လါအ့ဖြ့ၣ် ၄ သီႇ ၂၀၂၄ နံၣ်ႇ ခ့ၣ်အဲးစံၣ်
ကညီကီၢ်စဲၣ်ႇ ကခၠ့ၣ်ကီၢ်စဲၣ်ႇ ပကိကီၢ်ခီဒိၣ်ဒီးစကဲကီၢ်ခီဒိၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အပူၤဖဲပူၤကွံာ်လါမးရှး(၁၃)သီအနံၤတုၤ (၂၆)သီအနံၤန့ၣ်ခီဖျိသုးကီၣ်ကးခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ဒီးဒွဲၣ်အူအီၣ်ဟးဂီၤကွံာ်၀ဲကမျၢၢ်ဟံၣ်ဃီသ့ၣ်တဖၣ်အဃိၦၤဘၣ်ဃ့ၢ်မှံဟးဖျိးအိၣ်ထီၣ်လၢ(၅၀၀၀၀)ဘျဲၣ်လံအဂ့ၢ်ကီၢ်ပယီၤတၢ်မုၣ်တၢ်ခုၣ်ၦၤဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါတၢ်(BNI-Myanmar Peace Monitor (MPM) )အတၢ် မၤနီၣ်ပူၤအသိးသ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ
ကီၢ်စဲၣ်(၂)ဘ့ၣ်ဒီးကီၢ်ခီဒိၣ်(၂)ဘ့ၣ်အပူၤ လၢခံနွံအတီၢ်ပူၤ ၦၤလီၢ်အိၣ်ကမှံဖိအါထီၣ်၀ဲ(၅၀၆၅၁)ဂၤဒီးအကျါၦၤအဂၤ (၄၀၀၀၀)န့ၣ်မ့ၢ်၀ဲၦၤလီၢ်အိၣ်ကမှံဖိလၢကခၠ့ၢ်ကီၢ်စဲၣ်ဒီးပကိကီၢ်ခီဒိၣ်အပူၤအအါကတၢၢ်ခီဖျိလၢ ကခၠ့ၢ်ကီၢ်စဲၣ်ဒီးပကိကီၢ်ခီဒိၣ်န့ၣ်တၢ်ဒုးဆူၣ်၀ဲလၢတၢ်ပၢၢ်ဆၢသုးပာ်ဖှိၣ်ဒီးပယီၤသုးကီၣ်ကးအဂ့ၢ်(BNI-MPM)တၢ်ပာ်ဖျါပူၤအသိးပာ်ဖျါ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
စးထီၣ်လၢသုးကီၣ်ကးဟံးန့ၢ်ဆူၣ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤ၀ံၤအလီၢ်ခံတုၤတကီၢ်ခါခဲအံၤတၢ်ပၢၢ်ဆၢဂံၢ်ဘါဟဲဆူၣ်ထီၣ်၀ဲဒီးလီၢ်က၀ီၤသ့ၣ်တဖၣ်အပူၤတၢ်ပၢၢ်ဆၢသုးကရူၢ်ဟီၣ်က၀ီၤတၢ်ဒိၣ်စိဟဲလဲၢ်ထီၣ်၀ဲအသိးသုးကီၣ်ကးအံၤပညိၣ်ပာ်ပနီၣ်၀ဲကမျၢၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ဒီးဟဲခးလီၤတၢ်အဃိၦၤဃ့ၢ်မှံဟးဖျိးအနီၣ်ဂံၢ်ဘၣ်ဟဲအါထီၣ်၀ဲဒ်အံၤလီၤအဂ့ၢ်ၦၤမၤစၢၤၦၤဃ့ၢ်မှံဟးဖျိးစံး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
