ်ဒ်အနီၢ်ကစၢ်အတၢ်၀ဲဒၣ်န့ၣ်လီၤႉ(တၢ်ဂ့ၢ်တခါအံၤၦၤသ့ၣ်ညါအီၤစှၤဒိၣ်မးႉစီၤဘးအူကၠံအဖိမုၢ်နီၢ်သဲလ်မၤကၠံကွဲးက့ၤအဖံအဖုအဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂ့ၢ်မးတၢ်သ့ၣ်ညါဘၣ်က့ၤ၀ဲဒၣ်နၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ်လီၤႉဘၣ်ဆၣ်စိၤဘးအူကၠံသံ၀ံၤအလီၢ်ခံတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်လီၤကွံာ်၀ဲခဲလၢာ်အဂ့ၢ်ႇနီၢ်သဲလ်မၤကၠံစံး၀ဲဒၣ်န့ၣ်လီၤႉ)
စီၤဘးအူကၠံဒီးအတၢ်လိမၤဒီး
သးၦၢ်စီၤသၣ်မၠးကၠံဆှၢအဖိခွါစီၤဘးအူကၠံဒီးအဖိဒိၣ်ခွါစီၤပ့ၢ်သၣ်ခံဂၤအံၤဆူ၀့ၢ်လိဒိၣ်လၢကလဲၤမၤလိန့ၢ်တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့“တၢ်ဘျၢသဲးစးတၢ်မၤလိ”ဖဲ၁၉၂၁နံၣ်န့ၣ်လီၤႉဖဲန့ၣ်ခါစီၤဘးအူကၠံအသးအိၣ်ဒံးဒၣ်ထဲ(၁၈)နံၣ်လီၤႉလဲၤတုၤ၀့ၢ်လိဒိၣ်ဒီးစးထီၣ်ထီၣ်ကၠိလၢမဲးဒခ့ၣ်ခီလ့း(MagdaleneCollege)ဖဲခဲဘြ့းဖၠၣ်စိမိၤကၠိ(CambridgeUniversity)ဖဲလါအီကထိဘၢၣ်၁၉၂၂နံၣ်န့ၣ်လီၤႉထီၣ်ကၠိဖဲန့ၣ်(၄)နံၣ်ဒီးဖျိထီၣ်၀ဲဖၠၣ်စိၤမိၤဖဲ၁၉၂၆နံၣ်ဖဲတၢ်ကိၢ်ခါဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤႉဖဲန့ၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံဒ်သိးကကဲထီၣ်ဘၣ်ပီၢ်ရီလၢအလူၤတၢ်မူးတၢ်ရၢ်လၢကီၢ်အဲးကလံးဒီတကီၢ်ညါပာ်ပနီၣ်၀ဲအပတီၢ်ကန့ၢ်အဂီၢ်အ၀ဲဆဲးထီၣ်ကဒီးတၢ်ဘျၢသဲစးတၢ်မၤလိဖဲ၀့ၢ်လိဒိၣ်(Middle Temple)ဒီးဖျိထီၣ်၀ဲပီၢ်ရီဒိၣ်တၢ်မၤလိအပတီၢ်ထီကတၢၢ်လၢအမ့ၢ်၀ဲ(Barrister at law)ဖဲ၁၉၂၉နံၣ်ႇဖဲ၀့ၢ်လိဒိၣ်ဒီးဟဲက့ၤကဒါဆူကီၢ်ပယီၤတနံၣ်ဃီဖဲ၁၉၂၉နံၣ်ႇခါဒံၤစဲဘၢၣ်ဖဲအသးအိၣ်(၂၆)နံၣ်ခါန့ၣ်လီၤႉ
စီၤဘးအူကၠံဒီးထံရူၢ်ကီၢ်သဲး