ခီဖျိလၢတၢ်ဒုးတၢ်ယၤအဃိလၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ်ၦၤလၢအဘၣ်ဃ့ၢ်အိၣ်ကဒုအသးထီၣ်ဘၣ်လၢအလါတဂၤစံး၀ဲလၢ “ၦၤသ၀ီဖိလၢယအိၣ်ဒူသ၀ီအပူၤန့ၣ် လဲၤတုၤလၢၦၢ်၀ဲန့ၣ် ဟဲတုၤလၢၦၢ်၀ဲအံၤအပူၤဒ်မီၤနီၤႉ လၢအံၤတကပၤန့ၣ်ၦၤမၤအီၣ်စံာ်ဖိတဖၣ် ဒ်န့ၢ်တၢ်ၦ့ၤဒီးဟ့ၣ်တၢ်ၦ့ၤအသိးန့ၣ်ဘုမ့ၢ်ဂ့ၤပဲမ့ၢ်ဂ့ၤဘၣ်ဆါကွံာ်၀ဲခဲလၢာ်လီၤႉ တၢ်ၦ့ၤခီန့ၣ်ဒုဘၣ်တၢ်မၤစှၤလီၤ၀ဲမီၤနီၤႉ မ့မ့ၢ်လၢပအိၣ်တကပၤန့ၣ်ဒူသ၀ီလၢတဘၣ်ဃ့ၢ်န့ၣ်တအိၣ်အါလၢၤဘၣ်ႉ တၢ်ကလုၢ်မ့ၢ်သီၣ်န့ၣ်လဲၤအိၣ်ကဒုလၢၦၤဃ့ၢ်မှံဟးဖျိးအလီၢ်ဒီးတၢ်မ့ၢ်လီၤဘှ့ၣ်န့ၣ်ဟဲက့ၤဟးထီၣ်မီၤနီၤ”အဂ့ၢ်စံးဘၣ်ခ့ၣ်အဲးစံၣ်-ကညီတၢ်ကစီၣ်န့ၣ်လီၤႉ
လၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ်အံၤန့ၣ်အိၣ်၀ဲဒၣ်လၢကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်တၢ်ပၢဟီၣ်က၀ီၤ(သုးက့-၃)အပူၤအသိး(KNU)ဟီၣ်က၀ီၤၦၤဃ့ၢ်မှံဟးဖျိး(၇)ကလီၢ်ဘျဲၣ်အကျါချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤကီၢ်ဆၣ်တဘ့ၣ်လၢအမ့ၢ်လၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ်အံၤန့ၣ်ၦၤနီၣ်ဂံၢ်အိၣ်၀ဲအါကတၢၢ်န့ၣ်လီၤႉ
ဒ်န့ၣ်အသိးခံနွံအတီၢ်ပူၤ(KNU)တၢ်ပၢဟီၣ်က၀ီၤလၢအမ့ၢ်ကညီကီၢ်စဲၣ်အပူၤအံၤခီဖျိသုးကီၣ်ကးသူ၀ဲတၢ်စုဆူၣ်ခီၣ်တကးအဃိၦၤကမျၢၢ်(၉၂၅၁)ဂၤဘၣ်ဃ့ၢ်အိၣ်ကဒုအသးဒီးဒီကလုာ်တၢ်ဃူတၢ်ဖိးပဒိၣ်(NUG)တၢ်ဒီသဒၢကိတိာ်၀ဲၤကျိၤဖီလာ်ကမျၢၢ်တၢ်ဒီသဒၢသုးသ့ၣ်တဖၣ်မၤ၀ဲဒုးယၤတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤလၢစကဲကီၢ်ခီဟီၣ်က၀ီၤအပူၤအဖီခိၣ်ၦၤဘၣ်ဃ့ၢ်မှံဟးဖျိးအိၣ်၀ဲ(၁၄၀၀)ဂၤလံအဂ့ၢ်(BNI-MPM)တၢ်မၤနီၣ်ပူၤအသိးသ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ
ဟီၣ်ခိၣ်ဘီမုၢ်စၢဖှိၣ်ကရၢတၢ်ဒိသူၣ်ဒိသးတၢ်တၢၣ်ပီၣ်တၢၣ်ပီ၀ဲၤဒၢး(UNOCHA Myanmar)စ့ၢ်ကီးကီၢ်ပယီၤထံကီၢ်ဒီတဘ့ၣ်အပူၤကမျၢၢ်ၦၤဘၣ်ဃ့ၢ်မှံဟးဖျိးအိၣ်ထီၣ်ဘးလၢ(၃)ကကွၢ်ဃၣ်ဃၣ်လံအဂ့ၢ်ဖဲပူၤကွံာ်လါမးရှး(၁၉)သီအနံၤန့ၣ်ထုးထီၣ်ပာ်ဖျါ၀ဲအသိးလၢကဟ့ၣ်၀ဲၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတၢ်ဒိသူၣ်ဒိသးတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤအဂီၢ်စ့ပာ်ကီၤတၢ်လိၣ်အိၣ်၀ဲအဂ့ၢ်ပာ်ဖျါစ့ၢ်ကီး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