ဒီတခွါခံဂၤဟဲက့ၤတုၤဆူကီၢ်ပယီၤဒီးဖဲဟီၣ်ခိၣ်တၢ်ဒုးခံဘျီတဘျီဘးမီၣ်ကဲပဒိၣ်အစိၤခါအတခွါစီမပ့ၢ်သၣ်နုာ်လီၤမၤတၢ်လၢထံရူၢ်ကီၢ်သဲးဒီးကဲထီၣ်၀ဲကိတိာ်န့ၣ်လီၤႉမ့မ့ၢ်စီၤဘးအူကၠံတခီသးတအိၣ်မၤထံရူၢ်ကီၢ်သဲးတၢ်မၤဘၣ်ႉမၤဒၣ်ပီၢ်ရီတၢ်မၤဒီး(မ့ၢ်လၢအပၢ်လဲၤပူၤကွံာ်ဖဲ၁၉၄၀နံၣ်ဒီးဘၣ်ကွၢ်ထွဲက့ၤအပၢ်တၢ်မၤလီၢ်အဃိ)လၢတၢ်ဆၢကတီၢ်ချုးဒးအခါဘၣ်က့ၤကွၢ်ထွဲစၢၤအပၢ်စံာ်လီၢ်နာ်လီၢ်တၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢဘဲကယဲးန့ၣ်လီၤႉတုၤဃီၤဖဲကၠပၣ်ပၢကီၢ်ပယီၤအစိၤ၁၉၄၃နံၣ်ကညီဒီးပယီၤတၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်ကဲထီၣ်ႇတၢ်မၤသံမၤ၀ီလိာ်သးဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်အဃိပယီၤပဒိၣ်ပၦၢ်ခိၣ်နၢ်ဒီးကညီပဒိၣ်ပၦၢ်ခိၣ်နၢ်တဖၣ်ဘၣ်ဖီၣ်လိာ်စုမၤဘၣ်လီၢ်ဘၣ်စးက့ၤတၢ်ကီကီခဲခဲအဆၢကတီၢ်မၣ်ဒီးလၢတၢ်လိၣ်အဖီခိၣ်စီၤဘးအူကၠံဘၣ်နုာ်လီၤမၤက့ၤ၀ဲၦၤကလုာ်ဂ့ၢ်၀ီထံရူၢ်ကီၢ်သဲးတၢ်မၤန့ၣ်လီၤႉစးထီၣ်လၢအ၀ဲနုာ်လီၤမၤထံရူၢ်ကီၢ်သဲးတၢ်ဖံးတၢ်မၤဒီးတုၤလၢ၁၉၅၀နံၣ်အ၀ဲလုၢ်ထီၣ်ကွံာ်အသးသမူတစုထံရူၢ်ကီၢ်သဲးမူဒါတၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢအမၤတ့ၢ်ဘၣ်၀ဲတဖၣ်န့ၣ်မ့ၢ်၀ဲႉႉ
၁ႉ(ဖဆပလ)လီၣ်လၢၣ်သးကရၢဖိႉ(ဖဆပလ ဗဟိုဦးစီးအဖွဲ့၀င်)၁၉၄၅နံၣ်ႉ
၂ႉကရၢခိၣ်(၂) (KSSC ကညီလီၢ်ခၢၣ်သးကရၢ)၁၉၄၅နံၣ်ႉ
၃ႉကမံတံာ်ၦၤပၢၤစ့(၂) (KCO ကညီလီၢ်လၢၣ်သးကရၢ)၁၉၄၅နံၣ်ႉ
၄ႉကိတိာ် (စၢၣ်ဟူဘါရဲးစ်အစိၤခါကီၢ်ပယီၤပဒိၣ်)၁၉၄၆နံၣ်ႉ
၅ႉကရၢခိၣ်(KNU ကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်တၢ်ကရၢ)၁၉၄၇ နံၣ်ႉ
၆ႉကိတိာ်ခိၣ်ကျၢၢ် (ကီၢ်သူလ့ၤပဒိၣ်)၁၉၄၉နံၣ်လါယူၤ၁၄သီႉ
၇ႉသုးခိၣ်ကျၢၢ် (ကီၢ်သူလ့ၤသုးတၢ်ပၢ CAS-K) ၁၉၄၉နံၣ်ႇလါစဲးပထ့ဘၢၣ်၂၀သီန့ၣ်လီၤႉ
စီၤဘးအူကၠံအတၢ်ကတိၤမၤလိာ်ထွဲဒီးတၢ်ဘျၢ(၄)ထံၣ်
ကညီတၢ်ပၢၢ်ဆၢကမၤနၢၤတၢ်အဂီၢ်တၢ်ကတိၤလုၢ်ဒိၣ်ၦ့ၤဒိၣ်လၢပကီၢ်ခိၣ်စီၤဘးအူကၠံပာ်တ့ၢ်န့ၢ်ၦၤတဖၣ်န့ၣ်မ့ၢ်၀ဲႉႉ
Ùကညီတၢ်ပၢၢ်ဆၢအံၤမ့ၢ်အခီၣ်ထံးအကတၢၢ်တဘျီဒီးအလီၢ်ခံကတၢၢ်တဘျီလီၤႉ
Ùကညီဖိသ့ၣ်ဧၢႇသုမ့ၢ်သးလီသုထံသုကီၢ်ဒီးမၤဒ်သိးပယီၤအဲၣ်ဒိးဟ့ၣ်သုထံသုကီၢ်အဂီၢ်တက့ၢ်ႉပယီၤသ့ၣ်ဧၢႇသုမ့ၢ်တအဲၣ်ဒိးဟ့ၣ်ၦၤကညီဖိလၢအထံအကီၢ်ဘၣ်န့ၣ်မၤဒ်သိးၦၤကညီဖိသုတအဲၣ်ဒိးဃ့အထံအကီၢ်ဘၣ်န့ၣ်တက့ၢ်ႉ
Ùမ့တမ့ၢ်လၢကညီတၢ်ပၢၢ်ဆၢဖိခဲလၢာ်လဲၤလီၤဆူ၀့ၢ်တကူၣ်ဒီးဒိးလီၤအကိာ်လၢဒုၣ်ဒါကကျီတဲာ်အီၤအဂီၢ်ဘၣ်န့ၣ်ႇကညီတၢ်ပၢၢ်ဆၢအံၤဃၣ်ကွံာ်၀ဲတသ့လ့ၤတက့ၤဘၣ်ႉ
Ùကညီဖိကန့ၢ်ဘၣ်က့ၤအထံအကီၢ်ဂီၢ်န့ၣ်ကျဲအိၣ်သၢဘိႉႉ
(၁)မ့ၢ်လၢဒုၣ်ဒါတဖၣ်အသးအိၣ်သးကညီၤဒီးဟ့ၣ်ၦၤအဃိႉ
(၂)မ့ၢ်လၢပဒုးမၤနၢၤတၢ်အဃိႉ
(၃)မ့ၢ်လၢထံရူၢ်ကီၢ်သဲးအတၢ်အိၣ်သးတဖၣ်ဆီၣ်သနံးဆီတလဲက့ၤတၢ်အဃိန့ၣ်လီၤႉ
၁၉၅၀နံၣ်ႇဖၣ်ပူၣ်ခီကရဲးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အခါအ၀ဲပၢၤလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤဒီးကတိၤလီၤ၀ဲလၢထးတဖၣ်အံၤ၀ံၤပာ်လီၤ၀ဲတၢ်ဘျၢ(၄)ထံၣ်လၢမ့ၢ်၀ဲႉႉ
(၁)တဘၣ်ကတိၤတၢ်ပာ်လီၤစုက၀ဲၤအဂ့ၢ်တဂ့ၢ်တက့ၤတဂ့ၤႉ(For us, surrender is out of question)
(၂)ကညီကီၢ်တၢ်ကဘၣ်သ့ၣ်ညါပးကဲအီၤတုၤအ၀ံၤလၢလၢၦဲၤၦဲၤႉ(The recognition of the Karen State must be completed )
(၃)ကညီဖိတၢ်စုက၀ဲၤကဘၣ်အိၣ်လၢကညီဖိအစုပူၤႉ( We shall retain our arms)
(၄)ကညီဖိအဘူၣ်အတီၢ်ကညီဖိကစံၣ်ညီၣ်ဒၣ်အတၢ်ဒၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤႉ( We shall decide our own political destiny)
ကီၢ်ခိၣ်စီၤဘးအူကၠံမ့ၢ်ၦၤလၢအဲၣ်အၦၤကလုာ်ႇတီဒီးအၦၤကလုာ်ႇဒ်သိးပၦၤကလုာ်ကအိၣ်ဒီးအ“ကီၢ်စဲၣ်လီၤဆီဒၣ်၀ဲလၢကစံၣ်ညီၣ်ပၢလီၤဘၣ်အနီၢ်ကစၢ်သးလၢတၢ်သဘျ့ပူၤ”အဂီၢ်ႇဒီးကဒိးန့ၢ်ဘၣ်“ကလုာ်ဒူၣ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်ထဲသိးတုၤသိးလိာ်သး”အဂီၢ်န့ၣ်ဟ့ၣ်လီၤသးဒီးမၤတ့ၢ်၀ဲအဂ့ၤကတၢၢ်တုၤလၢအတၢ်သါလီၢ်ခံကတၢၢ်တစုန့ၣ်လီၤႉအ၀ဲမ့ၢ်ပၦၤကညီဖိဒီတကလုာ်ညါအၦၤဒူၦၤဃိၤႇဒီးတၢ်ကသ့ၣ်နီၣ်မၤလၤကပီၤဒံးအီၤဒ်“ကညီမၤထူရၤ”တဂၤအသိးလၢအၦၤကလုာ်အကျါတုၤဆူပဖိစိၤလံၤစိၤကဟဲဆူညါတစိၤဘၣ်တစိၤန့ၣ်လီၤႉ
အဲၣ်ဒိးမၤကတၢၢ်က့ၤပကီၢ်ခိၣ်စီၤဘးအူကၠံအဂ့ၢ်လၢတၢ်ကွဲးအဖီလာ်တခါအံၤလီၤႉတၢ်ကွဲးတခါအံၤမ့ၢ်၀ဲကီၢ်ခိၣ်စီၤဘးအူကၠံအတၢ်ကွဲးလၢပယီၤကျိာ်ႇဒီးဘၣ်တၢ်စဲကျံးထုးထီၣ်အီၤဖဲကီၢ်ပယီၤတၢ်သဘျ့န့ၢ်၀ံၤသီသီ(၉)လါႇလၢသရၣ်သၣ်ထိၣ်အလံာ်“လွတ်လပ်ရေးလမ်းစဥ်စာအုပ်”အပူၤဒီးဘၣ်တၢ်ထုးထီၣ်ရၤလီၤအီၤဖဲ၁၉၄၈နံၣ်လါစဲးထ့ဘၢၣ်(၁၂)သီအနံၤန့ၣ်လီၤႉမ့ၢ်၀ဲယတၢ်ကွဲးကျိးထံန့ၢ်က့ၤအီၤဆူကညီကျိာ်ႇဒီးလၢအတၢ်ကွဲးအပူၤပကထံၣ်ဘၣ်ကီၢ်ခိၣ်စီၤဘးအူကၠံအတၢ်ထံၣ်အတၢ်ပာ်သးဘၣ်ဃး ပဒိၣ်လၢထံဖိကီၢ်ဖိအဲၣ်အီၤႇပဒိၣ်လၢထံဖိကီၢ်ဖိသးမုာ်ဒိးသန့ၤအသးလၢအီၤႇဒီးပဒိၣ်လၢအအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤတဖုန့ၣ်ကဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်မနုၤသ့ၣ်တဖၣ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤႉ
ပဒိၣ်လၢအအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤ(ခိုင်မြဲတည်တံ့သောအစိုးရ) လၢႉႉစီၤဘးအူကၠံ
ၦၤတကလုာ်လၢမ့ၢ်တအိၣ်ဒီးအနီၢ်ကစၢ်အထံအကီၢ်ဒၣ်၀ဲလီၤလီၤဆီဆီဘၣ်န့ၣ်ႇၦၤကတူၢ်လိာ်ပာ်ပနီၣ်အီၤလၢအမ့ၢ်ကလုာ်ဒူၣ်ဖးဒိၣ်တဒူၣ်(Nation)န့ၣ်တမ့ၢ်ကသ့ဘၣ်ႉအဂ့ၢ်ဒ်လဲၣ်ႉမ့ၢ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်တအိၣ်ဒီးအနီၢ်ကစၢ်အလိၣ်အပၤဘၣ်ႇကပၢကပြၤလီၤအနီၢ်ကစၢ်အသးဒၣ်၀ဲန့ၣ်အတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်တအိၣ်ဘၣ်ႇဒီးဘၣ်အိၣ်၀ဲလၢကလုာ်ဂၤတဖုအတၢ်ပၢတၢ်ပြၤအဖီလာ်အဃိလီၤႉၦၤတကလုာ်လၢအအိၣ်၀ဲဒၣ်ဒီးအနီၢ်ကစၢ်အထံအကီၢ်ဒၣ်ကယၢာ်ႇဘၣ်ဆၣ်မ့ၢ်တအိၣ်ဒီးအလိၣ်အပၤလၢကပၢကဆှၢအ၀ဲသ့ၣ်ဘၣ်တခီႇကမ့ၢ်ဒၣ်တၢ်ၦၤတကလုာ်လၢတဂိၤတသီၣ်ဘၣ်ဒီးအ၀ဲသ့ၣ်ကဘၣ်အိၣ်မူဒၣ်အပတီၢ်ဖုၣ်ဖုၣ်ကိာ်ဖိလၢၦၤကလုာ်အဂၤတဖုဖုအတၢ်ပၢဆှၢအီၤအဖီလာ်န့ၣ်လီၤႉ
ဘၣ်ဆၣ်ဒီးၦၤတကလုာ်လၢအအိၣ်ဒီးအနီၢ်ကစၢ်အထံအကီၢ်ႇၦၤတကလုာ်လၢအအိၣ်ဒီးအနီၢ်ကစၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြၤတဖၣ်န့ၣ်ႇဒ်သိးဒီးကလုာ်ဂၤတဒူၣ်ဒူၣ်ဟဲဟံးဆူၣ်ပၢဆူၣ်အီၤသုတန့ၢ်တဂ့ၤအဂီၢ်ႇအ၀ဲသ့ၣ်ကဘၣ်အိၣ်ဒီး“ပဒိၣ်တဖုလၢအအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤ”ကန့ၢ်အဂီၢ်အ၀ဲသ့ၣ်အနီၢ်ကကစၢ်ဒၣ်၀ဲကဘၣ်ဂဲၤလိာ်ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါ၀ဲဒၣ်န့ၣ်လီၤႉပဒိၣ်လၢမ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်မိၢ်ၦၢ်သၢမံၤလၢအဖီလာ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်ကမ့ၢ်၀ဲပဒိၣ်တဖုလၢအအိၣ်ဒီး“တၢ်အိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤ”လၢတၢ်ဆၢကတီၢ်ယံာ်ယံာ်ထၢထၢန့ၣ်လီၤႉ
၁ႉထံဖိကီၢ်ဖိတၢ်အဲၣ်(လူထုမေတ္တာ)
ပဒိၣ်လၢအပၢတၢ်ပြၤတၢ်တဖုလၢ်လၢ်အမူဒါဖးဒိၣ်လၢကဘၣ်မၤ၀ဲအဆိကတၢၢ်တမံၤန့ၣ်မ့ၢ်၀ဲ“ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤကဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်ဂၢၢ်တၢ်ဘှီၣ်တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢ”န့ၣ်လီၤႉထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤမ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢတၢ်ဂၢၢ်တၢ်ဘှီၣ်မၣ်ဒီးထံဖိကီၢ်ဖိတဖၣ်အသးသမူတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢကအိၣ်၀ဲႇဒီးကဖံးဘၣ်မၤဘၣ်တၢ်လၢတၢ်သဘျ့တၢ်သူၣ်မုာ်သးခုၣ်အပူၤႇကအိၣ်၀ဲဒီးတၢ်အီၣ်ကုာ်အီၦဲၤအဃိႇလၢထံဖိကီၢ်ဖိတဖၣ်အသးပူၤန့ၣ် အတၢ်နာ်အီၣ်အပဒိၣ်ႇအတၢ်အဲၣ်ဘၣ်အပဒိၣ်ႇကဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤႉပဒိၣ်လၢအဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလၢအထံဖိကီၢ်ဖိအအိၣ်တဖုန့ၣ်ႇကလဲၤခီဂာ်ကွံာ်၀ဲအတၢ်ကီတၢ်ခဲလၢကဟဲဘၣ်သဂၢၢ်အီၤတဖၣ်လၢကျဲညီကဒၣ်အဃိကကဲထိၣ်၀ဲပဒိၣ်လၢအအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤတဖုန့ၣ်လီၤႉလၢတၢ်န့ၣ်အဃိပဒိၣ်တဖုလၢမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤယံာ်ယံာ်ထၢထၢတဖုလၢ်လၢ်န့ၣ်ကဘၣ်မၤ၀ဲဒ်သိးကဒိးန့ၢ်ဘၣ်၀ဲထံဖိကီၢ်ဖိအတၢ်အဲၣ်လၢအဆိန့ၣ်လီၤႉ
၂ႉထံဖိကီၢ်ဖိအတၢ်ပးကဲ(လူထုရဲ့ကြည်ညိုခြင်း)
ပဒိၣ်တဖုအတၢ်ပၢတၢ်ပြၤကဂၢၢ်ကျၢၤအဂီၢ်မူဒါဖးဒိၣ်တမံၤလၢတၢ်ကဘၣ်မၤအီၤန့ၣ်မ့ၢ်၀ဲ ကဘၣ်ဃုထၢထီၣ်ကမျၢၢ်အခၢၣ်စးလၢဒီထံဒီကီၢ်အဂီၢ်လၢကျဲတီကျဲလိၤအပူၤႉဒီးထံကီၢ်ခၢၣ်စးလၢကမျၢၢ်နာ်န့ၢ်အီၤဒီးကမျၢၢ်ဃုထၢထီၣ်အီၤတဖၣ်န့ၣ်ကဘၣ်ကွဲးဒုးအိၣ်ထီၣ်၀ဲဂံၢ်ခီၣ်ထံးသဲစးတၢ်ဘျၢႉဒီးထံကီၢ်အတၢ်ပၢတၢ်ပြၤဂံၢ်ခီၣ်ထံးသဲစးတၢ်ဘျၢလၢတၢ်ကွဲးထုးထီၣ်အီၤတခါအံၤထံဖိကီၢ်ဖိတဖၣ်ကဘၣ်ဒိကနၣ်လူၤပိာ်မၤထွဲအီၤလီၤတံၢ်လီၤဆဲးကိးနီၢ်ဂၤဒဲးန့ၣ်လီၤႉပဒိၣ်လၢထံဖိကီၢ်ဖိနာ်န့ၢ်အီၤဒီးဃုထၢပာ်ထီၣ်အီၤတဖုန့ၣ်စ့ၢ်ကီးကဘၣ်ပၢတၢ်ပြၤတၢ်တီတီလိၤလိၤဒ်ထံကီၢ်ပာ်လီၤဃာ်၀ဲဂံၢ်ခီၣ်ထံးတၢ်ဘျၢသဲစးအသိးလီၤတံၢ်လီၤဆဲးမၣ်ဒီးကဒိးန့ၢ်ဘၣ်၀ဲထံဖိကီၢ်ဖိအတၢ်အဲၣ်ႇအတၢ်ပးကဲအီၤန့ၣ်လီၤႉမ့ၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ထံဖိကီၢ်ဖိအတၢ်ပးကဲမၣ်ဒီးအ၀ဲသ့ၣ်ကကဲထီၣ်၀ဲပဒိၣ်လၢအအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤတဖုန့ၣ်လီၤႉ
ပဒိၣ်လၢ အကွၢ်မဲာ်ဒိၣ်ဆံးအါစှၤတၢ်ႇအီၣ်ခိၣ်ဖးလာ်ဆှီးႇအီၣ်ကဘျံးကဘျၣ်တၢ်တဖုန့ၣ်ႇကဒိးန့ၢ်ဘၣ်၀ဲကမျၢၢ်အတၢ်အဲၣ်အတၢ်ပးကဲအီၤထဲတစိၢ်တလီၢ်ဖိဧိၤဒီးလၢခံက့ၤန့ၣ်မ့ၢ်လၢတဒိးန့ၢ်ဘၣ်က့ၤလၢၤထံဖိကီၢ်ဖိအတၢ်ဆီၣ်ထွဲအိၣ်ၦိၤအီၤလၢၤဘၣ်အဃိႇအတၢ်ပၢတၢ်ပြးစ့ၢ်ကီးအလီၢ်ခံကတၢၢ်န့ၣ်ကလီၤၦီၢ်ဟးဂီၤကွံာ်န့ၢ်အီၤန့ၣ်လီၤႉ
၃ႉ တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ်တၢ်နာ်န့ၢ်အီၤကဘၣ်သ့(လုံခြုံမှုအတွက်စိတ်ချရခြင်း)
ထံဖိကီၢ်ဖိတဖၣ်ကအိၣ်ဆိးဖံးမၤဘၣ်တၢ်လၢအတၢ်အိၣ်မူပူၤဘံၣ်ဘံၣ်ဘၢဘၢအဂီၢ်ပဒိၣ်လၢအပၢတၢ်ပြၤတၢ်တဖုန့ၣ်ကဘၣ်ရဲၣ်ကျဲၤန့ၢ်တၢ်ဘံၣ်လၢထံဖိကီၢ်ဖိအဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉကဘၣ်တြီသဒၢန့ၢ်ထံဖိကီၢ်ဖိတဖၣ်အတၢ်အိၣ်မူလၢကပူၤဖျဲးဒီးတမျိၤတမျာ်ႇၦၤပူထီၣ်လီထီၣ်တၢ်ႇၦၤအၢၦၤသီတဖၣ်အစုပူၤတကးဒံးဘၣ်ကဘၣ်တြီသဒၢ၀ဲအထံအကီၢ်ဒီတဘ့ၣ်ညါဒ်သိးဒီးထံကီၢ်ဂုၤဂၤဟဲဒုးဟံးန့ၢ်ပၢအီၤသုတန့ၢ်တဂ့ၤဒီးထံဖိကီၢ်ဖိတဖၣ်ကအိၣ်ဘၣ်၀ဲလၢတၢ်သူၣ်မုာ်သးခုၣ်ပူၤဘံၣ်ဘံၣ်ဘၢဘၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉထံဖိကီၢ်ဖိတဖၣ်မ့ၢ်တအိၣ်မူဘၣ်၀ဲလၢတၢ်အိၣ်မူဘံၣ်ဘံၣ်ဘၢဘၢအပူၤဘၣ်န့ၣ်ႇအတၢ်နာ်န့ၢ်အီၣ်ပဒိၣ်တဖုန့ၣ်တအိၣ်လၢၤဘၣ်ဒီးကဲထီၣ်က့ၤတၢ်မၤဘၣ်ဒိက့ၤ၀ဲထံကီၢ်အတၢ်ပၢတၢ်ပြၤသ့၀ဲဒၣ်န့ၣ်လီၤႉ
ပဒိၣ်လၢအပၢတၢ်ပြၤတၢ်တဖုလၢ်လၢ်မ့ၢ်အိၣ်ဒီးအရူၢ်သဲးသၢမံၤဒ်တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်လၢထးအံၤန့ၣ်ႇကဒိးန့ၢ်၀ဲထံဖိကီၢ်ဖိအတၢ်အဲၣ်ႇထံဖိကီၢ်ဖိအတၢ်နာ်န့ၢ်အီၤႇဒီးထံဖိကီၢ်ဖိတဖၣ်န့ၣ်ကအဲၣ်ဒီးဒိးသန့ၤအသးလၢပဒိၣ်တဖုအံၤအတၢ်ပၢတၢ်ဆှၢအဖီလာ်လၢတၢ်သူၣ်မုာ်သးမံအပူၤန့ၣ်လီၤႉမ့ၢ်လၢထံဖိကီၢ်ဖိတဖၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်အီၣ်ကုာ်အီၦဲၤႇတၢ်ၦ့ၤတၢ်ဆါတဖၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်အၦ့ၤကလံၤလၢအၦ့ၤဘၣ်ဘၣ်ဒီးကကဲထီၣ်၀ဲထံကီၢ်လၢအလဲၤထီၣ်လဲၤထီတဘ့ၣ်အဃီႇပဒိၣ်တဖုလၢအမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးကဲထီၣ်ဘၣ်သး“ပဒိၣ်လၢအအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤ”န့ၣ်ကဘၣ်ဟံးဃာ်ကျၢၤဒီးလူၤပိာ်မၤထွဲ၀ဲဒ်တၢ်ဂ့ၢ်မိၢ်ၦၢ်သၢမံၤလၢတၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်အီၤလၢထးအသိးအံၤလီၤန့ၣ်မ့ၢ်တၢ်ကွဲးဒုးနၢ်ပၢၢ်အီၤန့ၣ်လီၤႉ
လၢႉႉတံနိ(သ၀ီတါ)
